Luận văn thạc sĩ: Ảnh hưởng của sự tích tụ kim loại nặng lên sức khỏe sinh lý của cá mè (Hypophthalmichthys molitrix) ở lưu vực sông Nhuệ - Đáy

• Tác giả: Vũ Triệu Ánh Hồng
• Người hướng dẫn: TS. Ngô Thị Thúy Hƣờng
• Trường học: Trường Đại học Khoa học Tự nhiên
• Chuyên ngành: Sinh Thái Học
• Đề tài: Ảnh Hƣởng Của Sự Tích Tụ Kim Loại Nặng Lên Sức Khỏe Sinh Lý Của Cá Mè (Hypophthalmichthys molitrix ) Ở Lƣu Vực Sông Nhuệ - Đáy
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. TỔNG QUAN VỀ LOÀI CÁ MÈ (Hypophthalmichthys molitrix)
• 1.1.1. Đặc điểm phân loại và phân bố
• 1.1.2. Một vài đặc điểm sinh học
• 1.1.3. Các cơ quan trong cá và các chỉ thị sinh học thường được sử dụng trong nghiên cứu độc học sinh thái
• 1.2. ẢNH HƯỞNG CỦA KLN ĐỐI VỚI CÁ
• 1.2.1. Sự tích lũy KLN trong cơ thể cá
• 1.2.2. Một số kim loại nặng nghiên cứu và ảnh hưởng của chúng tới sức khỏe sinh lý của cá
• 1.3. HIỆN TRẠNG Ô NHIỄM KLN CỦA CÁC LƯU VỰC SÔNG, CÁC NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ Ô NHIỄM CỦA CÁC LƯU VỰC SÔNG VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA NÓ TỚI SỨC KHỎE SINH LÝ CỦA CÁ
• 1.3.1. Hiện trạng ô nhiễm KLN của các LVS trong và ngoài nước
• 1.3.2. Nghiên cứu, đánh giá ô nhiễm KLN của các LVS và ảnh hưởng của nó đến sức khoẻ sinh lý cá
• 1.4. TỔNG QUAN VỀ KHU VỰC NGHIÊN CỨU
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỊA ĐIỂM, ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU
• 2.2. PHƯƠNG PHÁP THU MẪU
• 2.3. CHUẨN BỊ MẪU PHÂN TÍCH
• 2.4. PHÂN TÍCH MẪU
• 2.4.1. Phân tích KLN
• 2.4.2. Phân tích protein
• 2.4.3. Phân tích glycogen
• 2.4.4. Phân tích GST
• 2.5. PHÂN TÍCH VÀ XỬ LÝ SỐ LIỆU
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. ĐÁNH GIÁ SỰ TÍCH TỤ KIM LOẠI NẶNG CỦA CÁ MÈ TRONG LƯU VỰC SÔNG NHUỆ - ĐÁY
• 3.1.1. Sự biến động của hàm lượng KLN tích lũy trong các mô phân tích theo mùa
• 3.1.2. Sự biến động của hàm lượng KLN tích lũy trong các mô phân tích theo mặt cắt
• 3.2. ĐÁNH GIÁ HÀM LƯỢNG GLYCOGEN CỦA CÁ MÈ TRONG LƯU VỰC SÔNG NHUỆ ĐÁY
• 3.2.1. Biến động của hàm lượng glycogen trong các mô phân tích theo mùa
• 3.2.2. Biến động của hàm lượng glycogen trong các mô phân tích theo mặt cắt
• 3.3. ĐÁNH GIÁ HÀM LƯỢNG PROTEIN TỔNG SỐ CỦA CÁ MÈ TRONG LƯU VỰC SÔNG NHUỆ - ĐÁY
• 3.3.1. Biến động của hàm lượng protein trong các mô theo mùa
• 3.3.2. Biến động của hàm lượng protein trong các mô theo mặt cắt
• 3.4. ĐÁNH GIÁ HOẠT TÍNH ENZIM GST CỦA CÁ MÈ TRONG LƯU VỰC SÔNG NHUỆ - ĐÁY
• 3.4.1. Biến động của GST trong các mô phân tích theo mùa
• 3.4.2. Biến động của GST trong các mô phân tích theo mặt cắt
• 3.5. MỐI TƯƠNG QUAN GIỮA SỰ TÍCH TỤ KLN VỚI HÀM LƯỢNG GLYCOGEN, PROTEIN TỔNG SỐ VÀ HOẠT TÍNH GST CỦA CÁ MÈ TRONG LƯU VỰC SÔNG NHUỆ - ĐÁY
• 3.5.1. Tương quan giữa hàm lượng KLN với hàm lượng glycogen
• 3.5.2. Tương quan giữa hàm lượng KLN với protein tổng số
• 3.5.3. Tương quan giữa hàm lượng KLN với hàm lượng GST tính trên một gam trọng lượng tươi
• 3.6. ĐÁNH GIÁ SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA SỰ TÍCH LŨY KLN ĐỐI VỚI SỨC KHỎE SINH LÝ CỦA CÁ MÈ TRONG LVS NHUỆ - ĐÁY
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng quan về ảnh hưởng của kim loại nặng đến sức khỏe cá mè

Sự ô nhiễm môi trường do kim loại nặng (KLN) đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, đặc biệt là ở các lưu vực sông như sông Nhuệ - Đáy. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng KLN có thể tích tụ trong cơ thể cá mè (Hypophthalmichthys molitrix), ảnh hưởng đến sức khỏe sinh lý của chúng. Việc hiểu rõ về tác động của KLN là cần thiết để bảo vệ sức khỏe cá và môi trường sinh thái.

1.1. Kim loại nặng và sự tích tụ trong cá mè

Kim loại nặng như chì, cadmium, và đồng có thể tích tụ trong các mô của cá mè, gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe. Nghiên cứu cho thấy rằng nồng độ KLN trong cơ thể cá phụ thuộc vào nhiều yếu tố như môi trường sống và chế độ ăn uống.

1.2. Tác động của ô nhiễm môi trường đến sức khỏe cá

Ô nhiễm môi trường không chỉ ảnh hưởng đến cá mè mà còn đến toàn bộ hệ sinh thái. Các chất độc hại có thể gây rối loạn miễn dịch, làm giảm khả năng sinh sản và tăng nguy cơ mắc bệnh ở cá.

II. Vấn đề ô nhiễm kim loại nặng tại sông Nhuệ Đáy

Sông Nhuệ - Đáy là một trong những khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề từ ô nhiễm kim loại nặng. Nguồn thải từ các nhà máy và hoạt động nông nghiệp đã làm gia tăng nồng độ KLN trong nước, ảnh hưởng đến sức khỏe của cá mè và các loài thủy sinh khác.

2.1. Nguồn gốc ô nhiễm kim loại nặng

Các nguồn thải công nghiệp, nông nghiệp và sinh hoạt là nguyên nhân chính dẫn đến ô nhiễm KLN tại sông Nhuệ - Đáy. Việc xả thải không qua xử lý đã làm gia tăng nồng độ các kim loại nặng trong nước.

2.2. Tình trạng ô nhiễm hiện tại

Theo các nghiên cứu, nồng độ KLN trong nước sông Nhuệ - Đáy đã vượt quá mức cho phép, gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe sinh lý của cá mè và các loài thủy sản khác.

III. Phương pháp nghiên cứu ảnh hưởng của kim loại nặng đến cá mè

Để đánh giá tác động của KLN đến sức khỏe cá mè, các phương pháp nghiên cứu khoa học đã được áp dụng. Các chỉ tiêu sinh hóa như protein, glycogen và hoạt tính GST được sử dụng để đánh giá sức khỏe sinh lý của cá.

3.1. Phương pháp thu mẫu và phân tích

Mẫu cá mè được thu thập từ các điểm khác nhau trong lưu vực sông Nhuệ - Đáy. Các mẫu được phân tích để xác định nồng độ KLN và các chỉ tiêu sinh hóa liên quan.

3.2. Các chỉ tiêu sinh hóa trong nghiên cứu

Các chỉ tiêu sinh hóa như protein, glycogen và hoạt tính GST được đo lường để đánh giá sức khỏe sinh lý của cá mè. Những chỉ tiêu này giúp xác định mức độ ảnh hưởng của KLN đến cá.

IV. Kết quả nghiên cứu về sức khỏe cá mè ở sông Nhuệ Đáy

Kết quả nghiên cứu cho thấy sự tích tụ kim loại nặng trong cơ thể cá mè có mối liên hệ chặt chẽ với các chỉ tiêu sinh hóa. Nồng độ KLN cao dẫn đến giảm hàm lượng protein và glycogen, đồng thời làm tăng hoạt tính GST.

4.1. Biến động hàm lượng kim loại nặng trong cá

Nghiên cứu cho thấy hàm lượng KLN trong các mô của cá mè biến động theo mùa và theo mặt cắt. Điều này cho thấy sự ảnh hưởng của môi trường đến sức khỏe cá.

4.2. Tác động đến các chỉ tiêu sinh hóa

Sự tích tụ KLN trong cơ thể cá mè đã dẫn đến sự giảm sút đáng kể về hàm lượng protein và glycogen, đồng thời làm tăng hoạt tính GST, cho thấy sự căng thẳng sinh lý của cá.

V. Kết luận và hướng đi tương lai cho nghiên cứu

Nghiên cứu về ảnh hưởng của kim loại nặng đến sức khỏe cá mè ở sông Nhuệ - Đáy đã chỉ ra những tác động nghiêm trọng của ô nhiễm môi trường. Cần có các biện pháp quản lý và bảo vệ môi trường hiệu quả để giảm thiểu tác động của KLN đến sức khỏe cá và hệ sinh thái.

5.1. Tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường

Bảo vệ môi trường là cần thiết để duy trì sức khỏe của các loài thủy sản và đảm bảo an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng. Cần có các chính sách và biện pháp cụ thể để giảm thiểu ô nhiễm.

5.2. Đề xuất nghiên cứu tiếp theo

Cần tiếp tục nghiên cứu để đánh giá tác động lâu dài của KLN đến sức khỏe cá và tìm ra các biện pháp khắc phục hiệu quả. Các nghiên cứu này sẽ giúp nâng cao nhận thức về ô nhiễm môi trường và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.