I. Tính Cấp Thiết Của Đề Tài
Hoạt động kinh doanh tiền tệ trong nền kinh tế thị trường luôn gắn liền với những yếu tố rủi ro tiềm ẩn như rủi ro lãi suất, rủi ro tỷ giá, và rủi ro tín dụng. Trong bối cảnh kinh tế xã hội Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng, việc kiểm soát lạm phát và duy trì tăng trưởng kinh tế là rất cần thiết. Tuy nhiên, nền kinh tế thế giới có nhiều biến động bất lợi, điều này càng làm nổi bật vai trò của bảo hiểm tiền gửi (BHTG) trong việc bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền. BHTG không chỉ là cam kết của tổ chức BHTG mà còn là một phần quan trọng trong chính sách tài chính nhằm duy trì sự ổn định của hệ thống ngân hàng. Các quy định pháp luật hiện hành về BHTG đã bộc lộ những hạn chế, bất cập, cần có sự sửa đổi để phù hợp với thực tiễn.
II. Mục Đích Nghiên Cứu
Mục đích nghiên cứu của luận án là làm rõ các vấn đề lý luận về bảo hiểm tiền gửi và phân tích thực trạng thực hiện các quy định pháp luật liên quan. Nghiên cứu sẽ đánh giá thực tiễn thực hiện pháp luật về BHTG tại Việt Nam, từ đó đề xuất phương hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật. Việc phân tích các quy định pháp luật hiện hành và so sánh với các mô hình quốc tế sẽ giúp xác định những điểm mạnh và yếu trong hệ thống BHTG của Việt Nam. Điều này không chỉ có ý nghĩa lý luận mà còn thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức BHTGVN.
III. Nhiệm Vụ Nghiên Cứu
Luận án xác định các nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm việc khái quát hóa các vấn đề lý luận về BHTG, phân tích cơ chế điều chỉnh pháp luật đối với quan hệ BHTG, và đánh giá thực trạng thực hiện pháp luật tại tổ chức BHTGVN. Nghiên cứu sẽ tập trung vào các hoạt động cụ thể như quy định về tiền gửi, phí BHTG, và quản lý, sử dụng phí BHTG. Qua đó, luận án sẽ chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong thực tiễn thực hiện pháp luật về BHTG, từ đó đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức BHTGVN.
IV. Đối Tượng và Phạm Vi Nghiên Cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận án bao gồm các vấn đề lý luận liên quan đến BHTG và hoạt động của tổ chức BHTGVN. Phạm vi nghiên cứu sẽ tập trung vào pháp luật về BHTG và thực tiễn thực hiện pháp luật tại tổ chức BHTGVN từ năm 2013 đến nay. Nghiên cứu sẽ kế thừa các kết quả từ các công trình đã công bố và tập trung vào các vấn đề cụ thể liên quan đến hoạt động của tổ chức BHTGVN, nhằm khẳng định vai trò của tổ chức này trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.
V. Phương Pháp Luận và Phương Pháp Nghiên Cứu
Luận án sử dụng phương pháp tiếp cận đa ngành và liên ngành, nhấn mạnh vào khía cạnh pháp lý của vấn đề nghiên cứu. Phương pháp nghiên cứu tổng hợp, hệ thống hóa, phân tích sẽ được áp dụng để làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của pháp luật về BHTG. Phương pháp so sánh sẽ giúp đối chiếu quy định pháp luật qua các thời kỳ và với pháp luật các quốc gia khác, từ đó tìm ra những điểm hợp lý trong các quy định pháp luật về BHTG. Các phương pháp phân tích, tổng hợp, thống kê cũng sẽ được sử dụng để dự báo xu hướng phát triển và đưa ra các giải pháp hoàn thiện pháp luật.
VI. Đóng Góp Mới Về Khoa Học
Luận án đã tập trung nghiên cứu các nội dung lý luận và pháp luật liên quan đến BHTG, khẳng định vai trò của BHTG trong hệ thống tài chính ngân hàng. Nghiên cứu chỉ ra các yêu cầu cần thiết để hoàn thiện pháp luật về BHTG, đồng thời đưa ra các nhóm giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật. Những kết quả nghiên cứu này không chỉ có giá trị lý luận mà còn có ý nghĩa thực tiễn trong việc xây dựng chính sách về BHTG ở Việt Nam.
