Phát Huy Tính Sáng Tạo Cho Học Sinh Lớp 2 Trong Dạy Học Mĩ Thuật Theo Phương Pháp Đan Mạch

• Tác giả: Nguyễn Thị Kim Phụng
• Người hướng dẫn: Th.S. Đàm Văn Thọ
• Trường học: Đại học Sư Phạm Đà Nẵng
• Chuyên ngành: Giáo dục tiểu học
• Đề tài: Phát Huy Tính Sáng Tạo Trong Dạy Học Mĩ Thuật Cho Học Sinh Lớp 2
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Đà Nẵng

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• PHẦN MỞ ĐẦU
• 0.1. Lí do chọn đề tài
• 0.2. Lịch sử nghiên cứu
• 0.2.1. Các công trình nghiên cứu sáng tạo trên thế giới
• 0.2.2. Ở Việt Nam
• 0.3. Mục đích nghiên cứu
• 0.4. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.5. Đối tượng nghiên cứu
• 0.6. Phương pháp nghiên cứu
• 0.6.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lí luận
• 0.6.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
• 0.6.3. Nhóm phương pháp thống kê toán học
• 0.7. Giả thiết khoa học
• 0.8. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
• 0.9. Cấu trúc đề tài
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. Cơ sở giáo dục học
• 1.1.1. Các khái niệm cơ bản
• 1.1.1.1. Khái niệm về Mĩ thuật
• 1.1.1.2. Khái niệm về sáng tạo
• 1.1.1.3. Khái niệm phương pháp Đan Mạch (SAEPS)
• 1.1.2. Năng lực sáng tạo của học sinh
• 1.1.2.1. Vai trò của năng lực sáng tạo đối với học sinh tiểu học
• 1.1.3. Quá trình hình thành và phát triển năng lực sáng tạo cho học sinh tiểu học
• 1.1.4. Một số vấn đề chung của phương pháp dạy học Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch
• 1.1.5. Nội dung chương trình Mĩ thuật ở lớp 2
• 1.1.6. Quan điểm xây dựng chương trình
• 1.2. Cơ sở tâm lí học
• 1.2.1. Đặc điểm tâm lí của học sinh tiểu học
• 1.2.2. Đặc điểm tranh vẽ của học sinh tiểu học
• 1.3. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
• 2.1. Xác định một số năng lực cá nhân của HS trong quá trình học tập môn Mĩ thuật dạy theo phương pháp Đan Mạch
• 2.1.1. Năng lực trải nghiệm
• 2.1.2. Năng lực kĩ năng và kĩ thuật (đặc thù môn học)
• 2.1.3. Năng lực biểu đạt
• 2.1.4. Năng lực phân tích và diễn giải
• 2.1.5. Năng lực giao tiếp và đánh giá
• 2.2. Khái quát tình hình chung về nhà trường
• 2.2.1. Về cơ sở vật chất
• 2.2.2. Về đội ngũ giáo viên và học sinh
• 2.2.3. Về chất lượng giáo dục
• 2.3. Khảo sát tình hình dạy học để phát huy tính sáng tạo cho học sinh lớp 2 trong dạy học Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch ở trường Tiểu học Huỳnh Ngọc Huệ
• 2.3.1. Mục đích khảo sát
• 2.3.2. Đối tượng và phạm vi khảo sát
• 2.3.3. Phương pháp khảo sát
• 2.3.4. Nội dung khảo sát
• 2.3.5. Kết quả khảo sát
• 2.4. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: NGHIÊN CỨU CÁC BIỆN PHÁP NHẰM PHÁT HUY TÍNH SÁNG TẠO CHO HỌC SINH LỚP 2 TRONG DẠY HỌC MĨ THUẬT THEO PHƯƠNG PHÁP ĐAN MẠCH
• 3.1. Các biện pháp nhằm phát huy tính sáng tạo cho học sinh lớp 2 trong dạy học Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch
• 3.1.1. Biện pháp 1: Phát huy và nâng cao vai trò của người thầy
• 3.1.2. Biện pháp 2: Sử dụng và chuẩn bị tốt đồ dùng dạy học
• 3.1.3. Biện pháp 3: Tạo tình huống khi vào phần giới thiệu bài
• 3.1.4. Biện pháp 4: Phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh trong phát hiện kiến thức mới
• 3.1.5. Biện pháp 5: Tổ chức lồng ghép các trò chơi, hội thi phù hợp
• 3.1.6. Biện pháp 6: Giới thiệu sản phẩm, tranh vẽ, mở triển lãm tranh theo từng chủ đề
• 3.1.7. Biện pháp 7: Quan tâm, chú trọng hơn tới hình thức tổ chức dạy học ngoài lớp môn Mỹ thuật đối với học sinh Tiểu học
• 3.2. Các bước tiến hành bài giảng Mĩ thuật đã áp dụng phương pháp Đan Mạch tạo hứng thú và phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo cho học sinh tiểu học
• 3.2.1. Hình thức tổ chức lớp học
• 3.2.2. Xây dựng kế hoạch, phương hướng thiết kế bài dạy, vận dụng quy trình vào các hoạt động học trong từng chủ đề Mĩ thuật
• 3.3. Tiến hành bài giảng
• 3.4. Tiểu kết chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 4.1. Mục đích thực nghiệm
• 4.2. Tiến hành thực nghiệm
• 4.2.1. Đối tượng thực nghiệm
• 4.2.2. Bố trí thực nghiệm
• 4.2.3. Các bước tiến hành thực nghiệm
• 4.3. Kết quả thực nghiệm
• 4.4. Tiểu kết chương 4
• PHẦN KẾT LUẬN
• Kết luận chung. Kết luận chung
• Đối với Ngành cấp trên. Đối với Ngành cấp trên
• Đối với Phòng Giáo dục. Đối với Phòng Giáo dục
• Hướng nghiên cứu tiếp theo của đề tài. Hướng nghiên cứu tiếp theo của đề tài
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHIẾU ĐIỀU TRA
• PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN
• BÀI KIỂM TRA

I. Tổng Quan Về Sáng Tạo Trong Mỹ Thuật Lớp 2 Tại Sao Quan Trọng

Dạy mỹ thuật cho học sinh tiểu học không chỉ là việc hướng dẫn các em vẽ theo mẫu. Điều quan trọng hơn là khơi gợi và phát huy tính sáng tạo vốn có ở trẻ. Phương pháp dạy học truyền thống thường khiến học sinh nhàm chán và hạn chế khả năng tưởng tượng. Trong bối cảnh hiện nay, khi thế giới chuyển sang nền kinh tế tri thức, việc trang bị năng lực tư duy sáng tạo cho học sinh là vô cùng cần thiết. Mỹ thuật giúp các em phát triển thị hiếu thẩm mỹ và ứng dụng vào cuộc sống hàng ngày. Theo tài liệu gốc, môn Mĩ thuật trong nhà trường tiểu học không nhằm đào tạo các em trở thành hoạ sĩ, mà thông qua các hoạt động tạo hình để khơi gợi và phát huy khiếu thẩm mĩ vốn có ở trẻ, gây hứng thú cho các em trước cái đẹp tiến tới hình thành thị hiếu thẩm mĩ của riêng mình trong cuộc sống hằng ngày.

1.1. Tầm Quan Trọng Của Phát Triển Tư Duy Sáng Tạo Qua Mỹ Thuật

Phát triển tư duy sáng tạo qua mỹ thuật giúp học sinh tự tin thể hiện bản thân và khám phá thế giới xung quanh. Nó không chỉ là kỹ năng vẽ mà còn là khả năng giải quyết vấn đề, tư duy phản biện và làm việc nhóm. Mỹ thuật tạo ra một môi trường học tập tích cực, nơi học sinh được khuyến khích thử nghiệm và mắc lỗi. Điều này giúp các em phát triển toàn diện, không chỉ về mặt kiến thức mà còn về mặt cảm xúc và xã hội. Sáng tạo là yếu tố quan trọng trong việc đào tạo ra những chủ nhân trong tương lai, góp phần vào việc hoàn thành sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

1.2. Mỹ Thuật Cho Học Sinh Tiểu Học Khơi Gợi Tiềm Năng Sáng Tạo

Mỹ thuật cho học sinh tiểu học không chỉ là một môn học mà còn là một công cụ để khơi gợi tiềm năng sáng tạo. Thông qua các hoạt động tạo hình, học sinh được khuyến khích khám phá và thể hiện ý tưởng của mình. Điều này giúp các em phát triển khả năng tư duy độc lập và tự tin vào bản thân. Mỹ thuật cũng giúp học sinh rèn luyện kỹ năng quan sát, phân tích và đánh giá, những kỹ năng cần thiết cho sự thành công trong học tập và cuộc sống.

II. Thách Thức Trong Dạy Mỹ Thuật Sáng Tạo Lớp 2 Vượt Qua Rào Cản

Mặc dù phương pháp dạy mỹ thuật mới mang lại nhiều lợi ích, nhưng việc triển khai vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Cơ sở vật chất thiếu thốn, thời gian hạn chế và sự chuẩn bị chưa chu đáo của giáo viên là những rào cản lớn. Học sinh có thể lúng túng trong việc trao đổi ý tưởng và thống nhất chủ đề vẽ. Để thực sự phát huy tính sáng tạo của học sinh, cần có sự đầu tư và nỗ lực từ cả giáo viên và nhà trường. Theo tài liệu gốc, một số nguyên nhân chủ yếu là do: hầu hết cơ sở vật chất của nhà trường chưa có phòng chức năng riêng, phòng học còn quá nhỏ nên hạn chế cho việc hoạt động nhóm, bên cạnh đó tủ đựng đồ dùng còn quá nhỏ nên việc cất giữ đồ dùng của lớp gặp nhiều khó khăn.

2.1. Hạn Chế Về Cơ Sở Vật Chất Ảnh Hưởng Đến Dạy Mỹ Thuật Lớp 2

Cơ sở vật chất đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện cho học sinh sáng tạo. Phòng học chật hẹp, thiếu trang thiết bị và đồ dùng dạy học có thể hạn chế khả năng thực hành và khám phá của học sinh. Để khắc phục tình trạng này, cần có sự đầu tư từ nhà trường và sự sáng tạo của giáo viên trong việc tận dụng các nguồn lực sẵn có. Thời gian điều tiết chương trình phải phụ thuộc vào thời gian hoạt động chung của toàn trường, đối với những môn học khác nên tiết học chưa liền mạch, khoảng cách các tiết cách nhau quá xa nên học sinh bị gián đoạn.

2.2. Giáo Viên Cần Chuẩn Bị Gì Để Kích Thích Sáng Tạo Trong Mỹ Thuật

Giáo viên đóng vai trò then chốt trong việc kích thích sáng tạo trong mỹ thuật. Để làm được điều này, giáo viên cần có kiến thức chuyên môn vững vàng, kỹ năng sư phạm tốt và sự nhiệt huyết với nghề. Giáo viên cũng cần linh hoạt trong việc áp dụng các phương pháp dạy học mới và tạo ra một môi trường học tập thân thiện, cởi mở. Dạy học theo phương pháp mới có những khó khăn nhất định đòi hỏi người giáo viên phải thực sự tìm tòi, chuẩn bị chu đáo, chủ động vận dụng linh hoạt vào từng bài học khác nhau, nhằm thu hút sự tham gia của tất cả các em học sinh.

III. Phương Pháp Dạy Mỹ Thuật Sáng Tạo Lớp 2 Hướng Dẫn Chi Tiết

Để phát huy tính sáng tạo cho học sinh lớp 2 trong dạy mỹ thuật, cần áp dụng các phương pháp dạy học tích cực và linh hoạt. Giáo viên có thể kết hợp nhiều kỹ thuật trong một bài dạy, như vẽ biểu cảm, vẽ cùng nhau, vẽ theo nhạc, xây dựng cốt truyện. Quan trọng nhất là tạo cơ hội cho học sinh thực hành, ứng dụng kiến thức vào thực tế và tự do thể hiện ý tưởng của mình. Điểm nổi bật của phương pháp Đan Mạch trong dạy học môn Mĩ thuật là giáo viên có thể chủ động theo từng nội dung tiết dạy mà kết hợp nhiều kỹ thuật trong một bài dạy như: Vẽ biểu cảm - Vẽ cùng nhau - Vẽ theo nhạc - Xây dựng cốt truyện - Xây dựng câu chuyện v.

3.1. Ý Tưởng Dạy Mỹ Thuật Lớp 2 Vẽ Theo Nhạc Xây Dựng Cốt Truyện

Vẽ theo nhạc và xây dựng cốt truyện là những ý tưởng dạy mỹ thuật lớp 2 rất hiệu quả. Vẽ theo nhạc giúp học sinh cảm nhận và thể hiện cảm xúc thông qua màu sắc và hình ảnh. Xây dựng cốt truyện khuyến khích học sinh sử dụng trí tưởng tượng và kể chuyện bằng hình ảnh. Cả hai phương pháp này đều giúp học sinh phát triển khả năng tư duy sáng tạo và biểu đạt cảm xúc.

3.2. Bài Tập Mỹ Thuật Sáng Tạo Lớp 2 Sử Dụng Vật Liệu Tái Chế

Sử dụng vật liệu tái chế trong bài tập mỹ thuật sáng tạo lớp 2 không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn khuyến khích học sinh tư duy sáng tạo và tận dụng các nguồn lực sẵn có. Giáo viên có thể hướng dẫn học sinh làm tranh từ giấy báo cũ, tạo hình từ vỏ chai nhựa hoặc làm đồ chơi từ các vật liệu phế thải. Điều này giúp học sinh nhận thức được giá trị của sự sáng tạo và trách nhiệm với môi trường.

IV. Ứng Dụng Phương Pháp Dạy Học Tích Cực Trong Mỹ Thuật Hiệu Quả Thực Tế

Việc ứng dụng phương pháp dạy học tích cực trong mỹ thuật mang lại nhiều hiệu quả rõ rệt. Học sinh trở nên hứng thú hơn với môn học, tự tin thể hiện bản thân và phát triển khả năng tư duy sáng tạo. Phương pháp này cũng giúp học sinh rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm, giao tiếp và trình bày ý tưởng. So với phương pháp truyền thống, phương pháp mới phát huy khả năng sáng tạo cao của học sinh, tiết học thoải mái, sinh động hơn. Từ môn học này tạo cơ hội cho học sinh thực hành, ứng dụng trong học tập và cuộc sống.

4.1. Đánh Giá Khả Năng Sáng Tạo Của Học Sinh Lớp 2 Qua Mỹ Thuật

Để đánh giá khả năng sáng tạo của học sinh lớp 2 qua mỹ thuật, giáo viên có thể sử dụng nhiều tiêu chí khác nhau, như tính độc đáo của ý tưởng, khả năng sử dụng màu sắc và hình ảnh, kỹ năng thể hiện cảm xúc và khả năng giải quyết vấn đề. Quan trọng nhất là tạo ra một môi trường đánh giá công bằng và khuyến khích, nơi học sinh được tự do thể hiện bản thân mà không sợ bị phán xét.

4.2. Mỹ Thuật Giúp Trẻ Phát Triển Toàn Diện Không Chỉ Là Vẽ

Mỹ thuật giúp trẻ phát triển toàn diện, không chỉ về mặt kỹ năng vẽ mà còn về mặt tư duy, cảm xúc và xã hội. Thông qua các hoạt động tạo hình, học sinh được khuyến khích khám phá thế giới xung quanh, thể hiện cảm xúc và giao tiếp với người khác. Mỹ thuật cũng giúp học sinh rèn luyện tính kiên nhẫn, tỉ mỉ và khả năng tập trung, những phẩm chất cần thiết cho sự thành công trong học tập và cuộc sống.

V. Giáo Án Mỹ Thuật Lớp 2 Sáng Tạo Mẫu Kế Hoạch Bài Dạy Hiệu Quả

Để có một giáo án mỹ thuật lớp 2 sáng tạo, giáo viên cần xác định rõ mục tiêu bài học, lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp và chuẩn bị đầy đủ đồ dùng dạy học. Giáo án cần được thiết kế linh hoạt, tạo cơ hội cho học sinh tham gia tích cực vào các hoạt động và tự do thể hiện ý tưởng của mình. Giáo viên cũng cần dự kiến các tình huống có thể xảy ra và có phương án xử lý kịp thời. Xây dựng kế hoạch, phương hướng thiết kế bài dạy, vân dụng quy trình vào các hoạt động học trong từng chủ đề Mĩ thuật.

5.1. Dạy Mỹ Thuật Theo Chủ Đề Gợi Ý Các Chủ Đề Hấp Dẫn

Dạy mỹ thuật theo chủ đề là một cách tiếp cận hiệu quả để kích thích sự hứng thú và sáng tạo của học sinh. Giáo viên có thể lựa chọn các chủ đề gần gũi với cuộc sống của học sinh, như gia đình, trường học, thiên nhiên hoặc các lễ hội truyền thống. Quan trọng nhất là tạo cơ hội cho học sinh khám phá và thể hiện ý tưởng của mình thông qua các hoạt động tạo hình.

5.2. Dạy Mỹ Thuật Theo Dự Án Phát Triển Kỹ Năng Làm Việc Nhóm

Dạy mỹ thuật theo dự án là một phương pháp dạy học tích cực, giúp học sinh phát triển kỹ năng làm việc nhóm, giao tiếp và giải quyết vấn đề. Giáo viên có thể giao cho học sinh thực hiện các dự án mỹ thuật lớn, như làm mô hình, vẽ tranh tường hoặc thiết kế trang phục. Quá trình thực hiện dự án sẽ giúp học sinh học hỏi lẫn nhau, chia sẻ ý tưởng và cùng nhau tạo ra sản phẩm cuối cùng.

VI. Tài Liệu Dạy Mỹ Thuật Lớp 2 Sáng Tạo Nguồn Tham Khảo Hữu Ích

Để nâng cao chất lượng dạy mỹ thuật lớp 2 sáng tạo, giáo viên cần có nguồn tài liệu tham khảo phong phú và đa dạng. Các tài liệu này có thể bao gồm sách giáo khoa, sách tham khảo, tranh ảnh, video clip và các trang web chuyên về mỹ thuật. Quan trọng nhất là giáo viên cần biết cách lựa chọn và sử dụng tài liệu một cách hiệu quả, phù hợp với trình độ và khả năng của học sinh.

6.1. Các Hình Thức Tổ Chức Dạy Học Mỹ Thuật Sáng Tạo Đa Dạng Hóa

Để tạo sự hứng thú cho học sinh, giáo viên cần đa dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học mỹ thuật sáng tạo. Các hình thức này có thể bao gồm hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm, trò chơi, hội thi và tham quan triển lãm. Quan trọng nhất là tạo ra một môi trường học tập vui vẻ, thoải mái và khuyến khích sự sáng tạo của học sinh.

6.2. Mỹ Thuật Kết Hợp Các Môn Học Khác Tích Hợp Kiến Thức

Mỹ thuật kết hợp các môn học khác là một cách tiếp cận hiệu quả để tích hợp kiến thức và giúp học sinh hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa các môn học. Giáo viên có thể kết hợp mỹ thuật với văn học, lịch sử, khoa học hoặc toán học. Ví dụ, học sinh có thể vẽ tranh minh họa cho một câu chuyện, tạo mô hình lịch sử hoặc thiết kế đồ thị toán học bằng màu sắc và hình ảnh.