I. Bối cảnh lịch sử và tiền đề lý luận cho sự hình thành quan điểm về tương lai các nền văn minh của S
Cuối thế kỷ XX và đầu thế kỷ XXI là giai đoạn chứng kiến nhiều biến động lớn trong bối cảnh chính trị, kinh tế và xã hội toàn cầu. Sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở các nước Đông Âu và Liên Xô đã tạo ra một cú sốc lớn cho cục diện chính trị thế giới. Mỹ, với vai trò siêu cường duy nhất, đã cố gắng củng cố vị thế của mình thông qua việc thiết lập một trật tự thế giới mới. Tuy nhiên, sự nổi lên của các cường quốc khác, đặc biệt là Trung Quốc và Nga, đã làm cho vị thế của Mỹ bị thách thức. Bên cạnh đó, cuộc cách mạng khoa học - công nghệ đã thúc đẩy xu hướng toàn cầu hóa, làm thay đổi cách thức giao tiếp và tương tác giữa các quốc gia. Xu hướng này không chỉ tạo ra cơ hội mà còn đặt ra nhiều thách thức cho các nền văn minh, đặc biệt là trong bối cảnh xung đột văn hóa và tôn giáo ngày càng gia tăng. Samuel P. Huntington đã chỉ ra rằng, sự đụng độ giữa các nền văn minh sẽ trở thành nhân tố chi phối chính trị thế giới trong tương lai.
1.1. Đặc điểm kinh tế chính trị xã hội giai đoạn cuối thế kỷ XX đầu thế kỷ XXI
Giai đoạn này được đặc trưng bởi sự sụp đổ của hệ thống xã hội chủ nghĩa, dẫn đến sự tái cấu trúc cục diện chính trị toàn cầu. Mỹ đã cố gắng khẳng định vị thế siêu cường của mình, nhưng sự trỗi dậy của các cường quốc khác đã làm cho trật tự thế giới trở nên đa cực hơn. Cuộc cách mạng khoa học - công nghệ đã tạo ra những thay đổi sâu sắc trong cách thức giao tiếp và tương tác giữa các quốc gia, đồng thời thúc đẩy xu hướng toàn cầu hóa. Những vấn đề như chiến tranh hạt nhân, khủng bố và xung đột sắc tộc đã trở thành những thách thức lớn đối với an ninh toàn cầu. Điều này đã dẫn đến sự cần thiết phải có một cái nhìn mới về mối quan hệ giữa các nền văn minh, như Huntington đã chỉ ra trong tác phẩm của mình.
II. Nội dung quan điểm của S
Trong tác phẩm 'Sự va chạm của các nền văn minh', Huntington đã đưa ra khái niệm 'văn minh' và phân chia các nền văn minh thành những nhóm khác nhau, mỗi nhóm có đặc điểm văn hóa, tôn giáo riêng. Ông cho rằng, sự xung đột giữa các nền văn minh sẽ trở thành nhân tố chính chi phối chính trị thế giới trong tương lai. Quan điểm này đã gây ra nhiều tranh cãi trong giới học giả, nhưng cũng đã mở ra một hướng nghiên cứu mới về mối quan hệ giữa văn hóa và chính trị. Huntington nhấn mạnh rằng, ranh giới giữa các nền văn minh sẽ trở thành chiến tuyến trong các cuộc xung đột trong tương lai. Điều này không chỉ có ý nghĩa lý thuyết mà còn có giá trị thực tiễn trong việc hiểu và giải quyết các vấn đề xung đột hiện nay.
2.1. Khái niệm văn minh và sự phân chia các nền văn minh
Huntington định nghĩa 'văn minh' là một thực thể văn hóa lớn, bao gồm các yếu tố như tôn giáo, ngôn ngữ, truyền thống và lịch sử. Ông phân chia các nền văn minh thành những nhóm lớn như văn minh phương Tây, văn minh Hồi giáo, văn minh Ấn Độ, và văn minh Trung Quốc. Mỗi nền văn minh có những đặc điểm riêng biệt, và sự khác biệt này có thể dẫn đến xung đột. Huntington cho rằng, trong bối cảnh toàn cầu hóa, sự giao thoa giữa các nền văn minh sẽ ngày càng gia tăng, nhưng đồng thời cũng sẽ tạo ra những căng thẳng và xung đột. Quan điểm này đã mở ra một hướng nghiên cứu mới về mối quan hệ giữa văn hóa và chính trị, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu biết về các nền văn minh khác nhau trong việc giải quyết các vấn đề xung đột hiện nay.
