Tăng cường quản lý nhà nước bằng pháp luật đối với kinh tế tư nhân ở Việt Nam

KTTN bao gồm các hoạt động kinh tế dựa trên sở hữu tư nhân về tư liệu sản xuất. KTTN đóng góp đáng kể vào GDP, tạo việc làm, huy động vốn và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Theo số liệu thống kê, các doanh nghiệp KTTN chiếm khoảng 80% trong tổng số doanh nghiệp, đóng góp trên 40% GDP của nền kinh tế. Sự phát triển của KTTN làm tăng số lượng doanh nghiệp và khả năng cung ứng sản phẩm, dịch vụ cho xã hội.

Quản lý nhà nước bằng pháp luật là việc nhà nước sử dụng pháp luật làm công cụ để điều chỉnh các quan hệ xã hội, thực hiện các chức năng của nhà nước. Điều 12 Hiến pháp 1992 quy định: "Nhà nước quản lý xã hội theo pháp luật, không ngừng tăng cường pháp chế XHCN". Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự do nhà nước ban hành và được bảo đảm thực hiện bằng nhà nước.

Hệ thống pháp luật còn chưa đầy đủ, chưa đồng bộ, thiếu toàn diện, một số lĩnh vực của đời sống xã hội vẫn chưa có luật điều chỉnh. Các luật đã ban hành còn có tình trạng “luật khung, luật ống” thiếu độ minh bạch, thiếu ổn định, nhiều quy định không trực tiếp điều chỉnh được các quan hệ xã hội, phải chờ đợi văn bản hướng dẫn mới đi vào cuộc sống, nên hiệu lực, hiệu quả kém.

Việc thực hiện pháp luật trong hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp còn nhiều hạn chế; các doanh nghiệp chưa thực sự có được những cơ hội để đóng góp tích cực, chủ động vào quá trình hoàn thiện cơ chế quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp. Công tác kiểm tra, giám sát xử lý vi phạm pháp luật trong kinh doanh chưa kịp thời và hiệu quả.

Những hạn chế trong quản lý nhà nước bằng pháp luật đã ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của KTTN, làm giảm tính cạnh tranh, hạn chế khả năng tiếp cận nguồn lực và tạo ra những rủi ro pháp lý cho các doanh nghiệp. Điều này cản trở quá trình thúc đẩy kinh tế tư nhân và phát triển bền vững.

Cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật hiện hành để đảm bảo tính đồng bộ, minh bạch và khả thi. Xây dựng các văn bản hướng dẫn chi tiết, cụ thể để các quy định pháp luật dễ dàng được thực thi. Cần có những qui định cụ thể về tổ chức và hoạt động của KTTN. Quản lý nhà nước bằng pháp luật đối với KTTN có nghĩa là nhà nước sử dụng công cụ pháp luật để điều chỉnh các quan hệ phát sinh trong tổ chức và hoạt động của một chủ thể kinh doanh.

Tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ thực thi pháp luật, đảm bảo tính chuyên nghiệp, liêm chính và trách nhiệm. Đẩy mạnh cải cách hành chính, giảm thiểu thủ tục phiền hà, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp KTTN hoạt động. Cần thường xuyên thanh tra, kiểm tra việc tuân thủ và chấp hành pháp luật, cũng như xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật của các chủ thể kinh doanh.

Xây dựng cơ chế giám sát nhà nước hiệu quả, đảm bảo tính khách quan, minh bạch và công bằng. Tăng cường sự tham gia của các tổ chức xã hội, cộng đồng doanh nghiệp và người dân vào quá trình giám sát. Thông qua hoạt động này nhằm thiết lập sự ổn định và trật tự trong các quan hệ kinh tế, bảo đảm sự phát triển bền vững và đúng định hướng XHCN của nền kinh tế thị trường ở nước ta.

Xây dựng các chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng, đất đai để khuyến khích các doanh nghiệp KTTN đầu tư vào các lĩnh vực ưu tiên. Tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp KTTN tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi. KTTN với những lợi thế của mình như cần vốn ít, dễ dàng tạo lập cơ hội cho đông đảo dân cư tham gia đầu tư. Vì vậy, đẩy mạnh phát triển KTTN được coi là phương tiện có hiệu quả trong việc huy động vốn, sử dụng các khoản tiền đang phân tán, nằm im trong dân cư, biến chúng thành những khoản vốn đầu tư.

Xây dựng các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp KTTN tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi, các công nghệ tiên tiến và các thị trường tiềm năng. Tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, minh bạch để các doanh nghiệp KTTN có thể phát triển. Hơn nữa, KTTN được phân bố ở hầu hết các địa phương, các vùng lãnh thổ góp phần quan trọng tạo lập sự cân đối, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thu hẹp khoảng cách chênh lệch về trình độ kinh tế,văn hoá giữa các vùng, miền với nhau.

Hệ thống pháp luật cần đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về minh bạch, công bằng và không phân biệt đối xử. Cần có các quy định pháp luật về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, giải quyết tranh chấp thương mại và phòng chống gian lận thương mại.

Xây dựng các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp KTTN nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp KTTN tiếp cận thông tin, công nghệ và thị trường quốc tế.

Quản lý nhà nước hiệu quả sẽ tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và ổn định, thu hút đầu tư và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Điều này không chỉ góp phần tạo việc làm, ổn định xã hội mà còn có tác dụng đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu lao động vốn đang mất cân đối ở Việt Nam hiện nay.

Với những nỗ lực cải cách và hội nhập, KTTN sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế Việt Nam. Sự phát triển của nền KTTN làm tăng số lượng doanh nghiệp và khả năng cung ứng sản phẩm, dịch vụ cho xã hội. Hơn nữa, KTTN góp phần khôi phục và thúc đẩy các ngành nghề truyền thống ở các địa phương phát triển, tạo ra một lượng hàng xuất khẩu đáng kể cho đất nước.