Nghiên cứu ảnh hưởng của thư viện đến việc học tập của sinh viên tại trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh

• Tác giả: Nguyễn Duy Tâm
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Quyết Thắng
• Trường học: Đại học Kinh tế TP.HCM
• Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
• Đề tài: Nghiên cứu ảnh hưởng của thư viện đến việc học tập của sinh viên tại Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CÁM ƠN
• TÓM TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Sự cần thiết của đề tài
• 1.2. Mục tiêu của đề tài
• 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Phương pháp thực hiện
• 1.4.1. Phương pháp thu thập dữ liệu
• 1.4.2. Phương pháp nghiên cứu
• 1.5. Nội dung luận văn
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN
• 2.1. Các khái niệm, vai trò và những đóng góp của thư viện trường đại học đối với sự nghiệp giáo dục
• 2.1.1. Khái niệm thư viện trường đại học
• 2.1.2. Vai trò của Thư viện trường đại học
• 2.2. Các nghiên cứu có liên quan về tác động của việc sử dụng thư viện đến Thành tích học tập của sinh viên
• 2.3. Mô hình nghiên cứu đề xuất
• 2.3.1. Tổng hợp các hướng nghiên cứu
• 2.3.2. Đề xuất mô hình nghiên cứu
• 2.4. Định nghĩa các thang đo và phát biểu giả thuyết
• 3. CHƯƠNG 3: CHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Thiết kế nghiên cứu
• 3.1.1. Xây dựng thang đo
• 3.1.2. Nghiên cứu sơ bộ
• 3.1.3. Nghiên cứu chính thức
• 3.2. Mẫu nghiên cứu
• 3.3. Quy trình nghiên cứu
• 3.4. Phương pháp phân tích
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Giới thiệu chung về Trường Đại học Kinh tế TP.HCM và Thư viện
• 4.1.1. Giới thiệu Trường Đại học Kinh tế TP
• 4.1.2. Giới thiệu Thư viện – Trường Đại học Kinh tế TP
• 4.2. Phân tích thống kê mô tả
• 4.3. Kiểm định sơ bộ thang đo theo phương pháp Cronbach’s alpha
• 4.4. Phân tích nhân tố khám phá (EFA)
• 4.4.1. Phân tích nhân tố cho Nhóm nhân tố tác động
• 4.4.2. Phân tích nhân tố cho nhân tố Thành tích học tập
• 4.5. Điều chỉnh mô hình nghiên cứu
• 4.6. Kiểm định thang đo cho mô hình nghiên cứu hiệu chỉnh
• 4.7. Kiểm định mô hình các nhân tố của thư viện tác động đến thành tích học tập
• 4.8. Kết luận từ mô hình
• 4.9. Thảo luận kết quả
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN – HÀM Ý CHÍNH SÁCH
• 5.1. Đề xuất mô hình định hướng các giai đoạn sử dụng Thư viện cho sinh viên
• 5.2. Hàm ý hệ thống chính sách
• 5.2.1. Đối với nhà trường
• 5.2.2. Đối với thư viện
• 5.2.3. Đối với sinh viên
• 5.3. Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC PHỤ LỤC
• 1. DANH SÁCH CHUYÊN GIA ĐƯỢC THAM KHẢO Ý KIẾN KHI THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
• 2. Dàn bài thảo luận nhóm – biên bản phỏng vấn sâu
• 2.1. Biên bản phỏng vấn sâu nhóm 1
• 2.2. Biên bản phỏng vấn sâu nhóm 2
• 2.3. Biên bản phỏng vấn sâu nhóm 3
• 2.4. Biên bản phỏng vấn sâu nhóm 4
• 3. TÓM TẮT KẾT QUẢ PHỎNG VẤN SÂU
• 4. PHỤ LỤC PHÂN TÍCH
• 4.1. Mô tả mẫu
• 4.2. Đánh giá các câu trả lời
• 5. SYNTAX (CÂU LỆNH) TRONG PHÂN TÍCH
• 5.1. Câu lệnh phân tích nhân tố cho nhóm nhân tố tác động
• 5.2. Câu lệnh phân tích nhân tố cho nhân tố Thành tích học tập
• 5.3. Câu lệnh kiểm định thang đo cho mô hình gốc ban đầu
• 5.4. Câu lệnh kiểm định thang đo cho mô hình hiệu chỉnh
• 5.5. Câu lệnh kiểm định mô hình nghiên cứu
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

I. Tổng quan về ảnh hưởng của thư viện đến sinh viên tại Đại học Kinh tế TP

Thư viện đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ học tập của sinh viên tại Đại học Kinh tế TP.HCM. Nghiên cứu này nhằm làm rõ tác động của thư viện đến việc học tập của sinh viên, từ việc tiếp cận tài liệu đến nâng cao kiến thức. Thư viện không chỉ là nơi lưu trữ sách mà còn là không gian học tập và nghiên cứu hiệu quả.

1.1. Vai trò của thư viện trong việc học tập của sinh viên

Thư viện cung cấp nguồn tài liệu phong phú, giúp sinh viên tiếp cận thông tin cần thiết cho việc học tập. Các dịch vụ thư viện như mượn sách, truy cập tài liệu điện tử và hỗ trợ nghiên cứu là những yếu tố quan trọng trong quá trình học tập.

1.2. Tầm quan trọng của không gian học tập tại thư viện

Không gian học tập tại thư viện được thiết kế để tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên. Môi trường yên tĩnh, trang thiết bị hiện đại giúp sinh viên tập trung hơn vào việc học và nghiên cứu.

II. Thách thức trong việc sử dụng thư viện của sinh viên

Mặc dù thư viện có nhiều lợi ích, nhưng sinh viên vẫn gặp phải một số thách thức trong việc sử dụng. Những vấn đề này có thể ảnh hưởng đến hiệu quả học tập của họ. Việc nhận thức và sử dụng thư viện một cách hiệu quả là điều cần thiết.

2.1. Khó khăn trong việc tiếp cận tài liệu học tập

Nhiều sinh viên gặp khó khăn trong việc tìm kiếm tài liệu phù hợp cho nghiên cứu. Điều này có thể do thiếu kỹ năng tìm kiếm thông tin hoặc không biết cách sử dụng các công cụ thư viện.

2.2. Thiếu thời gian sử dụng thư viện

Sinh viên thường bận rộn với lịch học và các hoạt động khác, dẫn đến việc không có đủ thời gian để sử dụng thư viện. Điều này làm giảm khả năng tiếp cận tài liệu và ảnh hưởng đến kết quả học tập.

III. Phương pháp nâng cao hiệu quả sử dụng thư viện cho sinh viên

Để khắc phục những thách thức trên, cần có những phương pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng thư viện. Các giải pháp này sẽ giúp sinh viên tận dụng tối đa nguồn tài liệu và dịch vụ của thư viện.

3.1. Đào tạo kỹ năng tìm kiếm thông tin

Cần tổ chức các khóa đào tạo về kỹ năng tìm kiếm thông tin cho sinh viên. Việc này giúp sinh viên biết cách sử dụng các công cụ tìm kiếm và truy cập tài liệu một cách hiệu quả.

3.2. Tăng cường quảng bá dịch vụ thư viện

Thư viện cần có các chiến dịch quảng bá để sinh viên biết đến các dịch vụ và tài liệu mới. Việc này có thể thông qua các buổi hội thảo, sự kiện hoặc thông tin trên mạng xã hội.

IV. Ứng dụng thực tiễn từ nghiên cứu về thư viện

Nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng thư viện có ảnh hưởng tích cực đến thành tích học tập của sinh viên. Các ứng dụng thực tiễn từ nghiên cứu này có thể giúp cải thiện chất lượng dịch vụ thư viện.

4.1. Mô hình sử dụng thư viện hiệu quả

Đề xuất mô hình sử dụng thư viện hiệu quả cho sinh viên, bao gồm các giai đoạn từ tiếp cận tài liệu đến nâng cao kiến thức. Mô hình này giúp sinh viên có lộ trình rõ ràng trong việc sử dụng thư viện.

4.2. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng

Kết quả nghiên cứu cho thấy sinh viên thường xuyên sử dụng thư viện có thành tích học tập cao hơn. Việc áp dụng các kết quả này vào thực tiễn sẽ giúp nâng cao chất lượng giáo dục tại trường.

V. Kết luận và hướng phát triển tương lai của thư viện

Thư viện có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ học tập của sinh viên tại Đại học Kinh tế TP.HCM. Cần tiếp tục phát triển và cải thiện các dịch vụ thư viện để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của sinh viên.

5.1. Định hướng phát triển thư viện trong tương lai

Thư viện cần định hướng phát triển theo xu hướng công nghệ, tích hợp các dịch vụ trực tuyến và tài liệu điện tử để phục vụ sinh viên tốt hơn.

5.2. Tăng cường hợp tác với các tổ chức bên ngoài

Hợp tác với các tổ chức, doanh nghiệp và thư viện khác sẽ giúp thư viện mở rộng nguồn tài liệu và dịch vụ, từ đó nâng cao chất lượng phục vụ sinh viên.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh giáo dục đại học hiện đại, thư viện không chỉ là kho lưu trữ sách vở mà còn là trung tâm cung cấp thông tin đa dạng, hỗ trợ sinh viên trong học tập và nghiên cứu khoa học. Tại Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH), thư viện đóng vai trò trọng điểm trong việc nâng cao thành tích học tập của sinh viên. Tuy nhiên, theo ước tính, nhiều sinh viên chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của thư viện trong việc hỗ trợ học tập và nghiên cứu. Nghiên cứu này được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 12/2015 đến tháng 02/2016, tập trung khảo sát 427 sinh viên hệ chính quy của UEH nhằm đánh giá ảnh hưởng của thư viện đến thành tích học tập.

Mục tiêu chính của nghiên cứu gồm: (1) xác định mức độ ảnh hưởng của thư viện đến thành tích học tập của sinh viên UEH; (2) kiểm định mô hình tác động của thư viện đến thành tích học tập; (3) đề xuất mô hình ứng dụng phù hợp với thực tiễn của UEH; (4) đưa ra các hàm ý quản trị nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng thư viện. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp dữ liệu thực tiễn, làm cơ sở cho các chính sách phát triển thư viện và nâng cao chất lượng đào tạo tại UEH, góp phần cải thiện các chỉ số về thành tích học tập và năng lực nghiên cứu của sinh viên.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về vai trò của thư viện trong giáo dục đại học, trong đó nổi bật là mô hình của Lyn Hay (2005) và các nghiên cứu của Michele Lonsdale (2003), Ester G. Smith (2006). Các khái niệm chính bao gồm:

• Tiếp nhận thông tin (Getting information): Khả năng sinh viên tìm kiếm, phân loại và tiếp nhận thông tin từ thư viện.
• Sử dụng thông tin (Using information): Việc sinh viên sử dụng các nguồn tài liệu để phát triển ý tưởng và hoàn thành nhiệm vụ học tập.
• Nâng cao kiến thức (Knowledge): Quá trình tổng hợp và vận dụng thông tin để mở rộng kiến thức cá nhân.
• Công nghệ - Máy tính có nối mạng: Hệ thống máy tính và công nghệ thông tin hỗ trợ truy cập tài liệu và nghiên cứu.
• Đọc tài liệu (Reading): Kỹ năng đọc và khai thác tài liệu hiệu quả.
• Tính độc lập (Independence): Khả năng tự học, tự nghiên cứu và phát triển tư duy độc lập.
• Thành tích học tập (Academic achievement): Kết quả học tập thể hiện qua điểm số, bài luận và năng lực nghiên cứu.

Mô hình nghiên cứu đề xuất gồm bốn giai đoạn: tiếp cận và sử dụng thư viện, tổng hợp thông tin, nâng cao kiến thức và kết quả học tập, với sáu giả thuyết liên quan đến mối quan hệ thuận chiều giữa các nhân tố trên.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp định tính và định lượng. Giai đoạn đầu tiến hành khảo sát định tính với 4 nhóm sinh viên để hiệu chỉnh bảng câu hỏi. Giai đoạn chính thức khảo sát định lượng với cỡ mẫu 427 sinh viên hệ chính quy tại UEH, được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện.

Dữ liệu thu thập được xử lý bằng phần mềm SPSS với các kỹ thuật phân tích: thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy thang đo bằng Cronbach’s alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc nhân tố, và phân tích hồi quy tuyến tính để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Thời gian thu thập dữ liệu chính thức diễn ra trong tháng 01 và 02 năm 2016.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ảnh hưởng tích cực của tiếp nhận thông tin đến thành tích học tập: Kết quả phân tích hồi quy cho thấy mức độ tiếp nhận thông tin từ thư viện có ảnh hưởng thuận chiều và có ý nghĩa thống kê đến thành tích học tập của sinh viên (p < 0.01), với hệ số hồi quy khoảng 0.35, cho thấy sinh viên tiếp cận thông tin hiệu quả có thành tích học tập cao hơn 35% so với nhóm còn lại.

2. Sử dụng thông tin và nâng cao kiến thức: Việc sử dụng thông tin từ thư viện giúp sinh viên nâng cao kiến thức chuyên môn, với mức độ ảnh hưởng lần lượt là 0.30 và 0.40 trong mô hình hồi quy, cả hai đều có ý nghĩa thống kê (p < 0.01). Điều này khẳng định vai trò quan trọng của thư viện trong việc hỗ trợ quá trình học tập và nghiên cứu.

3. Tác động của công nghệ và máy tính có nối mạng: Hệ thống máy tính kết nối mạng trong thư viện được đánh giá là yếu tố hỗ trợ đắc lực cho sinh viên trong việc truy cập tài liệu và khai thác thông tin, với ảnh hưởng tích cực đến khả năng tổng hợp thông tin và thành tích học tập (hệ số hồi quy khoảng 0.25, p < 0.05).

4. Đọc tài liệu và tính độc lập: Kỹ năng đọc tài liệu và tính độc lập trong học tập được xác định là những nhân tố quan trọng, có ảnh hưởng tích cực đến thành tích học tập với hệ số hồi quy lần lượt là 0.28 và 0.32 (p < 0.05). Sinh viên có kỹ năng đọc tốt và khả năng tự học cao thường đạt kết quả học tập tốt hơn.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trước đây như của Lyn Hay (2005) và Michele Lonsdale (2003), khẳng định vai trò đa chiều của thư viện trong việc nâng cao thành tích học tập. Việc tiếp nhận và sử dụng thông tin hiệu quả giúp sinh viên phát triển kiến thức chuyên sâu, đồng thời công nghệ thông tin hỗ trợ truy cập tài liệu nhanh chóng và thuận tiện hơn.

Sự khác biệt về thành tích học tập giữa sinh viên thường xuyên sử dụng thư viện và sinh viên mới tiếp cận cho thấy tầm quan trọng của việc định hướng và hỗ trợ sinh viên trong việc khai thác tài nguyên thư viện. Môi trường học tập tại thư viện UEH được đánh giá bình đẳng, tạo điều kiện thuận lợi cho mọi đối tượng sinh viên.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ hồi quy thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố đến thành tích học tập, cũng như bảng phân tích nhân tố khám phá minh họa cấu trúc các biến quan sát.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đào tạo kỹ năng sử dụng thư viện cho sinh viên: Tổ chức các khóa tập huấn, hướng dẫn kỹ năng tìm kiếm, sử dụng thông tin và khai thác tài nguyên thư viện nhằm nâng cao khả năng tiếp nhận và sử dụng thông tin, hướng đến tăng 20% tỷ lệ sinh viên sử dụng thư viện hiệu quả trong vòng 1 năm. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý thư viện phối hợp với khoa đào tạo.

2. Nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin và máy tính: Đầu tư bổ sung máy tính có nối mạng, cải thiện tốc độ truy cập internet và cập nhật phần mềm hỗ trợ nghiên cứu, nhằm tăng 30% số lượng máy tính phục vụ sinh viên trong 18 tháng tới. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý thư viện và phòng công nghệ thông tin.

3. Xây dựng môi trường học tập thân thiện, đa dạng dịch vụ: Cải thiện không gian học tập, mở rộng thời gian phục vụ, cung cấp thêm các dịch vụ hỗ trợ như tư vấn nghiên cứu, mượn tài liệu trực tuyến, nhằm nâng cao sự hài lòng của sinh viên lên trên 85% trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý thư viện.

4. Định hướng và khuyến khích sinh viên sử dụng thư viện thường xuyên: Phối hợp với các khoa tổ chức các chương trình khuyến khích, tạo động lực cho sinh viên sử dụng thư viện như các cuộc thi nghiên cứu, học thuật, nhằm tăng tỷ lệ sinh viên sử dụng thư viện thường xuyên lên 50% trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý thư viện và các khoa đào tạo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo các trường đại học: Nghiên cứu cung cấp cơ sở dữ liệu và mô hình tác động của thư viện đến thành tích học tập, giúp hoạch định chính sách phát triển thư viện và nâng cao chất lượng đào tạo.

2. Quản lý và cán bộ thư viện: Tham khảo để cải tiến dịch vụ, nâng cao hiệu quả phục vụ sinh viên, đồng thời phát triển các chương trình đào tạo kỹ năng sử dụng thư viện.

3. Giảng viên và cán bộ nghiên cứu: Hiểu rõ vai trò của thư viện trong hỗ trợ học tập và nghiên cứu, từ đó phối hợp hiệu quả với thư viện trong công tác giảng dạy và hướng dẫn sinh viên.

4. Sinh viên và người học: Nắm bắt được tầm quan trọng của việc sử dụng thư viện, phát triển kỹ năng tự học, nghiên cứu độc lập nhằm nâng cao thành tích học tập và năng lực nghiên cứu.

Câu hỏi thường gặp

1. Thư viện ảnh hưởng như thế nào đến thành tích học tập của sinh viên?
   Thư viện cung cấp nguồn tài liệu phong phú, môi trường học tập thuận lợi và công nghệ hỗ trợ giúp sinh viên tiếp nhận, sử dụng thông tin hiệu quả, từ đó nâng cao kiến thức và kết quả học tập.

2. Các yếu tố nào trong thư viện có tác động mạnh nhất đến thành tích học tập?
   Tiếp nhận thông tin, sử dụng thông tin, nâng cao kiến thức và công nghệ máy tính có nối mạng là những yếu tố có ảnh hưởng tích cực và rõ rệt nhất.

3. Làm thế nào để sinh viên nâng cao kỹ năng sử dụng thư viện?
   Sinh viên nên tham gia các khóa đào tạo kỹ năng tìm kiếm và sử dụng tài liệu, tận dụng các dịch vụ hỗ trợ của thư viện và thực hành thường xuyên để phát triển kỹ năng đọc và nghiên cứu.

4. Thời gian phục vụ thư viện có ảnh hưởng đến việc sử dụng của sinh viên không?
   Có, thời gian phục vụ linh hoạt và mở rộng giúp sinh viên dễ dàng tiếp cận tài liệu và không gian học tập, từ đó tăng cường việc sử dụng thư viện.

5. Vai trò của công nghệ thông tin trong thư viện hiện đại là gì?
   Công nghệ thông tin giúp kết nối thư viện với các nguồn tài liệu điện tử, hỗ trợ truy cập nhanh chóng, đa dạng và thuận tiện, đồng thời nâng cao hiệu quả học tập và nghiên cứu của sinh viên.

Kết luận

• Thư viện có ảnh hưởng tích cực và rõ ràng đến thành tích học tập của sinh viên UEH thông qua các yếu tố tiếp nhận và sử dụng thông tin, nâng cao kiến thức, kỹ năng đọc và tính độc lập.
• Môi trường học tập tại thư viện UEH được đánh giá bình đẳng, tạo điều kiện thuận lợi cho mọi sinh viên tiếp cận và khai thác tài nguyên.
• Công nghệ máy tính có nối mạng trong thư viện đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sinh viên truy cập và sử dụng thông tin hiệu quả.
• Nghiên cứu đề xuất mô hình bốn giai đoạn và sáu giả thuyết giúp định hướng phát triển dịch vụ thư viện phù hợp với nhu cầu sinh viên UEH.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp nâng cao kỹ năng sử dụng thư viện, cải tiến công nghệ và môi trường học tập, đồng thời tăng cường định hướng và khuyến khích sinh viên sử dụng thư viện thường xuyên.

Hành động ngay hôm nay để tận dụng tối đa nguồn lực thư viện, nâng cao hiệu quả học tập và phát triển năng lực nghiên cứu của bạn!