Luận văn về tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Agribank chi nhánh Võ Nhai, Thái Nguyên

• Tác giả: Trịnh Thị Mai Hương
• Người hướng dẫn: PGS.TS Dương Văn Sơn
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp
• Đề tài: Tín Dụng Đối Với Doanh Nghiệp Nhỏ Và Vừa Tại Agribank Chi Nhánh Huyện Võ Nhai, Thái Nguyên
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• TRÍCH YẾU LUẬN VĂN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. Cơ sở lý luận của đề tài
• 1.1.1. Vai trò của DNNVV trong nền kinh tế
• 1.1.1.1. Khái niệm doanh nghiệp nhỏ và vừa
• 1.2. Những ưu điểm, nhược điểm chủ yếu của doanh nghiệp nhỏ và vừa
• 1.2.1. Ưu điểm
• 1.2.2. Nhược điểm
• 1.3. Vai trò của DNNVV trong nền kinh tế
• 1.3.1. DNNVV tham gia giải quyết công ăn việc làm cho người lao động, góp phần ổn định xã hội
• 1.3.2. DNNVV cung cấp ra thị trường khối lượng sản phẩm dịch vụ lớn, đa dạng và phong phú về mẫu mã chủng loại, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
• 1.3.3. DNNVV tham gia vào quá trình tạo lập sự phát triển công bằng và dịch chuyển cơ cấu kinh tế theo vùng, lãnh thổ
• 1.3.4. DNNVV góp phần quan trọng thu hút vốn đầu tư trong dân cư, đồng thời khai thác và sử dụng tối ưu các nguồn lực của địa phương
• 1.3.5. DNNVV tạo ra môi trường cạnh tranh thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh và gia tăng nguồn hàng xuất khẩu

I. Giới thiệu về tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa

Tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tại Agribank chi nhánh Võ Nhai, Thái Nguyên đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp này. DNNVV là một phần không thể thiếu trong nền kinh tế, góp phần tạo ra việc làm và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, việc tiếp cận tín dụng doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn. Các ngân hàng thương mại, đặc biệt là Agribank, cần có những chính sách tín dụng phù hợp để đáp ứng nhu cầu vốn của DNNVV. Việc này không chỉ giúp DNNVV phát triển mà còn đảm bảo sự ổn định và phát triển của ngân hàng. Theo nghiên cứu, chất lượng tín dụng tại Agribank đã có những cải thiện đáng kể trong những năm qua, nhưng vẫn cần tiếp tục nâng cao để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng.

1.1. Tình hình tín dụng tại Agribank Võ Nhai

Tại Agribank Võ Nhai, số lượng khách hàng DNNVV đã tăng lên qua các năm từ 2017 đến 2019. Chất lượng tín dụng cho vay cũng được cải thiện, với nhiều sản phẩm tín dụng đa dạng hơn. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số vướng mắc trong việc cấp vốn cho DNNVV. Các khoản vay thường gặp khó khăn trong việc đáp ứng yêu cầu về tài sản đảm bảo và khả năng trả nợ. Điều này dẫn đến việc nhiều DNNVV không thể tiếp cận được nguồn vốn cần thiết để phát triển. Để khắc phục tình trạng này, Agribank cần xem xét lại các tiêu chí cho vay và đơn giản hóa thủ tục vay vốn, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho DNNVV.

II. Các chính sách tín dụng hỗ trợ DNNVV

Chính sách tín dụng của Agribank đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa cần được thiết kế để phù hợp với đặc thù của DNNVV. Các chương trình hỗ trợ tài chính như cho vay doanh nghiệp, hỗ trợ tài chính, và các chương trình tín dụng ưu đãi cần được triển khai mạnh mẽ. Việc áp dụng lãi suất ưu đãi và các điều kiện vay linh hoạt sẽ giúp DNNVV dễ dàng tiếp cận nguồn vốn. Ngoài ra, Agribank cũng cần tăng cường các dịch vụ ngân hàng như tư vấn tài chính, giúp DNNVV lập kế hoạch tài chính hiệu quả. Điều này không chỉ giúp DNNVV sử dụng vốn vay một cách hiệu quả mà còn nâng cao khả năng trả nợ, từ đó giảm thiểu rủi ro cho ngân hàng.

2.1. Đánh giá hiệu quả của các chương trình tín dụng

Các chương trình tín dụng hiện tại tại Agribank đã mang lại nhiều lợi ích cho DNNVV. Theo khảo sát, hầu hết các DNNVV đều đánh giá cao về chất lượng dịch vụ và sự hỗ trợ từ ngân hàng. Tuy nhiên, vẫn cần có những cải tiến trong quy trình xét duyệt hồ sơ vay vốn. Việc rút ngắn thời gian xét duyệt và đơn giản hóa thủ tục sẽ giúp DNNVV nhanh chóng nhận được vốn để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Hơn nữa, việc tổ chức các buổi hội thảo, đào tạo về quản lý tài chính cho DNNVV cũng là một giải pháp hữu hiệu để nâng cao nhận thức và khả năng sử dụng vốn vay của các doanh nghiệp này.

III. Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng

Để nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa, Agribank cần thực hiện một số giải pháp cụ thể. Đầu tiên, ngân hàng cần cải thiện quy trình thẩm định tín dụng, đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong việc xét duyệt hồ sơ vay. Thứ hai, việc xây dựng các sản phẩm tín dụng phù hợp với nhu cầu của DNNVV là rất cần thiết. Các sản phẩm này cần linh hoạt về lãi suất và thời gian vay, giúp DNNVV có thể dễ dàng tiếp cận nguồn vốn. Cuối cùng, Agribank cần tăng cường công tác đào tạo nhân viên, nâng cao kỹ năng tư vấn và hỗ trợ khách hàng, từ đó tạo dựng lòng tin và sự hài lòng từ phía DNNVV.

3.1. Tăng cường hợp tác với các tổ chức khác

Agribank cũng nên xem xét việc hợp tác với các tổ chức tài chính khác, các hiệp hội doanh nghiệp để mở rộng mạng lưới hỗ trợ DNNVV. Việc này không chỉ giúp ngân hàng tiếp cận được nhiều khách hàng tiềm năng mà còn tạo ra một hệ sinh thái hỗ trợ cho DNNVV phát triển bền vững. Các chương trình hợp tác có thể bao gồm việc cung cấp thông tin thị trường, hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo cho DNNVV. Điều này sẽ giúp DNNVV nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng tiếp cận thị trường, từ đó gia tăng hiệu quả sử dụng vốn vay.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam hiện nay, doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) đóng vai trò quan trọng với đóng góp khoảng hơn 40% GDP, 78% tổng mức bán lẻ và tạo ra khối lượng việc làm lớn cho xã hội. Tuy nhiên, các DNNVV thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Tại huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên, Agribank chi nhánh huyện là một trong những tổ chức tín dụng chủ lực cung cấp vốn cho DNNVV, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương. Nghiên cứu này tập trung đánh giá thực trạng chất lượng tín dụng đối với DNNVV tại Agribank chi nhánh huyện Võ Nhai trong giai đoạn 2017-2019, đồng thời đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp phát triển bền vững.

Mục tiêu nghiên cứu gồm: hệ thống hóa cơ sở lý luận về tín dụng đối với DNNVV; đánh giá thực trạng chất lượng tín dụng tại Agribank chi nhánh huyện Võ Nhai; đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng phù hợp với đặc thù địa phương. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động tín dụng đối với DNNVV tại Agribank chi nhánh huyện Võ Nhai, sử dụng số liệu thứ cấp từ năm 2017 đến 2019 và số liệu sơ cấp thu thập trong tháng 6-7 năm 2020. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng chính sách tín dụng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững của DNNVV trên địa bàn.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Lý thuyết tín dụng ngân hàng: Tín dụng được hiểu là quan hệ chuyển giao quyền sử dụng vốn từ người cho vay sang người vay trong thời hạn nhất định với chi phí nhất định. Tín dụng đối với DNNVV là hình thức cấp vốn nhằm hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp này.

• Lý thuyết chất lượng dịch vụ: Theo Parasuraman, Zeithaml và Berry, chất lượng dịch vụ là khoảng cách giữa mong đợi và nhận thức của khách hàng về dịch vụ. Áp dụng vào tín dụng ngân hàng, chất lượng tín dụng được đánh giá dựa trên sự thỏa mãn nhu cầu vay vốn của khách hàng, mức độ an toàn và khả năng sinh lời của ngân hàng.

• Mô hình đánh giá chất lượng tín dụng: Bao gồm các khái niệm chính như: an toàn vốn, khả năng sinh lời, hiệu quả sử dụng vốn, tỷ lệ nợ xấu, và sự hài lòng của khách hàng. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng gồm chính sách tín dụng, chất lượng thông tin, năng lực cán bộ tín dụng, công nghệ ngân hàng, cũng như các yếu tố khách quan như môi trường kinh tế, pháp lý và xã hội.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định lượng và định tính:

• Nguồn dữ liệu: Số liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo hoạt động tín dụng của Agribank chi nhánh huyện Võ Nhai giai đoạn 2017-2019; số liệu sơ cấp thu thập qua khảo sát 214 khách hàng DNNVV và 75 cán bộ nhân viên ngân hàng trong tháng 6-7 năm 2020.

• Phương pháp chọn mẫu: Áp dụng công thức Slovin với sai số 5% để xác định mẫu khách hàng DNNVV. Mẫu được phân bổ theo tỷ lệ ngành nghề gồm công nghiệp - xây dựng (94 mẫu), thương mại - dịch vụ (68 mẫu), nông - lâm nghiệp (42 mẫu) và ngành khác (10 mẫu).

• Phương pháp phân tích: Sử dụng thống kê mô tả để tổng hợp số liệu, so sánh các chỉ tiêu qua các năm, phân tích tổng hợp để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp. Các chỉ tiêu định lượng như tỷ lệ nợ quá hạn, tỷ lệ nợ xấu, tốc độ tăng trưởng dư nợ, thu nhập từ hoạt động tín dụng được tính toán và phân tích chi tiết.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng số lượng khách hàng DNNVV và dư nợ tín dụng: Từ năm 2017 đến 2019, số lượng khách hàng DNNVV tại Agribank chi nhánh huyện Võ Nhai tăng đều, với tốc độ tăng trưởng dư nợ tín dụng trung bình khoảng 12% mỗi năm, phản ánh sự mở rộng quy mô tín dụng đối với nhóm khách hàng này.

2. Chất lượng tín dụng được cải thiện: Tỷ lệ nợ quá hạn giảm từ khoảng 3,5% năm 2017 xuống còn 2,1% năm 2019; tỷ lệ nợ xấu duy trì dưới 3%, cho thấy chất lượng tín dụng được nâng cao, giảm thiểu rủi ro cho ngân hàng.

3. Mức độ hài lòng của khách hàng cao: Khảo sát 214 khách hàng DNNVV cho thấy trên 85% đánh giá các dịch vụ tín dụng của Agribank chi nhánh Võ Nhai ở mức tốt và rất tốt, đặc biệt về thủ tục vay vốn đơn giản, thời gian giải ngân nhanh và lãi suất hợp lý.

4. Nhân lực và công nghệ hỗ trợ hiệu quả: Đội ngũ cán bộ tín dụng có trình độ chuyên môn tốt, thái độ phục vụ chuyên nghiệp; công nghệ thông tin được áp dụng trong quản lý tín dụng giúp nâng cao hiệu quả xử lý hồ sơ và giám sát khoản vay.

Thảo luận kết quả

Việc tăng trưởng dư nợ tín dụng và số lượng khách hàng DNNVV phản ánh sự tin tưởng của doanh nghiệp vào Agribank chi nhánh huyện Võ Nhai, đồng thời cho thấy ngân hàng đã có chính sách tín dụng phù hợp với đặc thù địa phương. Tỷ lệ nợ quá hạn và nợ xấu giảm cho thấy hiệu quả trong công tác thẩm định, giám sát và quản lý rủi ro tín dụng. Kết quả khảo sát hài lòng của khách hàng tương đồng với các nghiên cứu tại các chi nhánh Agribank khác như huyện Chí Linh, Hải Dương, cho thấy sự đồng thuận về chất lượng dịch vụ tín dụng.

Việc nâng cao chất lượng nhân lực và ứng dụng công nghệ thông tin là nhân tố chủ chốt giúp Agribank chi nhánh Võ Nhai cải thiện quy trình tín dụng, giảm thiểu thủ tục hành chính và tăng tốc độ giải ngân. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số khó khăn như hạn chế về tài sản đảm bảo của DNNVV, ảnh hưởng của biến động kinh tế vĩ mô và môi trường pháp lý chưa ổn định, đòi hỏi ngân hàng cần có các giải pháp linh hoạt hơn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng dư nợ tín dụng, bảng tỷ lệ nợ quá hạn và nợ xấu qua các năm, cùng biểu đồ mức độ hài lòng của khách hàng theo các tiêu chí dịch vụ.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Đơn giản hóa thủ tục tín dụng và rút ngắn thời gian giải ngân: Agribank chi nhánh huyện Võ Nhai cần tiếp tục cải tiến quy trình cho vay, áp dụng công nghệ số để giảm thiểu giấy tờ và thời gian xử lý hồ sơ, nhằm nâng cao trải nghiệm khách hàng và tăng khả năng tiếp cận vốn cho DNNVV trong vòng 12 tháng tới.

2. Đa dạng hóa các sản phẩm tín dụng phù hợp với đặc thù DNNVV: Phát triển các gói tín dụng linh hoạt về kỳ hạn, lãi suất và hình thức bảo đảm, đặc biệt chú trọng các khoản vay trung và dài hạn phục vụ đầu tư mở rộng sản xuất, nhằm tăng dư nợ tín dụng trung bình 15% mỗi năm.

3. Tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực cán bộ tín dụng: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về phân tích tài chính, quản lý rủi ro và kỹ năng tư vấn khách hàng cho cán bộ tín dụng, đảm bảo đội ngũ nhân viên có trình độ chuyên môn và thái độ phục vụ chuyên nghiệp, thực hiện trong 6 tháng đầu năm 2024.

4. Xây dựng hệ thống giám sát và quản lý rủi ro tín dụng hiệu quả: Áp dụng các công cụ phân tích dữ liệu và cảnh báo sớm rủi ro, tăng cường kiểm tra, kiểm soát sau giải ngân để giảm tỷ lệ nợ quá hạn xuống dưới 2% trong 2 năm tới.

5. Hợp tác với các tổ chức hỗ trợ DNNVV và chính quyền địa phương: Tăng cường phối hợp để hỗ trợ DNNVV tiếp cận thông tin, tư vấn tài chính và các chương trình ưu đãi, góp phần nâng cao năng lực quản lý và khả năng trả nợ của doanh nghiệp.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ngân hàng thương mại và chi nhánh Agribank: Giúp các ngân hàng hiểu rõ thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng đối với DNNVV, từ đó xây dựng chính sách tín dụng phù hợp, nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng.

2. Các doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cung cấp thông tin về các tiêu chí và quy trình vay vốn ngân hàng, giúp doanh nghiệp chuẩn bị hồ sơ và kế hoạch kinh doanh hiệu quả để tiếp cận nguồn vốn thuận lợi.

3. Nhà quản lý và hoạch định chính sách kinh tế địa phương: Là tài liệu tham khảo để xây dựng các chính sách hỗ trợ phát triển DNNVV, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vùng và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành kinh tế nông nghiệp, tài chính ngân hàng: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về tín dụng đối với DNNVV, làm nền tảng cho các nghiên cứu tiếp theo về phát triển tín dụng và quản lý rủi ro ngân hàng.

Câu hỏi thường gặp

1. Tín dụng đối với DNNVV là gì?
   Tín dụng đối với DNNVV là hoạt động ngân hàng cung cấp vốn vay cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa nhằm phục vụ sản xuất kinh doanh trong thời hạn và điều kiện thỏa thuận, với nguyên tắc hoàn trả cả gốc và lãi.

2. Tại sao chất lượng tín dụng lại quan trọng đối với ngân hàng?
   Chất lượng tín dụng phản ánh mức độ an toàn và khả năng sinh lời của các khoản vay, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận và uy tín của ngân hàng, đồng thời góp phần ổn định nền kinh tế.

3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng đối với DNNVV?
   Bao gồm chính sách tín dụng, chất lượng thông tin, năng lực cán bộ tín dụng, công nghệ ngân hàng, năng lực tài chính và uy tín của doanh nghiệp, cũng như môi trường kinh tế, pháp lý và xã hội.

4. Agribank chi nhánh huyện Võ Nhai đã áp dụng những giải pháp gì để nâng cao chất lượng tín dụng?
   Ngân hàng đã đơn giản hóa thủ tục vay vốn, nâng cao năng lực cán bộ, áp dụng công nghệ quản lý tín dụng, đa dạng hóa sản phẩm tín dụng và tăng cường giám sát rủi ro.

5. Làm thế nào để DNNVV nâng cao khả năng tiếp cận vốn vay ngân hàng?
   Doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch kinh doanh rõ ràng, chuẩn bị hồ sơ tài chính minh bạch, duy trì uy tín và quan hệ tốt với ngân hàng, đồng thời tận dụng các chương trình hỗ trợ từ ngân hàng và chính quyền địa phương.

Kết luận

• Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về tín dụng đối với DNNVV, làm rõ vai trò và đặc điểm của nhóm doanh nghiệp này trong nền kinh tế địa phương.
• Đánh giá thực trạng tại Agribank chi nhánh huyện Võ Nhai cho thấy số lượng khách hàng và dư nợ tín dụng tăng trưởng ổn định, chất lượng tín dụng được cải thiện với tỷ lệ nợ quá hạn và nợ xấu giảm đáng kể.
• Khảo sát khách hàng phản ánh mức độ hài lòng cao về dịch vụ tín dụng, đồng thời chỉ ra những hạn chế cần khắc phục.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng tín dụng, bao gồm cải tiến thủ tục, đa dạng sản phẩm, nâng cao năng lực cán bộ và tăng cường quản lý rủi ro.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng chính sách tín dụng tại Agribank chi nhánh huyện Võ Nhai và các ngân hàng tương tự, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững DNNVV địa phương.

Hành động tiếp theo: Triển khai các giải pháp đề xuất trong kế hoạch phát triển tín dụng đến năm 2025, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng để nâng cao hiệu quả tín dụng cho DNNVV trên toàn tỉnh Thái Nguyên. Các nhà quản lý, ngân hàng và doanh nghiệp được khuyến khích áp dụng kết quả nghiên cứu nhằm tối ưu hóa nguồn vốn và phát triển kinh tế địa phương.