Áp dụng nguyên tắc hoà bình để giải quyết tranh chấp về quyền đánh bắt cá tại vùng biển chưa phân định trên Biển Đông

Giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình không chỉ giảm thiểu nguy cơ xung đột mà còn tạo dựng môi trường hợp tác, phát triển kinh tế. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Biển Đông có vị trí chiến lược về giao thông hàng hải và nguồn tài nguyên dồi dào. Các quốc gia ven biển có thể hợp tác khai thác tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và cùng nhau hưởng lợi từ sự phát triển của khu vực.

Tranh chấp quyền đánh bắt cá là một trong những vấn đề nhức nhối ở Biển Đông. Sự chồng lấn về yêu sách chủ quyền và quyền tài phán đã dẫn đến tình trạng ngư dân các nước thường xuyên bị bắt giữ, tịch thu tàu thuyền. Việc thiếu một cơ chế phân định rõ ràng và thực thi hiệu quả càng làm gia tăng căng thẳng và bất ổn. Theo tài liệu gốc, tình hình tranh chấp vẫn còn 'nóng' do các quy định chưa triệt để về quyền đánh bắt cá tại các vùng biển chưa phân định.

Nhiều quốc gia đưa ra các yêu sách chủ quyền chồng lấn lên nhau, gây khó khăn cho việc phân định biển. Một số yêu sách, như đường lưỡi bò của Trung Quốc, bị cộng đồng quốc tế bác bỏ vì không phù hợp với UNCLOS 1982. Các yêu sách này không chỉ vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của các quốc gia khác mà còn đe dọa hòa bình và ổn định khu vực.

UNCLOS 1982 cung cấp cơ chế giải quyết tranh chấp, nhưng việc thực thi còn nhiều hạn chế. Các quốc gia có thể lựa chọn không tham gia vào các thủ tục bắt buộc, làm giảm tính hiệu quả của cơ chế. Cần có một cơ chế giải quyết tranh chấp hiệu quả hơn, có tính ràng buộc cao hơn, để đảm bảo luật pháp quốc tế được tôn trọng và thực thi.

Việt Nam kiên trì giải quyết tranh chấp biển Đông bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982. Việt Nam ủng hộ việc đàm phán, thương lượng để tìm ra giải pháp công bằng, hợp lý, phù hợp với lợi ích của tất cả các bên. Việt Nam cũng kêu gọi các bên kiềm chế, không có hành động làm phức tạp tình hình, và tôn trọng tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông.

Đàm phán và thương lượng là các biện pháp phổ biến để giải quyết tranh chấp. Các cuộc đàm phán có thể diễn ra song phương, giữa hai quốc gia trực tiếp liên quan, hoặc đa phương, với sự tham gia của nhiều bên, chẳng hạn như trong khuôn khổ ASEAN. Điều quan trọng là các cuộc đàm phán phải dựa trên thiện chí, bình đẳng, và tôn trọng lợi ích của nhau. Theo tài liệu gốc, Việt Nam và các nước đã đưa ra những biện pháp dựa trên nguyên tắc hòa bình giải quyết tranh chấp quốc tế như hiệp thương, đàm phán hữu nghị, thương lượng.

Trọng tài và tòa án quốc tế là các cơ chế pháp lý để giải quyết tranh chấp. Các bên có thể thỏa thuận đưa tranh chấp ra trọng tài hoặc tòa án để phân xử. Phán quyết của trọng tài hoặc tòa án có tính ràng buộc đối với các bên. Tuy nhiên, việc sử dụng các cơ chế này đòi hỏi sự đồng thuận của tất cả các bên liên quan.

Giải quyết tranh chấp bằng biện pháp ngoại giao là một cách tiếp cận quan trọng để duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực. Điều này bao gồm việc sử dụng các kênh ngoại giao để đối thoại, thương lượng và tìm kiếm các giải pháp hòa bình cho các vấn đề tranh chấp. Theo tài liệu gốc, các quốc gia đã đưa ra những biện pháp dựa trên nguyên tắc hòa bình giải quyết tranh chấp quốc tế như hiệp thương, đàm phán hữu nghị, thương lượng.

Hợp tác nghề cá bền vững là một giải pháp khả thi để giảm căng thẳng và xung đột. Các quốc gia có thể hợp tác nghiên cứu, đánh giá trữ lượng thủy sản, thiết lập hạn ngạch khai thác, và chia sẻ thông tin. Quản lý nguồn lợi thủy sản một cách bền vững là trách nhiệm chung của tất cả các quốc gia ven biển.

Chia sẻ thông tin và xây dựng lòng tin là yếu tố then chốt để giải quyết tranh chấp. Các quốc gia cần minh bạch về các hoạt động của mình, tránh các hành động đơn phương gây mất lòng tin. Các hoạt động giao lưu, hợp tác giữa lực lượng chấp pháp trên biển có thể giúp xây dựng lòng tin và giảm thiểu nguy cơ xung đột.

Duy trì hòa bình, ổn định và thượng tôn pháp luật là mục tiêu chung của tất cả các quốc gia. Các hành động đơn phương, vi phạm luật pháp quốc tế, đe dọa an ninh khu vực cần bị lên án và ngăn chặn. Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia để đảm bảo tự do hàng hải, hàng không và an ninh trên Biển Đông.

ASEAN đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hòa bình và ổn định ở Biển Đông. Cần tăng cường hợp tác trong khuôn khổ ASEAN để giải quyết tranh chấp, xây dựng lòng tin, và thúc đẩy phát triển kinh tế. Một cộng đồng ASEAN vững mạnh sẽ có tiếng nói mạnh mẽ hơn trên trường quốc tế.

Để bảo vệ chủ quyền và quyền lợi hợp pháp của Việt Nam trên biển, cần thường xuyên cập nhật và hoàn thiện hệ thống luật pháp và chính sách liên quan đến biển đảo. Điều này bao gồm việc sửa đổi, bổ sung Luật Biển Việt Nam, ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành luật, và xây dựng các chính sách khuyến khích phát triển kinh tế biển.