## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, hoạt động xuất khẩu hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế quốc dân và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Myanmar, với vị trí chiến lược và tiềm năng phát triển kinh tế, đang trở thành thị trường xuất khẩu trọng điểm của nhiều doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có Công ty Cổ phần Thực phẩm Hữu Nghị. Tính đến hết năm 2019, kim ngạch xuất khẩu bánh kẹo của công ty sang thị trường Myanmar đạt khoảng 4,2 triệu USD, chiếm gần 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của công ty, thể hiện sự tăng trưởng vượt bậc trong 6 năm qua.

Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2014-2019, phân tích thực trạng thúc đẩy xuất khẩu bánh kẹo của Công ty Cổ phần Thực phẩm Hữu Nghị sang thị trường Myanmar, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xuất khẩu đến năm 2025. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đề xuất các giải pháp cụ thể về nghiên cứu thị trường, phát triển sản phẩm, đổi mới công nghệ, xúc tiến thương mại và phát triển nguồn nhân lực, góp phần tăng kim ngạch xuất khẩu, mở rộng quy mô thị trường và nâng cao lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng cơ hội từ thị trường Myanmar, đồng thời góp phần nâng cao vị thế của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế, thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững và tạo việc làm cho người lao động.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Lý thuyết xuất khẩu và thúc đẩy xuất khẩu:** Dựa trên Luật Thương mại 2005, xuất khẩu hàng hóa là hoạt động đưa hàng hóa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam nhằm thu ngoại tệ và phát triển kinh tế. Thúc đẩy xuất khẩu là tập hợp các biện pháp nhằm tăng giá trị và sản lượng hàng hóa xuất khẩu, nâng cao hiệu quả kinh doanh quốc tế của doanh nghiệp.

- **Mô hình cạnh tranh của Michael Porter:** Phân tích các yếu tố cạnh tranh trong ngành như sức ép của đối thủ mới, khả năng mặc cả của nhà cung cấp và người mua, sự đe dọa của hàng hóa thay thế, giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược phù hợp để nâng cao năng lực cạnh tranh.

- **Khái niệm về thị trường mục tiêu và nghiên cứu thị trường:** Bao gồm phân tích đặc điểm thị trường, hành vi tiêu dùng, đối thủ cạnh tranh và xu hướng tiêu dùng nhằm xác định cơ hội và thách thức trong hoạt động xuất khẩu.

- **Các yếu tố ảnh hưởng đến xuất khẩu:** Phân tích các yếu tố khách quan (chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội, khoa học công nghệ) và chủ quan (tiềm lực tài chính, nguồn nhân lực, công nghệ, cạnh tranh) ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu:** Thu thập dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo chính thức của Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan, Deloitte Myanmar, VCCI, các tổ chức xúc tiến thương mại và báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần Thực phẩm Hữu Nghị.

- **Phương pháp phân tích:** Sử dụng phương pháp thống kê mô tả, phân tích so sánh, tổng hợp và diễn dịch để đánh giá thực trạng xuất khẩu bánh kẹo sang thị trường Myanmar giai đoạn 2014-2019.

- **Cỡ mẫu và chọn mẫu:** Dữ liệu được thu thập từ toàn bộ báo cáo kinh doanh xuất khẩu của công ty trong giai đoạn nghiên cứu, đảm bảo tính toàn diện và chính xác.

- **Timeline nghiên cứu:** Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2014-2019 với mục tiêu đề xuất giải pháp đến năm 2025, phù hợp với định hướng phát triển chiến lược của công ty.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng mạnh:** Kim ngạch xuất khẩu bánh kẹo sang Myanmar tăng từ 896.017 USD năm 2014 lên khoảng 4,2 triệu USD năm 2019, chiếm gần 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của công ty, thể hiện tốc độ tăng trưởng liên tục và ổn định.

- **Cơ cấu sản phẩm đa dạng hơn:** Ban đầu công ty tập trung vào dòng bánh trứng nướng Lipo vị bơ sữa, từ năm 2016 đã mở rộng sang các dòng sản phẩm khác như Lipo sầu riêng, Tipo cookies, Lipo cake vị dâu và lá dứa, đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường.

- **Kênh phân phối chủ yếu là truyền thống:** Khoảng 90% sản lượng bán hàng được phân phối qua kênh bán buôn và bán lẻ truyền thống, phù hợp với đặc điểm thị trường Myanmar còn đang phát triển.

- **Phân bổ địa lý mở rộng:** Ban đầu 70% sản lượng tập trung tại khu vực Hạ Myanmar, đến năm 2019 khu vực Thượng Myanmar chiếm khoảng 45% sản lượng, cho thấy sự mở rộng thị trường và tiềm năng phát triển tại các khu vực mới.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của sự tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu là do công ty áp dụng hình thức xuất khẩu trực tiếp, giảm chi phí trung gian và đưa giá tốt đến người tiêu dùng. Việc đa dạng hóa sản phẩm giúp công ty đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường đa dạng và tăng sức cạnh tranh so với các đối thủ như Thái Lan và Trung Quốc.

Tuy nhiên, công ty còn gặp một số hạn chế như cập nhật thông tin thị trường chưa kịp thời, định vị thương hiệu chưa rõ ràng, giỏ sản phẩm chưa đa dạng đủ để khai thác tối đa khách hàng mục tiêu, giá cả còn cao so với đối thủ, và hoạt động bán hàng, xúc tiến còn phụ thuộc nhiều vào đối tác nhập khẩu tại Myanmar.

So với các nghiên cứu trước đây, luận văn này đi sâu vào phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp cụ thể cho một doanh nghiệp trong ngành bánh kẹo tại thị trường Myanmar, góp phần bổ sung kiến thức thực tiễn và chiến lược phát triển xuất khẩu trong lĩnh vực FMCG.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu, bảng phân bổ cơ cấu sản phẩm và biểu đồ phân phối địa lý để minh họa rõ nét các xu hướng và kết quả đạt được.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Đẩy mạnh nghiên cứu và cập nhật thông tin thị trường:** Thiết lập hệ thống thu thập và phân tích thông tin thị trường Myanmar liên tục, nhằm kịp thời nắm bắt xu hướng tiêu dùng và đối thủ cạnh tranh. Mục tiêu tăng độ chính xác dự báo thị trường trong vòng 1-2 năm tới, do phòng nghiên cứu thị trường công ty thực hiện.

- **Đồng bộ cấu trúc nhãn hiệu và thiết kế bao bì:** Tập trung phát triển thương hiệu thống nhất cho các dòng sản phẩm xuất khẩu, giảm sự phân tán nguồn lực, tăng hiệu quả xúc tiến thương mại. Thực hiện trong giai đoạn 2020-2023, do bộ phận marketing phối hợp với R&D đảm nhiệm.

- **Phát triển sản phẩm mới đặc thù cho thị trường Myanmar:** Đầu tư nghiên cứu và phát triển các sản phẩm phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng Myanmar, đặc biệt các sản phẩm giá rẻ cho phân khúc thu nhập thấp và sản phẩm tốt cho sức khỏe cho phân khúc trung cao cấp. Mục tiêu tăng số lượng sản phẩm mới lên ít nhất 3 dòng đến năm 2025.

- **Đổi mới công nghệ và nâng cao năng suất:** Cải tiến dây chuyền sản xuất, đầu tư máy móc hiện đại nhằm giảm chi phí sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm, giúp tăng sức cạnh tranh về giá. Kế hoạch thực hiện trong 3 năm tới, do phòng kỹ thuật và sản xuất chủ trì.

- **Tăng cường xúc tiến, quảng bá sản phẩm:** Mở rộng hoạt động quảng cáo trên các phương tiện truyền thông, tham gia hội chợ thương mại quốc tế và tổ chức các chương trình khuyến mãi tại Myanmar nhằm nâng cao nhận diện thương hiệu và thúc đẩy tiêu thụ. Thực hiện liên tục từ 2020 đến 2025.

- **Gia tăng hợp tác với đối tác Myanmar:** Áp dụng hình thức mua bán đối lưu hàng đổi hàng để giảm thiểu rủi ro tỷ giá và tăng cường sự hiện diện trên thị trường. Thời gian triển khai từ 2021, do bộ phận kinh doanh quốc tế đảm nhiệm.

- **Thành lập văn phòng đại diện tại Myanmar:** Thiết lập văn phòng đại diện để hỗ trợ bán hàng, giám sát hoạt động phân phối và xúc tiến thương mại, nâng cao hiệu quả quản lý thị trường. Dự kiến hoàn thành trong năm 2022.

- **Phát triển nguồn nhân lực thị trường:** Đào tạo nâng cao năng lực nhân sự phòng xuất khẩu, đặc biệt kỹ năng bán hàng B2C và ngoại ngữ Myanmar, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển thị trường. Kế hoạch đào tạo định kỳ hàng năm.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Doanh nghiệp xuất khẩu ngành thực phẩm:** Các công ty sản xuất và xuất khẩu bánh kẹo, FMCG có thể áp dụng các giải pháp nghiên cứu thị trường, phát triển sản phẩm và xúc tiến thương mại phù hợp với thị trường nước ngoài.

- **Nhà quản lý và hoạch định chính sách:** Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức xúc tiến thương mại có thể tham khảo để xây dựng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt trong việc mở rộng thị trường ASEAN.

- **Học viên, nghiên cứu sinh ngành kinh tế quốc tế:** Luận văn cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về thúc đẩy xuất khẩu, giúp nâng cao hiểu biết và phát triển đề tài nghiên cứu liên quan.

- **Nhà đầu tư và đối tác kinh doanh:** Các nhà đầu tư quan tâm đến thị trường Myanmar và ngành bánh kẹo có thể sử dụng thông tin để đánh giá tiềm năng và rủi ro, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hợp lý.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao Myanmar là thị trường tiềm năng cho xuất khẩu bánh kẹo?**  
Myanmar có nhu cầu tiêu dùng bánh kẹo tăng nhanh, mức tiêu thụ bình quân đầu người năm 2020 đạt 9.2kg, cao hơn nhiều so với mức trung bình thế giới và Việt Nam, đồng thời sản xuất trong nước còn hạn chế, tạo cơ hội lớn cho hàng nhập khẩu.

2. **Hình thức xuất khẩu nào được Công ty Cổ phần Thực phẩm Hữu Nghị áp dụng?**  
Công ty chủ yếu sử dụng hình thức xuất khẩu trực tiếp qua nhà nhập khẩu và phân phối tại Myanmar, giúp giảm chi phí trung gian và đưa giá tốt đến người tiêu dùng.

3. **Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu bánh kẹo sang Myanmar?**  
Bao gồm yếu tố khách quan như chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội, công nghệ và yếu tố chủ quan như tiềm lực tài chính, nguồn nhân lực, công nghệ sản xuất và cạnh tranh thị trường.

4. **Công ty đã đạt được những kết quả gì trong giai đoạn 2014-2019?**  
Kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng liên tục, cơ cấu sản phẩm đa dạng hơn, mở rộng kênh phân phối và địa bàn thị trường, đồng thời phát triển nguồn nhân lực chuyên trách bán hàng.

5. **Những thách thức chính mà công ty gặp phải là gì?**  
Bao gồm cập nhật thông tin thị trường chưa kịp thời, định vị thương hiệu chưa rõ ràng, giá cả sản phẩm còn cao, phụ thuộc vào đối tác nhập khẩu, và hạn chế về kinh nghiệm bán hàng B2C.

## Kết luận

- Kim ngạch xuất khẩu bánh kẹo sang Myanmar tăng trưởng ấn tượng, chiếm gần 30% tổng kim ngạch xuất khẩu công ty năm 2019.  
- Thị trường Myanmar có tiềm năng lớn với nhu cầu tiêu dùng bánh kẹo ngày càng tăng và mức tiêu thụ bình quân đầu người cao.  
- Công ty đã đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng kênh phân phối, tuy nhiên còn tồn tại hạn chế về cập nhật thị trường, định vị thương hiệu và quản lý bán hàng.  
- Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm nghiên cứu thị trường, phát triển sản phẩm, đổi mới công nghệ, xúc tiến thương mại và phát triển nguồn nhân lực.  
- Tiếp tục triển khai các giải pháp đến năm 2025 nhằm nâng cao hiệu quả xuất khẩu, mở rộng thị trường và hướng tới nội địa hóa tại Myanmar.

Hành động tiếp theo là triển khai đồng bộ các giải pháp đề xuất, tăng cường giám sát và đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững cho Công ty Cổ phần Thực phẩm Hữu Nghị trên thị trường quốc tế.