Tổng quan nghiên cứu
Tỉnh Bắc Ninh, với 8 đảng bộ cấp huyện, là một trong những địa phương có tốc độ phát triển kinh tế - xã hội nhanh và ổn định tại Việt Nam. Giai đoạn 2016-2020, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của tỉnh tăng bình quân 6,6%/năm, giá trị sản xuất công nghiệp năm 2020 ước đạt 1.066 nghìn tỷ đồng, tăng 1,7 lần so với năm 2015. Kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 36 tỷ USD, đứng thứ hai toàn quốc. Trong bối cảnh đó, xây dựng Đảng về chính trị của đảng bộ cấp huyện giữ vai trò then chốt nhằm đảm bảo sự lãnh đạo hiệu quả, giữ vững ổn định chính trị - xã hội và phát triển bền vững địa phương.
Luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng, nguyên nhân và đề xuất giải pháp tăng cường xây dựng Đảng về chính trị của đảng bộ cấp huyện ở tỉnh Bắc Ninh từ năm 2015 đến nay. Mục tiêu cụ thể là làm rõ các vấn đề lý luận, khảo sát thực trạng, phân tích nguyên nhân và rút ra kinh nghiệm, từ đó đề xuất phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng cấp huyện. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc củng cố vai trò lãnh đạo của Đảng, góp phần xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm an ninh quốc phòng của tỉnh.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác xây dựng Đảng. Hai lý thuyết trọng tâm được áp dụng là:
Lý thuyết xây dựng Đảng về chính trị: Nhấn mạnh vai trò của việc xác lập, củng cố hệ tư tưởng chính trị, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng.
Lý thuyết hệ thống chính trị: Xây dựng Đảng cấp huyện là hạt nhân lãnh đạo hệ thống chính trị cấp huyện, đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội.
Các khái niệm chính bao gồm: xây dựng Đảng về chính trị, bản lĩnh chính trị, nghị quyết Đảng, hệ thống chính trị cấp huyện, và công tác kiểm tra, giám sát Đảng.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp luận chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, kết hợp các phương pháp sau:
Phân tích và tổng hợp: Đánh giá lý thuyết và thực tiễn xây dựng Đảng về chính trị, tổng hợp các quan điểm, chính sách liên quan.
Thống kê - so sánh: Thu thập và phân tích số liệu về hoạt động xây dựng Đảng cấp huyện, tỷ lệ đảng viên tham gia học tập nghị quyết, số lượng lớp đào tạo, kiểm tra giám sát, so sánh kết quả giữa các huyện.
Nghiên cứu tài liệu: Tổng hợp các văn bản pháp luật, nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, Tỉnh ủy Bắc Ninh và các đảng bộ cấp huyện.
Mô hình hóa và dự báo: Đánh giá tác động của các nhân tố đến xây dựng Đảng về chính trị, dự báo xu hướng phát triển trong thời gian tới.
Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ 8 đảng bộ cấp huyện ở tỉnh Bắc Ninh, với dữ liệu thu thập từ năm 2015 đến nay. Phương pháp chọn mẫu là toàn diện, nhằm đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của kết quả. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ năm 2015 đến 2022.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Quán triệt và xây dựng nghị quyết phù hợp với tình hình địa phương
Tỷ lệ đảng viên tham gia học tập nghị quyết đạt trung bình 95-96% tại các huyện như Tiên Du, Lương Tài, Yên Phong và Thuận Thành. Tỉnh ủy Bắc Ninh đã ban hành 17 nghị quyết, 37 chỉ thị và 688 kết luận trong giai đoạn 2015-2020, góp phần nâng cao nhận thức chính trị cho cán bộ, đảng viên. Tuy nhiên, một số nghị quyết còn chung chung, chưa sát thực tiễn địa phương.Triển khai thực hiện nghị quyết đạt nhiều kết quả tích cực
Các đảng bộ cấp huyện đã tổ chức phân công, kiểm tra, đôn đốc thực hiện nghị quyết, nâng cao hiệu quả công tác xây dựng Đảng. Ví dụ, huyện Tiên Du tổ chức 185 lớp đào tạo với hơn 31.000 học viên, huyện Yên Phong cử 326 lượt cán bộ tham gia các lớp bồi dưỡng lý luận chính trị.Nâng cao phẩm chất, bản lĩnh chính trị cho cán bộ, đảng viên
Các huyện tổ chức nhiều lớp đào tạo, bồi dưỡng với hàng nghìn lượt cán bộ, đảng viên tham gia. Tỷ lệ đảng viên có nhận thức đúng đắn về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và kiên định mục tiêu chính trị đạt trên 90%. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận cán bộ, đảng viên sa sút về ý thức chính trị và đạo đức.Đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực được tăng cường
Các đảng bộ cấp huyện đã thành lập bộ phận công tác nội chính, phòng chống tham nhũng, thực hiện công khai minh bạch cơ chế, chính sách. Công tác kiểm tra, giám sát được thực hiện nghiêm túc với hàng trăm tổ chức đảng và đảng viên được kiểm tra mỗi năm.
Thảo luận kết quả
Kết quả nghiên cứu cho thấy xây dựng Đảng về chính trị ở cấp huyện tỉnh Bắc Ninh đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, góp phần giữ vững ổn định chính trị và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Việc quán triệt nghị quyết và tổ chức học tập đạt tỷ lệ cao giúp nâng cao nhận thức chính trị, tạo sự đồng thuận trong nội bộ Đảng và nhân dân.
Tuy nhiên, hạn chế về nội dung nghị quyết còn chung chung, chưa sát thực tiễn địa phương, cũng như một số cán bộ, đảng viên còn yếu kém về phẩm chất chính trị và đạo đức, là những thách thức cần khắc phục. So với các nghiên cứu trước đây, luận văn đã làm rõ hơn thực trạng cụ thể tại Bắc Ninh, đồng thời đề xuất giải pháp mang tính đột phá.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ lệ đảng viên tham gia học tập nghị quyết theo từng huyện, bảng thống kê số lượng lớp đào tạo và kiểm tra giám sát hàng năm, giúp minh họa rõ nét hiệu quả công tác xây dựng Đảng về chính trị.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường xây dựng, cụ thể hóa nghị quyết phù hợp với đặc điểm địa phương
Các đảng bộ cấp huyện cần chủ động xây dựng nghị quyết chuyên đề về xây dựng Đảng về chính trị, với mục tiêu, giải pháp rõ ràng, sát thực tiễn. Thời gian thực hiện: ngay trong nhiệm kỳ 2025-2030. Chủ thể thực hiện: Ban Thường vụ các đảng bộ cấp huyện.Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đảng viên
Mở rộng quy mô và đổi mới phương pháp đào tạo, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong học tập nghị quyết, nâng cao bản lĩnh chính trị và năng lực chuyên môn. Mục tiêu tăng tỷ lệ cán bộ, đảng viên đạt chuẩn lý luận chính trị lên trên 98% trong 3 năm tới. Chủ thể: Ban Tuyên giáo, Trường Chính trị tỉnh và các huyện.Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các vi phạm
Đẩy mạnh kiểm tra chuyên đề, giám sát việc thực hiện nghị quyết, xử lý nghiêm minh các hành vi tiêu cực, tham nhũng, suy thoái tư tưởng chính trị. Mục tiêu giảm 30% các vi phạm trong nhiệm kỳ tới. Chủ thể: Ủy ban Kiểm tra các cấp.Phát huy vai trò của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội trong xây dựng Đảng
Tăng cường phối hợp, giám sát, phản biện xã hội, tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân, góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Thời gian thực hiện: liên tục, có đánh giá hàng năm. Chủ thể: Đảng bộ cấp huyện, MTTQ và các đoàn thể.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Lãnh đạo các cấp ủy đảng và chính quyền địa phương
Giúp nâng cao nhận thức, xây dựng kế hoạch, chính sách phù hợp với thực tiễn địa phương, tăng cường năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng.Cán bộ, đảng viên các đảng bộ cấp huyện
Là tài liệu học tập, nâng cao bản lĩnh chính trị, hiểu rõ vai trò, nhiệm vụ trong xây dựng Đảng về chính trị, từ đó thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.Giảng viên, nghiên cứu viên các trường chính trị và viện nghiên cứu
Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để giảng dạy, nghiên cứu chuyên sâu về công tác xây dựng Đảng, đặc biệt là xây dựng Đảng về chính trị ở cấp cơ sở.Các tổ chức chính trị - xã hội và Mặt trận Tổ quốc
Tham khảo để phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội, phối hợp xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị.
Câu hỏi thường gặp
Xây dựng Đảng về chính trị là gì?
Là quá trình xác lập, củng cố hệ tư tưởng chính trị, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, đảm bảo vai trò lãnh đạo của Đảng đối với xã hội.Tại sao xây dựng Đảng về chính trị ở cấp huyện lại quan trọng?
Đảng bộ cấp huyện là cầu nối giữa tỉnh ủy và cơ sở, giữ vai trò hạt nhân lãnh đạo hệ thống chính trị cấp huyện, đảm bảo thực hiện thắng lợi các nghị quyết, chính sách của Đảng và Nhà nước.Những khó khăn chính trong xây dựng Đảng về chính trị ở Bắc Ninh hiện nay là gì?
Bao gồm nội dung nghị quyết còn chung chung, chưa sát thực tiễn, một số cán bộ, đảng viên sa sút về phẩm chất chính trị, đạo đức, và công tác kiểm tra, giám sát chưa đồng bộ.Giải pháp nào hiệu quả để nâng cao chất lượng xây dựng Đảng về chính trị?
Cần cụ thể hóa nghị quyết phù hợp địa phương, nâng cao đào tạo cán bộ, tăng cường kiểm tra giám sát, phát huy vai trò MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội trong giám sát và phản biện.Làm thế nào để cán bộ, đảng viên nâng cao bản lĩnh chính trị?
Tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, học tập nghị quyết Đảng, thực hiện nghiêm túc tự phê bình và phê bình, giữ vững lập trường, kiên định mục tiêu chính trị.
Kết luận
- Xây dựng Đảng về chính trị của đảng bộ cấp huyện ở tỉnh Bắc Ninh là nhân tố then chốt đảm bảo sự lãnh đạo hiệu quả, giữ vững ổn định chính trị - xã hội và phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
- Thực trạng cho thấy nhiều kết quả tích cực trong quán triệt, triển khai nghị quyết, đào tạo cán bộ và đấu tranh chống tiêu cực, song vẫn còn tồn tại hạn chế về nội dung nghị quyết và phẩm chất cán bộ.
- Luận văn đề xuất các giải pháp cụ thể, mang tính đột phá nhằm nâng cao chất lượng xây dựng Đảng về chính trị trong nhiệm kỳ tới.
- Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học, thực tiễn cho lãnh đạo các cấp và cán bộ đảng viên trong công tác xây dựng Đảng.
- Đề nghị các cấp ủy, tổ chức đảng cấp huyện nhanh chóng triển khai các giải pháp, đồng thời tiếp tục nghiên cứu, đánh giá để hoàn thiện công tác xây dựng Đảng trong bối cảnh mới.
Quý độc giả và các nhà quản lý chính trị được khuyến khích áp dụng kết quả nghiên cứu này để nâng cao hiệu quả công tác xây dựng Đảng, góp phần phát triển bền vững tỉnh Bắc Ninh và đất nước.