Vận Dụng Phương Pháp Tính Giá Dựa Trên Cơ Sở Hoạt Động (ABC) Tại Công Ty TNHH Đào Kỳ

Quá trình hội nhập và toàn cầu hóa nền kinh tế tạo ra áp lực cạnh tranh lớn đối với các doanh nghiệp. Phương pháp ABC được xem là công cụ giúp doanh nghiệp xác định chính xác chi phí sản phẩm, từ đó đưa ra các quyết định về giá, cơ cấu sản phẩm, và đầu tư công nghệ. Việc áp dụng phương pháp kế toán truyền thống ngày càng trở nên không phù hợp. Phương pháp tính giá thành theo hoạt động (ABC) giúp phân bổ chi phí chính xác hơn, cung cấp thông tin quản lý chi phí hiệu quả hơn, đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp có chi phí sản xuất chung lớn như Công ty TNHH Đào Kỳ.

Nghiên cứu này nhằm phân tích thực trạng kế toán chi phí và tính giá thành tại Công ty TNHH Đào Kỳ, đánh giá ưu nhược điểm, và đề xuất vận dụng phương pháp ABC. Mục tiêu chính là tính toán lại giá thành sản phẩm bằng phương pháp ABC, từ đó đánh giá lợi ích và giúp nhà quản trị đưa ra quyết định kinh doanh đúng đắn. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào việc vận dụng lý thuyết ABC để phân bổ lại chi phí sản xuất chung, tính toán lại giá thành đơn vị sản phẩm dựa trên mức độ hoạt động thực tế trong năm 2016.

Phương pháp truyền thống thường phân bổ chi phí chung dựa trên một yếu tố như giờ công lao động trực tiếp hoặc chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. Điều này không phản ánh đúng mức độ tiêu thụ các nguồn lực khác nhau của các sản phẩm khác nhau. Khi chi phí chung chiếm tỷ trọng lớn, việc phân bổ sai lệch sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyết định về giá và cơ cấu sản phẩm. Phương pháp tính giá truyền thống không phản ánh được mối quan hệ nhân quả giữa các hoạt động và chi phí.

Việc phân bổ chi phí sản xuất chung không chính xác tại Công ty TNHH Đào Kỳ có thể dẫn đến việc nhà quản trị đưa ra các quyết định sai lầm về giá bán, lựa chọn sản phẩm, và đầu tư. Điều này đặc biệt nguy hiểm trong bối cảnh kinh tế khó khăn. Thông tin không chính xác về giá thành sản phẩm có thể dẫn đến việc định giá sai, mất lợi thế cạnh tranh, và giảm lợi nhuận. Do đó, việc áp dụng một phương pháp tính giá chính xác hơn là vô cùng quan trọng.

ABC xác định các hoạt động của tổ chức và tập hợp chi phí bằng cách xem xét bản chất và phạm vi của những hoạt động đó. ABC tính toán chi phí của sản phẩm hoặc dịch vụ dựa vào các hoạt động dùng để chế tạo, hoàn chỉnh, phân phối hay hỗ trợ các sản phẩm và dịch vụ đó. Trong phương pháp ABC, các hoạt động của doanh nghiệp trở thành các điểm tích lũy chi phí cơ bản. Chi phí liên kết với các hoạt động và hoạt động liên kết với sản phẩm.

Ưu điểm của phương pháp ABC là cung cấp thông tin giá thành sản phẩm chính xác hơn, giúp nhà quản trị đưa ra quyết định tốt hơn về giá, cơ cấu sản phẩm, và đầu tư. ABC cũng giúp doanh nghiệp xác định các hoạt động không hiệu quả và cải tiến quy trình. So với phương pháp truyền thống, ABC phản ánh đúng hơn mối quan hệ nhân quả giữa chi phí và sản phẩm, cung cấp thông tin chi tiết hơn về chi phí của từng hoạt động.

Việc ứng dụng phương pháp ABC đòi hỏi doanh nghiệp phải có hệ thống thông tin tốt, khả năng thu thập và phân tích dữ liệu chi tiết. Doanh nghiệp cũng cần có sự cam kết của ban lãnh đạo và sự tham gia của các bộ phận liên quan. Ứng dụng ABC thành công cần một quy trình chuẩn, định nghĩa rõ ràng các hoạt động, xác định đúng các yếu tố chi phí, và liên tục đánh giá và cải tiến.

Bước đầu tiên là xác định tất cả các hoạt động trong chuỗi giá trị của Công ty TNHH Đào Kỳ, từ mua nguyên vật liệu, sản xuất, đến phân phối và bán hàng. Mỗi hoạt động cần được mô tả chi tiết về quy trình, nguồn lực sử dụng, và mục tiêu. Việc phân tích này giúp xác định các hoạt động quan trọng nhất ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm.

Sau khi xác định các hoạt động, cần phân bổ chi phí từ các nguồn lực (nhân công, máy móc, vật tư, v.v.) cho từng hoạt động. Việc phân bổ này cần dựa trên mức độ sử dụng thực tế của các nguồn lực cho từng hoạt động. Ví dụ, chi phí nhân công có thể được phân bổ dựa trên thời gian làm việc cho từng hoạt động.

Đối tượng tính giá thành thường là các sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp. Chi phí từ các hoạt động sau đó được phân bổ cho các đối tượng chi phí dựa trên mức độ sử dụng các hoạt động. Ví dụ, chi phí thiết kế sản phẩm có thể được phân bổ cho các sản phẩm dựa trên số giờ thiết kế cho mỗi sản phẩm. Tiêu chí phân bổ phải phản ánh đúng mối quan hệ nhân quả giữa hoạt động và đối tượng tính giá thành.

Việc thu thập dữ liệu là bước quan trọng nhất trong quá trình áp dụng phương pháp ABC. Dữ liệu cần bao gồm chi phí trực tiếp, chi phí gián tiếp, thời gian hoạt động, số lượng sản phẩm, và các thông tin liên quan khác. Dữ liệu cần được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm hệ thống kế toán, hệ thống sản xuất, và phỏng vấn nhân viên.

Sau khi tính toán giá thành sản phẩm bằng phương pháp ABC, cần so sánh kết quả với giá thành được tính bằng phương pháp truyền thống. Sự khác biệt giữa hai kết quả này sẽ cho thấy mức độ sai lệch của phương pháp truyền thống và lợi ích của phương pháp ABC. Việc so sánh này giúp nhà quản trị đánh giá hiệu quả và đưa ra quyết định về việc áp dụng rộng rãi phương pháp ABC.

Phương pháp ABC cung cấp thông tin giá thành sản phẩm chính xác hơn, giúp nhà quản trị đưa ra quyết định tốt hơn về giá, cơ cấu sản phẩm, và đầu tư. ABC cũng giúp doanh nghiệp xác định các hoạt động không hiệu quả và cải tiến quy trình. Quan trọng hơn hết, ABC góp phần quan trọng trong quá trình ra quyết định quản trị và điều hành doanh nghiệp.

Thách thức lớn nhất khi triển khai ABC là sự phức tạp và yêu cầu dữ liệu chi tiết. Doanh nghiệp cần đầu tư vào hệ thống thông tin và đào tạo nhân viên. Tuy nhiên, cơ hội là rất lớn, bao gồm cải thiện lợi nhuận, tăng cường khả năng cạnh tranh, và nâng cao hiệu quả hoạt động.