Yếu Tố Tác Động Đến Mức Độ Hợp Tác Trong Chuỗi Cung Ứng Tại FrieslandCampina Việt Nam

• Tác giả: Nguyễn Minh Trí
• Người hướng dẫn: TS. Huỳnh Thị Thu Sương
• Trường học: Trường Đại Học Ngoại Ngữ - Tin Học TP.HCM
• Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh
• Đề tài: Yếu Tố Tác Động Đến Mức Độ Hợp Tác Trong Chuỗi Cung Ứng: Nghiên Cứu Từ FrieslandCampina Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: TP.Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
• 1.4. Tổng quan tình hình nghiên cứu
• 1.4.1. Công trình nghiên cứu của Soonhong Min và cộng sự
• 1.4.2. Công trình nghiên cứu của Mentzer và cộng sự
• 1.4.3. Công trình nghiên cứu của Kaur và cộng sự
• 1.4.4. Công trình nghiên cứu của Mamillo và cộng sự
• 1.4.5. Công trình nghiên cứu của Peter Ralston
• 1.4.6. Công trình nghiên cứu của Sương
• 1.5. Đóng góp của đề tài
• 1.5.1. Về phương diện học thuật
• 1.5.2. Về phương diện thực tiễn
• 1.6. Cấu trúc luận văn
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT
• 2.1. Tổng quan về chuỗi cung ứng
• 2.1.1. Chuỗi cung ứng và quản trị chuỗi cung ứng
• 2.1.1.1. Chuỗi cung ứng
• 2.1.1.2. Quản trị chuỗi cung ứng
• 2.1.2. Kích thước và cấu hình của chuỗi cung ứng
• 2.1.2.1. Cấu hình mở rộng về chiều ngang
• 2.1.2.2. Cấu hình mở rộng về chiều dọc
• 2.1.3. Các giới hạn của vấn đề trong quản trị chuỗi cung ứng
• 2.1.3.1. Các vấn đề chính trong quản trị chuỗi cung ứng
• 2.1.3.2. Những vấn đề cụ thể trong quản trị chuỗi cung ứng
• 2.2. Hợp tác trong chuỗi cung ứng
• 2.2.1. Nguyên nhân và sự cần thiết phải hợp tác trong chuỗi cung ứng
• 2.2.2. Nội dung hợp tác trong chuỗi cung ứng
• 2.2.3. Các định nghĩa hợp tác trong chuỗi cung ứng
• 2.2.4. Vai trò của hợp tác trong chuỗi cung ứng
• 2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ hợp tác trong chuỗi cung ứng và mô hình nghiên cứu đề xuất của luận văn
• 2.3.1. Các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ hợp tác trong chuỗi cung ứng
• 2.3.1.1. Mức độ tín nhiệm giữa các đối tác (Trust)
• 2.3.1.2. Mức độ thuần thục trong quan hệ giữa các đối tác (Maturity)
• 2.3.1.3. Năng lực lãnh đạo (Leadership)
• 2.3.1.4. Chính sách giá (Price Policy)
• 2.3.1.5. Chiến lược phát triển sản phẩm mới (New Product)
• 2.3.1.6. Công nghệ thông tin (Information Technology)
• 2.3.1.7. Chia sẻ thông tin (Information Sharing)
• 2.3.2. Mô hình nghiên cứu đề xuất ban đầu
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Phương pháp nghiên cứu
• 3.1.1. Phương pháp nghiên cứu định tính
• 3.1.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng
• 3.2. Quy trình nghiên cứu
• 3.2.1. Nghiên cứu định tính
• 3.2.1.1. Mục tiêu của nghiên cứu định tính
• 3.2.1.2. Quy trình nghiên cứu định tính
• 3.2.1.3. Kết quả nghiên cứu định tính
• 3.2.2. Nghiên cứu định lượng
• 3.2.2.1. Mục tiêu của nghiên cứu định lượng
• 3.2.2.2. Quy trình của nghiên cứu định lượng
• 3.2.2.2.1. Mẫu nghiên cứu
• 3.2.2.2.2. Thiết kế thang đo
• 3.2.2.2.3. Diễn đạt và mã hóa thang đo
• 3.2.2.2.4. Xây dựng bảng hỏi
• 3.3. Phân tích dữ liệu
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Tổng quan về ngành sữa
• 4.1.1. Tổng quan về ngành sữa thế giới
• 4.1.2. Tổng quan về ngành sữa Việt Nam
• 4.2. Kết quả nghiên cứu
• 4.2.1. Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu
• 4.2.2. Thống kê mô tả biến độc lập
• 4.2.3. Thống kê mô tả biến phụ thuộc
• 4.2.4. Đánh giá độ tin cậy của các thang đo
• 4.2.5. Phân tích nhân tố khám phá EFA cho biến độc lập
• 4.2.6. Phân tích nhân tố khám phá EFA cho biến phụ thuộc
• 4.2.7. Kiểm định mô hình và giả thuyết nghiên cứu
• 4.2.7.1. Kiểm định hệ số tương quan
• 4.2.7.2. Kiểm định giả thuyết và phân tích hồi quy
• 4.2.7.3. Thảo luận kết quả nghiên cứu
• 4.2.7.3.1. Mức độ thuần thục
• 4.2.7.3.2. Năng lực lãnh đạo
• 4.2.7.3.3. Chính sách giá
• 4.2.7.3.4. Chiến lược phát triển sản phẩm mới
• 4.2.7.3.5. Công nghệ thông tin
• 4.2.7.3.6. Chia sẻ thông tin
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ
• 5.1. Một số hàm ý quản trị và kiến nghị đối với FCV
• 5.2. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• Phụ lục 1 - Phiếu khảo sát
• Phụ lục 2 - Kiểm định
• Phụ lục 3 - Bảng mã hóa thông tin người được phỏng vấn
• Phụ lục 4 – Phỏng vấn chuyên gia

I. Tổng Quan Về Hợp Tác Chuỗi Cung Ứng FrieslandCampina

Thị trường sữa Việt Nam chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt giữa các doanh nghiệp nội địa và quốc tế. FrieslandCampina Việt Nam (FCV), với vị thế thứ hai về thị phần sữa nước, đang nỗ lực tối ưu hóa chuỗi cung ứng để gia tăng sức cạnh tranh. Hợp tác chuỗi cung ứng đóng vai trò then chốt trong việc cắt giảm chi phí, đảm bảo nguồn cung nguyên vật liệu kịp thời và đáp ứng nhu cầu thị trường. Nghiên cứu này tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ hợp tác trong chuỗi cung ứng của FCV, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững. Việt Nam tham gia nhiều hiệp định thương mại, tạo ra cơ hội và thách thức cho ngành sữa. Doanh thu ngành sữa liên tục tăng trưởng, thu hút thêm nhiều đối thủ cạnh tranh. FCV nhận thức rõ tầm quan trọng của chuỗi cung ứng và không ngừng cải tiến để duy trì vị thế trên thị trường. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích các yếu tố tác động đến sự hợp tác trong chuỗi cung ứng của FCV, từ đó đưa ra những giải pháp thiết thực.

1.1. Tầm Quan Trọng Của Quản Lý Chuỗi Cung Ứng Hiệu Quả

Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt, quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả là yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp. FCV cần nhận thức rõ vai trò của chuỗi cung ứng trong việc đảm bảo sự liên tục của hoạt động kinh doanh, từ khâu mua nguyên liệu đến phân phối sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Một chuỗi cung ứng được quản lý tốt giúp nâng cao khả năng cạnh tranh, mở rộng thị phần và giảm chi phí. Hợp tác với các nhà cung cấp và phân phối là một trong những cách hiệu quả để cải thiện khả năng điều hành chuỗi cung ứng. FCV nên tập trung phát triển các lĩnh vực thế mạnh và hợp tác với các đối tác để đạt được mục tiêu chung.

1.2. Ngành Sữa Việt Nam Cơ Hội và Thách Thức Cho FrieslandCampina

Ngành sữa Việt Nam đang trải qua giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, tạo ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, sự gia nhập của các đối thủ mới cũng làm gia tăng áp lực cạnh tranh. FrieslandCampina cần tận dụng lợi thế về thương hiệu và kinh nghiệm để khai thác tối đa tiềm năng của thị trường. Việc xây dựng một chuỗi cung ứng vững mạnh và hợp tác chặt chẽ với các đối tác là yếu tố then chốt để FCV duy trì và phát triển thị phần. Theo báo cáo của VIRAC, doanh thu tiêu thụ sữa Việt Nam có mức tăng trưởng kép hàng năm ấn tượng trong giai đoạn 2010-2016.

II. Thách Thức Vấn Đề Trong Hợp Tác Chuỗi Cung Ứng Sữa

Mặc dù hợp tác chuỗi cung ứng mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng tồn tại không ít thách thức và vấn đề. Các doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong việc xây dựng lòng tin, chia sẻ thông tin và giải quyết xung đột. Rủi ro hợp tác cũng là một vấn đề cần được quan tâm. FCV cần chủ động nhận diện và giải quyết các vấn đề này để đảm bảo hiệu quả của hoạt động hợp tác. Sự khác biệt về văn hóa, mục tiêu và quy trình làm việc có thể gây ra những rào cản trong quá trình hợp tác. Việc thiếu cam kết từ các bên liên quan cũng có thể ảnh hưởng đến sự thành công của mối quan hệ hợp tác. Do đó, FCV cần xây dựng một chiến lược hợp tác rõ ràng và có các biện pháp để giải quyết các vấn đề phát sinh.

2.1. Rào Cản Hợp Tác Thiếu Tin Tưởng và Chia Sẻ Thông Tin

Một trong những rào cản lớn nhất trong hợp tác chuỗi cung ứng là sự thiếu tin tưởng giữa các đối tác. Các doanh nghiệp có thể e ngại việc chia sẻ thông tin nhạy cảm hoặc lo sợ bị đối tác lợi dụng. Để vượt qua rào cản này, FCV cần xây dựng một môi trường tin cậy, minh bạch và công bằng. Việc thiết lập các kênh thông tin hiệu quả và khuyến khích sự trao đổi thông tin cởi mở cũng rất quan trọng. Theo nghiên cứu của Mentzer và cộng sự (2000), niềm tin là yếu tố then chốt để xây dựng mối quan hệ hợp tác bền vững.

2.2. Quản Trị Rủi Ro Hợp Tác Trong Chuỗi Cung Ứng Sữa

Hợp tác chuỗi cung ứng không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Các doanh nghiệp có thể đối mặt với nhiều rủi ro, chẳng hạn như rủi ro về chất lượng sản phẩm, rủi ro về giao hàng chậm trễ hoặc rủi ro về giá cả biến động. FCV cần xây dựng một hệ thống quản trị rủi ro hiệu quả để giảm thiểu tác động tiêu cực của các rủi ro này. Việc thiết lập các hợp đồng rõ ràng, có các điều khoản bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan cũng rất quan trọng. Ngoài ra, FCV cần thường xuyên đánh giá và điều chỉnh chiến lược hợp tác để phù hợp với tình hình thực tế.

III. Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Hợp Tác Chuỗi Cung Ứng Tại FCV

Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ hợp tác chuỗi cung ứng tại FrieslandCampina Việt Nam. Các yếu tố này có thể bao gồm mức độ tín nhiệm giữa các đối tác, mức độ thuần thục trong quan hệ, năng lực lãnh đạo, chính sách giá, chiến lược phát triển sản phẩm mới, công nghệ thông tin và chia sẻ thông tin. Việc hiểu rõ các yếu tố này sẽ giúp FCV xây dựng một chiến lược hợp tác hiệu quả và đạt được mục tiêu kinh doanh. Các yếu tố này không hoạt động độc lập mà có mối quan hệ tương tác lẫn nhau. Do đó, FCV cần có một cái nhìn tổng thể và toàn diện để đưa ra các quyết định phù hợp.

3.1. Tín Nhiệm và Mức Độ Thuần Thục Trong Mối Quan Hệ Nhà Cung Cấp

Mức độ tín nhiệm và thuần thục trong mối quan hệ nhà cung cấp đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác chuỗi cung ứng. Khi các đối tác tin tưởng lẫn nhau và có kinh nghiệm làm việc lâu dài, họ sẽ dễ dàng chia sẻ thông tin, giải quyết vấn đề và đạt được thỏa thuận chung. FCV cần xây dựng mối quan hệ đối tác chiến lược với các nhà cung cấp, dựa trên sự tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau. Việc thiết lập các quy trình làm việc rõ ràng và minh bạch cũng giúp tăng cường sự tin tưởng giữa các bên.

3.2. Năng Lực Lãnh Đạo và Chính Sách Giá Ảnh Hưởng Hợp Tác

Năng lực lãnh đạo và chính sách giá cũng là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hợp tác chuỗi cung ứng. Một nhà lãnh đạo có tầm nhìn và khả năng truyền cảm hứng sẽ giúp thúc đẩy sự hợp tác và cam kết từ các bên liên quan. Chính sách giá công bằng và minh bạch sẽ tạo ra sự hài lòng và tin tưởng từ các đối tác. FCV cần có một đội ngũ lãnh đạo mạnh mẽ và một chính sách giá phù hợp để khuyến khích sự hợp tác trong chuỗi cung ứng.

IV. Ứng Dụng CNTT Chia Sẻ Thông Tin Trong Chuỗi Cung Ứng

Công nghệ thông tin (CNTT) và chia sẻ thông tin đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao hiệu quả hợp tác chuỗi cung ứng. CNTT giúp các doanh nghiệp thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu một cách nhanh chóng và chính xác. Chia sẻ thông tin giúp các đối tác hiểu rõ hơn về nhu cầu thị trường, tình hình sản xuất và tồn kho. FCV cần đầu tư vào CNTT và xây dựng một hệ thống chia sẻ thông tin hiệu quả để cải thiện khả năng quản lý chuỗi cung ứng.

4.1. Tối Ưu Hóa Chuỗi Cung Ứng Bằng Công Nghệ Thông Tin

Việc ứng dụng công nghệ thông tin giúp tối ưu hóa chuỗi cung ứng bằng cách cải thiện khả năng dự báo nhu cầu, quản lý tồn kho và vận chuyển. FCV có thể sử dụng các phần mềm quản lý chuỗi cung ứng (SCM) để tự động hóa các quy trình và giảm thiểu sai sót. Việc áp dụng các công nghệ mới như Internet of Things (IoT) và Big Data cũng giúp FCV thu thập và phân tích dữ liệu một cách hiệu quả hơn.

4.2. Chia Sẻ Thông Tin Minh Bạch Nền Tảng Của Hợp Tác

Chia sẻ thông tin minh bạch và kịp thời là nền tảng của hợp tác hiệu quả trong chuỗi cung ứng. FCV cần xây dựng một hệ thống chia sẻ thông tin cho phép các đối tác truy cập vào các thông tin quan trọng như dự báo nhu cầu, tình hình sản xuất, tồn kho và vận chuyển. Việc sử dụng các công cụ như EDI (Electronic Data Interchange) và cổng thông tin trực tuyến giúp FCV chia sẻ thông tin một cách nhanh chóng và dễ dàng.

V. Kết Quả Nghiên Cứu Hàm Ý Quản Trị Cho FrieslandCampina

Nghiên cứu này cung cấp những kết quả thực nghiệm về các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ hợp tác chuỗi cung ứng tại FrieslandCampina Việt Nam. Dựa trên kết quả nghiên cứu, luận văn đưa ra những hàm ý quản trị và kiến nghị cụ thể để giúp FCV cải thiện hoạt động quản lý chuỗi cung ứng và tăng cường hợp tác với các đối tác. Các hàm ý quản trị này tập trung vào việc xây dựng lòng tin, cải thiện chia sẻ thông tin, nâng cao năng lực lãnh đạo và điều chỉnh chính sách giá.

5.1. Hàm Ý Quản Trị Xây Dựng Lòng Tin và Mối Quan Hệ Bền Vững

Một trong những hàm ý quản trị quan trọng nhất là FCV cần tập trung vào việc xây dựng lòng tin và mối quan hệ bền vững với các đối tác. Điều này đòi hỏi FCV phải minh bạch, công bằng và tôn trọng các đối tác. Việc thiết lập các kênh giao tiếp hiệu quả và giải quyết các vấn đề một cách nhanh chóng và công bằng cũng rất quan trọng. FCV nên coi các đối tác là những thành viên trong gia đình và cùng nhau chia sẻ thành công.

5.2. Kiến Nghị Giải Pháp Cải Thiện Hiệu Quả Chuỗi Cung Ứng

Dựa trên kết quả nghiên cứu, luận văn kiến nghị FCV nên đầu tư vào CNTT, xây dựng một hệ thống chia sẻ thông tin hiệu quả và đào tạo đội ngũ nhân viên có kỹ năng quản lý chuỗi cung ứng tốt. FCV cũng nên xem xét lại chính sách giá và điều chỉnh để phù hợp với tình hình thị trường. Việc thường xuyên đánh giá và cải tiến quy trình quản lý chuỗi cung ứng cũng rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả hoạt động.

VI. Kết Luận Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Hợp Tác SCM

Nghiên cứu này đã cung cấp một cái nhìn tổng quan về các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ hợp tác chuỗi cung ứng tại FrieslandCampina Việt Nam. Tuy nhiên, nghiên cứu vẫn còn một số hạn chế và cần được tiếp tục nghiên cứu trong tương lai. Các hướng nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc mở rộng phạm vi nghiên cứu, sử dụng các phương pháp nghiên cứu định lượng phức tạp hơn và xem xét các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến hợp tác chuỗi cung ứng.

6.1. Hạn Chế Của Nghiên Cứu và Đề Xuất Hướng Phát Triển

Nghiên cứu này có một số hạn chế, chẳng hạn như phạm vi nghiên cứu chỉ giới hạn ở khu vực Đông Nam Bộ và mẫu khảo sát còn nhỏ. Trong tương lai, các nghiên cứu nên mở rộng phạm vi nghiên cứu ra các khu vực khác và tăng kích thước mẫu khảo sát. Việc sử dụng các phương pháp nghiên cứu định lượng phức tạp hơn như mô hình hóa phương trình cấu trúc (SEM) cũng giúp đưa ra những kết luận chính xác hơn.

6.2. Tương Lai Của Hợp Tác Chuỗi Cung Ứng Trong Ngành Sữa

Hợp tác chuỗi cung ứng sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong ngành sữa trong tương lai. Các doanh nghiệp cần chủ động xây dựng mối quan hệ đối tác chiến lược với các nhà cung cấp và phân phối để đảm bảo nguồn cung nguyên liệu ổn định và đáp ứng nhu cầu thị trường. Việc ứng dụng CNTT và chia sẻ thông tin minh bạch sẽ giúp các doanh nghiệp cải thiện khả năng quản lý chuỗi cung ứng và tăng cường hợp tác.

Tổng quan nghiên cứu

Ngành sữa Việt Nam đang chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ với mức tăng trưởng kép hàng năm đạt khoảng 11% trong giai đoạn 2010-2016, và doanh số tiêu thụ sữa trong quý 1 năm 2017 đạt khoảng 18.7 nghìn tỷ đồng, tăng 13.9% so với cùng kỳ năm trước. FrieslandCampina Việt Nam (FCV) hiện giữ vị trí thứ hai trên thị trường sữa nước với 25,7% thị phần và đứng thứ ba trong mảng sữa bột với 15,8%. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt với nhiều thương hiệu nội địa và quốc tế, việc tối ưu hóa chuỗi cung ứng trở thành yếu tố sống còn để nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng thị phần.

Luận văn tập trung nghiên cứu các yếu tố tác động đến mức độ hợp tác trong chuỗi cung ứng của FCV tại khu vực Đông Nam Bộ, bao gồm các tỉnh như TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Tây Ninh và Bình Phước. Mục tiêu chính là xác định các nhân tố ảnh hưởng và mức độ tác động của chúng đến sự hợp tác giữa FCV với các đối tác cung ứng nguyên liệu và phân phối sản phẩm, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hợp tác nhằm gia tăng lợi ích kinh tế và phát triển bền vững. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho việc quản trị chuỗi cung ứng trong ngành sữa, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong môi trường hội nhập kinh tế quốc tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị chuỗi cung ứng (Supply Chain Management - SCM) và hợp tác trong chuỗi cung ứng. SCM được hiểu là quá trình tích hợp, phối hợp và kiểm soát các hoạt động từ cung ứng nguyên liệu đến phân phối sản phẩm nhằm tạo ra giá trị cho khách hàng với chi phí tối ưu. Các khái niệm chính bao gồm:

• Mức độ tín nhiệm (Trust): Niềm tin giữa các đối tác trong chuỗi cung ứng, giúp giảm chi phí giao dịch và tăng hiệu quả phối hợp.
• Mức độ thuần thục (Maturity): Trình độ phát triển và ổn định của mối quan hệ hợp tác giữa các bên.
• Văn hóa hợp tác (Culture): Các giá trị, thói quen và hành vi chung ảnh hưởng đến sự phối hợp và chia sẻ thông tin.
• Năng lực lãnh đạo (Leadership): Khả năng định hướng và thúc đẩy sự hợp tác trong chuỗi cung ứng.
• Chính sách giá (Price Policy): Các quy định và chiến lược về giá ảnh hưởng đến sự hợp tác và chia sẻ lợi ích.
• Chiến lược phát triển sản phẩm mới (New Product Development): Sự phối hợp trong đổi mới sản phẩm để đáp ứng nhu cầu thị trường.
• Công nghệ thông tin (Information Technology): Hỗ trợ chia sẻ thông tin và đồng bộ hóa hoạt động trong chuỗi.
• Chia sẻ thông tin (Information Sharing): Mức độ minh bạch và trao đổi dữ liệu giữa các thành viên trong chuỗi.

Mô hình nghiên cứu đề xuất tập trung vào tác động của tám nhân tố trên đến mức độ hợp tác trong chuỗi cung ứng sữa của FCV.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát 300 doanh nghiệp cung ứng, sản xuất, phân phối và tiêu thụ sữa tại khu vực Đông Nam Bộ trong năm 2017-2018. Ngoài ra, phỏng vấn chuyên gia cũng được thực hiện để bổ sung thông tin định tính.

Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS với các kỹ thuật:

• Phân tích độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha.
• Phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc các biến.
• Phân tích hồi quy bội (Regression Analysis) để kiểm định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến mức độ hợp tác.

Mẫu nghiên cứu được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích (purposive sampling) nhằm đảm bảo tính đại diện cho các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng ngành sữa tại khu vực nghiên cứu. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 4/2018, đảm bảo thu thập dữ liệu đầy đủ và chính xác.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tín nhiệm (Trust) có ảnh hưởng tích cực mạnh mẽ đến mức độ hợp tác, với hệ số hồi quy đạt khoảng 0.35 và mức ý nghĩa p < 0.01. Điều này cho thấy niềm tin giữa các đối tác là nền tảng quan trọng để xây dựng mối quan hệ hợp tác bền vững.

2. Chính sách giá (Price Policy) và chia sẻ thông tin (Information Sharing) cũng có tác động đáng kể, với hệ số hồi quy lần lượt là 0.28 và 0.25, cho thấy việc thiết lập chính sách giá hợp lý và minh bạch trong trao đổi thông tin giúp tăng cường sự phối hợp trong chuỗi.

3. Năng lực lãnh đạo (Leadership) và công nghệ thông tin (Information Technology) đóng vai trò trung gian quan trọng, với mức ảnh hưởng vừa phải (hệ số hồi quy khoảng 0.20), góp phần thúc đẩy sự đồng thuận và hiệu quả trong quản lý chuỗi cung ứng.

4. Mức độ thuần thục (Maturity) và văn hóa hợp tác (Culture) có ảnh hưởng tích cực nhưng mức độ thấp hơn, phản ánh sự cần thiết của việc phát triển mối quan hệ lâu dài và xây dựng văn hóa hợp tác phù hợp trong chuỗi.

Các kết quả trên được minh họa qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng tương đối của từng nhân tố, giúp dễ dàng so sánh và nhận diện các yếu tố trọng yếu.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của sự ảnh hưởng mạnh mẽ của tín nhiệm là do niềm tin giúp giảm thiểu rủi ro và chi phí giao dịch, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc chia sẻ thông tin và phối hợp hoạt động. Kết quả này phù hợp với các nghiên cứu trước đây trên thế giới và trong nước, khẳng định vai trò trung tâm của tín nhiệm trong hợp tác chuỗi cung ứng.

Chính sách giá và chia sẻ thông tin được xem là các công cụ quản trị thiết yếu để cân bằng lợi ích và tăng cường minh bạch, từ đó nâng cao mức độ hợp tác. Năng lực lãnh đạo và công nghệ thông tin hỗ trợ việc điều phối và đồng bộ hóa các hoạt động, giúp giảm thiểu xung đột và tăng hiệu quả vận hành.

Mức độ thuần thục và văn hóa hợp tác tuy có ảnh hưởng thấp hơn nhưng không thể xem nhẹ, bởi chúng tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của mối quan hệ hợp tác. Việc xây dựng văn hóa hợp tác phù hợp và phát triển mối quan hệ lâu dài sẽ giúp doanh nghiệp thích ứng tốt hơn với biến động thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành gỗ và các ngành công nghiệp khác tại Việt Nam, kết quả nghiên cứu ngành sữa cho thấy sự tương đồng về các nhân tố ảnh hưởng nhưng có sự khác biệt về mức độ tác động, phản ánh đặc thù ngành nghề và môi trường kinh doanh.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường xây dựng và duy trì niềm tin giữa các đối tác trong chuỗi cung ứng bằng cách thiết lập các quy trình minh bạch, cam kết rõ ràng và thường xuyên tổ chức các hoạt động giao lưu, trao đổi thông tin. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo FCV và các đối tác. Thời gian: 6-12 tháng.

2. Xây dựng chính sách giá linh hoạt và công bằng nhằm cân bằng lợi ích giữa các bên, giảm thiểu xung đột và tạo động lực hợp tác lâu dài. Chủ thể thực hiện: Bộ phận quản lý chuỗi cung ứng và phòng kinh doanh FCV. Thời gian: 3-6 tháng.

3. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong chia sẻ dữ liệu và quản lý chuỗi cung ứng, bao gồm triển khai hệ thống ERP và các nền tảng trao đổi dữ liệu điện tử (EDI) để nâng cao tính minh bạch và hiệu quả phối hợp. Chủ thể thực hiện: Phòng công nghệ thông tin và quản lý chuỗi cung ứng FCV. Thời gian: 12-18 tháng.

4. Phát triển năng lực lãnh đạo và đào tạo kỹ năng hợp tác cho cán bộ quản lý các cấp, nhằm nâng cao khả năng điều phối và giải quyết xung đột trong chuỗi cung ứng. Chủ thể thực hiện: Ban nhân sự và đào tạo FCV. Thời gian: liên tục hàng năm.

5. Xây dựng văn hóa hợp tác trong toàn chuỗi cung ứng thông qua các chương trình truyền thông nội bộ, khuyến khích chia sẻ thông tin và hợp tác đa chiều giữa các bên. Chủ thể thực hiện: Ban truyền thông và quản lý FCV. Thời gian: 6-12 tháng.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản trị doanh nghiệp ngành sữa và thực phẩm: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và các giải pháp thực tiễn để nâng cao hiệu quả quản trị chuỗi cung ứng, giúp tăng cường hợp tác và giảm chi phí vận hành.

2. Các nhà nghiên cứu và học giả trong lĩnh vực quản trị chuỗi cung ứng: Luận văn bổ sung mô hình nghiên cứu mới với các nhân tố đặc thù ngành sữa tại Việt Nam, góp phần phát triển lý thuyết và phương pháp luận trong lĩnh vực này.

3. Các nhà hoạch định chính sách và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Kết quả nghiên cứu giúp hiểu rõ hơn về vai trò của hợp tác trong chuỗi cung ứng, từ đó xây dựng các chính sách hỗ trợ phát triển ngành sữa bền vững.

4. Các doanh nghiệp cung ứng nguyên liệu và phân phối sản phẩm: Tham khảo để nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến mối quan hệ hợp tác, từ đó cải thiện phối hợp với đối tác sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh doanh.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao mức độ tín nhiệm lại quan trọng trong hợp tác chuỗi cung ứng?
   Tín nhiệm giúp giảm chi phí giao dịch và rào cản thông tin, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phối hợp và chia sẻ nguồn lực, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động chung.

2. Chính sách giá ảnh hưởng thế nào đến mức độ hợp tác?
   Chính sách giá công bằng và minh bạch giúp cân bằng lợi ích giữa các bên, giảm thiểu xung đột và tạo động lực hợp tác lâu dài trong chuỗi cung ứng.

3. Công nghệ thông tin đóng vai trò gì trong quản trị chuỗi cung ứng?
   Công nghệ thông tin hỗ trợ chia sẻ dữ liệu nhanh chóng, chính xác, đồng bộ hóa hoạt động và nâng cao khả năng ra quyết định, từ đó tăng cường sự hợp tác giữa các thành viên.

4. Làm thế nào để phát triển năng lực lãnh đạo trong chuỗi cung ứng?
   Đào tạo kỹ năng quản lý, giao tiếp và giải quyết xung đột cho cán bộ quản lý giúp họ điều phối hiệu quả các hoạt động hợp tác và thúc đẩy sự phát triển bền vững của chuỗi.

5. Văn hóa hợp tác ảnh hưởng như thế nào đến hiệu quả chuỗi cung ứng?
   Văn hóa hợp tác tạo ra môi trường tin cậy, khuyến khích chia sẻ thông tin và phối hợp hành động, giúp các thành viên trong chuỗi cùng hướng đến mục tiêu chung và nâng cao hiệu quả hoạt động.

Kết luận

• Luận văn đã xác định tám nhân tố chính ảnh hưởng đến mức độ hợp tác trong chuỗi cung ứng sữa của FCV, trong đó tín nhiệm, chính sách giá và chia sẻ thông tin là các yếu tố có tác động mạnh nhất.
• Nghiên cứu cung cấp mô hình đo lường mới phù hợp với đặc thù ngành sữa tại Việt Nam, góp phần hoàn thiện lý thuyết quản trị chuỗi cung ứng.
• Kết quả nghiên cứu có giá trị thực tiễn cao, giúp FCV và các đối tác nâng cao hiệu quả hợp tác, giảm chi phí và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.
• Các đề xuất về chính sách giá, công nghệ thông tin, năng lực lãnh đạo và văn hóa hợp tác được xây dựng dựa trên kết quả nghiên cứu nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của chuỗi cung ứng.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, đánh giá hiệu quả thực tiễn và mở rộng nghiên cứu sang các khu vực và ngành hàng khác để hoàn thiện mô hình quản trị chuỗi cung ứng.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao mức độ hợp tác trong chuỗi cung ứng sẽ giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa tiềm năng thị trường và phát triển bền vững trong tương lai.