Vai trò của hình ảnh học tụy trên cắt lớp vi tính trong dự báo rò tụy sau mổ cắt khối tá tụy

• Tác giả: Nguyễn Hồng Đức
• Người hướng dẫn: Ts. Đặng Nguyễn Trung An
• Trường học: Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Chẩn đoán hình ảnh
• Đề tài: Vai trò của hình ảnh học tụy trên cắt lớp vi tính trong dự báo rò tụy sau mổ cắt khối tá tụy
• Loại tài liệu: Luận văn bác sĩ nội trú
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Giải phẫu học tụy tạng
• 1.2. Phẫu thuật cắt khối tá tụy
• 1.3. Rò tụy sau mổ
• 1.4. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4. Phương pháp xử lý và phân tích số liệu
• 2.5. Y đức của nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ
• 3.1. Đặc điểm lâm sàng của mẫu nghiên cứu
• 3.2. Đặc điểm hình ảnh của mẫu nghiên cứu
• 3.3. Xác định giá trị của các đặc điểm hình ảnh tụy trên chụp cắt lớp vi tính trong tiên lượng tụy sau mổ cắt khối tá tụy
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm lâm sàng của mẫu nghiên cứu
• 4.2. Đặc điểm hình ảnh của mẫu nghiên cứu
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Vai Trò CLVT Tụy Dự Báo Rò Tụy Sau Whipple

Phẫu thuật cắt khối tá tụy (Whipple) là một phẫu thuật lớn, thực hiện thường xuyên tại các trung tâm lớn về gan mật tụy. Mặc dù tỷ lệ tử vong đã giảm đáng kể, biến chứng rò tụy sau mổ (RTSM) vẫn là một thách thức lớn. Tần suất RTSM có thể lên đến hơn 20%, làm kéo dài thời gian nằm viện, tăng chi phí điều trị và gây ra các biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng huyết, xuất huyết trong ổ bụng, thậm chí tử vong. Theo tiêu chuẩn của Nhóm nghiên cứu quốc tế về rò tụy, RTSM được xác định khi dịch dẫn lưu sau mổ có nồng độ amylase cao hơn 3 lần so với amylase huyết thanh. Việc dự báo chính xác nguy cơ RTSM trước phẫu thuật là vô cùng quan trọng để có thể lên kế hoạch dự phòng hiệu quả. Nghiên cứu này tập trung vào vai trò của hình ảnh học tụy trên cắt lớp vi tính (CLVT) trong việc dự báo rò tụy sau phẫu thuật Whipple.

1.1. Giải phẫu tụy tạng cần thiết cho đánh giá CLVT

Hiểu rõ giải phẫu tụy, bao gồm các phần (đầu, cổ, thân, đuôi), ống tụy chính (Wirsung), ống tụy phụ (Santorini) và các biến thể giải phẫu là rất quan trọng để đánh giá chính xác CLVT tụy. Tụy là một tuyến tiêu hóa lớn, có chức năng ngoại tiết và nội tiết. Cấu trúc tụy (độ cứng) ảnh hưởng đến nguy cơ RTSM. Ống tụy chính bắt đầu từ đuôi tụy, chạy đến đầu tụy và hợp với ống mật chủ đổ vào tá tràng. Ống tụy phụ dẫn lưu dịch tụy từ phần trước trên của đầu tụy, thường hợp lưu với ống tụy chính. Các biến thể giải phẫu như tụy chia đôi có thể ảnh hưởng đến nguy cơ RTSM. Động mạch thân tạng và động mạch mạc treo tràng trên cung cấp máu cho tụy thông qua các nhánh nhỏ. Tĩnh mạch của tụy dẫn lưu về tĩnh mạch cửa, tĩnh mạch mạc treo tràng trên và tĩnh mạch lách.

1.2. Phẫu thuật cắt khối tá tụy Whipple Các bước cơ bản

Phẫu thuật cắt khối tá tụy (Whipple) là phẫu thuật tiêu chuẩn cho ung thư đầu tụy. Phẫu thuật bao gồm cắt bỏ đầu tụy, tá tràng, hang môn vị, đoạn cuối ống mật chủ và các hạch lân cận. Tái lập đường tiêu hóa bằng cách nối vị-hỗng tràng và nối phần tụy còn lại và ống mật chủ với hỗng tràng. Có hai loại phẫu thuật Whipple: cổ điển và bảo tồn môn vị. Phẫu thuật có thể thực hiện qua ngả nội soi hoặc mổ mở. Các chỉ định thường gặp bao gồm u đầu tụy, u tá tràng, u đoạn cuối ống mật chủ, viêm tụy mạn và chấn thương tụy nặng. Kỹ thuật mổ và kinh nghiệm của phẫu thuật viên ảnh hưởng lớn đến kết quả và biến chứng của phẫu thuật.

II. Thách Thức Dự Báo Rò Tụy Sau Whipple Bằng Hình Ảnh Học

Mặc dù những tiến bộ trong phẫu thuật Whipple đã giảm tỷ lệ tử vong, rò tụy sau mổ (RTSM) vẫn là một biến chứng đáng lo ngại. Việc dự báo rò tụy trước phẫu thuật là rất quan trọng để lập kế hoạch can thiệp và giảm thiểu rủi ro cho bệnh nhân. Tuy nhiên, các phương pháp dự báo hiện tại thường dựa trên các yếu tố chủ quan và chỉ được đánh giá trong hoặc sau phẫu thuật. Thang điểm FRS (Fistula Risk Score) là một công cụ phổ biến, nhưng các thành tố của nó như độ cứng của tụy do phẫu thuật viên đánh giá, mang tính chủ quan. Do đó, cần có một công cụ khách quan, chính xác và có thể sử dụng trước phẫu thuật để tiên lượng rò tụy. CLVT là một công cụ tiềm năng, nhưng cần xác định các đặc điểm hình ảnh cụ thể liên quan đến nguy cơ RTSM.

2.1. Các yếu tố nguy cơ rò tụy sau mổ cắt khối tá tụy

Nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ rò tụy sau mổ, bao gồm: đường kính ống tụy chính nhỏ, nhu mô tụy mềm, mất máu nhiều trong mổ, kết quả bệnh học (ví dụ, ung thư). Độ cứng của tụy có liên quan đến mức độ xơ hóa và nhiễm mỡ, có thể được đánh giá bằng hình ảnh học tụy. Các nghiên cứu đã xem xét vai trò của MRI tụy trong việc tiên lượng rò tụy, dựa trên tỷ lệ tín hiệu, độ cứng và mức độ bắt thuốc. Siêu âm đàn hồi tụy cũng được nghiên cứu, nhưng phụ thuộc vào trình độ của bác sĩ siêu âm.

2.2. Hạn chế của các phương pháp dự báo rò tụy hiện tại

Các phương pháp dự báo hiện tại có những hạn chế nhất định. Thang điểm FRS dựa trên các yếu tố chủ quan và chỉ được đánh giá trong hoặc sau phẫu thuật. MRI tụy có chi phí cao và không phải lúc nào cũng sẵn có. Siêu âm đàn hồi phụ thuộc vào trình độ của bác sĩ siêu âm. Do đó, cần một công cụ khách quan, dễ tiếp cận và có thể sử dụng trước phẫu thuật để dự báo rò tụy hiệu quả hơn. Nghiên cứu này tập trung vào vai trò của CLVT tụy vì tính khả dụng rộng rãi và khách quan.

III. CLVT Tụy Cách Nhận Diện Đặc Điểm Dự Báo Rò Tụy Whipple

Chụp cắt lớp vi tính (CLVT) là một công cụ chẩn đoán hình ảnh phổ biến và khách quan, có sẵn ở hầu hết các trung tâm lớn. CLVT có ưu điểm là thời gian thực hiện nhanh hơn so với MRI. Nhiều nghiên cứu đã khám phá vai trò của CLVT trong việc tiên lượng rò tụy sau phẫu thuật cắt khối tá tụy. Các đặc điểm hình ảnh trên CLVT, như đường kính ống tụy chính, đậm độ trung bình của nhu mô tụy và mức độ bắt thuốc, có thể giúp dự báo nguy cơ rò tụy. Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu để xác định các đặc điểm hình ảnh quan trọng nhất và giá trị dự đoán của chúng.

3.1. Đánh giá nhu mô tụy trên CLVT Độ dày đậm độ và chất lượng

Việc đánh giá nhu mô tụy trên CLVT là rất quan trọng trong việc dự báo rò tụy. Các yếu tố cần đánh giá bao gồm: Độ dày nhu mô tụy, đậm độ trung bình của nhu mô tụy (đo bằng đơn vị Hounsfield - HU), chất lượng nhu mô tụy (homogenous hay không), và sự hiện diện của tụy nhiễm mỡ. Đậm độ nhu mô tụy thấp có thể gợi ý tình trạng xơ hóa hoặc nhiễm mỡ, làm tăng nguy cơ RTSM. Đo đậm độ được thực hiện bằng cách đặt ROI (Region of Interest) trên nhu mô tụy và ghi lại giá trị HU trung bình.

3.2. Đánh giá ống tụy chính trên CLVT Đường kính và bất thường

Đường kính ống tụy chính là một yếu tố quan trọng cần đánh giá trên CLVT. Ống tụy chính nhỏ có liên quan đến nguy cơ RTSM cao hơn. Cần đo đường kính ống tụy chính tại các vị trí khác nhau (đầu, thân, đuôi tụy) để có đánh giá toàn diện. Ngoài ra, cần tìm kiếm các bất thường ống tụy, như giãn, hẹp, hoặc sự hiện diện của sỏi. Các bất thường này có thể ảnh hưởng đến chức năng dẫn lưu của tụy và làm tăng nguy cơ RTSM.

IV. Nghiên Cứu Giá Trị CLVT Tụy Dự Đoán Rò Tụy Whipple Chính Xác

Nghiên cứu này nhằm mục đích đánh giá giá trị của hình ảnh học tụy trên CLVT trong việc dự báo rò tụy sau phẫu thuật cắt khối tá tụy. Nghiên cứu sẽ mô tả các đặc điểm hình ảnh của tụy trên CLVT trước phẫu thuật, bao gồm đường kính ống tụy chính, đậm độ nhu mô tụy, và các bất thường khác. Nghiên cứu cũng sẽ xác định giá trị dự đoán của các đặc điểm hình ảnh này đối với rò tụy sau mổ (RTSM). Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin quan trọng để giúp các bác sĩ lâm sàng lập kế hoạch dự phòng RTSM hiệu quả hơn.

4.1. Phương pháp nghiên cứu Thu thập và phân tích dữ liệu CLVT

Nghiên cứu sử dụng thiết kế hồi cứu, thu thập dữ liệu từ bệnh nhân đã trải qua phẫu thuật cắt khối tá tụy. Dữ liệu bao gồm thông tin lâm sàng (tuổi, giới tính, bệnh lý nền) và hình ảnh CLVT trước phẫu thuật. Các đặc điểm hình ảnh trên CLVT được đánh giá bởi bác sĩ chẩn đoán hình ảnh có kinh nghiệm. Phân tích thống kê được sử dụng để xác định mối liên quan giữa các đặc điểm hình ảnh và sự phát triển của rò tụy sau phẫu thuật. Các chỉ số như độ nhạy, độ đặc hiệu và giá trị tiên đoán dương/âm được tính toán để đánh giá giá trị dự đoán của từng đặc điểm hình ảnh.

4.2. Kết quả nghiên cứu Các đặc điểm hình ảnh CLVT liên quan đến RTSM

Kết quả nghiên cứu cho thấy một số đặc điểm hình ảnh trên CLVT có liên quan đáng kể đến rò tụy sau mổ (RTSM). Đường kính ống tụy chính nhỏ, đậm độ nhu mô tụy thấp, và sự hiện diện của tụy nhiễm mỡ là những yếu tố nguy cơ độc lập của RTSM. Mô hình kết hợp các đặc điểm hình ảnh này có thể cải thiện khả năng dự đoán RTSM. Nghiên cứu cũng so sánh kết quả với các nghiên cứu khác trên thế giới để đánh giá tính nhất quán và giá trị ứng dụng của các phát hiện.

V. Kết Luận Tối Ưu Dự Báo Rò Tụy Bằng CLVT Tụy

Nghiên cứu này khẳng định vai trò quan trọng của hình ảnh học tụy trên CLVT trong việc dự báo rò tụy sau phẫu thuật cắt khối tá tụy. Các đặc điểm hình ảnh như đường kính ống tụy chính, đậm độ nhu mô tụy, và sự hiện diện của tụy nhiễm mỡ có thể giúp xác định bệnh nhân có nguy cơ RTSM cao hơn. Việc sử dụng CLVT một cách hệ thống và kết hợp với các yếu tố lâm sàng có thể cải thiện khả năng tiên lượng rò tụy và giúp các bác sĩ lâm sàng lập kế hoạch dự phòng và điều trị RTSM hiệu quả hơn.

5.1. Ứng dụng thực tiễn Hướng dẫn dự phòng rò tụy dựa trên CLVT

Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để phát triển một hướng dẫn thực hành lâm sàng về dự phòng rò tụy dựa trên CLVT. Bệnh nhân có các đặc điểm hình ảnh nguy cơ cao (ống tụy nhỏ, đậm độ thấp, nhiễm mỡ) có thể được hưởng lợi từ các biện pháp dự phòng tích cực hơn, như sử dụng stent tụy, hoặc thay đổi kỹ thuật phẫu thuật. Việc theo dõi sát sao và can thiệp sớm có thể giảm thiểu nguy cơ RTSM và cải thiện kết quả điều trị.

5.2. Hướng nghiên cứu tương lai Kết hợp CLVT với các yếu tố khác

Các nghiên cứu trong tương lai nên tập trung vào việc kết hợp CLVT với các yếu tố lâm sàng khác (ví dụ, thang điểm FRS, độ cứng của tụy) để cải thiện hơn nữa khả năng dự báo rò tụy. Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích hình ảnh CLVT cũng có thể giúp phát hiện các đặc điểm tinh tế mà mắt người không thể thấy được. Các nghiên cứu so sánh CLVT với các phương pháp hình ảnh khác (ví dụ, MRI) cũng cần thiết để xác định phương pháp nào là hiệu quả nhất trong việc tiên lượng rò tụy.

Tổng quan nghiên cứu

Phẫu thuật cắt khối tá tụy là một trong những phẫu thuật lớn và phức tạp nhất trong lĩnh vực ngoại khoa gan mật tụy - tiêu hóa, với tỷ lệ tử vong đã giảm xuống dưới 3% nhờ tiến bộ kỹ thuật và quản lý bệnh nhân. Tuy nhiên, biến chứng rò tụy sau mổ (RTSM) vẫn xảy ra với tần suất khoảng 20-30%, gây kéo dài thời gian nằm viện, tăng chi phí điều trị và nguy cơ tử vong lên đến 25% ở nhóm rò tụy nặng. Rò tụy được định nghĩa khi dịch dẫn lưu hậu phẫu ngày thứ 3 trở đi có nồng độ amylase cao gấp ba lần giá trị bình thường trong huyết thanh. Rò tụy có ảnh hưởng lâm sàng (RTCAHLS) gồm các mức độ grade B và C, là những biến chứng nghiêm trọng cần được dự báo và phòng ngừa hiệu quả.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm mô tả các đặc điểm hình ảnh tụy trên chụp cắt lớp vi tính (CCLVT) trước phẫu thuật cắt khối tá tụy và xác định giá trị tiên lượng rò tụy sau mổ dựa trên các đặc điểm này. Nghiên cứu được thực hiện trên 58 bệnh nhân tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh trong giai đoạn từ tháng 01/2018 đến tháng 06/2023. Việc dự báo chính xác nguy cơ rò tụy trước phẫu thuật sẽ giúp các bác sĩ ngoại khoa lên kế hoạch dự phòng phù hợp, giảm thiểu biến chứng và cải thiện kết quả điều trị.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Giải phẫu học tụy tạng: Tụy gồm đầu, cổ, thân và đuôi, với ống tụy chính (ống Wirsung) có vai trò quan trọng trong phẫu thuật và tiên lượng biến chứng. Đặc điểm như đường kính ống tụy, độ dày đầu tụy và cấu trúc mô tụy ảnh hưởng đến nguy cơ rò tụy.
• Thang điểm nguy cơ rò tụy (Fistula Risk Score - FRS): Dựa trên các yếu tố như độ cứng nhu mô tụy, đường kính ống tụy chính, lượng máu mất trong mổ và bệnh lý tụy để đánh giá nguy cơ rò tụy có ảnh hưởng lâm sàng.
• Đặc điểm hình ảnh học trên CCLVT: Các chỉ số như đậm độ trung bình nhu mô tụy, tỷ lệ phần trăm voxel trong vùng ROI có giá trị HU từ -100 đến 0 (đại diện cho mô mỡ), mức độ bắt thuốc thì động mạch muộn được sử dụng để đánh giá cấu trúc và thành phần mô tụy, từ đó dự báo nguy cơ rò tụy.

Các khái niệm chính bao gồm: rò tụy sau mổ, rò tụy có ảnh hưởng lâm sàng, đường kính ống tụy chính, đậm độ nhu mô tụy (HU), vùng quan tâm (ROI), và thang điểm FRS.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thiết kế theo phương pháp cắt ngang mô tả, hồi cứu trên 58 bệnh nhân người Việt Nam trên 18 tuổi, được phẫu thuật cắt khối tá tụy tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh từ tháng 01/2018 đến tháng 06/2023. Tiêu chuẩn chọn mẫu bao gồm bệnh nhân có chụp CCLVT bụng chậu trong vòng 30 ngày trước mổ với đầy đủ các thì chụp (không tiêm thuốc, động mạch muộn, tĩnh mạch cửa) và có định lượng amylase dịch ổ bụng ngày hậu phẫu thứ 3 trở đi.

Dữ liệu hình ảnh được thu thập từ phần mềm PACs và phân tích bằng phần mềm Firevoxel để đo các chỉ số đậm độ và tỷ lệ voxel trong vùng ROI nhu mô tụy. Các biến số lâm sàng và hình ảnh được xử lý bằng phần mềm SPSS 20 và Stata 14.2. Phân tích thống kê bao gồm mô tả tần số, trung bình, kiểm định Chi-Square, t-test, Wilcoxon/Mann-Whitney và hồi quy logistic đơn biến, đa biến để xác định các yếu tố tiên lượng rò tụy. Độ nhạy, độ đặc hiệu và điểm cắt tối ưu được xác định qua đường cong ROC.

Thời gian nghiên cứu từ 04/2022 đến 10/2023, đảm bảo tuân thủ các quy định về đạo đức nghiên cứu y sinh học.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ rò tụy có ảnh hưởng lâm sàng (RTCAHLS) chiếm 24,1% (14/58), trong khi 75,9% còn lại là rò tụy sinh hóa hoặc không rò tụy. Tuổi trung bình nhóm RTCAHLS là 58,6 ± 9,7, nhóm không RTCAHLS là 56,8 ± 12,6, không có sự khác biệt ý nghĩa (p=0,63).

2. Giới tính: Tỷ lệ nữ trong nhóm RTCAHLS cao hơn (64,3%) so với nhóm không RTCAHLS (45,5%), nhưng sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê (p=0,22).

3. Đặc điểm hình ảnh tụy trên CCLVT: Đường kính ống tụy chính nhỏ hơn đáng kể ở nhóm RTCAHLS, với ngưỡng cắt ≤ 3 mm có độ nhạy và độ đặc hiệu cao trong tiên lượng rò tụy. Đậm độ trung bình nhu mô tụy thấp hơn ở nhóm RTCAHLS, đặc biệt tỷ lệ phần trăm voxel trong vùng ROI có giá trị HU từ -100 đến 0 (HU-F) cao hơn, phản ánh mô tụy nhiễm mỡ nhiều hơn.

4. Phân tích hồi quy logistic đa biến cho thấy các chỉ số hình ảnh như đường kính ống tụy chính, tỷ lệ voxel HU-F và chỉ số bắt thuốc thì động mạch muộn là các yếu tố tiên lượng độc lập cho rò tụy có ảnh hưởng lâm sàng với giá trị OR có ý nghĩa thống kê (p < 0,05).

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các báo cáo quốc tế, khẳng định vai trò quan trọng của các đặc điểm hình ảnh học tụy trên CCLVT trong dự báo rò tụy sau mổ cắt khối tá tụy. Đường kính ống tụy chính nhỏ và mô tụy mềm, nhiễm mỡ là những yếu tố làm tăng nguy cơ rò tụy do ảnh hưởng đến độ bền của miệng nối tụy - ruột. Việc sử dụng các chỉ số định lượng từ biểu đồ histogram HU giúp đánh giá khách quan thành phần mô tụy, vượt trội hơn so với đánh giá chủ quan độ cứng tụy trong mổ.

So với các phương pháp hình ảnh khác như cộng hưởng từ hay siêu âm đàn hồi, CCLVT có ưu điểm về tính sẵn có, chi phí hợp lý và thời gian thực hiện nhanh, phù hợp để áp dụng rộng rãi trong thực hành lâm sàng. Các biểu đồ và bảng số liệu trong nghiên cứu minh họa rõ ràng sự khác biệt về các chỉ số hình ảnh giữa nhóm có và không có rò tụy, giúp bác sĩ dễ dàng nhận diện nguy cơ trước phẫu thuật.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Áp dụng đánh giá hình ảnh học tụy trên CCLVT trước phẫu thuật để xác định nguy cơ rò tụy, đặc biệt chú trọng đo đường kính ống tụy chính và phân tích biểu đồ histogram HU nhằm phát hiện mô tụy nhiễm mỡ. Thời gian thực hiện: ngay khi có chỉ định phẫu thuật.

2. Phát triển phần mềm hỗ trợ phân tích tự động các chỉ số hình ảnh từ CCLVT nhằm tăng tính khách quan và giảm sai số do người đọc. Chủ thể thực hiện: các trung tâm y tế lớn và đơn vị nghiên cứu công nghệ y sinh.

3. Xây dựng quy trình dự phòng rò tụy dựa trên kết quả hình ảnh học, bao gồm lựa chọn kỹ thuật miệng nối tụy phù hợp, sử dụng thuốc hỗ trợ và theo dõi chặt chẽ hậu phẫu. Thời gian áp dụng: trong vòng 6 tháng sau khi có kết quả nghiên cứu.

4. Tăng cường đào tạo và cập nhật kiến thức cho bác sĩ ngoại khoa và chẩn đoán hình ảnh về vai trò và kỹ thuật phân tích hình ảnh tụy trên CCLVT trong dự báo rò tụy. Chủ thể thực hiện: các bệnh viện và trường đại học y khoa.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Bác sĩ ngoại khoa gan mật tụy: Nắm bắt các yếu tố hình ảnh học tiên lượng rò tụy để lên kế hoạch phẫu thuật và dự phòng biến chứng hiệu quả.

2. Chuyên gia chẩn đoán hình ảnh: Hiểu rõ các chỉ số và kỹ thuật phân tích hình ảnh tụy trên CCLVT, nâng cao chất lượng đọc phim và hỗ trợ lâm sàng.

3. Nhà nghiên cứu y sinh học và công nghệ y tế: Tham khảo phương pháp phân tích biểu đồ histogram HU và ứng dụng trong dự báo biến chứng sau phẫu thuật.

4. Quản lý bệnh viện và chính sách y tế: Đánh giá hiệu quả và tính khả thi của việc áp dụng CCLVT trong quy trình chuẩn đoán và điều trị, từ đó xây dựng chính sách hỗ trợ.

Câu hỏi thường gặp

1. Chụp cắt lớp vi tính có ưu điểm gì trong dự báo rò tụy sau mổ?
   CCLVT có tính sẵn có cao, chi phí hợp lý và thời gian thực hiện nhanh, đồng thời cung cấp các chỉ số định lượng khách quan như đậm độ nhu mô tụy và tỷ lệ voxel HU giúp dự báo chính xác nguy cơ rò tụy.

2. Đường kính ống tụy chính ảnh hưởng thế nào đến nguy cơ rò tụy?
   Đường kính ống tụy chính nhỏ (≤ 3 mm) làm tăng nguy cơ rò tụy do khó khăn trong việc tạo miệng nối chắc chắn, được chứng minh qua các phân tích hồi quy và độ nhạy đặc hiệu cao.

3. Tỷ lệ phần trăm voxel HU từ -100 đến 0 phản ánh điều gì?
   Khoảng giá trị HU này đại diện cho mô mỡ trong nhu mô tụy; tỷ lệ voxel cao cho thấy tụy nhiễm mỡ nhiều, liên quan đến mô tụy mềm và tăng nguy cơ rò tụy.

4. Có thể sử dụng CCLVT thay thế các phương pháp hình ảnh khác không?
   CCLVT là công cụ hiệu quả, dễ tiếp cận hơn so với cộng hưởng từ hay siêu âm đàn hồi, đặc biệt phù hợp với các trung tâm có hạn chế về trang thiết bị và chi phí.

5. Làm thế nào để cải thiện độ chính xác trong phân tích hình ảnh tụy?
   Sử dụng phần mềm chuyên dụng như Firevoxel để phân tích biểu đồ histogram HU, kết hợp với đào tạo chuyên sâu cho bác sĩ chẩn đoán hình ảnh và áp dụng quy trình chuẩn hóa đo ROI.

Kết luận

• Nghiên cứu đã xác định các đặc điểm hình ảnh học tụy trên CCLVT có giá trị tiên lượng rò tụy sau mổ cắt khối tá tụy, đặc biệt là đường kính ống tụy chính và tỷ lệ voxel HU đại diện cho mô mỡ.
• Tỷ lệ rò tụy có ảnh hưởng lâm sàng trong mẫu nghiên cứu là 24,1%, phù hợp với các báo cáo quốc tế.
• Phân tích hồi quy đa biến khẳng định các chỉ số hình ảnh là yếu tố độc lập dự báo rò tụy, giúp nâng cao tính khách quan so với đánh giá trong mổ.
• Kết quả nghiên cứu mở ra hướng ứng dụng CCLVT như một công cụ dự báo trước phẫu thuật, hỗ trợ bác sĩ ngoại khoa trong việc lên kế hoạch và dự phòng biến chứng.
• Các bước tiếp theo bao gồm phát triển phần mềm hỗ trợ phân tích tự động, đào tạo chuyên môn và xây dựng quy trình dự phòng dựa trên hình ảnh học tụy.

Hành động ngay: Các chuyên gia và bác sĩ nên áp dụng đánh giá hình ảnh tụy trên CCLVT trong quy trình chuẩn bị phẫu thuật cắt khối tá tụy để giảm thiểu biến chứng rò tụy và nâng cao hiệu quả điều trị.