Nghiên cứu về xử lý tài sản bảo đảm tại ngân hàng thương mại theo cơ chế thỏa thuận

• Tác giả: Lê Thị Thu
• Người hướng dẫn: PGS.TS Phạm Thị Giang Thu
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Luật Kinh tế
• Đề tài: Xử Lý Tài Sản Bảo Đảm Tại Ngân Hàng Thương Mại
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• PHẦN MỞ ĐẦU
• 0.1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
• 0.2. Tình hình nghiên cứu
• 0.3. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 0.5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
• 0.6. Những đóng góp mới của luận văn
• 0.7. Cơ cấu luận văn
• 1. CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ TÀI SẢN BẢO ĐẢM THEO PHƯƠNG PHÁP THỎA THUẬN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 1.1. Khái niệm, phân loại tài sản bảo đảm trong hoạt động tín dụng
• 1.1.1. Khái niệm tài sản bảo đảm
• 1.1.2. Khái niệm về đặc điểm trong phân loại tài sản bảo đảm trong tín dụng
• 1.2. Các phương pháp xử lý tài sản đảm bảo theo thỏa thuận khi nghĩa vụ trả nợ đến hạn
• 1.2.1. Các phương pháp xử lý tài sản bảo đảm theo thỏa thuận tại ngân hàng
• 1.2.2. Một số phương pháp khác để xử lý tài sản bảo đảm
• 1.2.3. Kinh nghiệm xử lý tài sản bảo đảm tại các ngân hàng thương mại theo cơ chế thỏa thuận của một số quốc gia trên thế giới
• 1.3. Kết luận chương
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN PHÁP LUẬT VÀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ TÀI SẢN BẢO ĐẢM THEO PHƯƠNG PHÁP THỎA THUẬN TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 2.1. Quy định pháp luật Việt Nam về xử lý tài sản bảo đảm theo cơ chế thỏa thuận
• 2.1.1. Quy định pháp luật về xử lý tài sản bảo đảm
• 2.1.2. Những vấn đề về pháp luật thực định và các văn bản hướng dẫn thỏa thuận dân sự về xử lý tài sản bảo đảm
• 2.1.3. Luật đấu giá tài sản năm 2016 và những vướng mắc trong quy định của pháp luật Việt Nam về hoạt động bán đấu giá tài sản
• 2.1.4. Những điểm nổi bật của Nghị định 62/2017/NĐ-CP và các hạn chế
• 2.2. Thực trạng pháp luật quy định về xử lý tài sản đảm bảo bằng cơ chế thỏa thuận
• 2.2.1. Pháp luật quy định về xử lý tài sản đảm bảo bằng cơ chế thỏa thuận
• 2.2.2. Tình hình thực tế về thực trạng xử lý tài sản bảo đảm theo thỏa thuận tại một số ngân hàng thương mại ở Việt Nam
• 2.2.3. Những vấn đề bất cập của pháp luật về xử lý tài sản bảo đảm theo phương pháp thỏa thuận của các ngân hàng thương mại
• 2.2.4. Sự thống nhất giữa người thế chấp tài sản bảo đảm và ngân hàng
• 2.2.5. Bán tài sản cho bên thứ ba
• 2.3. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG, CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VÀ THỰC THI PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ TÀI SẢN BẢO ĐẢM THEO PHƯƠNG PHÁP THỎA THUẬN TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 3.1. Định hướng giải pháp xử lý tài sản bảo đảm theo phương pháp thỏa thuận
• 3.2. Giải pháp hoàn thiện phương pháp xử lý tài sản bảo đảm theo phương pháp thỏa thuận tại các ngân hàng thương mại
• 3.3. Giải pháp nâng cao phương pháp xử lý tài sản bảo đảm theo phương pháp thỏa thuận tại các ngân hàng thương mại
• 3.4. Kết luận chương 3
• KẾT LUẬN CHUNG
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

I. Khái niệm và phân loại tài sản bảo đảm trong hoạt động tín dụng

Trong lĩnh vực ngân hàng thương mại, tài sản bảo đảm đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia hợp đồng tín dụng. Theo quy định tại Điều 105 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản được hiểu là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Đặc biệt, tài sản bảo đảm được định nghĩa là tài sản mà bên bảo đảm sử dụng để bảo đảm việc thực hiện nghĩa vụ dân sự. Để xử lý tài sản bảo đảm, ngân hàng cần phải nắm rõ các phương pháp và quy định pháp luật liên quan. Có hai loại tài sản bảo đảm chính: tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai. Tài sản hiện có là những tài sản đã được xác lập quyền sở hữu, trong khi tài sản hình thành trong tương lai có thể là tài sản chưa hình thành nhưng có căn cứ sẽ thuộc sở hữu của bên bảo đảm. Việc phân loại này giúp ngân hàng có cái nhìn tổng quan hơn về giá trị và khả năng thu hồi nợ khi cần thiết.

1.1 Khái niệm tài sản bảo đảm

Khái niệm về tài sản bảo đảm là một phần quan trọng trong hệ thống pháp luật, nhằm bảo vệ quyền lợi của bên cho vay. Tài sản bảo đảm không chỉ là tài sản vật chất mà còn bao gồm quyền tài sản, giúp ngân hàng có thể thu hồi nợ trong trường hợp bên vay không thực hiện nghĩa vụ. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc trả nợ, dẫn đến rủi ro cho hệ thống ngân hàng. Nghị định 21/2021/NĐ-CP đã đưa ra các quy định mới nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý cho việc xử lý tài sản bảo đảm, tạo điều kiện thuận lợi cho ngân hàng trong việc thu hồi nợ.

II. Quy định pháp luật và thực tiễn áp dụng

Quy định pháp luật về xử lý tài sản bảo đảm tại các ngân hàng thương mại là một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu trong thời gian gần đây. Theo Nghị định 21/2021/NĐ-CP, các quy định về tài sản bảo đảm đã được hoàn thiện, giúp các ngân hàng có cơ sở pháp lý vững chắc để thực hiện quyền lợi của mình. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy vẫn còn nhiều bất cập trong việc áp dụng quy định này, đặc biệt là trong việc xác định giá trị và quyền sở hữu của tài sản bảo đảm. Một số ngân hàng vẫn gặp khó khăn trong việc thực hiện các thủ tục pháp lý để xử lý tài sản bảo đảm, dẫn đến tình trạng nợ xấu gia tăng. Do đó, cần có những giải pháp cụ thể để cải thiện tình hình này, đảm bảo quyền lợi cho cả bên cho vay và bên vay.

2.1 Thực trạng pháp luật về xử lý tài sản bảo đảm

Thực trạng pháp luật về xử lý tài sản bảo đảm hiện nay cho thấy nhiều ngân hàng thương mại vẫn chưa nắm rõ các quy định liên quan. Việc áp dụng các quy định này trong thực tiễn còn nhiều hạn chế, dẫn đến khó khăn trong việc thu hồi nợ. Một số ngân hàng vẫn chưa thực hiện đúng các quy trình pháp lý trong việc xử lý tài sản bảo đảm, dẫn đến tình trạng nợ xấu gia tăng. Để cải thiện tình hình này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và ngân hàng trong việc nâng cao nhận thức và thực hiện đúng quy định pháp luật.

III. Định hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật

Để nâng cao hiệu quả trong việc xử lý tài sản bảo đảm, các ngân hàng thương mại cần thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ. Một trong những giải pháp quan trọng là hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến tài sản bảo đảm. Cần xây dựng các quy định rõ ràng hơn về quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng tín dụng, đặc biệt là trong các trường hợp xử lý tài sản bảo đảm. Đồng thời, các ngân hàng cũng cần cải thiện công tác quản lý và đánh giá tài sản bảo đảm, đảm bảo rằng các tài sản này được định giá chính xác và kịp thời. Việc tổ chức các khóa đào tạo cho cán bộ ngân hàng về quy trình xử lý tài sản bảo đảm cũng là một giải pháp cần thiết.

3.1 Giải pháp hoàn thiện quy định pháp luật

Giải pháp hoàn thiện quy định pháp luật về xử lý tài sản bảo đảm cần hướng tới việc tạo ra một hành lang pháp lý rõ ràng và minh bạch. Cần bổ sung các quy định về quy trình xử lý tài sản bảo đảm trong trường hợp bên vay không thực hiện nghĩa vụ. Đồng thời, cần có các quy định cụ thể về việc định giá và bán tài sản bảo đảm để đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên. Việc này không chỉ giúp ngân hàng thu hồi nợ hiệu quả mà còn bảo vệ quyền lợi của người vay, tránh tình trạng mất tài sản một cách không công bằng.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng, các ngân hàng thương mại giữ vai trò trung gian tài chính quan trọng trong việc cung cấp tín dụng cho các tổ chức kinh tế. Tuy nhiên, tình trạng doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc trả nợ dẫn đến gia tăng nợ xấu, gây áp lực lớn lên hệ thống ngân hàng. Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tỷ lệ nợ xấu trên bảng cân đối kế toán của các ngân hàng tính đến cuối năm 2022 là khoảng 1,92%, trong khi một số ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu gia tăng đáng kể. Việc xử lý tài sản bảo đảm là biện pháp then chốt giúp ngân hàng thu hồi vốn, giảm thiểu rủi ro tín dụng. Luận văn tập trung nghiên cứu xử lý tài sản bảo đảm tại các ngân hàng thương mại theo cơ chế thỏa thuận, trong phạm vi từ năm 2000 đến quý I năm 2023 tại Việt Nam. Mục tiêu nghiên cứu nhằm làm rõ các quy định pháp luật hiện hành, đánh giá thực trạng áp dụng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả xử lý tài sản bảo đảm theo cơ chế thỏa thuận. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thiện hành lang pháp lý, góp phần đảm bảo an toàn hoạt động tín dụng và thúc đẩy sự phát triển bền vững của hệ thống ngân hàng thương mại.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên cơ sở lý thuyết về giao dịch bảo đảm và xử lý tài sản bảo đảm trong hoạt động tín dụng, được quy định trong Bộ luật Dân sự 2015 và các văn bản pháp luật liên quan. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

• Lý thuyết về tài sản bảo đảm: Tài sản bảo đảm là tài sản mà bên bảo đảm dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự đối với bên nhận bảo đảm. Tài sản có thể là động sản, bất động sản hoặc quyền tài sản, bao gồm cả tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai.

• Lý thuyết về phương pháp xử lý tài sản bảo đảm theo cơ chế thỏa thuận: Phương pháp này cho phép các bên thỏa thuận về cách thức xử lý tài sản bảo đảm khi nghĩa vụ trả nợ không được thực hiện đúng hạn, bao gồm bán đấu giá, bên nhận bảo đảm tự bán tài sản, nhận chính tài sản bảo đảm để thay thế nghĩa vụ, hoặc các phương thức khác không vi phạm pháp luật.

Các khái niệm chuyên ngành quan trọng gồm: tài sản bảo đảm (TSBD), xử lý tài sản bảo đảm (XLTSBĐ), cơ chế thỏa thuận, nợ xấu, đấu giá tài sản, bảo lãnh, cầm cố, ký quỹ.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn, bao gồm:

• Phương pháp thu thập dữ liệu: Tổng hợp số liệu từ các văn bản pháp luật, báo cáo tài chính ngân hàng, các thông báo đấu giá tài sản, và khảo sát thực trạng tại một số ngân hàng thương mại Việt Nam.

• Phương pháp phân tích: Phân tích diễn giải, so sánh, khái quát hóa các quy định pháp luật và thực tiễn áp dụng. Sử dụng phương pháp thống kê để đánh giá tỷ lệ nợ xấu, số lần đấu giá tài sản bảo đảm và kết quả thu hồi nợ.

• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Nghiên cứu tập trung vào các ngân hàng thương mại lớn và vừa tại Việt Nam, với dữ liệu thu thập từ năm 2000 đến quý I năm 2023.

• Timeline nghiên cứu: Quá trình nghiên cứu kéo dài trong năm 2023, bao gồm thu thập tài liệu, khảo sát thực tế, phân tích dữ liệu và đề xuất giải pháp.

Phương pháp luận nghiên cứu dựa trên chủ nghĩa Mác - Lênin về nhà nước và pháp luật, kết hợp các phương pháp điều tra, đánh giá, so sánh nhằm làm nổi bật các vấn đề cấp bách trong xử lý tài sản bảo đảm.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ nợ xấu gia tăng và khó khăn trong xử lý tài sản bảo đảm: Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, tổng nợ xấu của 27 ngân hàng tính đến quý III năm 2022 là gần 129,8 nghìn tỷ đồng, tăng 28,4% so với cùng kỳ. Nợ nhóm 5 có rủi ro mất vốn chiếm 55,8% tổng nợ xấu, tăng 62,5% so với đầu năm. Nhiều tài sản bảo đảm như bất động sản, tàu thuyền, ô tô được rao bán nhiều lần nhưng vẫn khó thu hút người mua, giá bán thường giảm sâu so với giá trị ban đầu.

2. Phương pháp xử lý tài sản bảo đảm theo cơ chế thỏa thuận được ưu tiên sử dụng: Các ngân hàng thương mại thường áp dụng phương pháp xử lý tài sản bảo đảm theo thỏa thuận nhằm rút ngắn thời gian thu hồi nợ, giảm chi phí so với biện pháp tố tụng. Thời gian xử lý tài sản bảo đảm theo thỏa thuận thường chỉ mất vài tuần đến vài tháng, trong khi biện pháp tố tụng có thể kéo dài nhiều năm.

3. Vướng mắc pháp lý và thực tiễn trong xử lý tài sản bảo đảm: Luật Đấu giá tài sản 2016 và Nghị định 62/2017/NĐ-CP đã tạo hành lang pháp lý cho hoạt động đấu giá tài sản, tuy nhiên còn tồn tại nhiều bất cập như quy định chưa rõ ràng về tiêu chuẩn lựa chọn tổ chức đấu giá, thủ tục đấu giá trực tuyến chưa được áp dụng rộng rãi, quy chế đấu giá chưa quy định thang giá cụ thể, và thông báo đấu giá chưa đảm bảo tính công khai minh bạch.

4. Thực trạng giảm giá tài sản bảo đảm nhiều lần nhưng vẫn khó bán: Một số trường hợp tài sản bảo đảm được ngân hàng hạ giá khởi điểm nhiều lần (giảm đến hơn 10 lần) nhưng vẫn không tìm được người mua, gây khó khăn trong việc thu hồi nợ. Ví dụ, một khoản nợ tại VietinBank có giá trị nợ 389 tỷ đồng nhưng sau hơn một năm bán ra, giá khởi điểm giảm từ 350 tỷ xuống còn 80 tỷ đồng mà vẫn chưa thành công.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính dẫn đến khó khăn trong xử lý tài sản bảo đảm là do giá trị tài sản được định giá ban đầu quá cao, không phù hợp với giá trị thị trường thực tế, đặc biệt đối với tài sản di động như ô tô, tàu thuyền. Việc áp dụng phương pháp xử lý theo cơ chế thỏa thuận giúp rút ngắn thời gian thu hồi vốn, giảm chi phí cho ngân hàng và các bên liên quan, phù hợp với xu hướng hiện nay. Tuy nhiên, các vướng mắc pháp lý và thủ tục đấu giá còn gây cản trở hiệu quả xử lý tài sản bảo đảm.

So sánh với kinh nghiệm quốc tế, như tại Pháp, bên nhận bảo đảm được bảo vệ cao với các quyền ưu tiên, quyền theo đuổi tài sản và quyền đối kháng với người thứ ba, giúp tăng tính hiệu quả trong xử lý tài sản bảo đảm. Việt Nam cần hoàn thiện hơn nữa hệ thống pháp luật để bảo vệ quyền lợi các bên, đồng thời nâng cao tính minh bạch và công khai trong hoạt động đấu giá tài sản.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ nợ xấu theo nhóm nợ, số lần giảm giá tài sản bảo đảm và thời gian xử lý tài sản bảo đảm theo các phương pháp khác nhau, giúp minh họa rõ nét hơn về thực trạng và hiệu quả xử lý.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Hoàn thiện khung pháp lý về xử lý tài sản bảo đảm theo cơ chế thỏa thuận: Cần xây dựng Luật Giao dịch bảo đảm riêng biệt, quy định rõ ràng về quyền và nghĩa vụ của các bên, thủ tục xử lý tài sản bảo đảm, đặc biệt là các quy định về đấu giá tài sản trực tuyến nhằm tăng tính minh bạch và hiệu quả. Thời gian thực hiện: 1-2 năm; Chủ thể: Bộ Tư pháp, Quốc hội.

2. Nâng cao năng lực và tiêu chuẩn tổ chức đấu giá tài sản: Ban hành quy định chi tiết về tiêu chuẩn lựa chọn tổ chức đấu giá, đào tạo đội ngũ đấu giá viên chuyên nghiệp, áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý và tổ chức đấu giá trực tuyến. Thời gian thực hiện: 1 năm; Chủ thể: Bộ Tư pháp, các tổ chức đấu giá.

3. Tăng cường công khai, minh bạch thông tin đấu giá tài sản: Xây dựng và vận hành hệ thống website đấu giá tài sản quốc gia, đảm bảo thông tin về tài sản, giá khởi điểm, kết quả đấu giá được cập nhật kịp thời, dễ tiếp cận cho người dân và doanh nghiệp. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng; Chủ thể: Bộ Tư pháp, Ngân hàng Nhà nước.

4. Đẩy mạnh áp dụng phương pháp xử lý tài sản bảo đảm theo cơ chế thỏa thuận: Khuyến khích các ngân hàng thương mại áp dụng phương pháp này để rút ngắn thời gian thu hồi nợ, giảm chi phí và hạn chế tranh chấp pháp lý. Đồng thời, xây dựng cơ chế giám sát, kiểm soát để tránh tiêu cực trong quá trình xử lý. Thời gian thực hiện: liên tục; Chủ thể: Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng: Nghiên cứu giúp hoàn thiện quy trình xử lý tài sản bảo đảm, nâng cao hiệu quả thu hồi nợ, giảm thiểu rủi ro tín dụng.

2. Cơ quan quản lý nhà nước về ngân hàng và pháp luật: Là tài liệu tham khảo để xây dựng, hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến giao dịch bảo đảm và xử lý tài sản bảo đảm.

3. Các tổ chức đấu giá tài sản: Hiểu rõ hơn về các quy định pháp luật, thực trạng và các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ đấu giá tài sản.

4. Học giả, nghiên cứu sinh và sinh viên ngành Luật Kinh tế, Tài chính Ngân hàng: Cung cấp kiến thức chuyên sâu về pháp luật tín dụng, xử lý tài sản bảo đảm và các vấn đề thực tiễn liên quan.

Câu hỏi thường gặp

1. Xử lý tài sản bảo đảm theo cơ chế thỏa thuận là gì?
   Là phương pháp mà các bên trong hợp đồng tín dụng thỏa thuận trước về cách thức xử lý tài sản bảo đảm khi bên vay không thực hiện nghĩa vụ trả nợ đúng hạn, giúp rút ngắn thời gian và giảm chi phí so với biện pháp tố tụng.

2. Pháp luật Việt Nam quy định những phương thức xử lý tài sản bảo đảm nào?
   Bao gồm bán đấu giá tài sản, bên nhận bảo đảm tự bán tài sản, nhận chính tài sản bảo đảm để thay thế nghĩa vụ, và các phương thức khác theo thỏa thuận không vi phạm pháp luật.

3. Tại sao việc đấu giá tài sản bảo đảm trực tuyến chưa được áp dụng rộng rãi?
   Do còn nhiều vướng mắc về kỹ thuật, pháp lý và thiếu sự hỗ trợ từ cơ quan quản lý, cũng như chi phí đầu tư ban đầu cao cho các tổ chức đấu giá.

4. Ngân hàng có thể giảm giá tài sản bảo đảm bao nhiêu lần khi bán?
   Theo quy định, ngân hàng có thể giảm giá bán tài sản bảo đảm tối đa ba lần liên tiếp, mỗi lần không quá 10% so với giá ấn định, cách nhau ít nhất 30 ngày.

5. Những rủi ro khi mua tài sản thanh lý từ ngân hàng là gì?
   Người mua có thể gặp rủi ro về pháp lý, tranh chấp, chất lượng tài sản không đảm bảo, thiếu dịch vụ bảo hành và thủ tục chuyển quyền sở hữu phức tạp, đòi hỏi phải nghiên cứu kỹ trước khi mua.

Kết luận

• Xử lý tài sản bảo đảm theo cơ chế thỏa thuận là phương pháp ưu việt giúp các ngân hàng thương mại thu hồi nợ nhanh chóng, giảm chi phí và hạn chế tranh chấp pháp lý.
• Thực trạng xử lý tài sản bảo đảm tại Việt Nam còn nhiều khó khăn do vướng mắc pháp lý, thủ tục đấu giá chưa hoàn thiện và giá trị tài sản định giá chưa sát với thị trường.
• Luật Đấu giá tài sản 2016 và Nghị định 62/2017/NĐ-CP đã tạo nền tảng pháp lý quan trọng nhưng cần tiếp tục hoàn thiện để nâng cao hiệu quả xử lý tài sản bảo đảm.
• Đề xuất hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao năng lực tổ chức đấu giá, tăng cường minh bạch thông tin và khuyến khích áp dụng phương pháp xử lý theo cơ chế thỏa thuận.
• Tiếp tục nghiên cứu, giám sát và cập nhật chính sách nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế và bảo vệ quyền lợi các bên liên quan trong hoạt động tín dụng ngân hàng.

Luận văn hy vọng sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà quản lý, chuyên gia pháp lý và các tổ chức tín dụng trong việc nâng cao hiệu quả xử lý tài sản bảo đảm, góp phần phát triển hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam bền vững.