I. Cơ sở lý luận về phát triển năng lực xây dựng môi trường vui chơi ở trường mầm non cho sinh viên
Năng lực xây dựng môi trường vui chơi (MTVC) cho trẻ ở trường mầm non là một trong những năng lực quan trọng mà sinh viên (SV) ngành giáo dục mầm non cần phát triển. Môi trường vui chơi không chỉ là không gian vật lý mà còn là nơi trẻ em phát triển toàn diện về thể chất, nhận thức, và xã hội. Việc xây dựng môi trường này đòi hỏi SV phải có kiến thức vững vàng về giáo dục mầm non và kỹ năng thực hành. Theo nghiên cứu, việc phát triển năng lực này giúp SV tự tin hơn trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục mầm non. "Môi trường vui chơi là nền tảng cho sự phát triển toàn diện của trẻ em". Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đào tạo SV có khả năng xây dựng môi trường vui chơi phù hợp với nhu cầu và đặc điểm phát triển của trẻ. Để đạt được điều này, các chương trình đào tạo cần được thiết kế lại, chú trọng đến việc phát triển năng lực xây dựng MTVC cho SV.
1.1. Khái niệm và cấu trúc năng lực
Năng lực xây dựng MTVC bao gồm nhiều thành tố khác nhau, từ kiến thức lý thuyết đến kỹ năng thực hành. Cấu trúc năng lực này không chỉ bao gồm khả năng thiết kế không gian vui chơi mà còn liên quan đến việc tổ chức các hoạt động giáo dục phù hợp. Theo các chuyên gia, "Năng lực này cần được phát triển thông qua các hoạt động trải nghiệm thực tế". Điều này cho thấy rằng việc học tập lý thuyết cần được kết hợp với thực hành để SV có thể áp dụng kiến thức vào thực tiễn. Các thành tố của năng lực này bao gồm khả năng quan sát, đánh giá và điều chỉnh môi trường vui chơi để đáp ứng nhu cầu của trẻ. Việc phát triển năng lực này không chỉ giúp SV tự tin hơn mà còn góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mầm non.
II. Thực trạng phát triển năng lực xây dựng môi trường vui chơi ở trường mầm non cho sinh viên
Thực trạng hiện nay cho thấy rằng việc phát triển năng lực xây dựng MTVC cho SV đại học sư phạm ngành giáo dục mầm non còn nhiều hạn chế. Nhiều chương trình đào tạo chưa chú trọng đến việc phát triển năng lực này, dẫn đến việc SV thiếu tự tin khi thực hành. "Thời gian dành cho hoạt động này còn ít và chưa có nhiều hoạt động chuyên biệt". Điều này ảnh hưởng đến khả năng của SV trong việc tổ chức các hoạt động vui chơi cho trẻ. Theo khảo sát, nhiều SV cho rằng họ chưa được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết để xây dựng MTVC hiệu quả. Việc đánh giá năng lực xây dựng MTVC của SV cũng chưa được thực hiện một cách chặt chẽ, thường mang tính hình thức. Điều này cho thấy cần có sự thay đổi trong cách thức tổ chức đào tạo và đánh giá năng lực của SV.
2.1. Nhận thức của giảng viên và sinh viên
Nhận thức của giảng viên và SV về sự cần thiết phải phát triển năng lực xây dựng MTVC là rất quan trọng. Nhiều giảng viên cho rằng việc phát triển năng lực này là cần thiết để nâng cao chất lượng giáo dục mầm non. Tuy nhiên, SV lại cảm thấy thiếu tự tin và chưa sẵn sàng cho việc thực hành. "Sự cần thiết phải phát triển năng lực này cần được nhấn mạnh trong chương trình đào tạo". Điều này cho thấy rằng cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa giảng viên và SV trong việc xây dựng môi trường học tập hiệu quả. Việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm thực tế sẽ giúp SV hiểu rõ hơn về vai trò của mình trong việc xây dựng MTVC cho trẻ.
III. Biện pháp phát triển năng lực xây dựng môi trường vui chơi ở trường mầm non cho sinh viên
Để phát triển năng lực xây dựng MTVC cho SV, cần có những biện pháp cụ thể và hiệu quả. Một trong những biện pháp quan trọng là tổ chức các hoạt động trải nghiệm thực tế tại các cơ sở giáo dục mầm non. "Hoạt động trải nghiệm giúp SV áp dụng kiến thức vào thực tiễn và phát triển kỹ năng cần thiết". Ngoài ra, cần thiết kế các chương trình đào tạo linh hoạt, chú trọng đến việc phát triển năng lực xây dựng MTVC. Việc kết hợp giữa lý thuyết và thực hành sẽ giúp SV tự tin hơn trong việc tổ chức các hoạt động vui chơi cho trẻ. Các giảng viên cũng cần có vai trò hướng dẫn và hỗ trợ SV trong quá trình học tập và thực hành. Điều này không chỉ giúp SV phát triển năng lực mà còn nâng cao chất lượng giáo dục mầm non.
3.1. Tổ chức hoạt động trải nghiệm
Tổ chức hoạt động trải nghiệm là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để phát triển năng lực xây dựng MTVC cho SV. Các hoạt động này không chỉ giúp SV hiểu rõ hơn về trẻ mà còn tạo cơ hội cho họ thực hành và rèn luyện kỹ năng. "Hoạt động trải nghiệm thực tế giúp SV áp dụng kiến thức vào thực tiễn và phát triển kỹ năng cần thiết". Việc tham gia vào các hoạt động này sẽ giúp SV tự tin hơn khi tổ chức các hoạt động vui chơi cho trẻ. Đồng thời, các giảng viên cũng cần hỗ trợ và hướng dẫn SV trong quá trình thực hành để đảm bảo rằng họ có thể phát triển năng lực một cách hiệu quả.
