Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý, trở thành yếu tố then chốt quyết định sự phát triển bền vững của địa phương và quốc gia. Tỉnh Bắc Ninh, với mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2022, đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển kinh tế xã hội. Theo báo cáo, quy mô kinh tế của tỉnh tăng trưởng liên tục, với GRDP năm 2019 ước đạt 169.7 nghìn tỷ đồng, gấp 1.7 lần so với năm 2014, trong khi GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 154.4 triệu đồng/người. Trong đó, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực quản lý và trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ các cấp.

Luận văn tập trung nghiên cứu quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên tại Trường Chính trị Nguyễn Văn Cừ tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn từ năm 2016 đến nay. Mục tiêu chính là đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt động giảng dạy, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhằm góp phần trực tiếp nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của trường. Nghiên cứu có phạm vi tập trung vào đội ngũ giảng viên và hoạt động giảng dạy tại trường, với các số liệu khảo sát thực tế và phân tích chuyên sâu.

Ý nghĩa của nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp luận cứ khoa học và thực tiễn cho công tác quản lý giáo dục chính trị tại địa phương, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bắc Ninh trong thời kỳ mới.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục và mô hình quản lý hoạt động giảng dạy hiện đại. Trong đó, lý thuyết dạy học định hướng kết quả đầu ra (Outcomes Based Curriculum - OBC) được áp dụng để đánh giá chất lượng giảng dạy, nhấn mạnh vai trò của người học là chủ thể trong quá trình nhận thức và phát triển năng lực. Lý thuyết quản lý giáo dục được hiểu là quá trình tác động có chủ đích của nhà quản lý nhằm điều phối, tổ chức và kiểm tra hoạt động giảng dạy để đạt mục tiêu đề ra.

Các khái niệm chính bao gồm:

  • Hoạt động giảng dạy (HĐGD): Quá trình tương tác giữa giảng viên và học viên nhằm truyền thụ kiến thức, kỹ năng và phát triển phẩm chất người học.
  • Quản lý hoạt động giảng dạy: Tác động có kế hoạch của chủ thể quản lý vào quá trình giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng đào tạo.
  • Phương pháp giảng dạy tích cực: Các phương pháp như giảng dạy theo tình huống, theo dự án, lấy học viên làm trung tâm, khuyến khích sự chủ động, sáng tạo của người học.
  • Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học: Yếu tố hỗ trợ quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả giảng dạy.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn. Nguồn dữ liệu chính bao gồm:

  • Số liệu khảo sát thực trạng hoạt động giảng dạy của giảng viên tại Trường Chính trị Nguyễn Văn Cừ tỉnh Bắc Ninh từ năm 2016 đến nay.
  • Phỏng vấn trực tiếp, điều tra viết, quan sát và thu thập ý kiến chuyên gia.
  • Thống kê toán học để phân tích số liệu khảo sát.

Cỡ mẫu khảo sát tập trung vào toàn bộ giảng viên của trường, đảm bảo tính đại diện và khách quan. Phương pháp chọn mẫu là chọn mẫu toàn bộ nhằm thu thập đầy đủ thông tin về hoạt động giảng dạy và quản lý. Phân tích dữ liệu sử dụng các công cụ thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ phần trăm và đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố tác động.

Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm 2016 đến năm 2019, phù hợp với giai đoạn thu thập số liệu và phân tích thực trạng, đồng thời đề xuất các giải pháp quản lý phù hợp với điều kiện thực tế của trường.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng xây dựng đề cương và bài giảng: Khoảng 85% giảng viên thực hiện soạn bài và xây dựng đề cương môn học đúng kế hoạch, tuy nhiên chỉ khoảng 70% bài giảng được thông qua và kiểm tra kỹ lưỡng trước khi lên lớp. Việc này ảnh hưởng đến chất lượng bài giảng và sự chuẩn bị của giảng viên.

  2. Mức độ thực hiện kế hoạch giảng dạy: Có khoảng 90% giảng viên tuân thủ đúng kế hoạch giảng dạy về nội dung và thời gian, nhưng vẫn còn khoảng 10% chưa thực hiện nghiêm túc, gây ảnh hưởng đến tiến độ đào tạo chung.

  3. Sử dụng phương pháp giảng dạy: Khoảng 65% giảng viên áp dụng các phương pháp giảng dạy tích cực như thảo luận, tình huống, dự án; tuy nhiên, 35% còn sử dụng phương pháp truyền thống, thuyết trình một chiều, làm giảm hiệu quả tiếp thu của học viên.

  4. Hoạt động nghiên cứu khoa học: Chỉ có khoảng 50% giảng viên tham gia nghiên cứu khoa học phục vụ giảng dạy, cho thấy sự hạn chế trong việc kết hợp nghiên cứu và giảng dạy để nâng cao chất lượng bài giảng.

  5. Quản lý hoạt động giảng dạy: Sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy và Ban Giám hiệu được đánh giá cao với tỷ lệ đồng thuận trên 80%, tuy nhiên công tác kiểm tra, đánh giá và phản hồi từ học viên còn chưa được thực hiện thường xuyên và hiệu quả.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những hạn chế trên xuất phát từ nhiều yếu tố khách quan và chủ quan. Về khách quan, điều kiện cơ sở vật chất và thiết bị dạy học còn thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy hiện đại. Về chủ quan, năng lực chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm của một số giảng viên chưa đồng đều, ảnh hưởng đến việc áp dụng phương pháp giảng dạy tích cực.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành giáo dục chính trị cấp tỉnh, kết quả khảo sát tại Trường Chính trị Nguyễn Văn Cừ tương đồng với xu hướng chung về sự cần thiết đổi mới phương pháp giảng dạy và tăng cường nghiên cứu khoa học gắn liền với giảng dạy. Việc quản lý giờ lên lớp, phân công giảng dạy và đánh giá kết quả học tập của học viên cũng cần được cải tiến để nâng cao hiệu quả đào tạo.

Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ phần trăm giảng viên thực hiện các hoạt động quản lý giảng dạy, biểu đồ tròn phân bố phương pháp giảng dạy được sử dụng, và bảng tổng hợp đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động giảng dạy.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo: Đảng ủy và Ban Giám hiệu cần tiếp tục nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát công tác quản lý hoạt động giảng dạy, đảm bảo thực hiện nghiêm túc các kế hoạch đào tạo. Thời gian thực hiện: ngay trong năm học tiếp theo. Chủ thể thực hiện: Ban Giám hiệu, Đảng ủy trường.

  2. Đổi mới phương pháp giảng dạy: Khuyến khích giảng viên áp dụng các phương pháp giảng dạy tích cực, lấy học viên làm trung tâm, giảm thời gian thuyết trình truyền thống xuống dưới 75% tổng thời gian giảng dạy. Thời gian thực hiện: trong vòng 1-2 năm. Chủ thể thực hiện: Khoa chuyên môn, giảng viên.

  3. Nâng cao năng lực giảng viên: Tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng về phương pháp giảng dạy hiện đại và kỹ năng nghiên cứu khoa học, nhằm nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm. Thời gian thực hiện: định kỳ hàng năm. Chủ thể thực hiện: Phòng Đào tạo, Ban Tổ chức.

  4. Tăng cường kiểm tra, đánh giá và phản hồi: Xây dựng hệ thống kiểm tra, đánh giá chất lượng bài giảng và giờ lên lớp, đồng thời tổ chức lấy ý kiến phản hồi của học viên để điều chỉnh kịp thời. Thời gian thực hiện: triển khai ngay và duy trì thường xuyên. Chủ thể thực hiện: Ban Giám hiệu, Khoa chuyên môn.

  5. Cải thiện cơ sở vật chất và thiết bị dạy học: Đầu tư nâng cấp trang thiết bị hiện đại, đảm bảo phục vụ tốt cho hoạt động giảng dạy và học tập. Thời gian thực hiện: kế hoạch 3 năm. Chủ thể thực hiện: Ban Quản lý cơ sở vật chất, Ban Giám hiệu.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban Giám hiệu và cán bộ quản lý các trường chính trị cấp tỉnh: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng và hoàn thiện công tác quản lý hoạt động giảng dạy, nâng cao hiệu quả đào tạo cán bộ.

  2. Giảng viên các trường chính trị: Tham khảo các phân tích về phương pháp giảng dạy, quản lý giờ lên lớp và nghiên cứu khoa học nhằm nâng cao năng lực chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm.

  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý giáo dục: Cung cấp tài liệu tham khảo về quản lý hoạt động giảng dạy trong bối cảnh giáo dục chính trị, đồng thời làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo.

  4. Cơ quan quản lý giáo dục và đào tạo tại địa phương: Hỗ trợ xây dựng chính sách, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bắc Ninh và các địa phương tương tự.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản lý hoạt động giảng dạy có vai trò như thế nào trong nâng cao chất lượng đào tạo?
    Quản lý hoạt động giảng dạy giúp điều phối, kiểm soát quá trình giảng dạy, đảm bảo nội dung, phương pháp và tiến độ phù hợp với mục tiêu đào tạo, từ đó nâng cao hiệu quả và chất lượng đào tạo.

  2. Phương pháp giảng dạy tích cực là gì và tại sao cần áp dụng?
    Phương pháp giảng dạy tích cực là các phương pháp khuyến khích sự chủ động, sáng tạo của học viên như thảo luận, tình huống, dự án. Áp dụng giúp học viên phát triển năng lực thực tiễn và tư duy phản biện.

  3. Làm thế nào để nâng cao năng lực giảng viên trong trường chính trị?
    Thông qua các lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, kỹ năng sư phạm và nghiên cứu khoa học, giảng viên được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.

  4. Yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến quản lý hoạt động giảng dạy tại Trường Chính trị Nguyễn Văn Cừ?
    Ngoài sự lãnh đạo của Đảng ủy và Ban Giám hiệu, năng lực giảng viên và điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học là những yếu tố ảnh hưởng lớn đến hiệu quả quản lý hoạt động giảng dạy.

  5. Làm thế nào để thu thập phản hồi từ học viên hiệu quả?
    Có thể tổ chức khảo sát định kỳ, lấy ý kiến trực tiếp hoặc qua các công cụ đánh giá điện tử để thu thập phản hồi về chất lượng bài giảng và phương pháp giảng dạy, từ đó điều chỉnh phù hợp.

Kết luận

  • Quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên tại Trường Chính trị Nguyễn Văn Cừ tỉnh Bắc Ninh có vai trò quan trọng trong nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ địa phương.
  • Thực trạng cho thấy sự tuân thủ kế hoạch giảng dạy tốt nhưng còn hạn chế trong đổi mới phương pháp và nghiên cứu khoa học.
  • Các yếu tố như năng lực giảng viên, cơ sở vật chất và sự lãnh đạo của Đảng ủy ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả quản lý.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm tăng cường lãnh đạo, đổi mới phương pháp, nâng cao năng lực giảng viên và cải thiện cơ sở vật chất.
  • Nghiên cứu mở ra hướng đi cho các bước tiếp theo trong việc hoàn thiện công tác quản lý giáo dục chính trị tại địa phương, kêu gọi các bên liên quan cùng phối hợp thực hiện.