Luận văn thạc sĩ về phát triển thị trường vốn xanh: Kinh nghiệm quốc tế và hàm ý cho Việt Nam

• Tác giả: Nguyễn Thùy Anh
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Anh Thu
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Kinh tế Quốc tế
• Đề tài: Phát Triển Thị Trường Vốn Xanh: Kinh Nghiệm Quốc Tế Và Bài Học Cho Việt Nam
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• TÓM TẮT
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC BIỂU ĐỒ
• MỤC LỤC
• PHẦN MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN
• 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
• 1.2. Cơ sở lý luận về phát triển thị trường vốn xanh
• 1.3. Khái niệm về phát triển thị trường vốn xanh
• 1.4. Sự cần thiết phát triển thị trường vốn xanh
• 1.5. Các nội dung của phát triển thị trường vốn xanh
• 1.6. Các nhân tố tác động tiến trình triển khai và kết quả của việc phát triển thị trường vốn xanh
• 1.7. Công tác triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường vốn xanh
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Cách tiếp cận
• 2.2. Các phương pháp thu thập dữ liệu
• 2.3. Các phương pháp phân tích dữ liệu
• 2.4. Xây dựng khung phân tích
• 3. CHƯƠNG 3: KINH NGHIỆM QUỐC TẾ
• 3.1. Các ý tưởng và thông lệ tốt trên thế giới về thị trường vốn xanh
• 3.2. Các ý tưởng và thông lệ tốt về trái phiếu xanh
• 3.3. Các ý tưởng và thông lệ tốt về chỉ số xanh
• 3.4. Các quy định áp dụng cho thị trường vốn xanh
• 3.5. Kinh nghiệm về phát triển thị trường vốn xanh ở một số quốc gia
• 3.5.1. Cơ sở lựa chọn quốc gia nghiên cứu
• 3.5.2. Kinh nghiệm về phát triển thị trường vốn xanh tại Pháp
• 3.5.3. Kinh nghiệm phát triển thị trường vốn xanh tại Braxin
• 3.5.4. Kinh nghiệm về phát triển thị trường vốn xanh tại Nam Phi
• 4. CHƯƠNG 4: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG VỐN XANH VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH CHO VIỆT NAM
• 4.1. Thực trạng phát triển thị trường vốn xanh tại Việt Nam
• 4.2. Khung pháp lý hỗ trợ triển khai thị trường vốn xanh tại Việt Nam
• 4.3. Thực trạng về phát triển thị trường vốn xanh ở Việt Nam
• 4.4. Thuận lợi và khó khăn khi triển khai phát triển thị trường vốn xanh ở Việt Nam
• 4.5. Hàm ý chính sách về phát triển thị trường vốn xanh ở Việt Nam
• 4.5.1. Về sản phẩm triển khai
• 4.5.2. Về các quy định
• 4.5.3. Về các giải pháp hỗ trợ
• PHẦN MỞ ĐẦU

I. Tổng quan về thị trường vốn xanh

Thị trường vốn xanh là một phần quan trọng trong hệ thống tài chính toàn cầu, nhằm huy động nguồn vốn cho các dự án bền vững và bảo vệ môi trường. Phát triển thị trường vốn xanh không chỉ giúp tăng cường khả năng tài chính cho các dự án xanh mà còn góp phần vào việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững. Theo các nghiên cứu, vốn xanh bao gồm các sản phẩm tài chính như trái phiếu xanh và chỉ số xanh, được thiết kế để thu hút đầu tư cho các hoạt động bảo vệ môi trường. Việc phát triển thị trường này là cần thiết để giải quyết các vấn đề như biến đổi khí hậu và tăng trưởng bền vững. Các quốc gia như Pháp, Đức và Nam Phi đã có những bước đi tiên phong trong việc xây dựng và phát triển thị trường vốn xanh, từ đó tạo ra những bài học quý giá cho Việt Nam.

1.1. Khái niệm và sự cần thiết phát triển thị trường vốn xanh

Khái niệm thị trường vốn xanh được định nghĩa là một hệ thống tài chính cho phép huy động vốn cho các dự án có lợi cho môi trường. Sự cần thiết phát triển thị trường này xuất phát từ nhu cầu cấp bách trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Theo báo cáo của UNEP, việc phát triển thị trường vốn xanh không chỉ giúp thu hút nguồn vốn từ khu vực tư nhân mà còn tạo ra cơ hội cho các nhà đầu tư tham gia vào các dự án có tác động tích cực đến môi trường. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Việt Nam, nơi mà nhu cầu vốn cho các dự án xanh ước tính lên tới 30 tỷ USD vào năm 2020.

II. Kinh nghiệm quốc tế trong phát triển thị trường vốn xanh

Nhiều quốc gia đã áp dụng các mô hình khác nhau để phát triển thị trường vốn xanh. Các kinh nghiệm này bao gồm việc phát triển các sản phẩm tài chính như trái phiếu xanh và các chỉ số xanh. Tại Pháp, thị trường trái phiếu xanh đã phát triển mạnh mẽ với sự hỗ trợ của chính phủ và các quy định rõ ràng về công bố thông tin. Tương tự, Nam Phi cũng đã xây dựng một khung pháp lý hỗ trợ cho việc phát triển các sản phẩm tài chính xanh. Những kinh nghiệm này cho thấy rằng việc xây dựng một khung pháp lý vững chắc và các chính sách hỗ trợ là rất quan trọng để thu hút đầu tư cho các dự án xanh. Việt Nam có thể học hỏi từ những mô hình này để phát triển thị trường vốn xanh của mình.

2.1. Các sản phẩm tài chính xanh

Các sản phẩm tài chính xanh như trái phiếu xanh đã trở thành công cụ quan trọng trong việc huy động vốn cho các dự án bền vững. Trái phiếu xanh không chỉ giúp các tổ chức phát hành thu hút vốn mà còn tạo ra sự minh bạch trong việc sử dụng nguồn vốn cho các dự án bảo vệ môi trường. Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, thị trường trái phiếu xanh đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ, với tổng dư nợ đạt 694 tỷ USD vào năm 2016. Điều này cho thấy tiềm năng lớn của thị trường vốn xanh trong việc hỗ trợ các mục tiêu phát triển bền vững.

III. Thực trạng phát triển thị trường vốn xanh tại Việt Nam

Tại Việt Nam, thị trường vốn xanh đang trong giai đoạn hình thành với nhiều thuận lợi và khó khăn. Mặc dù đã có những chính sách khuyến khích phát triển vốn xanh, nhưng việc huy động vốn từ khu vực tư nhân vẫn còn hạn chế. Theo các chuyên gia, khoảng 70% nhu cầu vốn cho các dự án xanh cần được huy động từ khu vực tư nhân. Tuy nhiên, sự tham gia của các tổ chức tín dụng và nhà đầu tư vẫn còn thấp. Để phát triển thị trường vốn xanh, Việt Nam cần xây dựng một khung pháp lý rõ ràng và các chính sách hỗ trợ cụ thể nhằm thu hút đầu tư cho các dự án bền vững.

3.1. Khung pháp lý và chính sách hỗ trợ

Khung pháp lý hiện tại cho thị trường vốn xanh tại Việt Nam còn thiếu và chưa đồng bộ. Mặc dù đã có một số quy định về tín dụng xanh và ngân hàng xanh, nhưng chưa có các hướng dẫn cụ thể và bắt buộc cho các tổ chức tài chính. Điều này dẫn đến việc các tổ chức tín dụng chưa thực sự hiểu rõ về vốn xanh và cách thức tham gia vào thị trường này. Để khắc phục tình trạng này, cần thiết phải xây dựng các quy định rõ ràng về công bố thông tin và tiêu chí đánh giá tính xanh của các dự án.

IV. Hàm ý chính sách cho phát triển thị trường vốn xanh tại Việt Nam

Để phát triển thị trường vốn xanh, Việt Nam cần có những chính sách cụ thể nhằm thu hút đầu tư cho các dự án bền vững. Các chính sách này nên bao gồm việc phát triển các sản phẩm tài chính xanh, xây dựng các quy định về công bố thông tin và tạo ra các giải pháp hỗ trợ cho các nhà đầu tư. Ngoài ra, việc tăng cường hợp tác quốc tế và học hỏi từ các kinh nghiệm của các quốc gia khác cũng là rất quan trọng. Các chính sách này không chỉ giúp thu hút vốn cho các dự án xanh mà còn góp phần vào việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam.

4.1. Đề xuất chính sách phát triển thị trường vốn xanh

Các đề xuất chính sách cho thị trường vốn xanh tại Việt Nam bao gồm việc xây dựng một khung pháp lý rõ ràng cho các sản phẩm tài chính xanh, phát triển các chương trình đào tạo cho các tổ chức tín dụng về vốn xanh, và khuyến khích các nhà đầu tư tham gia vào các dự án bền vững. Bên cạnh đó, cần có các biện pháp hỗ trợ tài chính cho các dự án xanh, như giảm thuế hoặc cung cấp các khoản vay ưu đãi. Những chính sách này sẽ tạo ra một môi trường thuận lợi cho việc phát triển thị trường vốn xanh tại Việt Nam.

Tổng quan nghiên cứu

Phát triển thị trường vốn xanh là một trong những giải pháp tài chính quan trọng nhằm huy động nguồn vốn xã hội phục vụ tăng trưởng xanh và ứng phó biến đổi khí hậu. Tính đến tháng 7/2016, tổng dư nợ trái phiếu khí hậu toàn cầu đạt 694 tỷ USD, trong đó trái phiếu xanh chiếm khoảng 17% tương đương 118 tỷ USD và có tốc độ tăng trưởng hàng năm trên 50%. Tại Việt Nam, nhu cầu vốn cho tăng trưởng xanh đến năm 2020 ước tính khoảng 30 tỷ USD, trong đó 70% cần huy động từ khu vực tư nhân qua hệ thống ngân hàng và thị trường tài chính. Mặc dù thị trường vốn xanh tại Việt Nam còn manh nha, nhưng đã có những bước chuẩn bị về chính sách và nhận thức từ các cơ quan quản lý và thành viên thị trường.

Luận văn tập trung nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế về phát triển thị trường vốn xanh, đặc biệt là các sản phẩm tài chính xanh như trái phiếu xanh, chỉ số xanh và các quy định liên quan, nhằm đề xuất các hàm ý chính sách phù hợp cho Việt Nam. Phạm vi nghiên cứu giới hạn đến cuối năm 2015, tập trung vào các quốc gia điển hình như Pháp, Braxin, Nam Phi. Mục tiêu nghiên cứu nhằm làm rõ sự cần thiết phát triển thị trường vốn xanh, phân tích các kinh nghiệm quốc tế và đề xuất giải pháp phát triển thị trường vốn xanh tại Việt Nam. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh chiến lược tăng trưởng xanh và phát triển bền vững, góp phần nâng cao hiệu quả huy động vốn cho các dự án thân thiện môi trường.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn xây dựng khung lý thuyết dựa trên các khái niệm về kinh tế xanh, tài chính xanh và thị trường vốn xanh. Thị trường vốn xanh được định nghĩa là hạ tầng phục vụ đầu tư xanh, bao gồm phát triển sản phẩm tài chính xanh (trái phiếu xanh, chỉ số xanh), xây dựng quy định và tiêu chuẩn nhằm huy động vốn cho các dự án thân thiện môi trường, đồng thời nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các chủ thể tham gia thị trường. Lý thuyết tăng trưởng xanh nhấn mạnh vai trò của môi trường tự nhiên như một nhân tố sản xuất quan trọng nhưng thường bị đánh giá thấp trong các mô hình kinh tế truyền thống, dẫn đến thất bại thị trường và phân bổ nguồn lực không hiệu quả. Phát triển thị trường vốn xanh được xem là giải pháp khắc phục thất bại này thông qua việc điều chỉnh chi phí vốn, thúc đẩy đầu tư xanh và hạn chế đầu tư gây ô nhiễm.

Ba nội dung chính của phát triển thị trường vốn xanh gồm: (1) phát triển các sản phẩm tài chính xanh như trái phiếu xanh, chỉ số xanh, chứng chỉ quỹ đầu tư xanh; (2) xây dựng các quy định, quy chế về phát hành, niêm yết, công bố thông tin và giám sát đầu tư xanh; (3) phát triển các tổ chức hỗ trợ như xếp hạng xanh, đánh giá tính “xanh” của sản phẩm tài chính. Các nhân tố tác động đến phát triển thị trường vốn xanh bao gồm cơ sở hạ tầng thị trường, yếu tố con người (nhận thức, kỹ năng), khung khổ chính sách và sự phát triển của các thành viên thị trường.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn áp dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp, kết hợp phân tích chính sách, phân tích tình huống và phân tích nội dung. Nguồn dữ liệu bao gồm tài liệu học thuật, báo cáo quốc tế, văn bản pháp luật, số liệu thống kê và kết quả khảo sát thực tiễn. Cỡ mẫu khảo sát gồm đại diện các công ty niêm yết, công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ trên thị trường chứng khoán Việt Nam, với phương pháp chọn mẫu phi xác suất nhằm thu thập ý kiến chuyên sâu. Phương pháp phân tích dữ liệu bao gồm phân tích logic, phân tích chính sách và phân tích nội dung nhằm đánh giá tính khả thi và hiệu quả của các chính sách phát triển thị trường vốn xanh. Quá trình nghiên cứu diễn ra trong giai đoạn từ năm 2015 đến 2017, kết hợp phỏng vấn chuyên sâu với cán bộ quản lý thị trường và các chuyên gia trong lĩnh vực tài chính xanh.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng nhanh của thị trường trái phiếu xanh toàn cầu: Từ năm 2007 đến 2015, thị trường trái phiếu xanh tăng trưởng trên 50% mỗi năm, với tổng dư nợ đạt 118 tỷ USD vào năm 2016, chiếm 17% tổng trái phiếu khí hậu. Các quốc gia phát hành trái phiếu xanh đa dạng, bao gồm 23 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có nhiều nước G20 như Pháp, Đức, Trung Quốc, Mỹ.

2. Đa dạng sản phẩm tài chính xanh: Ngoài trái phiếu xanh, các chỉ số xanh như Dow Jones Sustainability Index, FTSE Good World Social Index và MSCI ESG được xây dựng để đánh giá và thu hút đầu tư vào các doanh nghiệp có hoạt động bền vững. Các chỉ số này sử dụng tiêu chí định tính và định lượng về môi trường, xã hội và quản trị (ESG).

3. Khung pháp lý và quy định hỗ trợ phát triển thị trường vốn xanh: Các quốc gia tiên tiến đã xây dựng bộ nguyên tắc phát hành trái phiếu xanh (GBP), quy định công bố thông tin minh bạch và giám sát việc sử dụng vốn. Ví dụ, SGDCK London yêu cầu tổ chức phát hành phải có chứng nhận độc lập về tính “xanh” của trái phiếu trước khi niêm yết.

4. Thực trạng và thách thức tại Việt Nam: Mặc dù đã có Chiến lược Quốc gia về Tăng trưởng xanh và các kế hoạch hành động ngành tài chính, thị trường vốn xanh tại Việt Nam vẫn còn sơ khai. Khảo sát nhận thức công chúng cho thấy mức độ hiểu biết và tham gia còn hạn chế, đồng thời thiếu các quy định pháp lý cụ thể và cơ chế giám sát hiệu quả.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân tăng trưởng nhanh của thị trường trái phiếu xanh toàn cầu xuất phát từ nhu cầu cấp thiết huy động vốn cho các dự án thân thiện môi trường và sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế trong việc xây dựng chuẩn mực và khung pháp lý. Sự đa dạng sản phẩm tài chính xanh giúp thu hút nhiều nhóm nhà đầu tư khác nhau, đồng thời nâng cao nhận thức về trách nhiệm xã hội và môi trường. Các quy định minh bạch và giám sát chặt chẽ tạo niềm tin cho nhà đầu tư, giảm rủi ro thông tin bất cân xứng.

Tại Việt Nam, mặc dù có nền tảng chính sách và nhu cầu vốn lớn, nhưng thị trường vốn xanh chưa phát triển do thiếu các tiêu chuẩn, quy định cụ thể và nhận thức còn hạn chế. So sánh với kinh nghiệm quốc tế, Việt Nam cần hoàn thiện khung pháp lý, xây dựng tiêu chí đánh giá tính “xanh” cho sản phẩm tài chính và tăng cường công tác truyền thông, đào tạo nâng cao năng lực cho các chủ thể tham gia thị trường. Dữ liệu khảo sát và phỏng vấn cho thấy sự đồng thuận về nhu cầu phát triển thị trường vốn xanh nhưng cũng chỉ ra các khó khăn về hạ tầng công nghệ, nguồn nhân lực và phối hợp chính sách.

Các kết quả có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng dư nợ trái phiếu xanh toàn cầu theo năm, bảng tổng hợp tiêu chí xây dựng chỉ số xanh và biểu đồ kết quả khảo sát nhận thức công chúng về thị trường vốn xanh tại Việt Nam.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý cho thị trường vốn xanh: Ban hành các quy định cụ thể về phát hành, niêm yết, công bố thông tin và giám sát các sản phẩm tài chính xanh, dựa trên các bộ nguyên tắc quốc tế như GBP. Thời gian thực hiện trong vòng 1-2 năm, do Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chủ trì.

2. Phát triển các sản phẩm tài chính xanh đa dạng: Khuyến khích phát hành trái phiếu xanh, xây dựng chỉ số xanh và chứng chỉ quỹ đầu tư xanh phù hợp với điều kiện Việt Nam. Tổ chức đào tạo, tập huấn cho các thành viên thị trường về thiết kế và vận hành sản phẩm. Thời gian triển khai 2-3 năm, phối hợp giữa SGDCK, các công ty chứng khoán và quỹ đầu tư.

3. Tăng cường năng lực và nhận thức cho các chủ thể tham gia: Triển khai các chương trình đào tạo, hội thảo nâng cao nhận thức về tài chính xanh cho cán bộ quản lý, nhà đầu tư và tổ chức phát hành. Xây dựng các tài liệu hướng dẫn và kênh truyền thông chuyên biệt. Thời gian liên tục, do các cơ quan quản lý và tổ chức đào tạo thực hiện.

4. Xây dựng hệ thống đánh giá, xếp hạng và giám sát tính “xanh”: Thiết lập các tổ chức độc lập đánh giá và xếp hạng sản phẩm tài chính xanh, đảm bảo tính minh bạch và tin cậy. Áp dụng công nghệ thông tin để giám sát việc sử dụng vốn và công bố thông tin định kỳ. Thời gian 2-3 năm, do UBCK và các tổ chức chuyên môn phối hợp thực hiện.

5. Tăng cường hợp tác quốc tế và học hỏi kinh nghiệm: Tham gia các sáng kiến quốc tế về tài chính xanh, trao đổi kinh nghiệm và tiếp nhận hỗ trợ kỹ thuật từ các tổ chức quốc tế. Thời gian liên tục, do Bộ Tài chính và UBCK chủ trì.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cơ quan quản lý nhà nước về tài chính và môi trường: Luận văn cung cấp cơ sở lý luận và kinh nghiệm quốc tế để xây dựng chính sách phát triển thị trường vốn xanh, hỗ trợ hoạch định chiến lược tăng trưởng xanh.

2. Các tổ chức phát hành và trung gian tài chính: Các công ty chứng khoán, ngân hàng, quỹ đầu tư có thể tham khảo để phát triển sản phẩm tài chính xanh, nâng cao năng lực quản lý và đáp ứng yêu cầu công bố thông tin.

3. Nhà đầu tư chuyên nghiệp và tổ chức nghiên cứu: Giúp hiểu rõ các tiêu chí đánh giá tính “xanh” của sản phẩm tài chính, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả và bền vững.

4. Các học giả và sinh viên nghiên cứu về kinh tế môi trường và tài chính bền vững: Cung cấp tài liệu tham khảo toàn diện về lý thuyết, phương pháp nghiên cứu và thực tiễn phát triển thị trường vốn xanh, phục vụ cho các nghiên cứu tiếp theo.

Câu hỏi thường gặp

1. Thị trường vốn xanh là gì và tại sao cần phát triển?
   Thị trường vốn xanh là hệ thống tài chính và sản phẩm tài chính nhằm huy động vốn cho các dự án thân thiện môi trường và phát triển bền vững. Phát triển thị trường này giúp khắc phục thất bại thị trường, phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn, thúc đẩy tăng trưởng xanh và ứng phó biến đổi khí hậu.

2. Trái phiếu xanh có đặc điểm gì khác biệt so với trái phiếu thông thường?
   Trái phiếu xanh có mục đích sử dụng vốn rõ ràng cho các dự án xanh, tuân thủ các nguyên tắc phát hành và được đánh giá tính “xanh” bởi tổ chức độc lập. Điều này tạo niềm tin cho nhà đầu tư và hỗ trợ huy động vốn hiệu quả cho các dự án bảo vệ môi trường.

3. Chỉ số xanh được xây dựng dựa trên tiêu chí nào?
   Chỉ số xanh sử dụng các tiêu chí định tính và định lượng về môi trường, xã hội và quản trị (ESG), kết hợp với các tiêu chí về vốn hóa và thanh khoản để lựa chọn doanh nghiệp vào rổ chỉ số, nhằm phản ánh hiệu quả hoạt động bền vững của các công ty.

4. Việt Nam đang gặp những khó khăn gì trong phát triển thị trường vốn xanh?
   Khó khăn chính gồm thiếu khung pháp lý cụ thể, nhận thức và năng lực của các chủ thể còn hạn chế, thiếu các tiêu chuẩn đánh giá tính “xanh” và cơ chế giám sát hiệu quả, cũng như hạ tầng công nghệ chưa đáp ứng đầy đủ.

5. Làm thế nào để Việt Nam học hỏi kinh nghiệm quốc tế trong phát triển thị trường vốn xanh?
   Việt Nam cần nghiên cứu các bộ nguyên tắc quốc tế như GBP, xây dựng tiêu chí đánh giá phù hợp, tăng cường đào tạo và truyền thông, thiết lập tổ chức đánh giá độc lập, đồng thời tham gia các sáng kiến và hợp tác quốc tế để tiếp nhận hỗ trợ kỹ thuật và kinh nghiệm thực tiễn.

Kết luận

• Phát triển thị trường vốn xanh là giải pháp tài chính quan trọng để huy động nguồn vốn cho tăng trưởng xanh và ứng phó biến đổi khí hậu, với thị trường trái phiếu xanh toàn cầu đạt tốc độ tăng trưởng trên 50% mỗi năm.
• Luận văn đã xây dựng khung lý thuyết và phân tích kinh nghiệm quốc tế về sản phẩm tài chính xanh, quy định và tổ chức hỗ trợ, làm cơ sở cho đề xuất chính sách tại Việt Nam.
• Thực trạng tại Việt Nam còn nhiều thách thức về khung pháp lý, nhận thức và năng lực, nhưng có nhiều thuận lợi từ chính sách quốc gia và sự quan tâm của các bên liên quan.
• Đề xuất các giải pháp hoàn thiện khung pháp lý, phát triển sản phẩm tài chính xanh, nâng cao năng lực, xây dựng hệ thống đánh giá và tăng cường hợp tác quốc tế.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các chính sách đề xuất, đào tạo nguồn nhân lực và xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ, nhằm thúc đẩy phát triển thị trường vốn xanh bền vững tại Việt Nam.

Quý độc giả và các nhà hoạch định chính sách được khuyến khích nghiên cứu sâu hơn và áp dụng các khuyến nghị trong luận văn để góp phần phát triển thị trường vốn xanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững và bảo vệ môi trường quốc gia.