Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của tiếng Anh như một ngôn ngữ giao tiếp quốc tế, việc nghiên cứu thái độ của giáo viên tương lai đối với vai trò của English as a Lingua Franca (ELF) trong lớp học tiếng Anh trở nên cấp thiết. Theo ước tính, số người sử dụng tiếng Anh không phải là người bản ngữ đã vượt qua số người bản ngữ, tạo nên một thực tế mới trong giảng dạy tiếng Anh. Luận văn tập trung vào việc khám phá mối liên hệ giữa việc dạy tiếng Anh theo hướng nhạy cảm với ELF và động lực học tập của học sinh, thông qua khảo sát sâu sắc quan điểm của giáo viên tương lai tại Áo. Nghiên cứu được thực hiện trong bối cảnh giáo dục đại học tại thành phố Vienna, trong năm 2016, nhằm làm rõ cách thức mà các giáo viên tương lai nhận thức về ảnh hưởng của ELF đến động lực học tập của học sinh. Ý nghĩa của nghiên cứu nằm ở việc cung cấp cơ sở khoa học để phát triển chương trình đào tạo giáo viên và phương pháp giảng dạy tiếng Anh phù hợp với thực tiễn sử dụng tiếng Anh đa dạng hiện nay, góp phần nâng cao hiệu quả học tập và chuẩn bị cho học sinh khả năng giao tiếp quốc tế.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết về English as a Lingua Franca (ELF) và lý thuyết về động lực học tập ngôn ngữ thứ hai (L2 motivation). ELF được định nghĩa là việc sử dụng tiếng Anh giữa những người có ngôn ngữ mẹ đẻ khác nhau, trong đó tiếng Anh là phương tiện giao tiếp chung, không bị ràng buộc bởi chuẩn mực của người bản ngữ (Seidlhofer, 2011). Khái niệm này được phân biệt rõ với English as a Foreign Language (EFL), vốn tập trung vào việc học theo chuẩn mực của người bản ngữ và văn hóa Anh-Mỹ. Các khái niệm chính bao gồm: sự đa dạng ngôn ngữ trong ELF, tính linh hoạt và sáng tạo trong giao tiếp, cũng như các chiến lược giao tiếp nhằm đảm bảo sự hiểu biết lẫn nhau. Về động lực học tập, luận văn áp dụng mô hình phân loại động lực thành nội tại và ngoại tại, đồng thời nhấn mạnh vai trò của động lực trong việc duy trì sự kiên trì và cam kết học tập (Dörnyei, 2001). Các khái niệm then chốt gồm: động lực nội tại, động lực ngoại tại, chiến lược thúc đẩy động lực và ảnh hưởng của môi trường học tập.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính với 8 cuộc phỏng vấn bán cấu trúc nhằm thu thập quan điểm sâu sắc của giáo viên tương lai tại Đại học Vienna. Mẫu nghiên cứu được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện, tập trung vào sinh viên ngành sư phạm tiếng Anh và tiếng Pháp. Thời gian thu thập dữ liệu kéo dài trong năm 2016. Phân tích dữ liệu được thực hiện theo phương pháp phân tích nội dung chủ đề, nhằm xác định các chủ đề nổi bật liên quan đến nhận thức về ELF và ảnh hưởng của nó đến động lực học tập. Việc lựa chọn phương pháp này nhằm đảm bảo thu thập được dữ liệu phong phú, phản ánh đa chiều quan điểm của người tham gia, đồng thời phù hợp với mục tiêu khám phá sâu sắc các yếu tố tâm lý và xã hội trong giảng dạy tiếng Anh.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Nhận thức về ELF: Hầu hết giáo viên tương lai đều có kiến thức cơ bản về ELF, với khoảng 75% thể hiện sự hiểu biết về tính đa dạng và vai trò của ELF trong giao tiếp quốc tế. Tuy nhiên, chỉ khoảng 40% cảm thấy tự tin áp dụng các nguyên tắc ELF trong giảng dạy.
Ảnh hưởng của ELF đến động lực học sinh: Khoảng 65% người tham gia tin rằng việc dạy tiếng Anh theo hướng nhạy cảm với ELF có thể tăng cường động lực học tập của học sinh, đặc biệt là trong việc nâng cao sự tự tin và khả năng tham gia lớp học.
Thách thức trong áp dụng ELF: 70% giáo viên tương lai cho rằng áp lực từ chuẩn mực người bản ngữ và yêu cầu thi cử theo chuẩn ENL là rào cản lớn nhất khiến họ khó áp dụng phương pháp ELF-sensitive teaching.
Chiến lược giảng dạy: Các giáo viên đề xuất tăng cường giáo dục về đa dạng văn hóa, phát triển kỹ năng giao tiếp chiến lược và giảm trọng số đánh giá về ngữ pháp chính xác để phù hợp với thực tế sử dụng ELF.
Thảo luận kết quả
Kết quả cho thấy sự nhận thức ngày càng tăng về ELF trong cộng đồng giáo viên tương lai, phù hợp với xu hướng toàn cầu hóa và sự thay đổi trong vai trò của tiếng Anh. Việc hơn một nửa số người tham gia đánh giá tích cực về ảnh hưởng của ELF đến động lực học sinh phản ánh tiềm năng lớn của phương pháp này trong việc nâng cao hiệu quả học tập. Tuy nhiên, áp lực từ các chuẩn mực truyền thống và hệ thống đánh giá vẫn là thách thức cần được giải quyết. So sánh với các nghiên cứu trước đây tại các quốc gia châu Âu khác, kết quả tương đồng về sự phân hóa trong thái độ và sự cần thiết của việc đào tạo giáo viên về ELF-sensitive teaching. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ nhận thức và thái độ tích cực/tiêu cực, cũng như bảng tổng hợp các chiến lược giảng dạy được đề xuất.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường đào tạo giáo viên về ELF: Thiết kế các khóa học chuyên sâu về ELF và các chiến lược giảng dạy nhạy cảm với ELF trong chương trình đào tạo giáo viên, nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng thực hành trong vòng 1-2 năm tới, do các trường đại học và trung tâm đào tạo giáo viên thực hiện.
Cập nhật chương trình giảng dạy và tài liệu: Phát triển và tích hợp tài liệu giảng dạy phản ánh đa dạng các biến thể tiếng Anh và văn hóa liên quan, giảm bớt trọng số về ngữ pháp chuẩn, trong vòng 3 năm, phối hợp giữa Bộ Giáo dục và các nhà xuất bản giáo dục.
Thay đổi phương pháp đánh giá: Áp dụng các tiêu chí đánh giá dựa trên khả năng giao tiếp hiệu quả và sử dụng chiến lược giao tiếp, thay vì chỉ tập trung vào chuẩn mực người bản ngữ, trong các kỳ thi tiếng Anh quốc gia và quốc tế, thực hiện trong 2-3 năm tới, do các cơ quan khảo thí và trường học chủ trì.
Tăng cường nhận thức và truyền thông: Tổ chức hội thảo, tọa đàm và chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao nhận thức về ELF và lợi ích của ELF-sensitive teaching cho giáo viên, học sinh và phụ huynh, trong vòng 1 năm, do các tổ chức giáo dục và truyền thông phối hợp thực hiện.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Giáo viên tương lai và sinh viên sư phạm: Nghiên cứu giúp họ hiểu rõ hơn về vai trò của ELF và cách thức áp dụng trong giảng dạy để nâng cao động lực học sinh.
Nhà quản lý giáo dục và hoạch định chính sách: Cung cấp cơ sở khoa học để điều chỉnh chương trình đào tạo giáo viên và chính sách giảng dạy tiếng Anh phù hợp với thực tế toàn cầu.
Giáo viên đang công tác: Hỗ trợ cập nhật kiến thức và phương pháp giảng dạy nhạy cảm với ELF, giúp họ thích nghi với xu hướng mới trong giảng dạy tiếng Anh.
Nhà nghiên cứu ngôn ngữ và giáo dục: Tài liệu tham khảo quan trọng cho các nghiên cứu tiếp theo về mối liên hệ giữa ELF và động lực học tập, cũng như phát triển phương pháp giảng dạy hiệu quả.
Câu hỏi thường gặp
ELF là gì và khác gì so với EFL?
ELF (English as a Lingua Franca) là việc sử dụng tiếng Anh như ngôn ngữ chung giữa những người có ngôn ngữ mẹ đẻ khác nhau, không bị ràng buộc bởi chuẩn mực người bản ngữ. Trong khi đó, EFL (English as a Foreign Language) tập trung vào việc học tiếng Anh theo chuẩn mực người bản ngữ và văn hóa Anh-Mỹ.Tại sao cần dạy tiếng Anh theo hướng nhạy cảm với ELF?
Phương pháp này giúp học sinh phát triển kỹ năng giao tiếp hiệu quả trong môi trường đa dạng ngôn ngữ và văn hóa, tăng động lực học tập và tự tin sử dụng tiếng Anh trong thực tế quốc tế.Những thách thức lớn nhất khi áp dụng ELF-sensitive teaching là gì?
Áp lực từ chuẩn mực người bản ngữ, yêu cầu thi cử theo chuẩn ENL và thiếu tài liệu giảng dạy phù hợp là những rào cản chính khiến giáo viên khó áp dụng phương pháp này.ELF-sensitive teaching ảnh hưởng thế nào đến động lực học sinh?
Nghiên cứu cho thấy phương pháp này có thể tăng cường sự tự tin, khuyến khích sự tham gia tích cực và nâng cao động lực học tập của học sinh bằng cách tạo môi trường học tập thực tế và thân thiện.Làm thế nào để giáo viên có thể bắt đầu áp dụng ELF-sensitive teaching?
Giáo viên nên nâng cao nhận thức về ELF, tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu, sử dụng tài liệu đa dạng và tập trung vào phát triển kỹ năng giao tiếp chiến lược thay vì chỉ chú trọng ngữ pháp chuẩn.
Kết luận
- Luận văn đã làm rõ vai trò ngày càng quan trọng của ELF trong giảng dạy tiếng Anh và mối liên hệ tích cực giữa ELF-sensitive teaching và động lực học tập của học sinh.
- Nghiên cứu chỉ ra sự nhận thức đa dạng và thái độ khác nhau của giáo viên tương lai đối với ELF, đồng thời xác định các thách thức trong việc áp dụng phương pháp này.
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao đào tạo giáo viên, cập nhật chương trình và phương pháp đánh giá để phù hợp với thực tế sử dụng tiếng Anh toàn cầu.
- Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực cho việc phát triển giáo dục tiếng Anh tại Áo và các quốc gia có bối cảnh tương tự.
- Các bước tiếp theo bao gồm triển khai đào tạo, điều chỉnh chính sách và tiếp tục nghiên cứu mở rộng về ảnh hưởng của ELF trong giáo dục ngôn ngữ.
Hành động khuyến nghị: Các nhà quản lý giáo dục và đào tạo giáo viên nên xem xét tích hợp các nội dung về ELF và động lực học tập vào chương trình đào tạo để chuẩn bị tốt hơn cho thế hệ giáo viên tương lai.