QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH BẮC NINH

• Tác giả: Nguyễn Thị Huyền
• Người hướng dẫn: TS. Nghiêm Văn Bảy
• Trường học: Học Viện Ngân Hàng
• Chuyên ngành: Tài Chính - Ngân Hàng
• Đề tài: Quản Lý Rủi Ro Tín Dụng Tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Công Thương Việt Nam - Chi Nhánh Bắc Ninh
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ RỦI RO TÍN DỤNG VÀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 1.1. KHÁI QUÁT VỀ TÍN DỤNG VÀ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 1.2. Khái niệm tín dụng
• 1.3. Khái niệm rủi ro tín dụng
• 1.4. Đặc điểm rủi ro tín dụng
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH BẮC NINH
• 2.1. KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG – CHI NHÁNH BẮC NINH
• 2.2. Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng Công thương Việt Nam- Chi nhánh Bắc Ninh
• 2.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy
• 2.4. Một số kết quả hoạt động kinh doanh chủ yếu của NH TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Bắc Ninh
• 2.5. THỰC TRẠNG RỦI RO TÍN DỤNG VÀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NH TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH BẮC NINH
• 2.5.1. Thực trạng rủi ro tín dụng tại NH TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Bắc Ninh
• 2.5.2. Thực trạng quản lý rủi ro tín dụng tại NH TMCP Công thương Việt Nam – Chi nhánh Bắc Ninh
• 2.6. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM- CHI NHÁNH BẮC NINH
• 2.6.1. Kết quả đạt được
• 2.6.2. Hạn chế và nguyên nhân
• 3. CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH BẮC NINH
• 3.1. ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG VÀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG GIAI ĐOẠN 2021-2025 TẠI NH TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH BẮC NINH
• 3.1.1. Định hướng phát triển hoạt động tín dụng giai đoạn 2021-2025
• 3.1.2. Định hướng về quản lý rủi ro tín dụng giai đoạn 2021-2025
• 3.2. GIẢI PHÁP QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH BẮC NINH
• 3.2.1. Giải pháp về hoạch định chiến lược quản lý rủi ro tín dụng tại Vietinbank Bắc Ninh
• 3.2.2. Giải pháp về giám sát quản lý rủi ro tín dụng tại Vietinbank Bắc Ninh
• 3.2.3. Giải pháp về điều chỉnh sau giám sát quản lý rủi ro tín dụng
• 3.2.4. Các giải pháp khác
• 3.3. ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ
• 3.3.1. Kiến nghị đối với tỉnh Bắc Ninh
• 3.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước và hiệp hội Ngân hàng
• 3.3.3. Kiến nghị đối với NH TMCP Công thương Việt Nam
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Quản Lý Rủi Ro Tín Dụng Khái Niệm Vai Trò

Bài viết này đi sâu vào quản lý rủi ro tín dụng (RRTD), một yếu tố then chốt trong hoạt động ngân hàng. RRTD là khả năng Ngân hàng không thu hồi được đầy đủ vốn và lãi từ các khoản vay, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận và sự ổn định tài chính của VietinBank Bắc Ninh. Việc hiểu rõ khái niệm và vai trò của quản lý rủi ro tín dụng là nền tảng để xây dựng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Quản lý rủi ro tín dụng không chỉ là việc giảm thiểu tổn thất mà còn là tối ưu hóa hiệu quả sử dụng vốn, đảm bảo sự phát triển bền vững cho VietinBank trong bối cảnh kinh tế Bắc Ninh ngày càng năng động. Bài viết tham khảo các công trình nghiên cứu về quản lý RRTD để làm rõ vấn đề này.

1.1. Định nghĩa chi tiết về Rủi ro Tín Dụng Ngân Hàng

Rủi ro tín dụng xảy ra khi người vay không thể trả nợ gốc hoặc lãi theo thỏa thuận ban đầu. Đây là một trong những rủi ro lớn nhất mà các ngân hàng phải đối mặt. Theo Thông tư 02/2013/TT-NHNN, RRTD là tổn thất có khả năng xảy ra đối với nợ của TCTD do khách hàng không thực hiện hoặc không có khả năng thực hiện nghĩa vụ theo cam kết. Rủi ro này có thể dẫn đến giảm lợi nhuận, tăng nợ xấu và thậm chí gây ra khủng hoảng thanh khoản cho ngân hàng. Các nhà quản lý và cán bộ tín dụng cần có kỹ năng đánh giá rủi ro tín dụng chính xác để đưa ra quyết định cho vay hợp lý.

1.2. Tầm quan trọng của Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng hiệu quả

Quản trị rủi ro tín dụng hiệu quả giúp ngân hàng duy trì sự ổn định tài chính, tối ưu hóa lợi nhuận và tuân thủ các quy định pháp luật. Một hệ thống quản trị RRTD tốt bao gồm các quy trình phân tích tín dụng, đánh giá tài sản đảm bảo, và giám sát chặt chẽ các khoản vay. Việc áp dụng các mô hình quản lý rủi ro tín dụng tiên tiến, tuân thủ Basel II và Basel III, là rất quan trọng. VietinBank Bắc Ninh cần liên tục cải tiến hệ thống quản trị RRTD để đối phó với các thách thức mới trong môi trường kinh doanh.

II. Phân tích Thực Trạng Rủi Ro Tín Dụng Tại VietinBank Bắc Ninh

Chương này tập trung phân tích thực trạng rủi ro tín dụng tại VietinBank Bắc Ninh, dựa trên số liệu giai đoạn 2018-2020. Giai đoạn này chứng kiến nhiều biến động kinh tế, bao gồm cả ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, tác động lớn đến khả năng trả nợ của khách hàng. Phân tích này sẽ đi sâu vào các chỉ số nợ xấu VietinBank, cơ cấu nợ, và hiệu quả các biện pháp phòng ngừa rủi ro tín dụng hiện tại. Kết quả phân tích sẽ là cơ sở để đề xuất các giải pháp cải thiện quản lý rủi ro tín dụng cho VietinBank Bắc Ninh trong tương lai.

2.1. Đánh giá Tỷ Lệ Nợ Xấu và Nợ Quá Hạn của Chi Nhánh

Tỷ lệ nợ xấu và nợ quá hạn là những chỉ số quan trọng để đánh giá chất lượng tín dụng của VietinBank Bắc Ninh. Bảng số liệu về các chỉ tiêu phản ánh chất lượng tín dụng cho thấy sự biến động của hai chỉ số này trong giai đoạn 2018-2020. Các yếu tố như Kinh tế Bắc Ninh, chính sách cho vay, và khả năng quản lý nợ của khách hàng đều ảnh hưởng đến tỷ lệ nợ xấu. Cần phân tích sâu hơn để xác định nguyên nhân chính gây ra tình trạng này và đề xuất các biện pháp khắc phục.

2.2. Phân tích Cơ Cấu Khách Hàng Doanh Nghiệp và Khách Hàng Cá Nhân

Cơ cấu khách hàng doanh nghiệp và khách hàng cá nhân ảnh hưởng lớn đến rủi ro tín dụng của VietinBank Bắc Ninh. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) thường có rủi ro cao hơn so với các doanh nghiệp lớn. Tương tự, các khoản vay tiêu dùng cá nhân cũng có thể tiềm ẩn rủi ro nếu không được quản lý chặt chẽ. Phân tích cơ cấu khách hàng giúp ngân hàng điều chỉnh chính sách tín dụng phù hợp với từng đối tượng, giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận.

2.3. Đánh giá hiệu quả công tác thu hồi nợ xấu VietinBank Bắc Ninh

Hiệu quả công tác thu hồi nợ xấu là một yếu tố quan trọng trong quản lý rủi ro tín dụng tại VietinBank Bắc Ninh. Chi nhánh đã triển khai các biện pháp như: đôn đốc thu nợ, tái cơ cấu nợ, khởi kiện khách hàng vi phạm, và bán tài sản đảm bảo. Đánh giá hiệu quả của từng biện pháp giúp ngân hàng tập trung nguồn lực vào những giải pháp hiệu quả nhất, giảm thiểu tổn thất do nợ xấu gây ra. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận liên quan để đảm bảo quá trình thu hồi nợ diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.

III. Giải Pháp Quản Lý Rủi Ro Tín Dụng Hiệu Quả Cho VietinBank Bắc Ninh

Dựa trên phân tích thực trạng rủi ro tín dụng, chương này đề xuất các giải pháp quản lý rủi ro tín dụng hiệu quả cho VietinBank Bắc Ninh. Các giải pháp này tập trung vào cải thiện quy trình phân tích tín dụng, nâng cao năng lực đánh giá rủi ro, và tăng cường giám sát các khoản vay. Ngoài ra, chương này cũng đề xuất các giải pháp về chính sách tín dụng, đào tạo cán bộ tín dụng, và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý rủi ro tín dụng. Mục tiêu là xây dựng một hệ thống quản lý rủi ro tín dụng toàn diện và hiệu quả, giúp VietinBank Bắc Ninh đạt được sự phát triển bền vững.

3.1. Nâng cao năng lực phân tích tín dụng và đánh giá rủi ro

Nâng cao năng lực phân tích tín dụng và đánh giá rủi ro là yếu tố then chốt trong quản lý rủi ro tín dụng. VietinBank Bắc Ninh cần đầu tư vào đào tạo cán bộ tín dụng, trang bị kiến thức và kỹ năng phân tích hiện đại. Cần xây dựng các mô hình đánh giá rủi ro tín dụng phù hợp với đặc điểm của thị trường Bắc Ninh. Quy trình phân tích tín dụng cần được chuẩn hóa và thực hiện một cách nghiêm túc, đảm bảo tính khách quan và chính xác.

3.2. Tăng cường giám sát và kiểm soát rủi ro tín dụng

Việc tăng cường giám sát và kiểm soát rủi ro tín dụng giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có biện pháp xử lý kịp thời. VietinBank Bắc Ninh cần xây dựng hệ thống báo cáo rủi ro định kỳ và đột xuất, cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác cho các nhà quản lý. Cần thành lập bộ phận chuyên trách về giám sát rủi ro tín dụng, đảm bảo tính độc lập và khách quan trong công tác kiểm tra. Các khoản vay cần được theo dõi sát sao, đặc biệt là các khoản vay có dấu hiệu rủi ro cao.

3.3. Hoàn thiện chính sách tín dụng và quy trình quản lý

Hoàn thiện chính sách tín dụng và quy trình quản lý giúp đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong hoạt động tín dụng. VietinBank Bắc Ninh cần rà soát lại các chính sách tín dụng hiện hành, điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế và định hướng phát triển của ngân hàng. Quy trình quản lý cần được chuẩn hóa và thực hiện một cách nghiêm túc, đảm bảo tính tuân thủ và giảm thiểu rủi ro. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận liên quan trong quá trình xây dựng và thực hiện chính sách tín dụng.

IV. Ứng Dụng Basel II III vào Quản Lý Rủi Ro tại VietinBank BN

Việc áp dụng các chuẩn mực Basel II và Basel III là một bước quan trọng để nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro tín dụng tại VietinBank Bắc Ninh. Basel II tập trung vào việc đánh giá vốn dựa trên rủi ro, trong khi Basel III tăng cường yêu cầu về vốn và thanh khoản. Việc tuân thủ các chuẩn mực này giúp VietinBank nâng cao năng lực cạnh tranh, tăng cường niềm tin của nhà đầu tư, và đảm bảo sự ổn định tài chính trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Cần có lộ trình cụ thể và kế hoạch triển khai chi tiết để áp dụng Basel II/III một cách hiệu quả.

4.1. Áp dụng phương pháp ICAAP để đánh giá rủi ro

ICAAP (Internal Capital Adequacy Assessment Process) là một quy trình đánh giá nội bộ về mức độ đủ vốn của ngân hàng so với các rủi ro mà ngân hàng phải đối mặt. Việc áp dụng ICAAP giúp VietinBank Bắc Ninh xác định được nhu cầu vốn cần thiết để đối phó với các rủi ro tín dụng, rủi ro hoạt động, và rủi ro thị trường. Quy trình ICAAP cần được thực hiện định kỳ và có sự tham gia của các bộ phận liên quan để đảm bảo tính toàn diện và chính xác.

4.2. Xây dựng hệ thống đo lường rủi ro tín dụng theo chuẩn mực quốc tế

Xây dựng hệ thống đo lường rủi ro tín dụng theo chuẩn mực quốc tế giúp VietinBank Bắc Ninh đánh giá và quản lý rủi ro một cách khách quan và chính xác. Các phương pháp đo lường như VaR (Value at Risk) và Expected Shortfall cần được áp dụng để định lượng mức độ rủi ro của các khoản vay. Hệ thống đo lường rủi ro cần được liên tục cập nhật và cải tiến để đáp ứng với các thay đổi của thị trường và quy định pháp luật.

V. Đề xuất và Kiến nghị về Quản lý Rủi ro Tín dụng tại Bắc Ninh

Chương này trình bày các đề xuất và kiến nghị nhằm hoàn thiện quản lý rủi ro tín dụng tại VietinBank Bắc Ninh. Các kiến nghị này hướng đến việc cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, và tăng cường sự phối hợp giữa các bên liên quan. Mục tiêu là tạo điều kiện thuận lợi cho VietinBank Bắc Ninh phát triển bền vững và đóng góp vào sự phát triển kinh tế của tỉnh Bắc Ninh.

5.1. Kiến nghị đối với UBND tỉnh Bắc Ninh

UBND tỉnh Bắc Ninh cần tạo môi trường kinh doanh minh bạch và thuận lợi cho các doanh nghiệp, giúp giảm thiểu rủi ro tín dụng cho các ngân hàng. Cần tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng, phát triển các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao, và hỗ trợ các doanh nghiệp SMEs. UBND tỉnh cần phối hợp chặt chẽ với các ngân hàng để triển khai các chương trình tín dụng ưu đãi cho các đối tượng chính sách.

5.2. Kiến nghị đối với NHNN và Hiệp hội Ngân hàng

NHNN cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về quản lý rủi ro tín dụng, đảm bảo tính đồng bộ và phù hợp với các chuẩn mực quốc tế. Hiệp hội Ngân hàng cần tăng cường vai trò kết nối và hỗ trợ các ngân hàng trong việc chia sẻ kinh nghiệm và áp dụng các giải pháp quản lý rủi ro tín dụng hiệu quả. NHNN và Hiệp hội Ngân hàng cần phối hợp chặt chẽ để triển khai các chương trình đào tạo và nâng cao năng lực cho cán bộ tín dụng.

VI. Kết Luận Hướng Đi Mới Cho Quản Lý Rủi Ro Tín Dụng VietinBank BN

Luận văn đã trình bày một cách tổng quan về quản lý rủi ro tín dụng tại VietinBank Bắc Ninh, phân tích thực trạng, và đề xuất các giải pháp cải thiện. Hy vọng rằng, những kết quả nghiên cứu trong luận văn này sẽ đóng góp vào việc nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro tín dụng tại VietinBank Bắc Ninh, giúp ngân hàng phát triển bền vững và đóng góp vào sự phát triển kinh tế của tỉnh Bắc Ninh.

6.1. Tóm tắt các phát hiện chính của nghiên cứu

Nghiên cứu đã chỉ ra những điểm mạnh và hạn chế trong công tác quản lý rủi ro tín dụng tại VietinBank Bắc Ninh, đồng thời đề xuất các giải pháp cụ thể để khắc phục những hạn chế đó. Các phát hiện chính bao gồm: (1) Nhu cầu nâng cao năng lực phân tích tín dụng; (2) Sự cần thiết của việc tăng cường giám sát và kiểm soát rủi ro tín dụng; (3) Vai trò quan trọng của việc hoàn thiện chính sách tín dụng.

6.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo về Quản lý rủi ro tín dụng

Các nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các giải pháp được đề xuất trong luận văn, hoặc nghiên cứu sâu hơn về ảnh hưởng của các yếu tố vĩ mô (ví dụ: lãi suất, lạm phát) đến rủi ro tín dụng của VietinBank Bắc Ninh. Ngoài ra, cũng có thể nghiên cứu về việc áp dụng các công nghệ mới (ví dụ: trí tuệ nhân tạo, học máy) trong quản lý rủi ro tín dụng.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam chịu ảnh hưởng sâu rộng từ các biến động toàn cầu như khủng hoảng tài chính 2010-2014 và đại dịch COVID-19 từ năm 2020, hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại đã bộc lộ nhiều điểm yếu, đặc biệt là rủi ro tín dụng (RRTD) gia tăng nhanh chóng. Tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công Thương Việt Nam (VietinBank) - Chi nhánh Bắc Ninh, giai đoạn 2018-2020, tỷ lệ nợ xấu và nợ quá hạn có xu hướng tăng, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh và khả năng cạnh tranh của ngân hàng. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý RRTD tại VietinBank Bắc Ninh trong giai đoạn này, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực quản lý rủi ro đến năm 2025. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động tín dụng và quản lý RRTD tại chi nhánh Bắc Ninh, với dữ liệu chính được thu thập từ báo cáo tài chính, số liệu nợ xấu, nợ quá hạn và các quy định pháp luật liên quan. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc góp phần ổn định hoạt động ngân hàng, giảm thiểu tổn thất tài chính và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương thông qua việc nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro tín dụng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý rủi ro tín dụng hiện đại, trong đó có:

• Lý thuyết quản lý rủi ro tín dụng: Nhấn mạnh quá trình nhận dạng, đo lường, theo dõi và kiểm soát rủi ro nhằm duy trì mức độ rủi ro trong phạm vi chấp nhận được, tối đa hóa lợi nhuận ngân hàng.
• Mô hình 6C: Đánh giá rủi ro khách hàng qua 6 yếu tố gồm Tư cách (Character), Năng lực (Capacity), Thu nhập (Cash), Tài sản đảm bảo (Collateral), Điều kiện kinh tế (Conditions) và Kiểm soát (Control).
• Mô hình điểm số Z (Altman Z-score): Phân loại mức độ rủi ro của doanh nghiệp dựa trên các chỉ số tài chính như vốn lưu động, lợi nhuận giữ lại, doanh thu, giúp dự đoán khả năng phá sản.
• Mô hình xếp hạng tín dụng của Moody’s và Standard & Poor’s: Hệ thống đánh giá tín nhiệm khách hàng dựa trên các yếu tố tài chính và phi tài chính, hỗ trợ phân loại rủi ro và ra quyết định cấp tín dụng.

Các khái niệm chính bao gồm: rủi ro tín dụng, nợ quá hạn, nợ xấu, dự phòng rủi ro tín dụng, chính sách tín dụng, quy trình quản lý rủi ro tín dụng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp từ các nguồn chính thức như báo cáo tài chính, bảng cân đối kế toán, các văn bản pháp luật và quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cùng các tài liệu học thuật trong và ngoài nước. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp thống kê mô tả, so sánh theo chuỗi thời gian giai đoạn 2018-2020 và so sánh không gian với các ngân hàng thương mại khác tại Bắc Ninh như Techcombank và HDBank. Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ các khoản tín dụng và báo cáo quản lý rủi ro tín dụng của VietinBank Bắc Ninh trong giai đoạn nghiên cứu. Phương pháp phân tích kết hợp định tính và định lượng nhằm đánh giá thực trạng, nhận diện các hạn chế và đề xuất giải pháp phù hợp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ nợ xấu và nợ quá hạn tăng trong giai đoạn 2018-2020: Tỷ lệ nợ xấu tại VietinBank Bắc Ninh dao động khoảng 1,5% đến 2,3%, vượt mức chuẩn an toàn dưới 1,5% của Ngân hàng Nhà nước. Nợ quá hạn chiếm khoảng 4% tổng dư nợ, gây áp lực lớn lên chi phí dự phòng rủi ro.

2. Cơ cấu dư nợ chưa hợp lý: Dư nợ tập trung nhiều vào các ngành có rủi ro cao như sản xuất kinh doanh và xuất nhập khẩu, trong khi tỷ trọng dư nợ ngắn hạn chiếm khoảng 60%, làm tăng rủi ro thanh khoản.

3. Quy trình quản lý rủi ro tín dụng còn nhiều hạn chế: Việc giám sát sau cho vay chưa chặt chẽ, cán bộ tín dụng thiếu kinh nghiệm và chưa áp dụng đầy đủ các mô hình định lượng hiện đại như Altman Z-score hay hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ.

4. So sánh với các ngân hàng khác tại Bắc Ninh: Techcombank và HDBank áp dụng hệ thống quản lý rủi ro tín dụng chuyên nghiệp hơn, với tỷ lệ nợ xấu dưới 1% và quy trình thẩm định, giám sát chặt chẽ, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng nợ xấu tăng là do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 làm gián đoạn hoạt động sản xuất kinh doanh của khách hàng, đồng thời quy trình quản lý rủi ro tín dụng tại VietinBank Bắc Ninh chưa đồng bộ và thiếu sự đổi mới công nghệ. So với các ngân hàng như Techcombank và HDBank, VietinBank còn hạn chế trong việc áp dụng các mô hình đánh giá rủi ro hiện đại và chưa xây dựng được bộ máy quản lý rủi ro tín dụng chuyên trách. Kết quả này được minh họa qua biểu đồ tỷ lệ nợ xấu và nợ quá hạn qua các năm, cho thấy xu hướng tăng rõ rệt trong giai đoạn 2019-2020. Việc cải thiện quản lý rủi ro tín dụng không chỉ giúp giảm thiểu tổn thất tài chính mà còn nâng cao uy tín và khả năng cạnh tranh của ngân hàng trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Hoạch định chiến lược quản lý rủi ro tín dụng bài bản: Xây dựng chiến lược quản lý rủi ro tín dụng giai đoạn 2021-2025 với mục tiêu giảm tỷ lệ nợ xấu xuống dưới 1,5%, đồng thời đa dạng hóa danh mục tín dụng theo ngành nghề và kỳ hạn. Chủ thể thực hiện là Ban lãnh đạo chi nhánh, thời gian triển khai trong năm 2021.

2. Tăng cường giám sát và kiểm soát sau cho vay: Thiết lập bộ phận chuyên trách giám sát tín dụng, áp dụng công nghệ thông tin để theo dõi tình hình sử dụng vốn vay và khả năng trả nợ của khách hàng. Mục tiêu giảm thiểu rủi ro tiềm ẩn, thực hiện trong vòng 12 tháng.

3. Đào tạo và nâng cao năng lực cán bộ tín dụng: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý rủi ro tín dụng, áp dụng các mô hình định lượng hiện đại như Altman Z-score và hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ. Mục tiêu nâng cao chất lượng thẩm định và phê duyệt tín dụng, thực hiện liên tục từ 2021 đến 2023.

4. Ứng dụng công nghệ và xây dựng hệ thống quản lý rủi ro tín dụng hiện đại: Đầu tư hệ thống phần mềm quản lý rủi ro tín dụng tích hợp các công cụ phân tích dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI) để nâng cao khả năng dự báo và kiểm soát rủi ro. Thời gian thực hiện từ 2022 đến 2025.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo và quản lý ngân hàng thương mại: Giúp xây dựng chiến lược và chính sách quản lý rủi ro tín dụng hiệu quả, nâng cao năng lực quản trị rủi ro.

2. Cán bộ tín dụng và quản lý rủi ro: Cung cấp kiến thức chuyên sâu về các mô hình đánh giá và kiểm soát rủi ro tín dụng, hỗ trợ công tác thẩm định và giám sát tín dụng.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Tài chính - Ngân hàng: Là tài liệu tham khảo quý giá về lý thuyết và thực tiễn quản lý rủi ro tín dụng tại ngân hàng thương mại Việt Nam.

4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức tín dụng: Hỗ trợ trong việc xây dựng chính sách, quy định và giám sát hoạt động tín dụng nhằm đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng.

Câu hỏi thường gặp

1. Rủi ro tín dụng là gì và tại sao nó quan trọng đối với ngân hàng?
   Rủi ro tín dụng là khả năng khách hàng không trả được nợ gốc hoặc lãi đúng hạn, gây tổn thất cho ngân hàng. Quản lý rủi ro tín dụng giúp ngân hàng duy trì an toàn tài chính và tăng hiệu quả kinh doanh.

2. Các phương pháp chính để đo lường rủi ro tín dụng là gì?
   Phương pháp định tính như mô hình 6C và phương pháp định lượng như mô hình điểm số Z, hệ thống xếp hạng tín dụng của Moody’s và S&P được sử dụng để đánh giá mức độ rủi ro của khách hàng.

3. Tỷ lệ nợ xấu bao nhiêu là an toàn cho ngân hàng?
   Theo quy định, tỷ lệ nợ xấu dưới 1,5% được xem là mức an toàn. Tỷ lệ cao hơn có thể ảnh hưởng đến khả năng thanh khoản và lợi nhuận của ngân hàng.

4. Làm thế nào để giảm thiểu rủi ro tín dụng sau khi cấp vốn?
   Ngân hàng cần tăng cường giám sát, theo dõi việc sử dụng vốn vay, đánh giá tình hình tài chính khách hàng định kỳ và áp dụng các biện pháp xử lý nợ kịp thời.

5. Vai trò của công nghệ trong quản lý rủi ro tín dụng hiện nay?
   Công nghệ giúp tự động hóa quy trình thẩm định, phân tích dữ liệu lớn và dự báo rủi ro chính xác hơn, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý và giảm thiểu tổn thất.

Kết luận

• Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực trạng quản lý rủi ro tín dụng tại VietinBank Bắc Ninh giai đoạn 2018-2020, chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân chủ yếu.
• Phân tích so sánh với các ngân hàng khác tại Bắc Ninh giúp rút ra bài học kinh nghiệm quý báu cho chi nhánh.
• Đề xuất các giải pháp chiến lược, giám sát, đào tạo và ứng dụng công nghệ nhằm nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro tín dụng đến năm 2025.
• Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn trong việc ổn định hoạt động ngân hàng và góp phần phát triển kinh tế địa phương.
• Khuyến nghị VietinBank Bắc Ninh triển khai đồng bộ các giải pháp và thường xuyên đánh giá hiệu quả để thích ứng với biến động thị trường.

Hành động tiếp theo là xây dựng kế hoạch chi tiết triển khai các giải pháp đề xuất và tổ chức đào tạo cán bộ nhằm nâng cao năng lực quản lý rủi ro tín dụng. Các nhà quản lý ngân hàng và chuyên gia tài chính nên tham khảo nghiên cứu này để áp dụng hiệu quả trong thực tiễn.