Quản Trị Rủi Ro Hoạt Động Tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Quân Đội

NHTM là trung gian tài chính đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối nguồn vốn lưu thông từ nơi có vốn sang nơi cần vốn, vừa tạo ra lợi nhuận vừa đem lại lợi ích cho khách hàng và cho nền kinh tế. Ngân hàng cũng là đơn vị có vai trò quan trọng trong việc truyền dẫn các chính sách kinh tế vĩ mô trong từng thời kỳ theo điều tiết của nhà nước, là bộ phận không thể thiếu của nền kinh tế thị trường. Theo điều 4 luật các Tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 quy định: “Tổ chức tín dụng là doanh nghiệp thực hiện một, một số hoặc tất cả các hoạt động ngân hàng. Tổ chức tín dụng bao gồm ngân hàng, tổ chức tín dụng phi ngân hàng, tổ chức tài chính vi mô và quỹ tín dụng nhân dân”

Trong hoạt động ngân hàng, gần như bất cứ loại nghiệp vụ nào, dịch vụ nào cũng đi kèm với rủi ro. HĐKD ngân hàng rất nhạy cảm với mọi biến đổi của môi trường kinh tế - chính trị - xã hội, những thay đổi bất thường sẽ nhanh chóng tác động đến hoạt động dịch vụ của ngân hàng, tạo ra những sự kiện rủi ro có thể làm tổn thất đến nguồn thu của tổ chức. Nguyên nhân là bởi ngân hàng là chủ thể trong lĩnh vực kinh doanh mặt hàng đặc biệt: “tiền tệ” - loại hàng hóa có tính nhạy cảm và sức cuốn hút rất lớn; rủi ro trong ngân hàng cũng vì thế mà rất lớn và đa dạng.

Có thể nói RRHĐ là một khái niệm rất rộng, bởi rủi ro này xảy đến trong mọi khía cạnh của quá trình làm việc, HĐKD thường ngày. Hiện nay, RRHĐ được định nghĩa như sau: “RRHĐ được xác định là rủi ro xảy ra tổn thất gây ra bởi sự vận hành nội bộ thiếu hoàn thiện hay không hiệu quả, bởi con người và hệ thống, hoặc bởi các sự kiện bên ngoài. Định nghĩa này bao gồm rủi ro pháp lý, nhưng không bao gồm rủi ro chiến lược và rủi ro danh tiếng”.

Các loại rủi ro có mối quan hệ mật thiết với nhau. Một rủi ro không xảy ra một mình nó mà kéo theo và/hoặc là hệ quả của một sự kiện rủi ro khác. Giả sử như cán bộ tín dụng vi phạm đạo đức nghề nghiệp (rủi ro hoạt động) gây hậu quả mất vốn của ngân hàng (tức gây ra rủi ro tín dụng và rủi ro thanh khoản). RRHĐ nằm tiềm ẩn trong mọi hoạt động của ngân hàng chứ không chỉ nằm trong hoạt động tín dụng, nó ảnh hưởng cả bởi yếu tố chủ quan từ nội bộ con người, quy trình, quy định, sản phẩm của ngân hàng, lẫn yếu tố khách quan từ các yếu tố bên ngoài như cơ sở vật chất, hạ tầng, nền tảng pháp lý, kinh tế vĩ mô.

RRHĐ ảnh hưởng lâu dài đến uy tín và kết quả kinh doanh của ngân hàng. Có những sự kiện RRHĐ không ảnh hưởng đến lợi nhuận trước mắt của ngân hàng nhưng thế giới cũng đã ghi nhận không ít các sự kiện RRHĐ mà ảnh hưởng của nó làm sụp đổ cả một ngân hàng lớn và sâu xa hơn là hệ thống tài chính tiền tệ của một đất nước. Có thể kể đến ở đây là sự kiện phá sản ngân hàng Barings – một ngân hàng bán buôn lâu đời tại vương quốc Anh, xảy ra những sai phạm đạo đức của một nhân viên ngân hàng – ông Nick Leeson đồng thời phản ánh sự yếu kém, lỏng lẻo của quy trình kiểm tra, kiểm soát nội bộ lúc bấy giờ.

Ngân hàng muốn phát triển một cách bền vững thì song song với tăng trưởng phải là QTRR bài bản, có chiến lược rõ ràng, phù hợp với tình hình hiện tại của ngân hàng, phù hợp với pháp luật Việt Nam và tiến tới bám sát quy chuẩn thế giới. Do đó, việc tuân thủ các nguyên tắc cơ bản là vô cùng quan trọng.

Việc triển khai quy trình QTRRHĐ cần thực hiện bài bản và hiệu quả để đảm bảo giảm thiểu các sự kiện rủi ro có thể xảy ra. Cần có các biện pháp phòng ngừa, dự báo và xử lý sự cố kịp thời để không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng.

Có nhiều công cụ để QTRRHĐ, từ các biện pháp đơn giản như kiểm tra, giám sát đến các công cụ phức tạp hơn như mô hình hóa rủi ro. Việc lựa chọn công cụ nào phụ thuộc vào quy mô, mức độ phức tạp của hoạt động ngân hàng.

Áp dụng Basel II trong quản trị Ngân hàng là một xu thế tất yếu, là nhiệm vụ trọng tâm mà tất cả các Ngân hàng đều đang hướng tới thực hiện. Việc triển khai Basel II sẽ giúp các ngân hàng nâng cao năng lực cạnh tranh, hội nhập quốc tế.

Ngân hàng TMCP Quân Đội (MB) đã có những bước tiến vượt bậc về tốc độ tăng trưởng tín dụng, cập nhật công nghệ thông tin, đi đầu trong phong trào đạt chuẩn Basel II trước thời hạn. MB cần tiếp tục nỗ lực phát triển hệ thống quản lý rủi ro nói chung và rủi ro hoạt động nói riêng.

Giới thiệu ngắn gọn về lịch sử hình thành, phát triển, cơ cấu tổ chức và hoạt động kinh doanh của MBBank. Đánh giá sơ bộ về tình hình kinh doanh của MBBank trong giai đoạn gần đây.

Phân tích số liệu về các sai sót, lỗi trong hoạt động của MBBank. Đề cập đến một số vụ việc rủi ro hoạt động cụ thể đã xảy ra tại MBBank. Đánh giá mức độ nghiêm trọng và ảnh hưởng của các rủi ro này.

Phân tích khung quản trị rủi ro, cơ cấu tổ chức bộ máy quản trị rủi ro, mô hình quản trị rủi ro và quy trình quản trị rủi ro hoạt động tại MBBank. Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu của hệ thống QTRRHĐ hiện tại.

Nêu rõ mục tiêu, định hướng phát triển chung của MBBank trong tương lai. Xác định mục tiêu, định hướng cụ thể cho hoạt động quản trị rủi ro hoạt động tại MBBank.

Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao năng lực và trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ quản lý rủi ro. Xây dựng văn hóa quản trị rủi ro trong toàn ngân hàng.

Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống quản lý rủi ro, bao gồm hệ thống công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu và các công cụ hỗ trợ. Rà soát, sửa đổi và bổ sung các quy trình, quy định liên quan đến quản trị rủi ro hoạt động.