Xử lý tài sản bảo đảm tại ngân hàng thương mại: Nghiên cứu thạc sĩ luật học

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

PHẦN MỞ ĐẦU

0.1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài

0.2. Tình hình nghiên cứu

0.3. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu

0.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

0.5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

0.6. Những đóng góp mới của luận văn

0.7. Cơ cấu luận văn

1. CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ TÀI SẢN BẢO ĐẢM THEO PHƯƠNG PHÁP THỎA THUẬN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

1.1. Khái niệm, phân loại tài sản bảo đảm trong hoạt động tín dụng

1.1.1. Khái niệm tài sản bảo đảm

1.1.2. Khái niệm về đặc điểm trong phân loại tài sản bảo đảm trong tín dụng

1.2. Các phương pháp xử lý tài sản đảm bảo theo thỏa thuận khi nghĩa vụ trả nợ đến hạn

1.2.1. Các phương pháp xử lý tài sản bảo đảm theo thỏa thuận tại ngân hàng

1.2.2. Một số phương pháp khác để xử lý tài sản bảo đảm

1.2.3. Kinh nghiệm xử lý tài sản bảo đảm tại các ngân hàng thương mại theo cơ chế thỏa thuận của một số quốc gia trên thế giới

1.3. Kết luận chương

2. CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN PHÁP LUẬT VÀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ TÀI SẢN BẢO ĐẢM THEO PHƯƠNG PHÁP THỎA THUẬN TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

2.1. Quy định pháp luật Việt Nam về xử lý tài sản bảo đảm theo cơ chế thỏa thuận

2.1.1. Quy định pháp luật về xử lý tài sản bảo đảm

2.1.2. Những vấn đề về pháp luật thực định và các văn bản hướng dẫn thỏa thuận dân sự về xử lý tài sản bảo đảm

2.1.3. Luật đấu giá tài sản năm 2016 và những vướng mắc trong quy định của pháp luật Việt Nam về hoạt động bán đấu giá tài sản

2.1.4. Những điểm nổi bật của Nghị định 62/2017/NĐ-CP và các hạn chế

2.2. Thực trạng pháp luật quy định về xử lý tài sản đảm bảo bằng cơ chế thỏa thuận

2.2.1. Pháp luật quy định về xử lý tài sản đảm bảo bằng cơ chế thỏa thuận

2.2.2. Tình hình thực tế về thực trạng xử lý tài sản bảo đảm theo thỏa thuận tại một số ngân hàng thương mại ở Việt Nam

2.2.3. Những vấn đề bất cập của pháp luật về xử lý tài sản bảo đảm theo phương pháp thỏa thuận của các ngân hàng thương mại

2.2.4. Sự thống nhất giữa người thế chấp tài sản bảo đảm và ngân hàng

2.2.5. Bán tài sản cho bên thứ ba

2.3. Kết luận chương 2

3. CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG, CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VÀ THỰC THI PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ TÀI SẢN BẢO ĐẢM THEO PHƯƠNG PHÁP THỎA THUẬN TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

3.1. Định hướng giải pháp xử lý tài sản bảo đảm theo phương pháp thỏa thuận

3.2. Giải pháp hoàn thiện phương pháp xử lý tài sản bảo đảm theo phương pháp thỏa thuận tại các ngân hàng thương mại

3.3. Giải pháp nâng cao phương pháp xử lý tài sản bảo đảm theo phương pháp thỏa thuận tại các ngân hàng thương mại

3.4. Kết luận chương 3

KẾT LUẬN CHUNG

TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

I. Khái niệm và phân loại tài sản bảo đảm trong hoạt động tín dụng

Trong lĩnh vực ngân hàng thương mại, tài sản bảo đảm đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia hợp đồng tín dụng. Theo quy định tại Điều 105 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản được hiểu là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Đặc biệt, tài sản bảo đảm được định nghĩa là tài sản mà bên bảo đảm sử dụng để bảo đảm việc thực hiện nghĩa vụ dân sự. Để xử lý tài sản bảo đảm, ngân hàng cần phải nắm rõ các phương pháp và quy định pháp luật liên quan. Có hai loại tài sản bảo đảm chính: tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai. Tài sản hiện có là những tài sản đã được xác lập quyền sở hữu, trong khi tài sản hình thành trong tương lai có thể là tài sản chưa hình thành nhưng có căn cứ sẽ thuộc sở hữu của bên bảo đảm. Việc phân loại này giúp ngân hàng có cái nhìn tổng quan hơn về giá trị và khả năng thu hồi nợ khi cần thiết.

1.1 Khái niệm tài sản bảo đảm

Khái niệm về tài sản bảo đảm là một phần quan trọng trong hệ thống pháp luật, nhằm bảo vệ quyền lợi của bên cho vay. Tài sản bảo đảm không chỉ là tài sản vật chất mà còn bao gồm quyền tài sản, giúp ngân hàng có thể thu hồi nợ trong trường hợp bên vay không thực hiện nghĩa vụ. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc trả nợ, dẫn đến rủi ro cho hệ thống ngân hàng. Nghị định 21/2021/NĐ-CP đã đưa ra các quy định mới nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý cho việc xử lý tài sản bảo đảm, tạo điều kiện thuận lợi cho ngân hàng trong việc thu hồi nợ.

II. Quy định pháp luật và thực tiễn áp dụng

Quy định pháp luật về xử lý tài sản bảo đảm tại các ngân hàng thương mại là một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu trong thời gian gần đây. Theo Nghị định 21/2021/NĐ-CP, các quy định về tài sản bảo đảm đã được hoàn thiện, giúp các ngân hàng có cơ sở pháp lý vững chắc để thực hiện quyền lợi của mình. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy vẫn còn nhiều bất cập trong việc áp dụng quy định này, đặc biệt là trong việc xác định giá trị và quyền sở hữu của tài sản bảo đảm. Một số ngân hàng vẫn gặp khó khăn trong việc thực hiện các thủ tục pháp lý để xử lý tài sản bảo đảm, dẫn đến tình trạng nợ xấu gia tăng. Do đó, cần có những giải pháp cụ thể để cải thiện tình hình này, đảm bảo quyền lợi cho cả bên cho vay và bên vay.

2.1 Thực trạng pháp luật về xử lý tài sản bảo đảm

Thực trạng pháp luật về xử lý tài sản bảo đảm hiện nay cho thấy nhiều ngân hàng thương mại vẫn chưa nắm rõ các quy định liên quan. Việc áp dụng các quy định này trong thực tiễn còn nhiều hạn chế, dẫn đến khó khăn trong việc thu hồi nợ. Một số ngân hàng vẫn chưa thực hiện đúng các quy trình pháp lý trong việc xử lý tài sản bảo đảm, dẫn đến tình trạng nợ xấu gia tăng. Để cải thiện tình hình này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và ngân hàng trong việc nâng cao nhận thức và thực hiện đúng quy định pháp luật.

III. Định hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật

Để nâng cao hiệu quả trong việc xử lý tài sản bảo đảm, các ngân hàng thương mại cần thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ. Một trong những giải pháp quan trọng là hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến tài sản bảo đảm. Cần xây dựng các quy định rõ ràng hơn về quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng tín dụng, đặc biệt là trong các trường hợp xử lý tài sản bảo đảm. Đồng thời, các ngân hàng cũng cần cải thiện công tác quản lý và đánh giá tài sản bảo đảm, đảm bảo rằng các tài sản này được định giá chính xác và kịp thời. Việc tổ chức các khóa đào tạo cho cán bộ ngân hàng về quy trình xử lý tài sản bảo đảm cũng là một giải pháp cần thiết.

3.1 Giải pháp hoàn thiện quy định pháp luật

Giải pháp hoàn thiện quy định pháp luật về xử lý tài sản bảo đảm cần hướng tới việc tạo ra một hành lang pháp lý rõ ràng và minh bạch. Cần bổ sung các quy định về quy trình xử lý tài sản bảo đảm trong trường hợp bên vay không thực hiện nghĩa vụ. Đồng thời, cần có các quy định cụ thể về việc định giá và bán tài sản bảo đảm để đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên. Việc này không chỉ giúp ngân hàng thu hồi nợ hiệu quả mà còn bảo vệ quyền lợi của người vay, tránh tình trạng mất tài sản một cách không công bằng.

Nghiên cứu về xử lý tài sản bảo đảm tại ngân hàng thương mại theo cơ chế thỏa thuận