Ảnh Hưởng Của Nhân Tố Quản Trị Đến Mức Độ Công Bố Thông Tin Trách Nhiệm Xã Hội

• Tác giả: Nguyễn Thị Kim Dung
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Thu
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế Thành Phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Kế toán
• Đề tài: Ảnh Hưởng Của Nhân Tố Quản Trị Đến Công Bố Thông Tin Trách Nhiệm Xã Hội Tại Các Công Ty Niêm Yết
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG BIỂU
• DANH MỤC HÌNH ẢNH
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC
• 1.1. Tổng quan các nghiên cứu liên quan đến CBTTTNXH
• 1.2. Bàn luận kết quả đạt được từ việc tổng hợp các nghiên cứu trước
• 1.3. Mối quan hệ giữa sở hữu quản lý với CBTTTNXH
• 1.4. Mối quan hệ giữa sở hữu nhà nước với CBTTTNXH
• 1.5. Mối quan hệ giữa sở hữu nước ngoài với CBTTTNXH
• 1.6. Mối quan hệ giữa thành viên độc lập HĐQT với CBTTTNXH
• 1.7. Mối quan hệ giữa vai trò kiêm nhiệm giữa CEO và chủ tịch HĐQT với CBTTTNXH
• 1.8. Mối quan hệ giữa ủy ban kiểm toán với CBTTTNXH
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT
• 2.1. Các khái niệm căn bản
• 2.2. Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp
• 2.3. Công bố thông tin trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp
• 2.4. Nhân tố quản trị công ty
• 2.5. Các lý thuyết nền tảng liên quan
• 2.5.1. Lý thuyết hợp pháp (Legitimacy theory)
• 2.5.2. Lý thuyết các bên liên quan (Stakeholder theory)
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Thiết kế nghiên cứu
• 3.2. Giả thuyết và mô hình nghiên cứu
• 3.2.1. Giả thuyết nghiên cứu
• 3.2.2. Mô hình nghiên cứu
• 3.3. Biến phụ thuộc
• 3.4. Biến giải thích và biến kiểm soát
• 3.5. Dữ liệu nghiên cứu và cách thức thu thập dữ liệu
• 3.5.1. Xác định mẫu nghiên cứu
• 3.5.2. Nguồn dữ liệu
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Thống kê mô tả
• 4.2. Phân tích tương quan các biến
• 4.3. Kiểm định sự khác biệt
• 4.4. Kết quả hồi quy
• 4.4.1. Mô hình 1: Tác động của sở hữu quản lý (MOWN) đến mức độ CBTTTNXH
• 4.4.2. Mô hình 2: Tác động của sở hữu nhà nước (GOVOWN) đối với CBTTTNXH
• 4.4.3. Mô hình 3: Tác động của sở hữu nước ngoài (FOROWN) đối với CBTTTNXH
• 4.4.4. Mô hình 4: Tác động của thành viên độc lập HĐQT (BIND) đối với CBTTTNXH
• 4.4.5. Mô hình 5: Tác động của thành viên kiêm nhiệm vị trí CEO với chủ tịch HĐQT (CEODU) đối với CBTTTNXH
• 4.4.6. Mô hình 6: Tác động của tổng số thành viên trong ủy ban kiểm toán (AUDCOM) đối với CBTTTNXH
• 4.4.7. Mô hình 7: Kiểm định độ tin cậy của mô hình
• 5. CHƯƠNG 5: BÀN LUẬN VÀ KẾT LUẬN
• 5.1. Bàn luận về kết quả
• 5.2. Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Về Ảnh Hưởng Quản Trị Đến CSRD Giới Thiệu

Phát triển bền vững đã trở thành một xu hướng tất yếu, đòi hỏi doanh nghiệp chú trọng đến cả sự giàu có về kinh tế và trách nhiệm xã hội (TNXH). Công bố thông tin trách nhiệm xã hội (CBTTTNXH) là một cách để doanh nghiệp xây dựng lòng tin với xã hội, đặc biệt khi hoạt động của họ ảnh hưởng trực tiếp đến các vấn đề về xã hội và môi trường. Việc thực hành CBTTTNXH chịu ảnh hưởng bởi lựa chọn, động cơ, và nguyên tắc của những người liên quan đến cấu trúc sở hữu và thành phần hội đồng quản trị (HĐQT), các yếu tố chủ chốt trong quản trị công ty (QTCT). HĐQT chịu trách nhiệm hoạch định chiến lược và giám sát việc sử dụng tài sản, do đó có ảnh hưởng lớn đến quyết định liên quan đến TNXH. Nghiên cứu đã khám phá ra rằng việc thực hành CBTTTNXH có tương quan dương với cơ chế quản trị bên trong và bên ngoài. Beltratti (2005) chứng minh rằng cả cơ chế QTCT và TNXHDN đều có tương quan dương đến giá trị doanh nghiệp.

1.1. Tầm Quan Trọng Của Công Bố Thông Tin Trách Nhiệm Xã Hội CSRD

Công bố thông tin trách nhiệm xã hội (CSRD) đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hình ảnh và uy tín của doanh nghiệp. Thông qua việc công bố thông tin một cách minh bạch, doanh nghiệp thể hiện cam kết với các bên liên quan về những đóng góp tích cực cho xã hội và môi trường. CSRD không chỉ giúp doanh nghiệp thu hút vốn đầu tư từ các nhà đầu tư có trách nhiệm xã hội mà còn tạo dựng lòng tin từ phía khách hàng và cộng đồng. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hiện nay, khi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến các sản phẩm và dịch vụ được sản xuất và cung cấp một cách bền vững.

1.2. Vai Trò Của Quản Trị Công Ty Trong Thúc Đẩy CSRD

Quản trị công ty đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy CSRD. Một hệ thống quản trị hiệu quả sẽ tạo ra môi trường khuyến khích doanh nghiệp thực hiện các hoạt động TNXH và công bố thông tin một cách minh bạch. Hội đồng quản trị (HĐQT), với vai trò giám sát và định hướng chiến lược, cần phải nhận thức rõ tầm quan trọng của CSRD và tích hợp nó vào mục tiêu phát triển của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, các ủy ban như ủy ban kiểm toán cũng cần phải đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của thông tin CSRD được công bố.

1.3. Bối Cảnh Nghiên Cứu CSRD Tại Việt Nam Thực Trạng và Triển Vọng

Nghiên cứu về CSRD tại Việt Nam còn khá hạn chế và sơ khai. Tuy nhiên, với sự quan tâm ngày càng tăng của xã hội và chính phủ đối với các vấn đề môi trường và xã hội, CSRD đang dần trở thành một xu hướng tất yếu. Các doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam ngày càng nhận thức rõ tầm quan trọng của việc công bố thông tin về các hoạt động TNXH của mình. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức trong việc xây dựng và triển khai các tiêu chuẩn CSRD phù hợp với đặc thù của Việt Nam.

II. Thách Thức Trong CSRD Tại Công Ty Niêm Yết Phân Tích

Mặc dù đã có những thay đổi về luật lệ QTCT tại Việt Nam, sự chuyển biến tích cực từ phía doanh nghiệp vẫn còn hạn chế. Các nghiên cứu khám phá những yếu tố ảnh hưởng đến việc CBTTTNXH đã bùng nổ, nhưng có rất ít nghiên cứu về tác động của QTCT đến CBTTTNXH tại các nước có nền kinh tế mới nổi như Việt Nam. Đặc biệt, nghiên cứu về chủ đề CBTTTTXH ở Việt Nam còn rất hạn chế và sơ khai. Bối cảnh thể chế ở các nước khác nhau có thể khuyến khích hoặc hạn chế thực hành TNXH, ảnh hưởng đến quá trình ra quyết định. Uddin và Choudhury (2008) chỉ ra rằng những doanh nghiệp ở các nước có nền kinh tế mới nổi, đặc trưng bởi sở hữu gia đình, tham nhũng và can thiệp chính trị, thường được quản trị theo lối truyền thống.

2.1. Thiếu Hụt Nghiên Cứu Về CSRD Tại Thị Trường Mới Nổi

Phần lớn các nghiên cứu về mối quan hệ giữa nhân tố QTCT và CBTTTNXH được thực hiện ở các nước phát triển, dẫn đến thiếu hụt nghiên cứu tại các thị trường mới nổi. Do việc thực hiện CBTTTNXH ở các nước có nền kinh tế mới nổi khác biệt so với các nước phát triển nên tiêu chuẩn báo cáo liên quan đến vấn đề TNXH ở hai nhóm nước này không thống nhất.

2.2. Rào Cản Về Thể Chế và Văn Hóa Ảnh Hưởng CSRD

Thực hành TNXH có thể khác nhau do bối cảnh thể chế, văn hóa cũng như quy định, luật pháp ở từng nước, từng khu vực. Bối cảnh thể chế và văn hóa có thể tạo ra những rào cản đáng kể đối với việc triển khai các hoạt động CSRD hiệu quả.

2.3. Bất Cập Trong Quản Trị Công Ty Tại Việt Nam Ảnh Hưởng Đến CSRD

QTCT tại Việt Nam còn nhiều vấn đề bất cập và hiện đang ghi nhận thực trạng đáng báo động. Khuôn khổ QTCT tại Việt Nam có một số đặc trưng như sở hữu tập chung, ít có sự phân chia giữa sở hữu và quyền kiểm soát, các thể chế QTCT còn thiếu (Nhâm Phong Tuân và Nguyễn Anh Tuấn, 2016). Do đó, ảnh hưởng của nhân tố QTCT đến vấn đề CBTTTNXH ở nền kinh tế mới nổi như Việt Nam vẫn là câu hỏi cần lời giải đáp.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Quản Trị Hướng Tiếp Cận

Nghiên cứu cần cung cấp bằng chứng thực nghiệm về sự ảnh hưởng của nhân tố QTCT đến mức độ CBTTTNXH của các doanh nghiệp trên Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HoSE). Trong đó, quản trị công ty được đại diện bởi cấu trúc sở hữu (sở hữu quản lý, sở hữu nhà nước và sở hữu nước ngoài) và đặc tính của quản trị doanh nghiệp (thành viên độc lập HĐQT, vai trò kiêm nhiệm giữa CEO và chủ tịch HĐQT và ủy ban kiểm toán). Các mục tiêu cụ thể bao gồm xác định các nhân tố thuộc QTCT, đo lường mức độ CBTTTNXH, và xem xét sự khác biệt về đặc điểm QTCT giữa các nhóm công ty. Câu hỏi nghiên cứu tập trung vào việc liệu có tồn tại mối quan hệ giữa nhân tố QTCT và CBTTTNXH hay không.

3.1. Thiết Kế Nghiên Cứu Định Lượng Phương Pháp Thu Thập Dữ Liệu

Thiết kế nghiên cứu cần sử dụng phương pháp định lượng để thu thập và phân tích dữ liệu. Dữ liệu có thể được thu thập từ báo cáo thường niên, báo cáo phát triển bền vững và các nguồn thông tin công khai khác của các công ty niêm yết.

3.2. Xây Dựng Mô Hình Hồi Quy Phân Tích Mối Quan Hệ

Cần xây dựng mô hình hồi quy để phân tích mối quan hệ giữa các biến độc lập (các yếu tố quản trị công ty) và biến phụ thuộc (mức độ công bố thông tin trách nhiệm xã hội). Mô hình hồi quy sẽ giúp xác định mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố quản trị công ty đến CSRD.

3.3. Kiểm Định Giả Thuyết Nghiên Cứu Đánh Giá Ý Nghĩa Thống Kê

Sau khi xây dựng mô hình hồi quy, cần tiến hành kiểm định giả thuyết nghiên cứu để đánh giá ý nghĩa thống kê của các kết quả. Kiểm định giả thuyết sẽ giúp xác định liệu mối quan hệ giữa các yếu tố quản trị công ty và CSRD có ý nghĩa hay không.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Hiệu Quả Quản Trị Và CBTTTNXH

Nghiên cứu này có thể mang lại những đóng góp về mặt lý thuyết và thực tiễn. Về mặt lý thuyết, nó bổ sung bằng chứng thực nghiệm về mối quan hệ giữa QTCT và CBTTTNXH trong bối cảnh một nước có nền kinh tế mới nổi, khẳng định tầm quan trọng của lý thuyết các bên liên quan. Về mặt thực tiễn, kết quả cung cấp thông tin mang hàm ý quản trị cho các doanh nghiệp đang và có ý định CBTTTNXH, giúp nhà quản trị đưa ra những quyết định chiến lược liên quan đến vấn đề CBTTTNXH, hướng đến phát triển bền vững. Nhà đầu tư cũng sẽ có cách nhìn nhận thận trọng hơn về những hoạt động của doanh nghiệp trước khi quyết định đầu tư.

4.1. Hàm Ý Quản Trị Cho Doanh Nghiệp Tối Ưu Hóa CSRD

Kết quả nghiên cứu cung cấp thông tin hữu ích cho doanh nghiệp trong việc tối ưu hóa các hoạt động CSRD. Bằng cách hiểu rõ mối quan hệ giữa các yếu tố quản trị công ty và CSRD, doanh nghiệp có thể đưa ra các quyết định phù hợp để cải thiện hiệu quả công bố thông tin và nâng cao uy tín với các bên liên quan.

4.2. Thông Tin Cho Nhà Đầu Tư Đánh Giá Rủi Ro Và Cơ Hội

Thông qua mức độ CBTTTNXH của doanh nghiệp, nhà đầu tư sẽ có cái nhìn toàn diện hơn về các hoạt động của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các quyết định đầu tư sáng suốt hơn. CSRD là một yếu tố quan trọng để đánh giá rủi ro và cơ hội đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh ngày càng có nhiều nhà đầu tư quan tâm đến các yếu tố môi trường, xã hội và quản trị (ESG).

4.3. Gợi Ý Chính Sách Khuyến Khích CSRD Tại Việt Nam

Nghiên cứu này cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách trong việc xây dựng các chính sách khuyến khích CSRD tại Việt Nam. Các chính sách có thể tập trung vào việc nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của CSRD, xây dựng các tiêu chuẩn báo cáo phù hợp và tạo ra các động lực để doanh nghiệp thực hiện các hoạt động TNXH.

V. Kết Luận Về Ảnh Hưởng Quản Trị Và CSRD Tương Lai

Nghiên cứu về ảnh hưởng của nhân tố QTCT đến mức độ CBTTTNXH tại các công ty niêm yết là một lĩnh vực quan trọng và đầy tiềm năng. Kết quả nghiên cứu này sẽ giúp các doanh nghiệp, nhà đầu tư và nhà hoạch định chính sách có cái nhìn sâu sắc hơn về mối quan hệ giữa quản trị công ty và trách nhiệm xã hội, từ đó đưa ra các quyết định và hành động phù hợp. Trong tương lai, cần có thêm nhiều nghiên cứu để khám phá các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến CSRD và xây dựng các mô hình quản trị công ty hiệu quả hơn.

5.1. Hạn Chế Của Nghiên Cứu Cần Cải Thiện Trong Tương Lai

Nghiên cứu có thể có một số hạn chế, chẳng hạn như quy mô mẫu nhỏ hoặc phạm vi thời gian ngắn. Do đó, cần có thêm các nghiên cứu với quy mô lớn hơn và phạm vi thời gian dài hơn để xác nhận và mở rộng các kết quả. Ngoài ra, cần xem xét các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến CSRD, chẳng hạn như áp lực từ các bên liên quan, văn hóa doanh nghiệp và quy định của chính phủ.

5.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Mở Rộng Phạm Vi Và Chiều Sâu

Các nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc khám phá các yếu tố quản trị công ty khác có thể ảnh hưởng đến CSRD, chẳng hạn như sự đa dạng của hội đồng quản trị, vai trò của các nhà đầu tư tổ chức và hiệu quả của các cơ chế kiểm soát nội bộ. Ngoài ra, cần nghiên cứu sâu hơn về mối quan hệ giữa CSRD và hiệu quả tài chính của doanh nghiệp để chứng minh lợi ích kinh tế của việc thực hiện các hoạt động TNXH.

5.3. Tầm Quan Trọng Của CSRD Trong Phát Triển Bền Vững Triển Vọng

CSRD đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển bền vững. Bằng cách công bố thông tin về các hoạt động TNXH của mình, doanh nghiệp có thể góp phần nâng cao nhận thức của xã hội về các vấn đề môi trường và xã hội, từ đó khuyến khích các hành vi tiêu dùng và đầu tư có trách nhiệm hơn. Trong tương lai, CSRD sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một nền kinh tế và xã hội bền vững.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển bền vững ngày càng được chú trọng, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (TNXHDN) trở thành một yếu tố quan trọng đối với sự thành công và phát triển lâu dài của doanh nghiệp cũng như xã hội. Tại Việt Nam, việc công bố thông tin trách nhiệm xã hội (CBTTTNXH) của các công ty niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HoSE) còn khá hạn chế và chưa được nghiên cứu sâu rộng. Nghiên cứu này tập trung khảo sát ảnh hưởng của các nhân tố quản trị công ty (QTCT) đến mức độ CBTTTNXH trong giai đoạn 2015-2017, với mẫu nghiên cứu gồm 50 doanh nghiệp phi tài chính niêm yết trên HoSE. Mục tiêu chính là cung cấp bằng chứng thực nghiệm về mối quan hệ giữa cấu trúc sở hữu (sở hữu quản lý, sở hữu nhà nước, sở hữu nước ngoài) và đặc tính quản trị doanh nghiệp (thành viên độc lập hội đồng quản trị, vai trò kiêm nhiệm CEO và chủ tịch HĐQT, ủy ban kiểm toán) với mức độ CBTTTNXH. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp và nhà đầu tư hiểu rõ hơn về vai trò của QTCT trong việc nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm xã hội, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững tại Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết nền tảng chính: lý thuyết hợp pháp (Legitimacy theory) và lý thuyết các bên liên quan (Stakeholder theory). Lý thuyết hợp pháp nhấn mạnh rằng doanh nghiệp cần duy trì sự phù hợp với các chuẩn mực xã hội để được chấp nhận và tồn tại, trong khi lý thuyết các bên liên quan tập trung vào việc quản lý mối quan hệ với các nhóm có quyền lợi liên quan nhằm đảm bảo sự hỗ trợ và giảm thiểu xung đột. Các khái niệm chính bao gồm: trách nhiệm xã hội doanh nghiệp, công bố thông tin trách nhiệm xã hội, cấu trúc sở hữu (sở hữu quản lý, nhà nước, nước ngoài), thành viên độc lập hội đồng quản trị, vai trò kiêm nhiệm CEO và chủ tịch HĐQT, ủy ban kiểm toán, cùng các biến kiểm soát như quy mô doanh nghiệp, khả năng sinh lời và đòn cân nợ.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp với trọng tâm là phân tích định lượng dựa trên dữ liệu thứ cấp thu thập từ báo cáo thường niên, báo cáo phát triển bền vững và báo cáo quản trị của các doanh nghiệp trong giai đoạn 2015-2017. Mẫu nghiên cứu gồm 50 doanh nghiệp phi tài chính niêm yết trên HoSE, được lựa chọn ngẫu nhiên. Chỉ số CBTTTNXH được xây dựng dựa trên bảng điểm gồm 5 nhóm chỉ tiêu, kế thừa và điều chỉnh từ các nghiên cứu trước phù hợp với bối cảnh Việt Nam. Các biến đại diện cho nhân tố QTCT được xác định và thu thập dữ liệu. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phần mềm Stata với các bước kiểm định thống kê mô tả, phân tích tương quan và hồi quy đa biến nhằm kiểm tra các giả thuyết nghiên cứu. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ảnh hưởng của sở hữu quản lý đến CBTTTNXH: Kết quả hồi quy cho thấy sở hữu quản lý có mối tương quan âm với mức độ CBTTTNXH, với hệ số hồi quy âm và ý nghĩa thống kê ở mức 5%. Điều này phản ánh rằng các nhà quản lý nắm giữ cổ phần lớn có xu hướng hạn chế công bố thông tin trách nhiệm xã hội, có thể do ưu tiên các chiến lược ngắn hạn nhằm tối đa hóa lợi nhuận cá nhân.

2. Ảnh hưởng của sở hữu nhà nước: Sở hữu nhà nước có mối tương quan dương và có ý nghĩa thống kê với mức độ CBTTTNXH, cho thấy các doanh nghiệp có cổ đông nhà nước thường công bố nhiều thông tin trách nhiệm xã hội hơn, nhằm đáp ứng áp lực từ cộng đồng và các định chế chính trị.

3. Ảnh hưởng của sở hữu nước ngoài: Sở hữu nước ngoài cũng có tác động tích cực đến CBTTTNXH với mức ý nghĩa thống kê cao, phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư nước ngoài về tính minh bạch và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.

4. Thành viên độc lập hội đồng quản trị: Tỷ lệ thành viên độc lập trong HĐQT có mối tương quan dương với mức độ CBTTTNXH, tuy nhiên mức độ ý nghĩa thấp hơn so với các nhân tố sở hữu, cho thấy vai trò giám sát của thành viên độc lập góp phần thúc đẩy công bố thông tin xã hội.

5. Vai trò kiêm nhiệm CEO và chủ tịch HĐQT: Mối quan hệ giữa vai trò kiêm nhiệm và CBTTTNXH không có ý nghĩa thống kê rõ ràng, cho thấy yếu tố này chưa ảnh hưởng mạnh đến việc công bố thông tin trách nhiệm xã hội trong bối cảnh Việt Nam.

6. Ủy ban kiểm toán: Sự hiện diện và quy mô của ủy ban kiểm toán có mối tương quan dương và có ý nghĩa với mức độ CBTTTNXH, phản ánh vai trò quan trọng của ủy ban trong việc đảm bảo tính minh bạch và khách quan của thông tin công bố.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của mối tương quan âm giữa sở hữu quản lý và CBTTTNXH có thể do các nhà quản lý tập trung vào lợi ích cá nhân và chiến lược ngắn hạn, hạn chế đầu tư vào các hoạt động xã hội không mang lại lợi ích tài chính tức thì. Kết quả này phù hợp với các nghiên cứu tại các nước có nền kinh tế mới nổi, trong đó áp lực thể chế và xã hội đối với nhà quản lý còn hạn chế. Ngược lại, sở hữu nhà nước và nước ngoài tạo ra áp lực lớn hơn về trách nhiệm xã hội, thúc đẩy doanh nghiệp công bố thông tin minh bạch hơn nhằm duy trì tính hợp pháp và thu hút đầu tư. Vai trò của thành viên độc lập và ủy ban kiểm toán được khẳng định trong việc nâng cao chất lượng công bố thông tin, tuy nhiên mức độ ảnh hưởng còn phụ thuộc vào cơ chế quản trị và văn hóa doanh nghiệp. Việc vai trò kiêm nhiệm CEO và chủ tịch HĐQT không có tác động rõ ràng có thể do đặc thù quản trị tại Việt Nam, nơi mà sự tập trung quyền lực vẫn phổ biến. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ hồi quy thể hiện hệ số và mức ý nghĩa của từng nhân tố, cũng như bảng thống kê mô tả và ma trận tương quan để minh họa mối quan hệ giữa các biến.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường vai trò của cổ đông nhà nước và nước ngoài: Khuyến khích các cổ đông này tham gia sâu hơn vào quản trị doanh nghiệp nhằm thúc đẩy công bố thông tin trách nhiệm xã hội, qua đó nâng cao uy tín và giá trị doanh nghiệp trong trung và dài hạn.

2. Cải thiện cơ chế giám sát của hội đồng quản trị: Tăng tỷ lệ thành viên độc lập và nâng cao năng lực của ủy ban kiểm toán để đảm bảo tính minh bạch và khách quan trong công bố thông tin, đồng thời giảm thiểu xung đột lợi ích.

3. Khuyến khích tách bạch vai trò CEO và chủ tịch HĐQT: Mặc dù chưa có tác động rõ ràng, việc tách biệt hai vị trí này sẽ giúp cân bằng quyền lực và nâng cao hiệu quả quản trị, góp phần thúc đẩy trách nhiệm xã hội.

4. Xây dựng khung pháp lý và hướng dẫn cụ thể về CBTTTNXH: Nhà nước và các cơ quan quản lý cần hoàn thiện các quy định, tiêu chuẩn về công bố thông tin trách nhiệm xã hội phù hợp với đặc thù doanh nghiệp Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện và giám sát.

Các giải pháp trên nên được thực hiện trong vòng 2-3 năm tới, với sự phối hợp của các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và nhà đầu tư nhằm nâng cao mức độ CBTTTNXH, góp phần phát triển bền vững.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản trị doanh nghiệp: Giúp hiểu rõ tác động của các nhân tố quản trị công ty đến công bố thông tin trách nhiệm xã hội, từ đó xây dựng chiến lược quản trị phù hợp nhằm nâng cao uy tín và giá trị doanh nghiệp.

2. Nhà đầu tư và phân tích tài chính: Cung cấp cơ sở để đánh giá mức độ minh bạch và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, hỗ trợ quyết định đầu tư chính xác và hiệu quả hơn.

3. Cơ quan quản lý và hoạch định chính sách: Hỗ trợ xây dựng các chính sách, quy định về quản trị công ty và công bố thông tin trách nhiệm xã hội phù hợp với thực tiễn và đặc thù của thị trường Việt Nam.

4. Các nhà nghiên cứu và học viên: Là tài liệu tham khảo quý giá cho các nghiên cứu tiếp theo về quản trị công ty, trách nhiệm xã hội doanh nghiệp và phát triển bền vững trong bối cảnh nền kinh tế mới nổi.

Câu hỏi thường gặp

1. CBTTTNXH là gì và tại sao quan trọng?
   CBTTTNXH là việc doanh nghiệp công khai các hoạt động liên quan đến trách nhiệm xã hội nhằm tăng tính minh bạch và tạo dựng niềm tin với các bên liên quan. Việc này giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín, thu hút đầu tư và phát triển bền vững.

2. Nhân tố quản trị công ty nào ảnh hưởng mạnh nhất đến CBTTTNXH?
   Sở hữu nhà nước và sở hữu nước ngoài có ảnh hưởng tích cực và rõ ràng nhất đến mức độ CBTTTNXH, trong khi sở hữu quản lý có xu hướng ảnh hưởng tiêu cực do ưu tiên lợi ích cá nhân.

3. Vai trò của thành viên độc lập hội đồng quản trị trong CBTTTNXH ra sao?
   Thành viên độc lập giúp nâng cao chất lượng giám sát và thúc đẩy công bố thông tin minh bạch hơn, tuy nhiên mức độ ảnh hưởng còn phụ thuộc vào cơ chế quản trị và văn hóa doanh nghiệp.

4. Tại sao vai trò kiêm nhiệm CEO và chủ tịch HĐQT không ảnh hưởng rõ ràng đến CBTTTNXH?
   Do đặc thù quản trị tại Việt Nam, sự tập trung quyền lực vẫn phổ biến, nên vai trò kiêm nhiệm chưa tạo ra sự khác biệt rõ rệt trong việc công bố thông tin trách nhiệm xã hội.

5. Làm thế nào doanh nghiệp có thể nâng cao mức độ CBTTTNXH?
   Doanh nghiệp cần tăng cường cơ chế quản trị hiệu quả, nâng cao vai trò của các cổ đông nhà nước và nước ngoài, cải thiện năng lực của hội đồng quản trị và ủy ban kiểm toán, đồng thời tuân thủ các quy định pháp luật về công bố thông tin.

Kết luận

• Nghiên cứu cung cấp bằng chứng thực nghiệm về ảnh hưởng của các nhân tố quản trị công ty đến mức độ công bố thông tin trách nhiệm xã hội tại các doanh nghiệp niêm yết trên HoSE trong giai đoạn 2015-2017.
• Sở hữu quản lý có mối tương quan âm với CBTTTNXH, trong khi sở hữu nhà nước và nước ngoài có tác động tích cực và có ý nghĩa thống kê.
• Thành viên độc lập hội đồng quản trị và ủy ban kiểm toán góp phần nâng cao tính minh bạch trong công bố thông tin xã hội.
• Vai trò kiêm nhiệm CEO và chủ tịch HĐQT chưa có ảnh hưởng rõ ràng trong bối cảnh Việt Nam.
• Đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện cơ chế quản trị và khung pháp lý để thúc đẩy CBTTTNXH, góp phần phát triển bền vững doanh nghiệp và xã hội.

Tiếp theo, các nhà quản lý và nhà nghiên cứu nên tập trung vào việc triển khai các khuyến nghị và mở rộng nghiên cứu sang các lĩnh vực và thị trường khác nhằm hoàn thiện hơn hệ thống quản trị và trách nhiệm xã hội doanh nghiệp tại Việt Nam. Hãy áp dụng những kiến thức này để nâng cao hiệu quả quản trị và phát triển bền vững doanh nghiệp của bạn ngay hôm nay!