Luận văn: Ảnh hưởng của Hiệu suất Doanh nghiệp đến Tỷ lệ Chi trả Cổ tức - Bằng chứng từ các Công ty Niêm yết tại Việt Nam

• Tác giả: Nguyen Huyen Trang
• Người hướng dẫn: Asso. Nguyen Thi Phuong Hoa
• Trường học: Banking Academy and the University of the West of England
• Chuyên ngành: Finance
• Đề tài: Ảnh hưởng của hiệu suất doanh nghiệp đến tỷ lệ chi trả cổ tức tại các công ty niêm yết ở Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận văn
• Năm xuất bản: 2022

• DECLARATION
• EXECUTIVE SUMMARY
• ACKNOWLEDGEMENT
• 1. CHAPTER I: INTRODUCTION
• 1.1. Research rationales
• 1.2. Research objective
• 1.3. Research questions
• 1.4. Research methodology
• 1.5. Research scope
• 1.6. Research structure
• 2. CHAPTER II: LITERATURE REVIEW
• 2.1. Concepts and role of dividend payout ratio
• 2.2. Agency cost and the free cash flow hypothesis
• 2.3. Dividend clientele effect
• 2.4. The effect of profitability on dividend payout ratio
• 2.5. The effect of firm size on dividend payout ratio
• 2.6. The effect of financial leverage on dividend payout ratio
• 2.7. The effect of firm growth on dividend payout ratio
• 2.8. The effect of firm liquidity on dividend payout ratio
• 2.9. The effect of equity growth on dividend payout ratio
• 3. CHAPTER III: METHODOLOGY
• 4. CHAPTER IV: RESULTS
• 4.1. Breusch-Pagan test
• 5. CHAPTER V: DISCUSSION AND CONCLUSION
• LIST OF TABLES

I. Tổng Quan Về Ảnh Hưởng Hiệu Suất Đến Cổ Tức 55 Ký Tự

Bài viết này tập trung nghiên cứu ảnh hưởng của hiệu suất doanh nghiệp đến tỷ lệ chi trả cổ tức tại các công ty niêm yết ở thị trường chứng khoán Việt Nam. Tỷ lệ chi trả cổ tức là một chủ đề phức tạp và gây tranh cãi. Mỗi công ty có các yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến quyết định về tỷ lệ lợi nhuận sau thuế được phân phối cho cổ đông. Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện về mối quan hệ giữa hiệu suất doanh nghiệp và tỷ lệ chi trả cổ tức, nhưng số lượng bài viết về thị trường mới nổi còn hạn chế. Nghiên cứu này sử dụng phương pháp định lượng, áp dụng mô hình hồi quy tuyến tính với hiệu ứng ngẫu nhiên để tìm hiểu ảnh hưởng của các biến độc lập như ROE, tăng trưởng công ty (FG), tỷ lệ thanh khoản (LDR), đòn bẩy tài chính (LEV), quy mô công ty (SIZE) và tăng trưởng vốn chủ sở hữu (EG) đến tỷ lệ chi trả cổ tức (DPR).

1.1. Tầm Quan Trọng Của Tỷ Lệ Chi Trả Cổ Tức Với Nhà Đầu Tư

Theo Asquith và Mullins (1983), mục tiêu chính của các công ty là tăng cường sự giàu có của cổ đông thông qua việc chi trả cổ tức. Việc chi trả cổ tức cao có thể truyền tải thông tin giá trị cho các nhà đầu tư về tình hình tài chính của công ty. Hiệu suất doanh nghiệp được hiểu là cách công ty hoạt động để đạt được mục tiêu trên thông qua tăng trưởng trong kỳ kinh doanh. Các chỉ số phổ biến được sử dụng để đo lường hiệu suất bao gồm doanh thu, ROE, ROA, tỷ lệ tăng trưởng doanh số, biên lợi nhuận,... Việc quyết định tỷ lệ chi trả cổ tức là một quyết định quan trọng trong tài chính doanh nghiệp, ảnh hưởng đến việc công ty có thể tạo ra lợi nhuận trong kỳ kinh doanh tiếp theo hay không.

1.2. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Tỷ Lệ Chi Trả Cổ Tức

Afza và Mirza (2011) cho rằng việc hiểu rõ các yếu tố quyết định chính sách cổ tức giúp các nhà nghiên cứu tìm ra tác động của các yếu tố cụ thể lên các công ty. Theo Romus et al., quyết định về việc chi trả cổ tức là rất quan trọng đối với phúc lợi của cả công ty và nền kinh tế nói chung. Asquith và Mullins (1983) cũng chỉ ra rằng trong môi trường lãi suất thấp, việc chi trả cổ tức giúp các nhà đầu tư nhận được lợi nhuận cao hơn so với lãi suất từ các khoản đầu tư thu nhập cố định. Các vấn đề liên quan đến cổ tức rất gây tranh cãi, với nhiều nghiên cứu khác nhau về mối quan hệ giữa tỷ lệ chi trả cổ tức và hiệu suất doanh nghiệp.

II. Thách Thức Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Của Hiệu Suất 56 Ký Tự

Nghiên cứu về mối quan hệ giữa tỷ lệ chi trả cổ tức và hiệu suất doanh nghiệp luôn là một vấn đề nan giải. Có những nghiên cứu tập trung vào mối quan hệ giữa cơ hội đầu tư và chính sách chi trả cổ tức (Farsio et al., 2004), và những nghiên cứu khác về các yếu tố ảnh hưởng đến việc chi trả cổ tức của doanh nghiệp (Gill et al.). Vấn đề này vẫn chưa đạt được sự đồng thuận cuối cùng. Việc nghiên cứu này nhằm mục đích làm rõ hơn về những ảnh hưởng của hiệu suất doanh nghiệp lên tỷ lệ chi trả cổ tức trong bối cảnh các công ty niêm yết tại thị trường chứng khoán Việt Nam, góp phần cung cấp thông tin hữu ích cho nhà đầu tư và doanh nghiệp.

2.1. Sự Khác Biệt Giữa Thị Trường Phát Triển và Mới Nổi

Al-Yahyaee et al. (2010) lập luận rằng hành vi của các công ty ở thị trường phát triển không thể áp dụng cho thị trường đang phát triển. Đối với thị trường mới nổi, có những hạn chế tài chính nhất định dẫn đến việc tỷ lệ chi trả cổ tức có thể nhạy cảm hơn với một số yếu tố nhất định. Do đó, việc nghiên cứu mối quan hệ giữa tỷ lệ chi trả cổ tức và hiệu suất doanh nghiệp ở các thị trường này là rất quan trọng. Hầu hết các bài nghiên cứu thường tập trung vào phân tích thị trường phát triển, có rất ít nghiên cứu về Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam về ảnh hưởng của hiệu suất doanh nghiệp đến tỷ lệ chi trả cổ tức.

2.2. Đặc Điểm Thị Trường Chứng Khoán Việt Nam

Thị trường chứng khoán Việt Nam là một thị trường mới nổi. So với thị trường quốc tế, thị trường chứng khoán của Việt Nam còn khá non trẻ. Để hiểu rõ hơn về thị trường chưa hoàn thiện này, nghiên cứu này được thực hiện để lấp đầy khoảng trống bằng cách nghiên cứu ảnh hưởng của hiệu suất doanh nghiệp đến tỷ lệ chi trả cổ tức tại các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Mối Quan Hệ 52 Ký Tự

Nghiên cứu này sử dụng thiết kế nghiên cứu nhân quả với phương pháp định lượng để tìm ra mối quan hệ giữa các biến và xác định mối quan hệ giữa hiệu suất công ty và tỷ lệ chi trả cổ tức. Đầu tiên, nghiên cứu sử dụng tổng quan tài liệu để phân tích và tóm tắt các nghiên cứu trước đây liên quan đến chi trả cổ tức. Điều này giúp cung cấp các lý thuyết liên quan và hỗ trợ nghiên cứu thực nghiệm, giúp xây dựng nền tảng cơ bản của vấn đề nghiên cứu và đề xuất vấn đề nghiên cứu. Thứ hai, phương pháp lấy mẫu được sử dụng để thu thập dữ liệu thứ cấp để phục vụ việc chạy mô hình.

3.1. Dữ Liệu và Mô Hình Nghiên Cứu

Dữ liệu bao gồm thông tin về tình hình tài chính của 107 công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam từ năm 2018 đến năm 2022. Các dữ liệu này được lấy từ báo cáo tài chính và báo cáo thường niên của công ty, được công khai trên trang web chính thức của từng công ty. Mô hình được sử dụng trong nghiên cứu này là Bình phương tối thiểu thông thường (Ordinary Least Square) để kiểm tra các biến hiệu suất doanh nghiệp có tác động đến tỷ lệ chi trả cổ tức hay không. Việc sử dụng mô hình hồi quy tuyến tính rất phổ biến trong các nghiên cứu trước đây về chủ đề này, vì vậy nghiên cứu này cũng áp dụng mô hình kinh tế lượng này để có thể đưa ra kết quả nhất quán với những nghiên cứu đó.

3.2. Phương Pháp Phân Tích và Đề Xuất

Sau khi có kết quả từ việc chạy mô hình, nghiên cứu sẽ sử dụng phương pháp phân tích để phân tích kết quả và đưa ra các khuyến nghị. Phạm vi nghiên cứu được áp dụng trong thị trường chứng khoán Việt Nam. Nghiên cứu được thực hiện trên 107 công ty niêm yết trên cả Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) và Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE), là những doanh nghiệp lớn, uy tín vẫn đang được giao dịch hàng ngày. Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2022.

IV. Kết Quả Ảnh Hưởng Đến Cổ Tức Phân Tích Chi Tiết 57 Ký Tự

Nghiên cứu này tìm thấy rằng ROE, tăng trưởng công ty và thanh khoản có ảnh hưởng tích cực đến tỷ lệ chi trả cổ tức. Đòn bẩy tài chính, quy mô công ty và tăng trưởng vốn chủ sở hữu có mối quan hệ nghịch đảo với tỷ lệ chi trả cổ tức. Tỷ lệ thanh khoản có mối quan hệ tích cực với tỷ lệ chi trả cổ tức nhưng mức độ ảnh hưởng không đáng kể. Trong số đó, đòn bẩy tài chính và ROE có ảnh hưởng lớn nhất đến tỷ lệ chi trả cổ tức. Các kết luận của nghiên cứu này phù hợp với các giả thuyết từ lý thuyết tín hiệu, chi phí đại diện và lý thuyết chim trong tay.

4.1. Ảnh Hưởng Của ROE và Đòn Bẩy Tài Chính

Trong các biến số được xem xét, ROE và đòn bẩy tài chính nổi bật với vai trò quan trọng trong việc định hình tỷ lệ chi trả cổ tức. ROE, thước đo hiệu suất doanh nghiệp, thể hiện khả năng sinh lời trên vốn chủ sở hữu, cho thấy mối liên hệ chặt chẽ với khả năng và quyết định chi trả cổ tức. Ngược lại, đòn bẩy tài chính, đại diện cho mức độ nợ của doanh nghiệp, lại có tác động ngược chiều, cho thấy sự thận trọng trong chính sách cổ tức khi doanh nghiệp có gánh nặng nợ cao.

4.2. Sự Phù Hợp Với Các Lý Thuyết Tài Chính

Kết quả nghiên cứu này củng cố các lý thuyết tài chính đã được thiết lập, bao gồm lý thuyết tín hiệu, chi phí đại diện và lý thuyết chim trong tay. Điều này chứng minh rằng chính sách cổ tức không chỉ là một quyết định tài chính đơn thuần mà còn là một công cụ truyền tải thông tin, quản lý chi phí và đáp ứng kỳ vọng của nhà đầu tư. Những phát hiện này cung cấp một cái nhìn toàn diện về các yếu tố tác động đến tỷ lệ chi trả cổ tức và tầm quan trọng của việc xem xét bối cảnh lý thuyết khi đưa ra quyết định cổ tức.

V. Ứng Dụng Nghiên Cứu Hiệu Suất Cho Nhà Đầu Tư 58 Ký Tự

Nghiên cứu này có thể đóng góp vào việc cung cấp thêm thông tin về ảnh hưởng của hiệu suất doanh nghiệp đến tỷ lệ chi trả cổ tức tại Việt Nam. Từ đó, nó giúp các nhà đầu tư trong và ngoài nước lựa chọn các công ty có ROE lớn hoặc tỷ lệ sử dụng nợ thấp để đầu tư vì những công ty này có tỷ lệ chi trả cổ tức cao. Đối với các doanh nghiệp, họ có thể đưa ra các chính sách chi trả cổ tức phù hợp với các chỉ số tài chính của mình để thu hút nhiều nhà đầu tư hơn.

5.1. Lợi Ích Cho Nhà Đầu Tư

Các nhà đầu tư có thể sử dụng kết quả nghiên cứu để đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt hơn bằng cách tập trung vào các công ty có ROE cao và tỷ lệ nợ thấp. Những công ty này có xu hướng trả cổ tức cao hơn, mang lại lợi nhuận tốt hơn cho nhà đầu tư. Nghiên cứu này cung cấp một khuôn khổ để đánh giá hiệu suất doanh nghiệp và dự đoán tỷ lệ chi trả cổ tức trong tương lai.

5.2. Khuyến Nghị Cho Doanh Nghiệp

Các doanh nghiệp có thể tận dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách chi trả cổ tức phù hợp với tình hình tài chính và mục tiêu tăng trưởng của mình. Bằng cách điều chỉnh tỷ lệ chi trả cổ tức phù hợp, các doanh nghiệp có thể thu hút các nhà đầu tư tiềm năng và duy trì mối quan hệ tốt đẹp với các cổ đông hiện tại. Việc này góp phần nâng cao giá trị doanh nghiệp và tạo dựng uy tín trên thị trường chứng khoán.

VI. Triển Vọng Nghiên Cứu Hiệu Suất và Cổ Tức Tương Lai 59 Ký Tự

Hơn nữa, bài viết này có thể trở thành nền tảng cho các nghiên cứu sâu hơn về tỷ lệ chi trả cổ tức ở Việt Nam liên quan đến các yếu tố vĩ mô. Nghiên cứu sâu hơn nên được thực hiện để kiểm tra xem các yếu tố khác, chẳng hạn như lãi suất, lạm phát, và GDP, có tác động đáng kể đến mối quan hệ giữa hiệu suất doanh nghiệp và tỷ lệ chi trả cổ tức trong bối cảnh Việt Nam hay không. Điều này có thể cung cấp thêm thông tin chi tiết về sự phức tạp của việc xác định cổ tức và sự tương tác của các yếu tố vĩ mô và vi mô khác nhau.

6.1. Nghiên Cứu Yếu Tố Vĩ Mô Ảnh Hưởng

Cần có những nghiên cứu sâu hơn để khám phá cách các yếu tố vĩ mô như lãi suất, lạm phát và tăng trưởng GDP có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa hiệu suất doanh nghiệp và tỷ lệ chi trả cổ tức tại Việt Nam. Hiểu được các yếu tố này có thể cung cấp một cái nhìn toàn diện hơn về các yếu tố quyết định cổ tức và tác động của các lực lượng kinh tế vĩ mô đối với các quyết định tài chính của công ty.

6.2. Khuyến Nghị Nghiên Cứu Tiếp Theo

Ngoài ra, các nghiên cứu trong tương lai có thể tập trung vào việc kiểm tra tác động của các yếu tố quản trị doanh nghiệp đối với chính sách chi trả cổ tức tại Việt Nam. Nghiên cứu các khía cạnh như độc lập của hội đồng quản trị, quyền sở hữu và minh bạch có thể làm sáng tỏ hơn nữa các động lực và hành vi ra quyết định liên quan đến phân phối cổ tức trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng phát triển, việc hiểu rõ mối quan hệ giữa hiệu quả hoạt động doanh nghiệp và tỷ lệ chi trả cổ tức (dividend payout ratio - DPR) trở nên cấp thiết. Theo ước tính, trong giai đoạn 2018-2022, các doanh nghiệp niêm yết trên hai sàn chính là HOSE và HNX đã có sự biến động đáng kể về DPR, với mức trung bình khoảng 38%, phản ánh sự đa dạng trong chính sách chi trả cổ tức. Vấn đề nghiên cứu tập trung vào việc xác định các yếu tố hiệu quả hoạt động doanh nghiệp ảnh hưởng đến DPR, nhằm giúp nhà đầu tư và doanh nghiệp có cơ sở ra quyết định hợp lý.

Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là phân tích tác động của sáu biến độc lập gồm: lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE), tăng trưởng doanh nghiệp (FG), tỷ lệ thanh khoản (LDR), đòn bẩy tài chính (LEV), quy mô doanh nghiệp (SIZE) và tăng trưởng vốn chủ sở hữu (EG) đến DPR của 107 doanh nghiệp niêm yết trong giai đoạn 2018-2022. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các doanh nghiệp thuộc nhiều ngành nghề khác nhau trên thị trường chứng khoán Việt Nam, trong bối cảnh kinh tế chịu ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 và các chính sách phục hồi kinh tế.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp thông tin chi tiết về các yếu tố ảnh hưởng đến chính sách cổ tức tại thị trường mới nổi như Việt Nam, từ đó hỗ trợ nhà đầu tư trong việc lựa chọn cổ phiếu phù hợp và giúp doanh nghiệp xây dựng chính sách chi trả cổ tức hiệu quả, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường tài chính.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên ba lý thuyết chính để giải thích mối quan hệ giữa hiệu quả hoạt động doanh nghiệp và tỷ lệ chi trả cổ tức:

• Lý thuyết tín hiệu (Signaling theory): Cho rằng cổ tức là tín hiệu về triển vọng tăng trưởng tương lai của doanh nghiệp. Việc tăng cổ tức thường được nhà đầu tư đón nhận tích cực, phản ánh sự tin tưởng vào khả năng sinh lời của công ty.

• Lý thuyết chi phí đại diện (Agency cost theory): Nhấn mạnh vai trò của cổ tức trong việc giảm chi phí đại diện giữa cổ đông và ban quản lý. Việc chi trả cổ tức giúp hạn chế dòng tiền tự do mà ban quản lý có thể sử dụng không hiệu quả, từ đó giảm xung đột lợi ích.

• Lý thuyết “Bird-in-hand”: Nhà đầu tư ưa thích cổ tức hiện tại hơn là lợi nhuận kỳ vọng trong tương lai do tính không chắc chắn. Do đó, doanh nghiệp có lợi nhuận cao thường có xu hướng chi trả cổ tức lớn hơn để thu hút nhà đầu tư.

Các khái niệm chính được sử dụng trong nghiên cứu bao gồm: tỷ lệ chi trả cổ tức (DPR), lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE), tăng trưởng doanh nghiệp (FG), tỷ lệ thanh khoản (LDR), đòn bẩy tài chính (LEV), quy mô doanh nghiệp (SIZE) và tăng trưởng vốn chủ sở hữu (EG).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với thiết kế nghiên cứu nhân quả (causal research design). Dữ liệu được thu thập từ báo cáo tài chính và báo cáo thường niên của 107 doanh nghiệp niêm yết trên sàn HOSE và HNX trong giai đoạn 2018-2022, bao gồm 535 quan sát. Phương pháp chọn mẫu là xác suất có phân tầng theo ngành và quy mô doanh nghiệp nhằm đảm bảo tính đại diện.

Mô hình hồi quy tuyến tính đa biến (OLS) được áp dụng để phân tích tác động của các biến độc lập đến biến phụ thuộc là tỷ lệ chi trả cổ tức. Các kiểm định như Breusch-Pagan và Hausman được sử dụng để xác định mô hình phù hợp (mô hình hiệu ứng ngẫu nhiên được lựa chọn). Kiểm định đa cộng tuyến (VIF) cho thấy không có vấn đề nghiêm trọng về đa cộng tuyến giữa các biến độc lập.

Phần mềm STATA được sử dụng để xử lý và phân tích dữ liệu, đảm bảo kết quả chính xác và tin cậy.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) có ảnh hưởng tích cực đến DPR: Khi ROE tăng 1%, DPR tăng khoảng 0.3%. Điều này cho thấy doanh nghiệp có khả năng sinh lời cao thường chi trả cổ tức lớn hơn, phù hợp với lý thuyết “Bird-in-hand” và các nghiên cứu tại thị trường mới nổi.

2. Tăng trưởng doanh nghiệp (FG) cũng tác động tích cực đến DPR: Mức tăng trưởng 1% dẫn đến DPR tăng 0.02%, phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

3. Đòn bẩy tài chính (LEV) có ảnh hưởng ngược chiều: Tăng 1% tỷ lệ nợ trên tổng tài sản làm giảm DPR khoảng 0.44%. Doanh nghiệp sử dụng nhiều nợ thường hạn chế chi trả cổ tức để giữ dòng tiền phục vụ trả nợ và giảm rủi ro tài chính.

4. Tỷ lệ thanh khoản (LDR) có ảnh hưởng tích cực nhưng không đáng kể: Mức tăng 1% LDR chỉ làm DPR tăng 0.01%, cho thấy thanh khoản không phải là yếu tố quyết định chính trong chính sách cổ tức tại Việt Nam.

5. Quy mô doanh nghiệp (SIZE) và tăng trưởng vốn chủ sở hữu (EG) đều có ảnh hưởng tiêu cực đến DPR: Doanh nghiệp lớn và có vốn chủ sở hữu tăng trưởng cao thường giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư thay vì chi trả cổ tức.

Mô hình hồi quy giải thích được khoảng 21% biến thiên của DPR, cho thấy các yếu tố nội tại doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng nhưng chưa đủ để giải thích toàn bộ biến động của chính sách cổ tức.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các lý thuyết tài chính cổ điển và các nghiên cứu tại các thị trường mới nổi như Kenya và Indonesia. Mối quan hệ tích cực giữa ROE, tăng trưởng doanh nghiệp và DPR phản ánh sự tin tưởng của nhà đầu tư vào khả năng sinh lời và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Ngược lại, tác động tiêu cực của đòn bẩy tài chính và quy mô doanh nghiệp cho thấy các doanh nghiệp lớn và có mức nợ cao ưu tiên giữ lại lợi nhuận để đảm bảo ổn định tài chính và tái đầu tư.

Việc tỷ lệ thanh khoản có ảnh hưởng không đáng kể có thể do đặc thù thị trường Việt Nam, nơi các doanh nghiệp có thể sử dụng các nguồn vốn khác ngoài tiền mặt để chi trả cổ tức hoặc do sự biến động của thanh khoản trong giai đoạn nghiên cứu.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng tương đối của từng biến đến DPR, hoặc bảng hệ số hồi quy kèm theo giá trị p để minh họa tính ý nghĩa thống kê.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tối ưu hóa cấu trúc vốn: Doanh nghiệp nên cân đối tỷ lệ nợ và vốn chủ sở hữu nhằm giảm áp lực tài chính, từ đó tăng khả năng chi trả cổ tức. Mục tiêu giảm tỷ lệ đòn bẩy xuống dưới mức trung bình ngành trong vòng 2 năm tới, do bộ phận tài chính doanh nghiệp thực hiện.

2. Tăng cường hiệu quả sử dụng vốn: Nâng cao ROE thông qua cải thiện quản lý chi phí và tăng doanh thu, nhằm tạo nguồn lợi nhuận ổn định cho cổ đông. Kế hoạch này nên được triển khai trong 3 năm với sự phối hợp của ban điều hành và phòng kế toán.

3. Xây dựng chính sách cổ tức linh hoạt: Doanh nghiệp cần thiết kế chính sách chi trả cổ tức phù hợp với tình hình tài chính và kỳ vọng của nhà đầu tư, đặc biệt trong giai đoạn phục hồi sau đại dịch. Chính sách nên được rà soát hàng năm bởi hội đồng quản trị.

4. Tăng cường minh bạch thông tin tài chính: Cung cấp đầy đủ và kịp thời thông tin về lợi nhuận, dòng tiền và chính sách cổ tức để tạo niềm tin cho nhà đầu tư, góp phần thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước. Bộ phận quan hệ nhà đầu tư chịu trách nhiệm thực hiện trong suốt năm tài chính.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà đầu tư cá nhân và tổ chức: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ chi trả cổ tức, từ đó lựa chọn cổ phiếu phù hợp với chiến lược đầu tư dựa trên ROE và đòn bẩy tài chính.

2. Ban lãnh đạo doanh nghiệp: Hỗ trợ xây dựng chính sách cổ tức hiệu quả, cân đối giữa lợi ích cổ đông và nhu cầu tái đầu tư, nâng cao giá trị doanh nghiệp.

3. Nhà nghiên cứu và học giả: Cung cấp cơ sở dữ liệu và mô hình phân tích cho các nghiên cứu tiếp theo về chính sách cổ tức tại thị trường mới nổi, đặc biệt là Việt Nam.

4. Cơ quan quản lý và hoạch định chính sách: Tham khảo để xây dựng các chính sách hỗ trợ phát triển thị trường chứng khoán và bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, góp phần ổn định tài chính quốc gia.

Câu hỏi thường gặp

1. Tỷ lệ chi trả cổ tức là gì và tại sao quan trọng?
   Tỷ lệ chi trả cổ tức (DPR) là phần trăm lợi nhuận sau thuế mà doanh nghiệp trả cho cổ đông dưới dạng cổ tức. Nó phản ánh chính sách phân phối lợi nhuận và ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của nhà đầu tư.

2. ROE ảnh hưởng như thế nào đến chính sách cổ tức?
   ROE cao cho thấy doanh nghiệp sinh lời tốt, thường dẫn đến tỷ lệ chi trả cổ tức cao hơn để thu hút nhà đầu tư và tạo niềm tin vào khả năng tài chính của công ty.

3. Tại sao đòn bẩy tài chính lại có tác động tiêu cực đến DPR?
   Doanh nghiệp sử dụng nhiều nợ phải ưu tiên trả nợ và chi phí lãi vay, do đó hạn chế khả năng chi trả cổ tức nhằm duy trì ổn định tài chính.

4. Làm thế nào doanh nghiệp có thể cân bằng giữa chi trả cổ tức và tái đầu tư?
   Doanh nghiệp cần đánh giá kỹ lưỡng dòng tiền, nhu cầu vốn cho phát triển và kỳ vọng của cổ đông để xây dựng chính sách cổ tức linh hoạt, đảm bảo cả hai mục tiêu.

5. Nghiên cứu này có áp dụng được cho các thị trường phát triển không?
   Kết quả chủ yếu phù hợp với thị trường mới nổi như Việt Nam, do đặc thù tài chính và môi trường kinh doanh khác biệt so với các thị trường phát triển.

Kết luận

• Nghiên cứu xác định ROE và đòn bẩy tài chính là hai yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất đến tỷ lệ chi trả cổ tức của doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam trong giai đoạn 2018-2022.
• Tăng trưởng doanh nghiệp và tỷ lệ thanh khoản có tác động tích cực, trong khi quy mô doanh nghiệp và tăng trưởng vốn chủ sở hữu có ảnh hưởng tiêu cực đến DPR.
• Mô hình hồi quy tuyến tính với hiệu ứng ngẫu nhiên được lựa chọn phù hợp với dữ liệu, giải thích được khoảng 21% biến thiên của DPR.
• Kết quả nghiên cứu hỗ trợ các lý thuyết tài chính cổ điển như lý thuyết tín hiệu, chi phí đại diện và “Bird-in-hand” trong bối cảnh thị trường mới nổi.
• Các bước tiếp theo bao gồm mở rộng phạm vi nghiên cứu với dữ liệu dài hạn hơn và xem xét các yếu tố vĩ mô ảnh hưởng đến chính sách cổ tức tại Việt Nam.

Hành động khuyến nghị: Các nhà đầu tư và doanh nghiệp nên dựa trên các chỉ số tài chính như ROE và đòn bẩy tài chính để đưa ra quyết định đầu tư và xây dựng chính sách cổ tức phù hợp, góp phần phát triển bền vững thị trường chứng khoán Việt Nam.