## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013, việc phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các trường tiểu học và trung học cơ sở (THCS) đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên, với 21 trường tiểu học và 20 trường THCS, tổng số học sinh lần lượt là 13.133 và 8.701 em, công tác đội và phong trào thiếu nhi được chú trọng nhằm giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho học sinh. Tuy nhiên, đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội còn nhiều hạn chế về phẩm chất và năng lực do chưa được đào tạo chính quy, thường xuyên bị thay đổi do phân công nhiệm vụ.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát thực trạng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các trường tiểu học, THCS huyện Phú Bình trong giai đoạn 2017-2020, từ đó đề xuất các biện pháp phát triển đội ngũ đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Nghiên cứu có phạm vi tập trung tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên, với đối tượng là cán bộ quản lý và giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại các trường công lập.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng công tác đội, góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành giáo dục, đồng thời tạo môi trường giáo dục lành mạnh, phát huy vai trò của giáo viên làm Tổng phụ trách đội trong việc giáo dục kỹ năng sống, giá trị sống cho học sinh.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết phát triển nguồn nhân lực và quản lý giáo dục, trong đó:

- Lý thuyết phát triển nguồn nhân lực của Leonard Nadler nhấn mạnh ba nhiệm vụ chính: giáo dục và đào tạo, sử dụng nguồn nhân lực, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển.
- Quan điểm của Lê Trung Chinh về phát triển đội ngũ giáo viên là quá trình tác động của chủ thể quản lý nhằm phát triển cá nhân và tập thể giáo viên đáp ứng mục tiêu giáo dục.
- Các khái niệm chuyên ngành như “đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội”, “phát triển đội ngũ”, “năng lực công tác đội”, “chế độ chính sách giáo viên” được làm rõ để xây dựng cơ sở lý luận vững chắc.

Các khái niệm chính bao gồm: phẩm chất chính trị, năng lực nghiệp vụ công tác đội, kỹ năng tổ chức hoạt động đội, vai trò của Tổng phụ trách đội trong giáo dục thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp giữa nghiên cứu lý luận và thực tiễn:

- **Nguồn dữ liệu:** Thu thập từ các trường tiểu học, THCS huyện Phú Bình, các văn bản pháp luật, tài liệu chuyên ngành, báo cáo của ngành giáo dục.
- **Phương pháp khảo sát:** Điều tra bằng phiếu hỏi với 40 cán bộ quản lý và 40 giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại 10 trường tiểu học và THCS tiêu biểu.
- **Phương pháp phỏng vấn chuyên sâu:** Thu thập ý kiến từ cán bộ quản lý cấp Sở, Phòng Giáo dục, giáo viên có kinh nghiệm.
- **Phân tích thống kê:** Sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lý số liệu khảo sát, đánh giá thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng.
- **Timeline nghiên cứu:** Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2017-2020, với khảo sát thực trạng và đề xuất biện pháp phát triển đội ngũ đến năm 2020.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Cơ cấu đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội:** Đội ngũ gồm 40 giáo viên khảo sát, với tỷ lệ nữ chiếm khoảng 65%, độ tuổi chủ yếu từ 30-45 tuổi, thâm niên công tác trung bình 5-10 năm. Trình độ đào tạo chủ yếu đạt chuẩn đại học, tuy nhiên chỉ khoảng 40% được đào tạo chính quy về nghiệp vụ công tác đội.

2. **Chất lượng phẩm chất và năng lực:** 70% giáo viên được đánh giá có phẩm chất chính trị vững vàng, yêu nghề, yêu học sinh. Tuy nhiên, chỉ khoảng 55% có năng lực tổ chức hoạt động đội hiệu quả, còn lại thiếu kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm như tổ chức sự kiện, truyền thông.

3. **Thực trạng bồi dưỡng và đào tạo:** Khoảng 60% giáo viên tham gia các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác đội hàng năm, nhưng nội dung chưa đa dạng và chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu thực tế. Việc tự bồi dưỡng còn hạn chế do thiếu thời gian và nguồn lực.

4. **Chế độ chính sách và môi trường làm việc:** Mức phụ cấp trách nhiệm cho giáo viên làm Tổng phụ trách đội là 745.000 đồng/tháng, tuy nhiên nhiều giáo viên phản ánh chế độ đãi ngộ chưa tương xứng với công sức bỏ ra. Môi trường sư phạm tại các trường được đánh giá thân thiện nhưng còn thiếu sự hỗ trợ chuyên môn và tinh thần đồng đội.

### Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại huyện Phú Bình đã có những bước phát triển tích cực về số lượng và cơ cấu, phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục. Tuy nhiên, hạn chế về năng lực chuyên môn và kỹ năng nghiệp vụ công tác đội vẫn còn tồn tại, ảnh hưởng đến hiệu quả tổ chức các hoạt động phong trào thiếu nhi.

Nguyên nhân chủ yếu do việc đào tạo, bồi dưỡng chưa đồng bộ, thiếu tính thực tiễn và chưa được đầu tư đầy đủ về thời gian, kinh phí. So sánh với các nghiên cứu trong nước, tình trạng này là phổ biến, đòi hỏi sự quan tâm hơn nữa từ các cấp quản lý giáo dục.

Việc chế độ chính sách chưa đủ hấp dẫn cũng làm giảm động lực của giáo viên trong công tác đội. Môi trường sư phạm tích cực là nền tảng tốt, nhưng cần tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội để nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố độ tuổi, trình độ đào tạo, tỷ lệ tham gia bồi dưỡng và mức độ hài lòng về chế độ chính sách để minh họa rõ nét hơn thực trạng đội ngũ.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Xây dựng khung năng lực chuẩn cho giáo viên làm Tổng phụ trách đội:** Thiết kế bộ tiêu chuẩn năng lực bao gồm phẩm chất chính trị, kỹ năng nghiệp vụ, năng lực tổ chức hoạt động, kỹ năng giao tiếp và truyền thông. Thực hiện trong vòng 1 năm, do Phòng Giáo dục chủ trì phối hợp với các trường.

2. **Đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng:** Tổ chức các khóa tập huấn chuyên sâu, đa dạng hình thức (trực tiếp, trực tuyến), tập trung vào kỹ năng thực tiễn và cập nhật kiến thức mới. Mục tiêu tăng tỷ lệ giáo viên được bồi dưỡng lên 90% trong 2 năm tới.

3. **Hoàn thiện chính sách đãi ngộ:** Đề xuất tăng mức phụ cấp trách nhiệm, hỗ trợ kinh phí tham gia đào tạo, khen thưởng kịp thời các giáo viên có thành tích xuất sắc. Thực hiện phối hợp với các cơ quan chức năng trong 1-2 năm.

4. **Xây dựng đội ngũ giáo viên Tổng phụ trách cốt cán:** Lựa chọn, đào tạo đội ngũ giáo viên cốt cán làm đầu mối hỗ trợ, chia sẻ kinh nghiệm, thúc đẩy phát triển đồng đều trong toàn huyện. Thời gian triển khai 3 năm, do Phòng Giáo dục và các trường phối hợp thực hiện.

5. **Tăng cường kiểm tra, đánh giá công tác đội:** Thiết lập hệ thống đánh giá đa chiều, kết hợp tự đánh giá, đánh giá đồng nghiệp và cấp trên, nhằm nâng cao trách nhiệm và chất lượng công tác đội. Áp dụng thí điểm trong 1 năm và nhân rộng.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Cán bộ quản lý giáo dục cấp huyện, phòng giáo dục:** Nhận diện thực trạng, xây dựng chính sách phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội phù hợp với đặc thù địa phương.

2. **Hiệu trưởng và Ban giám hiệu các trường tiểu học, THCS:** Áp dụng các biện pháp tuyển chọn, bồi dưỡng và đánh giá giáo viên làm Tổng phụ trách đội nhằm nâng cao hiệu quả công tác đội.

3. **Giáo viên làm Tổng phụ trách đội:** Nắm bắt các yêu cầu về phẩm chất, năng lực, tham khảo các phương pháp bồi dưỡng và phát triển nghề nghiệp để nâng cao kỹ năng công tác đội.

4. **Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý giáo dục, Giáo dục học:** Tham khảo cơ sở lý luận, phương pháp nghiên cứu và kết quả thực tiễn để phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan đến phát triển đội ngũ giáo viên và công tác đội.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội lại quan trọng?**  
Đội ngũ này là lực lượng nòng cốt trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ, giáo dục kỹ năng sống và lý tưởng cách mạng cho học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

2. **Những yếu tố nào ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội?**  
Bao gồm năng lực quản lý của cán bộ quản lý, ý thức tự học, tự bồi dưỡng của giáo viên, môi trường sư phạm, chính sách đãi ngộ và nguồn lực đào tạo bồi dưỡng.

3. **Làm thế nào để nâng cao năng lực nghiệp vụ công tác đội cho giáo viên?**  
Thông qua các khóa đào tạo, tập huấn chuyên sâu, bồi dưỡng kỹ năng thực tiễn, tổ chức giao lưu học hỏi kinh nghiệm và tự bồi dưỡng có kế hoạch.

4. **Chế độ chính sách hiện nay dành cho giáo viên làm Tổng phụ trách đội như thế nào?**  
Giáo viên được hưởng phụ cấp trách nhiệm khoảng 745.000 đồng/tháng, có thời hạn cử làm Tổng phụ trách là 5 năm, sau đó được bố trí trở lại giảng dạy chuyên môn.

5. **Làm sao để đánh giá hiệu quả công tác của giáo viên làm Tổng phụ trách đội?**  
Sử dụng hệ thống đánh giá đa chiều, bao gồm đánh giá của cấp trên, đồng nghiệp, học sinh và tự đánh giá, kết hợp với việc kiểm tra, giám sát hoạt động thực tiễn.

## Kết luận

- Đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội tại huyện Phú Bình đã có bước phát triển về số lượng và cơ cấu, nhưng còn hạn chế về năng lực và kỹ năng nghiệp vụ.  
- Việc đào tạo, bồi dưỡng chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu thực tế, chế độ chính sách chưa tương xứng làm giảm động lực công tác.  
- Các yếu tố chủ quan và khách quan như năng lực quản lý, môi trường sư phạm, chính sách đãi ngộ ảnh hưởng lớn đến sự phát triển đội ngũ.  
- Đề xuất các biện pháp đồng bộ về xây dựng khung năng lực, đổi mới đào tạo, hoàn thiện chính sách và tăng cường đánh giá nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ.  
- Tiếp tục nghiên cứu, triển khai và giám sát các giải pháp trong giai đoạn 2021-2025 để đảm bảo phát triển bền vững đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội.

**Hành động tiếp theo:** Các cơ quan quản lý giáo dục và nhà trường cần phối hợp triển khai các biện pháp đề xuất, đồng thời tổ chức đánh giá định kỳ để điều chỉnh phù hợp với thực tiễn.  
**Kêu gọi:** Các bên liên quan hãy quan tâm đầu tư phát triển đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách đội để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ tương lai.