AN ANALYSIS OF WORD COLLOCATION ERRORS IN TRANSLATION COMMITTED BY ENGLISH-MAJORED STUDENTS AT THUONGMAI UNIVERSITY

• Tác giả: Nguyễn Thị Phương
• Người hướng dẫn: Vũ Thị Hạnh, MA
• Trường học: Đại học Thương Mại
• Chuyên ngành: Tiếng Anh
• Đề tài: Phân tích lỗi kết hợp từ trong bản dịch của sinh viên chuyên Anh tại Đại học Thương Mại
• Loại tài liệu: Khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• ABSTRACT
• ACKNOWLEDGEMENT
• TABLE OF CONTENTS
• 1. CHƯƠNG 1: OVERVIEW OF THE STUDY
• 1.1. Analysis of Collocational Errors of Thai EFL students, Chittinan Yumanee, Thammasat University, Thailand
• 1.2. Some of common collocation mistakes among second-year students, Duong Thi Diu, and Lai Thi Hien, University of Language and international studied, faculty of English language teacher education
• 1.3. The Use of English Collocation in Written Translation – A Case of University English-Majored Students, Nguyen Huynh Trang, Khau Hoang Anh & Truong Nhat Khanh
• 1.4. Aims of the study
• 1.5. Research subjects
• 1.6. Scope of the study
• 1.7. Data collection methods
• 2. CHƯƠNG 2: LITERATURE REVIEW
• 2.1. Characteristics of collocation
• 2.2. Collocation is arbitrary
• 2.3. Collocation is language specific
• 2.4. Collocation is recurrent in context
• 2.5. Classifications of collocation
• 2.6. Translation of collocations
• 2.7. Difficulties and Problems in Translating Collocation
• 3. CHƯƠNG 3: RESEARCH FINDING
• 3.1. Results and Discussion
• 3.2. Research question 1: What are common errors in translation committed by English-majored students at TMU?
• 3.3. Portfolios of translation committed by English majored students
• 3.4. The mini test
• 3.5. Research question 2: what factors cause collocation words errors
• 4. CHƯƠNG 4: RECOMMENDATIONS AND SUGGESTIONS
• LIST OF ABBREVIATIONS
• LIST OF TABLES AND FIGURES

Tóm tắt

I. Tổng Quan Tại Sao Phân Tích Lỗi Dịch Thuật Lại Quan Trọng

Ngôn ngữ không chỉ là công cụ giao tiếp, mà còn là biểu hiện của văn hóa, xã hội và tín ngưỡng. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, dịch thuật đóng vai trò cầu nối giữa các nền văn hóa khác nhau. Tuy nhiên, việc dịch thuật không đơn giản chỉ là chuyển đổi từ ngữ giữa các ngôn ngữ. Sinh viên chuyên ngành tiếng Anh, đặc biệt tại Đại học Thương Mại, thường gặp nhiều khó khăn trong quá trình dịch thuật, đặc biệt là với lỗi kết hợp từ. Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích các lỗi này, nhằm giúp sinh viên nâng cao kỹ năng dịch thuật. Theo Munday (2001), dịch thuật mang tính đa ngôn ngữ và liên ngành, bao gồm ngôn ngữ học, nghiên cứu giao tiếp, triết học và các nghiên cứu văn hóa khác nhau. Lewis (2000) cho rằng người học cần biết không chỉ cái gì đúng mà còn cái gì sai.

1.1. Tầm Quan Trọng Của Nghiên Cứu Collocation Errors

Việc nghiên cứu lỗi kết hợp từ trong bản dịch là vô cùng quan trọng. Collocation là một phần không thể thiếu của ngôn ngữ. Theo Hill (2000), khoảng 70% ngôn ngữ được tạo thành từ các cụm từ cố định, trong đó số lượng collocation vượt trội hơn nhiều so với các từ đơn lẻ. Việc nắm vững collocation giúp sinh viên diễn đạt ý tưởng một cách tự nhiên và chính xác hơn, tránh gây hiểu lầm cho người đọc. Hơn nữa, nó còn giúp họ xây dựng phong cách dịch thuật chuyên nghiệp.

1.2. Mục Tiêu và Phạm Vi Nghiên Cứu Lỗi Kết Hợp Từ

Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích các lỗi kết hợp từ từ tiếng Việt sang tiếng Anh của sinh viên chuyên Anh Đại học Thương Mại. Mục tiêu chính là xác định các loại lỗi phổ biến, tìm ra nguyên nhân gây ra lỗi và đề xuất các giải pháp khắc phục. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các bài dịch của sinh viên năm cuối và kết quả kiểm tra collocation. Nghiên cứu này kỳ vọng sẽ đóng góp vào việc cải thiện chất lượng đào tạo dịch thuật tại trường. Theo nghiên cứu, sinh viên mắc lỗi khi kết hợp từ trong một số loại collocation, chẳng hạn như giới từ + danh từ và động từ + danh từ.

II. Vấn Đề Nghiêm Trọng Lỗi Collocation Cản Trở Kỹ Năng Dịch

Sinh viên chuyên Anh tại Đại học Thương Mại đối mặt với nhiều thách thức trong dịch thuật, đặc biệt là lỗi collocation. Việc sử dụng collocation không chính xác có thể làm sai lệch ý nghĩa của bản dịch, gây khó khăn cho người đọc. Các lỗi này thường xuất phát từ sự thiếu hiểu biết về collocation, ảnh hưởng của tiếng mẹ đẻ, hoặc sự lạm dụng các công cụ dịch thuật. Nghiên cứu này sẽ đi sâu vào phân tích các loại lỗi cụ thể và đánh giá mức độ ảnh hưởng của chúng đến chất lượng bản dịch. Theo quan sát của người nghiên cứu, sinh viên Đại học Thương Mại (TMU), đặc biệt là những sinh viên chuyên ngành tiếng Anh, đang gặp một số vấn đề liên quan đến khả năng collocation.

2.1. Thách Thức Trong Việc Nắm Vững Collocation

Việc nắm vững collocation đòi hỏi người học phải có vốn từ vựng phong phú, kiến thức ngữ pháp vững chắc và khả năng cảm thụ ngôn ngữ tốt. Nhiều sinh viên gặp khó khăn trong việc phân biệt các collocation đúng và sai, hoặc không biết cách sử dụng collocation một cách tự nhiên. Điều này dẫn đến việc họ thường xuyên mắc lỗi trong quá trình dịch thuật, ảnh hưởng đến tính chính xác và mạch lạc của bản dịch. Vì vậy, giúp sinh viên chú ý hơn đến những lỗi collocation của mình có thể nâng cao nhận thức về collocation.

2.2. Ảnh Hưởng Của Tiếng Việt Đến Lỗi Kết Hợp Từ Tiếng Anh

Tiếng Việt có cấu trúc ngữ pháp và cách diễn đạt khác biệt so với tiếng Anh. Điều này có thể gây ra hiện tượng nhiễu ngôn ngữ, khiến sinh viên dịch word-for-word từ tiếng Việt sang tiếng Anh mà không chú ý đến collocation. Ví dụ, một số sinh viên có thể dịch "làm một cuộc hẹn" thành "make an appointment" thay vì "book an appointment". Sự khác biệt văn hóa cũng góp phần vào sự hình thành lỗi collocation. Vì vậy, để trở thành những người dịch và thông dịch viên có năng lực trong tương lai, điều cần thiết là sinh viên phải nhận thức rõ về những sai sót của mình và biết cách sửa chúng.

III. Giải Pháp Phương Pháp Phân Tích Chi Tiết Lỗi Trong Bản Dịch

Nghiên cứu này sử dụng phương pháp phân tích định tính và định lượng để đánh giá lỗi kết hợp từ trong bản dịch của sinh viên. Dữ liệu được thu thập từ các bài dịch, bài kiểm tra collocation và phỏng vấn giáo viên. Sau đó, các lỗi được phân loại và phân tích dựa trên các tiêu chí cụ thể. Phương pháp này cho phép xác định các loại lỗi phổ biến nhất, nguyên nhân gây ra lỗi và đề xuất các giải pháp khắc phục hiệu quả. Bằng cách sử dụng phân tích danh mục đầu tư và phỏng vấn có cấu trúc, các tác giả đã thu thập khoảng hai mươi lăm danh mục đầu tư của sinh viên năm thứ hai để chỉ ra những sai lầm collocation phổ biến.

3.1. Thu Thập Dữ Liệu Từ Bài Dịch Và Kiểm Tra Collocation

Bài dịch được thu thập từ các sinh viên chuyên Anh Đại học Thương Mại trong quá trình học môn dịch nâng cao. Các bài dịch này bao gồm nhiều chủ đề khác nhau, giúp đánh giá khả năng sử dụng collocation của sinh viên trong nhiều ngữ cảnh. Bài kiểm tra collocation được thiết kế để kiểm tra kiến thức của sinh viên về các loại collocation khác nhau. Kết quả từ cả hai nguồn dữ liệu này được sử dụng để xác định các loại lỗi phổ biến nhất.

3.2. Phân Loại Và Đánh Giá Các Loại Lỗi Kết Hợp Từ

Các lỗi collocation được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau, chẳng hạn như loại collocation (ví dụ: động từ + danh từ, tính từ + danh từ), nguyên nhân gây ra lỗi (ví dụ: ảnh hưởng của tiếng Việt, thiếu kiến thức) và mức độ nghiêm trọng của lỗi (ví dụ: gây hiểu lầm, không tự nhiên). Việc phân loại này giúp xác định các lĩnh vực mà sinh viên cần cải thiện nhất. Hơn nữa, một danh từ đi với một động từ và một danh từ đi với một danh từ là hai lỗi từ vựng chính mà hầu hết sinh viên mắc phải.

IV. Kết Quả Sinh Viên Mắc Lỗi Collocation Nào Nhiều Nhất

Kết quả nghiên cứu cho thấy sinh viên chuyên Anh Đại học Thương Mại thường mắc các lỗi collocation liên quan đến giới từ, động từ và danh từ. Các lỗi này thường xuất phát từ sự thiếu hiểu biết về các quy tắc collocation trong tiếng Anh hoặc do ảnh hưởng của cấu trúc ngữ pháp tiếng Việt. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sinh viên thường lạm dụng các công cụ dịch thuật mà không kiểm tra kỹ lưỡng tính chính xác của collocation. Nghiên cứu là một nỗ lực để kiểm tra khả năng sử dụng collocation tiếng Anh của một nhóm sinh viên chuyên ngành tiếng Anh năm thứ tư trong bản dịch viết.

4.1. Các Loại Lỗi Collocation Phổ Biến Trong Bản Dịch

Nghiên cứu xác định một số loại lỗi collocation phổ biến, bao gồm: sử dụng sai giới từ (ví dụ: "in the way" thay vì "on the way"), kết hợp sai động từ và danh từ (ví dụ: "make a mistake" thay vì "commit a mistake"), và sử dụng các cụm từ không tự nhiên (ví dụ: "strong rain" thay vì "heavy rain"). Các lỗi này thường làm giảm tính chuyên nghiệp của bản dịch và có thể gây khó khăn cho người đọc.

4.2. Nguyên Nhân Dẫn Đến Lỗi Kết Hợp Từ Của Sinh Viên

Nguyên nhân chính dẫn đến lỗi collocation là do sinh viên thiếu kiến thức về các quy tắc collocation trong tiếng Anh. Ngoài ra, ảnh hưởng của cấu trúc ngữ pháp tiếng Việt cũng đóng vai trò quan trọng. Nhiều sinh viên dịch word-for-word từ tiếng Việt sang tiếng Anh mà không chú ý đến sự khác biệt về collocation. Cuối cùng, việc lạm dụng các công cụ dịch thuật cũng góp phần làm gia tăng số lượng lỗi collocation.

V. Cải Thiện Kỹ Năng Dịch Bí Quyết Khắc Phục Lỗi Collocation

Để khắc phục lỗi collocation, sinh viên cần tập trung vào việc nâng cao kiến thức về collocation, luyện tập sử dụng collocation trong nhiều ngữ cảnh khác nhau và sử dụng các công cụ hỗ trợ học tập hiệu quả. Nghiên cứu này đề xuất một số bài tập và hoạt động cụ thể nhằm giúp sinh viên cải thiện khả năng sử dụng collocation trong dịch thuật. Ngoài ra, sinh viên cũng nên tham khảo các tài liệu chuyên ngành và tìm kiếm sự hướng dẫn từ giáo viên. Các nhà nghiên cứu cũng đề xuất một số khuyến nghị về cải thiện collocation tiếng Anh trong bản dịch viết dựa trên những phát hiện này.

5.1. Bài Tập Thực Hành Nâng Cao Nhận Thức Về Collocation

Các bài tập thực hành có thể bao gồm: tìm kiếm collocation trong văn bản, điền vào chỗ trống với collocation phù hợp, dịch các câu sử dụng collocation chính xác, và viết các đoạn văn ngắn sử dụng nhiều collocation khác nhau. Các bài tập này giúp sinh viên làm quen với các loại collocation khác nhau và luyện tập cách sử dụng chúng một cách tự nhiên.

5.2. Sử Dụng Từ Điển Collocation Và Các Công Cụ Hỗ Trợ

Từ điển collocation là một công cụ hữu ích giúp sinh viên tìm kiếm và kiểm tra các collocation chính xác. Ngoài ra, có nhiều công cụ trực tuyến và phần mềm hỗ trợ học tập có thể giúp sinh viên cải thiện khả năng sử dụng collocation. Sinh viên nên tận dụng các công cụ này để nâng cao hiệu quả học tập. Họ đã phỏng vấn ba giảng viên năm thứ hai về kỹ năng viết tại Đại học Ngôn ngữ và Nghiên cứu Quốc tế - Đại học Quốc gia Hà Nội để tìm ra các giải pháp cụ thể cho các vấn đề collocation.

VI. Hướng Đi Tương Lai Nghiên Cứu Sâu Hơn Về Kỹ Năng Dịch Thuật

Nghiên cứu này là một bước khởi đầu quan trọng trong việc tìm hiểu về lỗi collocation trong bản dịch của sinh viên chuyên Anh Đại học Thương Mại. Trong tương lai, các nghiên cứu khác có thể tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các phương pháp giảng dạy collocation khác nhau, hoặc nghiên cứu mối quan hệ giữa collocation và các yếu tố khác như kỹ năng đọc, viết và nói. Việc nghiên cứu sâu hơn về kỹ năng dịch thuật sẽ góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và giúp sinh viên trở thành những dịch giả chuyên nghiệp. Nghiên cứu sử dụng nhiều phương pháp để thu thập dữ liệu, giúp nghiên cứu khách quan hơn.

6.1. Đề Xuất Các Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Collocation Errors

Các nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc so sánh lỗi collocation giữa sinh viên các trường đại học khác nhau, hoặc nghiên cứu ảnh hưởng của các yếu tố văn hóa đến collocation. Ngoài ra, việc phát triển các công cụ đánh giá collocation tự động cũng là một hướng đi đầy tiềm năng.

6.2. Tầm Quan Trọng Của Việc Nâng Cao Kỹ Năng Dịch Thuật

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, kỹ năng dịch thuật ngày càng trở nên quan trọng. Việc nâng cao kỹ năng dịch thuật không chỉ giúp sinh viên có được công việc tốt hơn mà còn góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa và hợp tác quốc tế. Vì vậy, việc đầu tư vào việc đào tạo kỹ năng dịch thuật là vô cùng cần thiết.