Ảnh Hưởng Của Biến Động Tỷ Giá Đến Giá Chứng Khoán

Nghiên cứu về ảnh hưởng của biến động tỷ giá đến giá chứng khoán có ý nghĩa quan trọng đối với các nhà đầu tư, nhà quản lý doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách. Việc hiểu rõ mối quan hệ này giúp các nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả hơn, các nhà quản lý doanh nghiệp quản trị rủi ro tỷ giá tốt hơn, và các nhà hoạch định chính sách điều hành chính sách tỷ giá phù hợp, hỗ trợ sự phát triển ổn định của thị trường chứng khoán. Tài liệu gốc nhấn mạnh sự cần thiết xem xét tính bất đối xứng trong mối quan hệ này, vì bỏ qua yếu tố này có thể dẫn đến đánh giá sai lệch về tác động thực tế của biến động tỷ giá.

Chính sách tự do hóa tài chính và toàn cầu hóa thị trường tài chính quốc tế khuyến khích sự gia tăng chu chuyển vốn quốc tế cả cho đầu tư và đa dạng hóa danh mục đầu tư (Phylaktis và Ravazzolo, 2005). Điều này làm tăng tính kết nối giữa thị trường tiền tệ và thị trường chứng khoán, khiến cho biến động tỷ giá có thể tác động mạnh mẽ hơn đến giá chứng khoán. Hơn nữa, sự tham gia của các nhà đầu tư nước ngoài vào thị trường chứng khoán Việt Nam cũng làm tăng tính nhạy cảm của thị trường đối với biến động tỷ giá.

Ngoài tỷ giá, các yếu tố kinh tế vĩ mô khác như lạm phát (CPI), lãi suất và tăng trưởng kinh tế có thể ảnh hưởng đến giá chứng khoán. Lạm phát cao có thể làm giảm sức mua của người tiêu dùng và lợi nhuận của doanh nghiệp, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến giá chứng khoán. Lãi suất tăng có thể làm tăng chi phí vốn của doanh nghiệp và giảm giá trị hiện tại của dòng tiền trong tương lai, cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến giá chứng khoán. Tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ có thể thúc đẩy lợi nhuận của doanh nghiệp và thu nhập của người dân, từ đó ảnh hưởng tích cực đến giá chứng khoán.

Tác động của biến động tỷ giá có thể khác nhau đối với các ngành và doanh nghiệp khác nhau. Các doanh nghiệp xuất khẩu có thể được hưởng lợi từ việc đồng nội tệ mất giá, vì hàng hóa của họ trở nên rẻ hơn đối với người mua nước ngoài. Ngược lại, các doanh nghiệp nhập khẩu có thể bị ảnh hưởng tiêu cực bởi việc đồng nội tệ mất giá, vì chi phí nhập khẩu của họ tăng lên. Do đó, việc phân tích tác động của biến động tỷ giá cần xem xét đặc điểm cụ thể của từng ngành và doanh nghiệp.

Mô hình NARDL có ưu điểm vượt trội so với mô hình ARDL tuyến tính trong việc phân tích mối quan hệ giữa tỷ giá và giá chứng khoán, đó là khả năng xử lý tính bất đối xứng. Mô hình ARDL tuyến tính giả định rằng tác động của việc tăng và giảm tỷ giá lên giá chứng khoán là như nhau, trong khi mô hình NARDL cho phép tác động này khác nhau. Điều này phù hợp với thực tế là các doanh nghiệp và nhà đầu tư có thể phản ứng khác nhau trước việc tăng và giảm tỷ giá.

Mô hình NARDL sử dụng kỹ thuật phân rã tổng từng phần để phân tích tác động của việc tăng và giảm tỷ giá. Biến tỷ giá được tách thành hai thành phần: thành phần dương (thể hiện việc tăng tỷ giá) và thành phần âm (thể hiện việc giảm tỷ giá). Điều này cho phép mô hình ước lượng tác động riêng biệt của từng thành phần lên giá chứng khoán. Theo đó, nhà nghiên cứu có thể đánh giá được tính chất bất đối xứng một cách hiệu quả.

Kết quả nghiên cứu khẳng định rằng giá chứng khoán tại Việt Nam phản ứng khác nhau trước sự tăng và giảm tỷ giá. Điều này có thể do nhiều yếu tố, chẳng hạn như kỳ vọng của nhà đầu tư, chiến lược phòng ngừa rủi ro của doanh nghiệp và chính sách can thiệp của Ngân hàng Nhà nước. Việc hiểu rõ phản ứng khác nhau này giúp các nhà đầu tư và nhà quản lý doanh nghiệp đưa ra quyết định phù hợp hơn trong bối cảnh biến động tỷ giá.

Nghiên cứu cũng cho thấy rằng sự tăng giá tiền tệ có tác động truyền dẫn mạnh mẽ hơn lên giá chứng khoán so với sự mất giá tiền tệ trong dài hạn. Điều này có thể là do sự tăng giá tiền tệ tạo ra tâm lý tích cực hơn trên thị trường, thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài và thúc đẩy hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp nhập khẩu. Mặt khác, sự mất giá tiền tệ có thể gây ra tâm lý lo ngại về lạm phát và sự suy giảm sức mua, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến giá chứng khoán.

Các doanh nghiệp xuất khẩu có thể sử dụng các công cụ phòng ngừa rủi ro tỷ giá như hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai và quyền chọn để bảo vệ lợi nhuận của họ khỏi biến động tỷ giá. Các doanh nghiệp nhập khẩu có thể sử dụng các công cụ tương tự để cố định chi phí nhập khẩu của họ. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng có thể đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và nhập khẩu để giảm thiểu sự phụ thuộc vào một loại tiền tệ duy nhất.

Các nhà đầu tư cần xem xét biến động tỷ giá khi đưa ra quyết định đầu tư vào thị trường chứng khoán. Khi đồng nội tệ có xu hướng mất giá, các nhà đầu tư có thể cân nhắc đầu tư vào các cổ phiếu của các doanh nghiệp xuất khẩu, vì các doanh nghiệp này có thể được hưởng lợi từ việc đồng nội tệ mất giá. Ngược lại, khi đồng nội tệ có xu hướng tăng giá, các nhà đầu tư có thể cân nhắc đầu tư vào các cổ phiếu của các doanh nghiệp nhập khẩu.

Việc hiểu rõ mối liên kết giữa thị trường tiền tệ và thị trường chứng khoán là rất quan trọng đối với các nhà đầu tư, nhà quản lý doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách. Bỏ qua mối liên kết này có thể dẫn đến đánh giá sai lệch về rủi ro và cơ hội đầu tư, cũng như đưa ra các quyết định chính sách không phù hợp.

Các nghiên cứu trong tương lai có thể tập trung vào việc phân tích tác động của các yếu tố kinh tế vĩ mô khác đến mối quan hệ giữa tỷ giá và giá chứng khoán, chẳng hạn như lãi suất, lạm phát và tăng trưởng kinh tế. Ngoài ra, việc sử dụng các mô hình kinh tế lượng phức tạp hơn, chẳng hạn như mô hình mạng nơ-ron, có thể giúp hiểu rõ hơn về động lực của mối quan hệ giữa hai thị trường.