Phê bình sinh thái trong truyện đồng thoại của Trần Đức Tiến và Trần Bảo Định

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỞ ĐẦU

0.1. Lý do chọn đề tài

0.2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề

0.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

0.4. Phương pháp nghiên cứu

0.5. Đóng góp của đề tài

0.6. Cấu trúc của luận văn

1. CHƯƠNG 1: PHÊ BÌNH SINH THÁI VÀ HÀNH TRÌNH TÌM VỀ TỰ NHIÊN TRONG TRUYỆN ĐỒNG THOẠI CỦA TRẦN ĐỨC TIẾN VÀ TRẦN BẢO ĐỊNH

1.1. Phê bình sinh thái - một hướng tiếp cận mới trong văn học Việt Nam hiện nay

1.2. Sơ lược về phê bình sinh thái

1.3. Sơ lược về quá trình phát triển của phê bình sinh thái tại Việt Nam

1.4. Những hướng phê bình sinh thái trong truyện đồng thoại của Trần Đức Tiến và Trần Bảo Định

1.5. Hành trình tìm về tự nhiên trong truyện đồng thoại của Trần Đức Tiến và Trần Bảo Định

1.6. Truyện đồng thoại – mảng sáng tác quan trọng của văn học Việt Nam

1.7. Trần Đức Tiến – “người đánh kẻng” sinh thái trong truyện đồng thoại

1.8. Trần Bảo Định – “người nâng cấp” vị thế sinh thái trong truyện đồng thoại

1.9. Tiểu kết chương 1

2. CHƯƠNG 2: NỘI DUNG TRUYỆN ĐỒNG THOẠI CỦA TRẦN ĐỨC TIẾN VÀ TRẦN BẢO ĐỊNH TỪ GÓC NHÌN SINH THÁI

2.1. Tự nhiên – thế giới bình bình đẳng, đại đồng

2.2. Nơi dung hòa những yếu tố khởi nguồn sự sống

2.3. Nơi thích nghi và đấu tranh sinh tồn

2.4. Nơi thăng hoa của niềm hạnh phúc

2.5. Tâm thế bất an sinh thái của con người

2.6. Dự cảm, lo âu trước sự mong manh giữa an lạc và bất toàn

2.7. Khát khao níu giữ cái đẹp

2.8. Những thanh âm khẩn thiết trước thảm trạng môi trường

2.9. Tiếng kêu cứu cho nỗi đau của Mẹ - Tự nhiên

2.10. Lời dự báo về tương lai sinh thái

2.11. Tiểu kết chương 2

3. CHƯƠNG 3: NGHỆ THUẬT TRUYỆN ĐỒNG THOẠI CỦA TRẦN ĐỨC TIẾN VÀ TRẦN BẢO ĐỊNH TỪ GÓC NHÌN SINH THÁI

3.1. Khắc họa không – thời gian nghệ thuật

3.2. Không – thời gian thôn dã bình yên

3.3. Không – thời gian đô thị xô bồ, gấp gáp

3.4. Không – thời gian kỳ ảo

3.5. Lựa chọn điểm nhìn trần thuật

3.5.1. Điểm nhìn trẻ thơ – gần gũi, trân trọng tự nhiên

3.5.2. Điểm nhìn người lớn – trăn trở, chiêm nghiệm về lỗi lầm trước tự nhiên

3.5.3. Sự phối kết điểm nhìn

3.6. Linh hoạt sử dụng giọng điệu trần thuật

3.6.1. Giọng trong trẻo, hồn nhiên – khúc hoan ca trước thiên nhiên kì thú

3.6.2. Giọng triết lí, quan hoài – lời tự vấn, nỗi khắc khoải trước sự tàn lụi của môi trường sinh thái

3.7. Tiểu kết chương 3

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Phê bình sinh thái và truyện đồng thoại

Phê bình sinh thái là một hướng tiếp cận mới trong văn học Việt Nam hiện đại, đặc biệt trong nghiên cứu truyện đồng thoại. Phê bình sinh thái không chỉ phân tích mối quan hệ giữa con người và tự nhiên mà còn nhấn mạnh sự cân bằng sinh thái. Truyện đồng thoại của Trần Đức Tiến và Trần Bảo Định được xem là những tác phẩm tiêu biểu, phản ánh sự tương tác giữa con người và môi trường. Những tác phẩm này không chỉ dành cho thiếu nhi mà còn mang thông điệp sâu sắc về bảo vệ môi trường, phù hợp với bối cảnh khủng hoảng sinh thái toàn cầu.

1.1. Sơ lược về phê bình sinh thái

Phê bình sinh thái xuất hiện từ những năm 1940, phát triển mạnh vào thập niên 1990, lan rộng ra nhiều lĩnh vực nghiên cứu. Nó đặt ra các vấn đề gốc rễ của sự mất cân bằng sinh thái, hướng đến giải pháp dài hạn để bảo vệ môi trường. Trong văn học, phê bình sinh thái giúp phân tích cách các tác phẩm phản ánh mối quan hệ giữa con người và tự nhiên, từ đó nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường.

1.2. Phê bình sinh thái trong truyện đồng thoại

Truyện đồng thoại của Trần Đức Tiến và Trần Bảo Định là những tác phẩm tiêu biểu trong việc áp dụng phê bình sinh thái. Những câu chuyện này không chỉ mang tính giải trí mà còn chứa đựng thông điệp sâu sắc về bảo vệ môi trường. Chúng khơi gợi tình yêu thiên nhiên, đồng thời cảnh báo về hậu quả của việc phá hủy môi trường.

II. Nội dung truyện đồng thoại từ góc nhìn sinh thái

Nội dung truyện đồng thoại của Trần Đức Tiến và Trần Bảo Định phản ánh sự tương tác giữa con người và tự nhiên. Những tác phẩm này không chỉ mô tả thế giới tự nhiên mà còn nhấn mạnh sự cân bằng sinh thái. Chúng khắc họa những tình huống, nhân vật, và cốt truyện liên quan đến môi trường, từ đó truyền tải thông điệp về bảo vệ thiên nhiên.

2.1. Tự nhiên trong truyện đồng thoại

Trong truyện đồng thoại, tự nhiên được mô tả như một thế giới bình đẳng, nơi mọi sinh vật đều có quyền tồn tại. Trần Đức Tiến và Trần Bảo Định sử dụng hình tượng và biểu tượng để khắc họa sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Những tác phẩm này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường, đồng thời cảnh báo về hậu quả của việc phá hủy thiên nhiên.

2.2. Tâm thế bất an sinh thái

Truyện đồng thoại của Trần Đức Tiến và Trần Bảo Định cũng phản ánh tâm thế bất an của con người trước sự mong manh của môi trường. Những tác phẩm này khắc họa nỗi lo âu, dự cảm về sự tàn lụi của thiên nhiên, đồng thời kêu gọi sự thức tỉnh của con người trong việc bảo vệ môi trường.

III. Nghệ thuật truyện đồng thoại từ góc nhìn sinh thái

Nghệ thuật trong truyện đồng thoại của Trần Đức Tiến và Trần Bảo Định được thể hiện qua cách xây dựng không gian, thời gian, và điểm nhìn trần thuật. Những yếu tố này không chỉ tạo nên sức hấp dẫn cho tác phẩm mà còn góp phần truyền tải thông điệp sinh thái một cách hiệu quả.

3.1. Không gian và thời gian nghệ thuật

Không gian và thời gian trong truyện đồng thoại được xây dựng một cách tinh tế, phản ánh sự tương tác giữa con người và tự nhiên. Trần Đức Tiến và Trần Bảo Định sử dụng không gian thôn dã, đô thị, và kỳ ảo để khắc họa sự đa dạng của môi trường, từ đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ thiên nhiên.

3.2. Điểm nhìn và giọng điệu trần thuật

Điểm nhìn và giọng điệu trần thuật trong truyện đồng thoại được sử dụng linh hoạt để truyền tải thông điệp sinh thái. Trần Đức Tiến và Trần Bảo Định sử dụng điểm nhìn trẻ thơ để khơi gợi tình yêu thiên nhiên, đồng thời sử dụng giọng điệu triết lý để cảnh báo về hậu quả của việc phá hủy môi trường.

Luận Văn Thạc Sĩ: Phê Bình Sinh Thái Trong Truyện Đồng Thoại Của Trần Đức Tiến Và Trần Bảo Định