I. Một số vấn đề lý luận về hòa giải tranh chấp kinh doanh thương mại
Hòa giải tranh chấp kinh doanh, thương mại là một phương thức giải quyết tranh chấp phổ biến, giúp các bên tranh chấp đạt được thỏa thuận mà không cần phải đưa vụ việc ra tòa án. Theo quy định của pháp luật Việt Nam và Lào, hòa giải được coi là một trong những phương thức hiệu quả nhất để giảm tải cho hệ thống tư pháp và thúc đẩy sự phát triển kinh tế. Luật Giải quyết tranh chấp kinh tế năm 2018 của Lào và Nghị định số 22/2017/NĐ-CP của Việt Nam đều nhấn mạnh vai trò của hòa giải trong việc giải quyết tranh chấp. Hòa giải không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho các bên mà còn giữ gìn mối quan hệ giữa các bên tranh chấp. "Hòa giải là phương thức tôn trọng quyền tự định đoạt của các bên, giúp họ tự do lựa chọn cách thức và trình tự hòa giải phù hợp". Điều này cho thấy sự linh hoạt và chủ động của các bên trong việc giải quyết tranh chấp, đồng thời cũng phản ánh tính nhân văn trong pháp luật của cả hai quốc gia.
II. Thực trạng quy định thủ tục hòa giải tranh chấp kinh doanh thương mại theo pháp luật Lào và Việt Nam dưới góc độ so sánh
Pháp luật về thủ tục hòa giải tranh chấp kinh doanh tại Lào và Việt Nam có những điểm tương đồng và khác biệt đáng chú ý. Cả hai quốc gia đều quy định rõ ràng về vai trò của hòa giải viên và các bước tiến hành hòa giải. Tuy nhiên, trong khi Lào có Luật Giải quyết tranh chấp kinh tế năm 2018, quy định cụ thể về trình tự và thủ tục hòa giải, thì Việt Nam lại chưa có một văn bản pháp luật chuyên biệt cho các tranh chấp ngoài thương mại. Điều này dẫn đến việc pháp luật Việt Nam có phần thiếu đồng bộ và chưa đáp ứng được nhu cầu thực tiễn. "Việc nghiên cứu và so sánh các quy định này không chỉ giúp nhận diện những điểm mạnh và yếu của từng hệ thống pháp luật mà còn mở ra hướng đi mới cho việc hoàn thiện pháp luật hòa giải tại mỗi nước". Sự khác biệt này cần được nghiên cứu sâu hơn để tìm ra giải pháp tối ưu cho việc cải cách pháp luật trong tương lai.
III. Một số vấn đề rút ra từ việc so sánh và giải pháp hoàn thiện quy định pháp luật về hòa giải tranh chấp kinh doanh thương mại của Lào và Việt Nam
Việc so sánh quy định pháp luật về hòa giải tranh chấp kinh doanh giữa Lào và Việt Nam cho thấy cần thiết phải có những cải cách trong quy định hiện hành. Một số vấn đề nổi bật được rút ra từ nghiên cứu bao gồm: sự cần thiết phải xây dựng một khung pháp lý đồng bộ và thống nhất cho hòa giải tranh chấp kinh doanh tại Việt Nam, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các bên trong việc lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp. "Định hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật về hòa giải cần dựa trên thực tiễn, nhu cầu của thị trường và xu hướng phát triển kinh tế toàn cầu". Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả giải quyết tranh chấp mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế mỗi quốc gia. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước và các tổ chức tư nhân trong việc thực hiện hòa giải để đạt được kết quả tốt nhất.
