Vai trò của Nhà nước trong phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị du lịch

Cơ sở hạ tầng đô thị bao gồm các công trình giao thông, bưu điện, thông tin liên lạc, dịch vụ xã hội (đường sá, kênh mương, cấp thoát nước, sân bay, nhà ga, cảng biển, cơ sở năng lượng, hệ thống điện, đường ống dẫn nhiên liệu, kho tàng, giáo dục, y tế, dịch vụ ăn uống, vui chơi giải trí, xử lý rác thải). Theo chuẩn Anh-Mỹ, 'Cơ sở hạ tầng' bao gồm tiện ích công cộng, công trình công chính, giao thông và hạ tầng xã hội. Tóm lại, CSHT đô thị là tài sản vật chất và hoạt động hạ tầng phục vụ nhu cầu kinh tế-xã hội của cộng đồng dân cư đô thị. Nó là tiêu chuẩn phân biệt đô thị với nông thôn. Phát triển du lịch phụ thuộc lớn vào chất lượng CSHT này.

CSHT đô thị có thể phân loại theo nhiều tiêu chí: tính chất ngành (kỹ thuật, kinh tế-xã hội, dịch vụ), tính phục vụ (sản xuất, văn hóa tinh thần), trình độ phát triển (cao, trung bình, thấp), quy mô đô thị (siêu đô thị, lớn, trung bình, nhỏ). Cách phân loại theo tính chất ngành là thông dụng nhất, có ý nghĩa lớn trong quy hoạch và phát triển đô thị. Nó bao gồm CSHT kỹ thuật (giao thông, cấp thoát nước, năng lượng, viễn thông, xử lý chất thải), CSHT kinh tế-xã hội (nhà xưởng, kho bãi, thương mại, trụ sở làm việc) và CSHT dịch vụ xã hội (giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao). Quy hoạch đô thị cần xem xét đầy đủ các loại hình này.

Nguồn vốn đầu tư cho CSHTKT đô thị du lịch thường hạn chế, đặc biệt ở các địa phương có ngân sách eo hẹp. Việc huy động vốn từ các nguồn khác (ODA, PPP, tư nhân) gặp nhiều khó khăn do cơ chế chính sách chưa đủ hấp dẫn, thủ tục hành chính phức tạp, rủi ro đầu tư cao. Điều này dẫn đến tình trạng CSHT thiếu đồng bộ, chất lượng kém, không đáp ứng được nhu cầu phát triển du lịch. Đầu tư công cần được ưu tiên, nhưng cần có cơ chế thu hút vốn tư nhân hiệu quả.

Quy hoạch CSHTKT đô thị du lịch thường thiếu tầm nhìn dài hạn, chưa đồng bộ với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và quy hoạch sử dụng đất. Sự chồng chéo, mâu thuẫn giữa các quy hoạch gây khó khăn cho việc triển khai dự án, lãng phí nguồn lực, ảnh hưởng đến cảnh quan đô thị và môi trường. Quy hoạch tổng thể cần được rà soát, điều chỉnh, bổ sung để đảm bảo tính đồng bộ, khả thi và bền vững.

Công tác quản lý CSHTKT đô thị du lịch còn nhiều bất cập, từ khâu lập kế hoạch, triển khai dự án đến vận hành, bảo trì. Năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ còn hạn chế, thiếu kinh nghiệm, thiếu chuyên môn. Cơ chế phối hợp giữa các cơ quan chức năng chưa hiệu quả, dẫn đến tình trạng chồng chéo, đùn đẩy trách nhiệm. Nâng cao năng lực quản lý là yếu tố then chốt để phát huy hiệu quả CSHT.

Nhà nước cần hoàn thiện cơ chế chính sách thu hút vốn đầu tư vào CSHTKT đô thị du lịch, bao gồm chính sách ưu đãi về thuế, tiền thuê đất, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, bảo lãnh rủi ro. Đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư minh bạch, công bằng, hấp dẫn. Khuyến khích các hình thức đầu tư PPP, BOT, BT. Khuyến khích đầu tư là chìa khóa để giải quyết bài toán vốn.

Nhà nước cần nâng cao năng lực quản lý CSHTKT đô thị du lịch, bao gồm đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý, tăng cường trang thiết bị, ứng dụng công nghệ thông tin. Xây dựng cơ sở dữ liệu về CSHT, hệ thống giám sát, đánh giá hiệu quả. Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan chức năng, phân công trách nhiệm rõ ràng. Cải cách thể chế là yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả quản lý.

Nhà nước cần tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng công trình CSHTKT đô thị du lịch, từ khâu thiết kế, thi công đến nghiệm thu, vận hành. Xử lý nghiêm các vi phạm về chất lượng, tiến độ, an toàn lao động, bảo vệ môi trường. Phát huy vai trò giám sát của cộng đồng, tổ chức xã hội. Minh bạch và trách nhiệm giải trình là nguyên tắc quan trọng trong quản lý CSHT.

Nhà nước cần xây dựng đô thị du lịch thông minh, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý CSHT, giao thông, năng lượng, môi trường, du lịch. Xây dựng hệ thống thông tin du lịch, ứng dụng di động, thực tế ảo, thực tế tăng cường để cung cấp thông tin, hướng dẫn, hỗ trợ du khách. Ứng dụng công nghệ giúp nâng cao trải nghiệm du lịch và hiệu quả quản lý.

Nhà nước cần phát triển CSHT xanh và bền vững, sử dụng năng lượng tái tạo, vật liệu thân thiện môi trường, giảm thiểu chất thải, bảo vệ môi trường. Xây dựng hệ thống giao thông công cộng, khuyến khích sử dụng xe điện, xe đạp. Phát triển không gian xanh, công viên, vườn hoa. Bảo vệ môi trường là yếu tố then chốt để phát triển du lịch bền vững.

Brunei tập trung đầu tư vào CSHT giao thông, năng lượng, viễn thông, sử dụng nguồn vốn từ dầu mỏ. Chính phủ đóng vai trò chủ đạo trong quy hoạch, đầu tư, quản lý CSHT. Khuyến khích tư nhân tham gia vào một số lĩnh vực. Vai trò của chính phủ là yếu tố quan trọng trong phát triển CSHT.

Malaysia sử dụng PPP để phát triển CSHT giao thông, năng lượng, viễn thông. Chính phủ cung cấp chính sách ưu đãi, bảo lãnh rủi ro cho nhà đầu tư tư nhân. Xây dựng hành lang kinh tế, khu công nghiệp, khu du lịch để thu hút đầu tư. Cơ chế hợp tác công tư giúp huy động vốn và nâng cao hiệu quả đầu tư.

Singapore tập trung vào quy hoạch tổng thể, đồng bộ, tầm nhìn dài hạn. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý CSHT, giao thông, môi trường. Phát triển CSHT xanh, sử dụng năng lượng tái tạo, vật liệu thân thiện môi trường. Quy hoạch tổng thể là yếu tố then chốt để phát triển CSHT bền vững.

Nhà nước cần đảm bảo an ninh năng lượng và nguồn nước cho đô thị du lịch, đặc biệt trong mùa cao điểm du lịch. Phát triển nguồn năng lượng tái tạo, sử dụng tiết kiệm năng lượng, giảm thiểu ô nhiễm. Quản lý chặt chẽ nguồn nước, sử dụng tiết kiệm nước, xử lý nước thải. An ninh năng lượng và an ninh nguồn nước là yếu tố quan trọng để phát triển du lịch bền vững.

Nhà nước cần quản lý chất thải rắn và xử lý nước thải hiệu quả, đảm bảo vệ sinh môi trường cho đô thị du lịch. Xây dựng hệ thống thu gom, phân loại, tái chế chất thải. Xây dựng nhà máy xử lý nước thải hiện đại, đảm bảo tiêu chuẩn môi trường. Quản lý chất thải là yếu tố quan trọng để bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.