Tự Chủ Học Tập Nhận Thức Của Giáo Viên Và Học Sinh Tại Trường Trung Học Nguyễn Văn Linh

• Tác giả: Tran Thi Minh Tri
• Người hướng dẫn: Dr. Nguyen Dinh Thu
• Trường học: Ho Chi Minh City Open University
• Chuyên ngành: Teaching English to Speakers of Other Languages
• Đề tài: Learner Autonomy As Perceived By Teachers And Students At Nguyen Van Linh High School
• Loại tài liệu: Thesis
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Ho Chi Minh City

• STATEMENT OF THE AUTHORSHIP
• ACKNOWLEDGEMENTS
• ABSTRACT
• TABLE OF CONTENTS
• LIST OF TABLES
• LIST OF ABBREVIATIONS
• 1. CHƯƠNG 1: INTRODUCTION
• 1.1. Rationale of the study
• 1.2. Statement of the problem
• 1.3. Purposes of the study
• 1.4. Research questions
• 1.5. Significance of the study
• 1.6. Limitations of the study
• 1.7. Overview of the chapters
• 2. CHƯƠNG 2: LITERATURE REVIEW
• 2.1. Historical background of learner autonomy
• 2.2. Definitions of learner autonomy
• 2.3. Learner autonomy in Asian contexts
• 2.4. Learner autonomy in Vietnam
• 3. CHƯƠNG 3: METHODOLOGY
• 3.1. Site of research and Participants
• 3.2. Site of research
• 3.3. Data collection instruments
• 3.4. Data collection procedure
• 4. CHƯƠNG 4: RESULTS
• 4.1. Students’ and teachers’ perception of responsibility in language learning process
• 4.2. Students’ and teachers’ perceptions of abilities in language learning process
• 4.3. Students’ and teachers’ perceptions of activities in language learning process
• 4.4. Insights into learner autonomy perceived by the students and their teachers
• 4.4.1. Responsibilities perceived by the students and their teachers
• 4.4.2. Abilities for learner autonomy perceived by the students and their teachers
• 4.4.3. Last semester’s autonomous activities reported by the students and their teachers
• 4.5. Twelfth graders at Nguyen Van Linh high school’s perceptions about learner autonomy in terms of responsibilities, abilities and activities
• 4.6. Twelfth graders’ English teachers at Nguyen Van Linh high school’s perceptions about their learners’ autonomy in terms of responsibilities, abilities and activities
• 4.7. Comparisons on learner autonomy perceived by twelfth graders and their English teachers at Nguyen Van Linh high school
• 6. CHƯƠNG 6: CONCLUSIONS
• APPENDIX 1a: QUESTIONNAIRE FOR HIGH SCHOOL STUDENTS (ENGLISH VERSION)
• APPENDIX 1b: QUESTIONNAIRE FOR HIGH SCHOOL STUDENTS (VIETNAMESE VERSION)
• APPENDIX 2a: QUESTIONNAIRE FOR HIGH SCHOOL TEACHERS (ENGLISH VERSION)
• APPENDIX 2b: QUESTIONNAIRE FOR HIGH SCHOOL TEACHERS (VIETNAMESE VERSION)
• APPENDIX 3a: INTERVIEW FOR HIGH SCHOOL STUDENTS (ENGLISH VERSION)
• APPENDIX 3b: INTERVIEW FOR HIGH SCHOOL STUDENTS (VIETNAMESE VERSION)
• APPENDIX 4a: INTERVIEW FOR HIGH SCHOOL TEACHERS (ENGLISH VERSION)
• APPENDIX 4b: INTERVIEW FOR HIGH SCHOOL TEACHERS (VIETNAMESE VERSION)
• APPENDIX 5a: INTERVIEW TRANSCRIPT WITH STUDENT 3 (ENGLISH VERSION)
• APPENDIX 5b: INTERVIEW TRANSCRIPT WITH STUDENT 3 (VIETNAMESE VERSION)
• LIST OF TABLES

I. Tự Chủ Học Tập Giới Thiệu và Tổng Quan Tại Nguyễn Văn Linh

Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, tự chủ học tập ngày càng được xem là mục tiêu quan trọng. Nghiên cứu này tập trung vào việc tìm hiểu nhận thức về tự chủ học tập của giáo viên và học sinh tại trường trung học Nguyễn Văn Linh. Sự phát triển của công nghệ đã tạo điều kiện cho học sinh dễ dàng tiếp cận thông tin, đòi hỏi phương pháp giảng dạy mới, trong đó học sinh chủ động hơn trong quá trình học tập. Tự chủ học tập không chỉ là khả năng tự định hướng mà còn là sự hợp tác giữa giáo viên và học sinh trong môi trường học tập. Nghiên cứu của Holec (1981) đã đặt nền móng cho việc nghiên cứu về tự chủ học tập, nhấn mạnh rằng đây là một kỹ năng có thể học được, không phải là bẩm sinh. Giáo viên cần tạo điều kiện để học sinh phát triển kỹ năng tự học, ý thức tự học và tinh thần tự học.

1.1. Tầm quan trọng của Tự chủ học tập trong Giáo dục Hiện đại

Nghiên cứu khẳng định tầm quan trọng của tự chủ học tập trong bối cảnh giáo dục ngày nay. Tự chủ học tập giúp học sinh chủ động tiếp thu kiến thức, phát triển kỹ năng tự học, và nâng cao hiệu quả học tập. Nó cũng giúp học sinh có khả năng tự định hướng trong học tập và cuộc sống, đồng thời thích ứng tốt hơn với những thay đổi của xã hội. Giáo viên cần nhận thức được vai trò của mình trong việc khuyến khích tự chủ học tập và tạo ra một môi trường học tập tích cực, hỗ trợ học sinh phát triển toàn diện.

1.2. Bối cảnh Nghiên cứu tại Trường Trung học Nguyễn Văn Linh

Nghiên cứu được thực hiện tại trường trung học Nguyễn Văn Linh nhằm tìm hiểu nhận thức của giáo viên và học sinh về tự chủ học tập trong một môi trường giáo dục cụ thể. Việc nghiên cứu tại một trường trung học cụ thể giúp có được cái nhìn sâu sắc hơn về những thách thức và cơ hội trong việc thúc đẩy tự chủ học tập trong thực tế. Kết quả nghiên cứu có thể cung cấp những thông tin hữu ích cho việc cải thiện chương trình giáo dục và đổi mới giáo dục tại trường trung học Nguyễn Văn Linh và các trường học khác có điều kiện tương tự.

1.3. Mục tiêu và Phạm vi của Nghiên cứu về Tự chủ học tập

Mục tiêu chính của nghiên cứu là khám phá nhận thức của giáo viên và học sinh về tự chủ học tập, đồng thời so sánh nhận thức giữa hai nhóm đối tượng này. Nghiên cứu tập trung vào việc đánh giá mức độ tự chủ học tập của học sinh và vai trò của giáo viên trong việc thúc đẩy tự chủ học tập. Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong một trường trung học, do đó kết quả có thể không thể khái quát hóa cho tất cả các trường học khác. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu có thể cung cấp những gợi ý hữu ích cho việc phát triển tự chủ học tập trong các trường học khác.

II. Thách Thức Vấn Đề Tự Chủ Học Tập ở Trường Nguyễn Văn Linh

Trong bối cảnh trường trung học Việt Nam, việc phát triển tự chủ học tập gặp nhiều thách thức. Mô hình lớp học truyền thống với ghế cố định và phương pháp giảng dạy thụ động khiến học sinh ít có cơ hội chủ động trong quá trình học tập. Áp lực từ các kỳ thi quốc gia cũng khiến giáo viên tập trung vào việc truyền đạt kiến thức một chiều, bỏ qua việc phát triển kỹ năng tự học cho học sinh. Quyết định số 711/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đổi mới phương pháp giảng dạy để tăng cường tính chủ động của học sinh. Tuy nhiên, thực tế giảng dạy vẫn còn nhiều hạn chế, chưa thực sự tạo điều kiện cho học sinh phát triển tự chủ học tập.

2.1. Mô hình Lớp Học Truyền Thống và Hạn Chế Tự chủ học tập

Mô hình lớp học truyền thống với ghế cố định và phương pháp giảng dạy thụ động là một trong những rào cản lớn đối với việc phát triển tự chủ học tập cho học sinh. Học sinh thường chỉ đóng vai trò là người tiếp nhận kiến thức một chiều từ giáo viên, ít có cơ hội tham gia vào các hoạt động thảo luận, tranh luận, hay tự nghiên cứu. Điều này khiến học sinh ít phát triển được kỹ năng tự học, khả năng tự học và động lực học tập.

2.2. Áp Lực Thi Cử và Ảnh Hưởng Đến Tự chủ học tập

Áp lực từ các kỳ thi quốc gia cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến việc phát triển tự chủ học tập cho học sinh. Giáo viên thường tập trung vào việc luyện thi cho học sinh, bỏ qua việc phát triển kỹ năng tự học và tư duy phản biện. Học sinh cũng có xu hướng học thuộc lòng kiến thức để đối phó với các kỳ thi, thay vì chủ động tìm hiểu và khám phá kiến thức.

2.3. Thiếu Nghiên cứu về Tự chủ học tập ở Bậc Trung học

Mặc dù tự chủ học tập ngày càng được quan tâm, nhưng vẫn còn thiếu các nghiên cứu về tự chủ học tập ở bậc trung học tại Việt Nam. Việc thiếu nghiên cứu khiến các nhà quản lý giáo dục và giáo viên gặp khó khăn trong việc đưa ra các quyết định và giải pháp phù hợp để thúc đẩy tự chủ học tập cho học sinh.

III. Giải Pháp Phương Pháp Nâng Cao Tự Chủ Học Tập cho Học Sinh

Để nâng cao tự chủ học tập cho học sinh, cần có sự thay đổi trong phương pháp giảng dạy và môi trường học tập. Giáo viên cần tạo điều kiện để học sinh tự đặt câu hỏi, tự tìm kiếm thông tin, và tự đánh giá kết quả học tập. Các hoạt động học tập nên được thiết kế để khuyến khích sự tham gia tích cực của học sinh, tạo cơ hội cho học sinh tự khám phá và ứng dụng kiến thức. Giáo viên cũng cần đóng vai trò là người hướng dẫn, hỗ trợ, và tạo động lực học tập cho học sinh, thay vì chỉ là người truyền đạt kiến thức.

3.1. Vai trò của Giáo viên trong việc Khuyến khích Tự chủ học tập

Vai trò của giáo viên trong việc khuyến khích tự chủ học tập là vô cùng quan trọng. Giáo viên cần tạo ra một môi trường học tập thoải mái, cởi mở, nơi học sinh cảm thấy được khuyến khích để đặt câu hỏi, chia sẻ ý kiến, và tự khám phá kiến thức. Giáo viên cũng cần cung cấp cho học sinh những công cụ và phương pháp tự học hiệu quả, giúp học sinh phát triển kỹ năng tự học và khả năng tự học.

3.2. Tạo Môi Trường Học Tập Tích Cực và Hợp Tác

Một môi trường học tập tích cực và hợp tác là điều kiện cần thiết để thúc đẩy tự chủ học tập. Trong một môi trường học tập như vậy, học sinh cảm thấy được tôn trọng, được lắng nghe, và được khuyến khích để hợp tác với nhau trong quá trình học tập. Giáo viên cần tạo ra những hoạt động nhóm, dự án, và các hình thức học tập khác để khuyến khích sự hợp tác giữa học sinh và tạo ra một cộng đồng học tập đoàn kết.

3.3. Phát triển Kỹ Năng Tự Đánh Giá và Phản Tư cho Học Sinh

Phát triển kỹ năng tự đánh giá và phản tư là một phần quan trọng của tự chủ học tập. Học sinh cần được trang bị kỹ năng để tự đánh giá kết quả học tập của mình, nhận ra những điểm mạnh và điểm yếu, và đưa ra kế hoạch để cải thiện hiệu quả học tập. Giáo viên cần cung cấp cho học sinh những công cụ và phương pháp để đánh giá tự chủ học tập và khuyến khích học sinh thường xuyên phản tư về quá trình học tập của mình.

IV. Nghiên Cứu Nhận Thức Giáo Viên Học Sinh Về Tự Chủ Học Tập

Nghiên cứu này sử dụng phương pháp khảo sát bằng bảng hỏi và phỏng vấn để thu thập dữ liệu từ giáo viên và học sinh. Bảng hỏi được thiết kế để đánh giá nhận thức của giáo viên và học sinh về vai trò của giáo viên và học sinh trong quá trình học tập, khả năng tự học của học sinh, và các hoạt động tự học mà học sinh đã thực hiện. Phỏng vấn được thực hiện để thu thập thông tin chi tiết hơn về nhận thức và kinh nghiệm của giáo viên và học sinh về tự chủ học tập. Kết quả nghiên cứu cho thấy có sự khác biệt trong nhận thức giữa giáo viên và học sinh về một số khía cạnh của tự chủ học tập.

4.1. Phương pháp Nghiên cứu về Nhận thức Tự chủ học tập

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp giữa định lượng và định tính, để thu thập và phân tích dữ liệu. Bảng hỏi được sử dụng để thu thập dữ liệu định lượng về nhận thức của giáo viên và học sinh về tự chủ học tập. Phỏng vấn được sử dụng để thu thập dữ liệu định tính, cung cấp thông tin chi tiết hơn về kinh nghiệm và quan điểm của giáo viên và học sinh.

4.2. Đối tượng Nghiên cứu Giáo viên và Học sinh Trường Nguyễn Văn Linh

Đối tượng nghiên cứu là giáo viên và học sinh tại trường trung học Nguyễn Văn Linh. Nghiên cứu tập trung vào giáo viên dạy môn tiếng Anh và học sinh lớp 12. Việc lựa chọn đối tượng nghiên cứu này giúp tập trung vào một nhóm đối tượng cụ thể, từ đó có được cái nhìn sâu sắc hơn về nhận thức của họ về tự chủ học tập.

4.3. Phân tích Dữ liệu và So sánh Nhận thức

Dữ liệu thu thập được từ bảng hỏi và phỏng vấn được phân tích một cách cẩn thận để xác định nhận thức của giáo viên và học sinh về tự chủ học tập. Nghiên cứu cũng tiến hành so sánh nhận thức giữa hai nhóm đối tượng này để tìm ra những điểm tương đồng và khác biệt. Kết quả so sánh này có thể cung cấp những thông tin hữu ích cho việc cải thiện chương trình giáo dục và đổi mới giáo dục.

V. Kết quả Phân Tích Chi Tiết Nhận Thức Về Tự Chủ Học Tập

Kết quả nghiên cứu cho thấy cả giáo viên và học sinh đều nhận thấy vai trò của giáo viên là quan trọng trong việc hướng dẫn và hỗ trợ quá trình học tập. Tuy nhiên, học sinh có xu hướng đánh giá cao khả năng tự học của bản thân hơn so với đánh giá của giáo viên. Về các hoạt động tự học, học sinh thường thực hiện các hoạt động như làm bài tập về nhà, đọc thêm tài liệu, nhưng ít tham gia vào các hoạt động tự nghiên cứu hoặc thảo luận nhóm. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng có sự khác biệt trong nhận thức giữa giáo viên và học sinh về mức độ tự chủ học tập của học sinh.

5.1. Nhận thức về Trách nhiệm của Giáo viên và Học sinh

Kết quả nghiên cứu cho thấy cả giáo viên và học sinh đều đồng ý rằng giáo viên có trách nhiệm quan trọng trong việc tạo điều kiện cho học sinh học tập hiệu quả. Tuy nhiên, học sinh có xu hướng nhấn mạnh vai trò của bản thân trong việc chủ động tìm kiếm thông tin và tự giải quyết vấn đề, trong khi giáo viên thường tập trung vào việc truyền đạt kiến thức và hướng dẫn học sinh.

5.2. Đánh giá Khả năng Tự học của Học sinh

Học sinh thường đánh giá cao khả năng tự học của bản thân hơn so với giáo viên. Học sinh tin rằng mình có khả năng tự tìm kiếm thông tin, tự học hỏi kiến thức mới, và tự đánh giá kết quả học tập. Tuy nhiên, giáo viên thường cho rằng học sinh còn thiếu kỹ năng tự học và cần sự hướng dẫn và hỗ trợ từ giáo viên.

5.3. Các Hoạt động Tự học Thường Được Học sinh Thực hiện

Học sinh thường thực hiện các hoạt động tự học như làm bài tập về nhà, đọc thêm tài liệu tham khảo, và ôn tập bài cũ. Tuy nhiên, học sinh ít tham gia vào các hoạt động tự nghiên cứu, thảo luận nhóm, hoặc thực hiện các dự án học tập. Điều này cho thấy học sinh vẫn còn thiếu động lực học tập và chưa thực sự chủ động trong quá trình học tập.

VI. Kết Luận Tầm Quan Trọng và Giải Pháp Tương Lai Về Tự Chủ

Nghiên cứu này đã làm sáng tỏ nhận thức của giáo viên và học sinh về tự chủ học tập tại trường trung học Nguyễn Văn Linh. Kết quả nghiên cứu cho thấy cần có sự thay đổi trong phương pháp giảng dạy và môi trường học tập để thúc đẩy tự chủ học tập cho học sinh. Giáo viên cần đóng vai trò là người hướng dẫn, hỗ trợ, và tạo động lực học tập cho học sinh. Học sinh cần được trang bị kỹ năng tự học và khả năng tự học để chủ động hơn trong quá trình học tập. Nghiên cứu này có thể là cơ sở cho việc phát triển các biện pháp nâng cao tự chủ học tập hiệu quả hơn trong tương lai.

6.1. Tóm tắt Kết quả Nghiên cứu và Ý nghĩa

Nghiên cứu đã cung cấp những thông tin quan trọng về nhận thức của giáo viên và học sinh về tự chủ học tập tại trường trung học Nguyễn Văn Linh. Kết quả nghiên cứu cho thấy cần có sự thay đổi trong phương pháp giảng dạy và môi trường học tập để thúc đẩy tự chủ học tập cho học sinh. Những thông tin này có thể được sử dụng để cải thiện chương trình giáo dục và đổi mới giáo dục.

6.2. Đề xuất Các Biện pháp Nâng cao Tự chủ học tập

Để nâng cao tự chủ học tập cho học sinh, cần có sự phối hợp giữa giáo viên, học sinh, và nhà trường. Giáo viên cần được đào tạo về phương pháp giảng dạy khuyến khích tự chủ học tập. Học sinh cần được trang bị kỹ năng tự học và khả năng tự học. Nhà trường cần tạo ra một môi trường học tập tích cực và hỗ trợ.

6.3. Hướng Nghiên cứu Tiếp theo về Tự chủ học tập

Nghiên cứu này có thể là cơ sở cho các nghiên cứu về tự chủ học tập tiếp theo. Các nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các biện pháp nâng cao tự chủ học tập, hoặc tìm hiểu về các yếu tố ảnh hưởng đến tự chủ học tập của học sinh. Các nghiên cứu này có thể cung cấp những thông tin hữu ích hơn cho việc phát triển tự chủ học tập trong tương lai.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh giáo dục Việt Nam, đặc biệt tại các trường trung học phổ thông, việc phát triển tính tự chủ của người học (learner autonomy) được xem là mục tiêu quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả học tập ngoại ngữ. Theo ước tính, tại Trường THPT Nguyễn Văn Linh, TP. Hồ Chí Minh, có khoảng 198 học sinh lớp 12 và 5 giáo viên tiếng Anh tham gia nghiên cứu về nhận thức tự chủ học tập. Tuy nhiên, thực tế giảng dạy tại các trường phổ thông Việt Nam còn nhiều hạn chế như lớp học đông, phương pháp dạy truyền thống, áp lực thi cử khiến học sinh phụ thuộc nhiều vào giáo viên, hạn chế phát triển tính tự chủ. Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát nhận thức về tự chủ học tập của học sinh và giáo viên tiếng Anh tại trường, so sánh sự khác biệt giữa hai nhóm đối tượng, từ đó đề xuất giải pháp nâng cao tính tự chủ trong học tập ngoại ngữ. Nghiên cứu được thực hiện trong năm học 2015-2016, tập trung vào học sinh lớp 12 chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp và tuyển sinh đại học, có ý nghĩa thiết thực trong việc cải thiện kết quả học tập và phát triển năng lực tự học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ngoại ngữ tại trường và các địa phương tương tự.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình về tự chủ học tập trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai (TESOL). Holec (1981) định nghĩa tự chủ học tập là “khả năng tự chịu trách nhiệm về việc học của bản thân”, bao gồm các quyết định về mục tiêu, nội dung, phương pháp và đánh giá học tập. Dickinson (1995) bổ sung yếu tố thái độ, nhấn mạnh sự sẵn sàng chịu trách nhiệm và khả năng tự quản lý học tập. Littlewood (1996) phân biệt hai cấp độ tự chủ: phản ứng (reactive) và chủ động (proactive), trong đó người học chủ động tạo lập và thực hiện kế hoạch học tập. Ngoài ra, nghiên cứu cũng vận dụng lý thuyết xây dựng kiến thức (constructivism) của Vygotsky (1978), nhấn mạnh vai trò tương tác xã hội trong phát triển tự chủ học tập. Các khái niệm chính gồm: trách nhiệm học tập, khả năng tự quản lý, hoạt động tự học và sự phối hợp giữa giáo viên và học sinh trong quá trình học.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo sát mô tả kết hợp định lượng và định tính. Dữ liệu được thu thập từ 133 học sinh lớp 12 và 5 giáo viên tiếng Anh tại Trường THPT Nguyễn Văn Linh bằng bảng hỏi và phỏng vấn bán cấu trúc. Mẫu học sinh được chọn ngẫu nhiên từ tổng số 198 học sinh lớp 12, đảm bảo tính đại diện với độ tin cậy 95% và sai số ±5%. Bảng hỏi gồm ba phần: nhận thức về trách nhiệm trong học tập, đánh giá khả năng tự học và tần suất thực hiện các hoạt động tự học trong học kỳ vừa qua. Phương pháp phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS 22.0, bao gồm thống kê mô tả, kiểm định t độc lập để so sánh nhận thức giữa học sinh và giáo viên. Phỏng vấn nhằm làm rõ và bổ sung thông tin từ bảng hỏi, được ghi âm, phiên dịch và phân tích nội dung. Thời gian thu thập dữ liệu diễn ra vào cuối học kỳ I năm học 2015-2016, khi học sinh đã có đủ trải nghiệm học tập để đánh giá chính xác.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Nhận thức về trách nhiệm học tập: Cả học sinh và giáo viên đều cho rằng giáo viên nên đảm nhận phần lớn trách nhiệm trong quá trình học tập, đặc biệt là việc xác định mục tiêu, lựa chọn hoạt động và đánh giá kết quả học tập. Cụ thể, 80% giáo viên và 57% học sinh cho rằng việc kích thích sự hứng thú học tập là trách nhiệm của giáo viên; 100% giáo viên và 36% học sinh cho rằng giáo viên xác định điểm yếu của học sinh; 60% giáo viên và 58% học sinh cho rằng giáo viên quyết định nội dung học tiếp theo. Tuy nhiên, học sinh có xu hướng nhận trách nhiệm nhiều hơn trong việc học tập ngoài lớp (65% học sinh so với 40% giáo viên đồng thuận).

2. Đánh giá khả năng tự học của học sinh: Trung bình, học sinh tự đánh giá khả năng tự quản lý học tập ở mức trung bình khá (điểm trung bình khoảng 2.5 trên thang 5). Giáo viên cũng đánh giá tương tự về khả năng của học sinh, không có sự khác biệt ý nghĩa thống kê giữa hai nhóm (p > 0.05). Cụ thể, khoảng 50-60% học sinh tự nhận thấy có khả năng lựa chọn hoạt động học tập, xác định mục tiêu và đánh giá kết quả học tập ở mức “khá” hoặc “rất tốt”. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng 25% học sinh tự đánh giá khả năng yếu kém trong các kỹ năng này.

3. Tần suất thực hiện các hoạt động tự học: Học sinh thực hiện các hoạt động tự học trong học kỳ vừa qua với tần suất trung bình thấp đến trung bình. Ví dụ, chỉ khoảng 30-40% học sinh thường xuyên hoặc luôn luôn tham gia các hoạt động như lập kế hoạch học tập, sử dụng tài liệu bổ trợ, thảo luận với bạn bè về vấn đề học tập. Giáo viên nhận định học sinh thực hiện các hoạt động này với tần suất thấp hơn so với tự đánh giá của học sinh.

4. So sánh nhận thức giữa học sinh và giáo viên: Có sự khác biệt rõ rệt trong nhận thức về trách nhiệm và hoạt động tự học, trong đó giáo viên thiên về vai trò chủ đạo của mình, còn học sinh mong muốn được chia sẻ và tự chịu trách nhiệm nhiều hơn. Tuy nhiên, về khả năng tự học, hai nhóm có quan điểm tương đồng.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy mặc dù học sinh có nhận thức và khả năng nhất định về tự chủ học tập, nhưng trong thực tế, họ vẫn phụ thuộc nhiều vào giáo viên, đặc biệt trong môi trường học tập truyền thống và áp lực thi cử tại Việt Nam. Điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây về ảnh hưởng của văn hóa giáo dục Á Đông và hệ thống thi cử tập trung (Duong, 2006; Pham, 2007). Sự khác biệt trong nhận thức trách nhiệm giữa học sinh và giáo viên phản ánh nhu cầu cần thiết phải thay đổi nhận thức và phương pháp giảng dạy để khuyến khích học sinh chủ động hơn. Việc học sinh thực hiện các hoạt động tự học với tần suất thấp cũng cho thấy sự thiếu hụt về kỹ năng và môi trường hỗ trợ tự học, đồng thời phù hợp với các nghiên cứu tại Việt Nam và châu Á (Nguyen, 2014; Nakata, 2011). Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột so sánh tỷ lệ phần trăm các lựa chọn về trách nhiệm và tần suất hoạt động giữa hai nhóm, giúp minh họa rõ nét sự khác biệt và tương đồng trong nhận thức.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng tự học cho học sinh: Tập trung vào phát triển kỹ năng lập kế hoạch, tự đánh giá và sử dụng tài liệu học tập bổ trợ nhằm nâng cao khả năng tự quản lý học tập. Mục tiêu tăng tỷ lệ học sinh tự thực hiện các hoạt động tự học lên ít nhất 60% trong vòng 1 năm. Chủ thể thực hiện: Ban giám hiệu phối hợp giáo viên tiếng Anh.

2. Đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng học sinh làm trung tâm: Khuyến khích giáo viên áp dụng các hoạt động nhóm, dự án, thảo luận để tăng cường vai trò chủ động của học sinh trong lớp học. Mục tiêu giảm tỷ lệ học sinh phụ thuộc hoàn toàn vào giáo viên xuống dưới 30% trong 2 học kỳ. Chủ thể thực hiện: Giáo viên tiếng Anh và các bộ môn liên quan.

3. Xây dựng môi trường học tập hỗ trợ tự học: Thiết lập các phòng học tự học, thư viện điện tử, cung cấp tài liệu bổ trợ đa dạng và dễ tiếp cận nhằm tạo điều kiện cho học sinh học tập ngoài giờ lên lớp. Mục tiêu tăng số lượng học sinh sử dụng tài nguyên tự học lên 50% trong năm học tiếp theo. Chủ thể thực hiện: Nhà trường và phòng công nghệ thông tin.

4. Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức về tự chủ học tập: Tổ chức các buổi hội thảo, tọa đàm cho giáo viên, học sinh và phụ huynh nhằm làm rõ vai trò và lợi ích của tự chủ học tập, tạo sự đồng thuận và hỗ trợ từ cộng đồng. Mục tiêu 100% giáo viên và 80% học sinh hiểu và đồng thuận với khái niệm tự chủ học tập trong 6 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban giám hiệu, tổ chuyên môn và hội phụ huynh.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giáo viên tiếng Anh tại các trường trung học phổ thông: Nghiên cứu cung cấp cái nhìn sâu sắc về nhận thức và thực trạng tự chủ học tập của học sinh, giúp giáo viên điều chỉnh phương pháp giảng dạy phù hợp, nâng cao hiệu quả dạy học.

2. Ban giám hiệu và nhà quản lý giáo dục: Thông tin từ nghiên cứu hỗ trợ xây dựng chính sách, kế hoạch phát triển chương trình đào tạo và môi trường học tập nhằm thúc đẩy tự chủ học tập trong nhà trường.

3. Sinh viên, nghiên cứu sinh ngành sư phạm tiếng Anh và giáo dục: Tài liệu tham khảo quý giá cho các đề tài nghiên cứu liên quan đến tự chủ học tập, phương pháp giảng dạy và phát triển năng lực học sinh trong bối cảnh Việt Nam.

4. Phụ huynh học sinh: Giúp hiểu rõ vai trò của tự chủ học tập trong thành công học tập của con em, từ đó phối hợp với nhà trường và giáo viên để hỗ trợ học sinh phát triển kỹ năng tự học.

Câu hỏi thường gặp

1. Tự chủ học tập là gì và tại sao quan trọng trong học tiếng Anh?
   Tự chủ học tập là khả năng người học tự chịu trách nhiệm và quản lý quá trình học của mình, từ việc xác định mục tiêu đến đánh giá kết quả. Nó giúp học sinh học hiệu quả hơn, phát triển kỹ năng tự học và duy trì động lực lâu dài.

2. Nhận thức về tự chủ học tập của học sinh và giáo viên có khác nhau không?
   Có sự khác biệt, trong đó giáo viên thường cho rằng họ nên giữ vai trò chủ đạo, còn học sinh mong muốn được chia sẻ và tự chịu trách nhiệm nhiều hơn. Tuy nhiên, về khả năng tự học, hai nhóm có quan điểm tương đồng.

3. Làm thế nào để nâng cao khả năng tự chủ học tập của học sinh?
   Cần tổ chức đào tạo kỹ năng tự học, đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng học sinh làm trung tâm, xây dựng môi trường học tập hỗ trợ và tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức.

4. Các hoạt động tự học phổ biến mà học sinh nên thực hiện là gì?
   Bao gồm lập kế hoạch học tập, sử dụng tài liệu bổ trợ, thảo luận với bạn bè về vấn đề học tập, tự đánh giá tiến trình học và tìm kiếm nguồn học tập ngoài lớp.

5. Nghiên cứu này có thể áp dụng cho các trường khác không?
   Mặc dù nghiên cứu tập trung tại một trường THPT cụ thể, các kết quả và đề xuất có thể tham khảo và điều chỉnh phù hợp để áp dụng tại các trường có điều kiện và bối cảnh tương tự.

Kết luận

• Học sinh và giáo viên tại Trường THPT Nguyễn Văn Linh đều nhận thức được vai trò quan trọng của tự chủ học tập, nhưng giáo viên vẫn giữ vai trò chủ đạo trong quá trình học.
• Học sinh có khả năng tự học ở mức trung bình khá, tuy nhiên tần suất thực hiện các hoạt động tự học còn hạn chế.
• Sự khác biệt trong nhận thức về trách nhiệm học tập giữa học sinh và giáo viên cho thấy cần có sự điều chỉnh phương pháp giảng dạy và nâng cao nhận thức.
• Nghiên cứu đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm phát triển kỹ năng và môi trường tự học cho học sinh trong thời gian tới.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các chương trình đào tạo kỹ năng tự học, đổi mới phương pháp giảng dạy và xây dựng môi trường học tập hỗ trợ tự chủ học tập.

Hành động ngay: Các nhà quản lý giáo dục và giáo viên nên áp dụng các khuyến nghị từ nghiên cứu để nâng cao hiệu quả giảng dạy và phát triển năng lực tự học cho học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ngoại ngữ tại Việt Nam.