Luận văn thạc sĩ: Phân lập và tuyển chọn vi sinh vật sinh enzyme phytase

• Tác giả: Phan Thị Thu Mai
• Người hướng dẫn: Ts. Đào Thị Lương
• Trường học: Trường Đại học Khoa học Tự nhiên
• Chuyên ngành: Vi sinh vật học
• Đề tài: Phân lập tuyển chọn vi sinh vật sinh enzyme phytase
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ khoa học
• Năm xuất bản: 2012
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG I: AXIT PHYTIC VÀ PHYTATE
• 1.1. Cấu trúc của axit phytic
• 1.2. Sự phân bố phytate trong tự nhiên và chức năng của phytate
• 1.3. Đặc tính kháng dinh dưỡng của axit phytic
• 1.4. Ảnh hưởng của phytic tới môi trường
• 1.5. Chức năng của phytase
• 1.6. Các đặc tính sinh lý, sinh hóa của phytase
• 1.7. Nguồn phytase trong tự nhiên
• 1.8. Phân loại phytase
• 1.8.1. Histidine axit phosphatase (HAP)
• 1.8.2. Purple axit phosphatase (PAP) phytases
• 1.9. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình sản xuất phytase từ vi sinh vật
• 1.9.1. Các yếu tố vật lý
• 1.9.2. Các yếu tố dinh dưỡng
• 1.10. Điều khiển sinh tổng hợp phytase
• 1.11. Các ứng dụng của phytase
• 1.11.1. Ứng dụng của phytase là phụ gia thức ăn chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản
• 1.11.2. Ứng dụng của phytase trong công nghiệp thực phẩm
• 1.11.3. Ứng dụng của phytase trong cải tạo đất
• 1.11.4. Ứng dụng của phytase trong dược phẩm
• 1.11.5. Bán tổng hợp peroxydase
• 1.12. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU PHYTASE
• 1.12.1. Nghiên cứu làm tăng tính bền nhiệt của phytase
• 1.12.2. Nghiên cứu về thay đổi pH hoạt động tối ưu của phytase
• 1.12.3. Nghiên cứu về khả năng bền axit và enzyme protease của phytase
• 1.12.4. Nghiên cứu về tăng hiệu suất của quá trình sản xuất phytase
• 1.12.5. Nghiên cứu về động vật và thực vật chuyển gen phytase
• 1.12.6. Những nghiên cứu về phytase ở Việt Nam
• 1.13. LÊN MEN XỐP
• 1.13.1. Khái niệm về lên men xốp
• 1.13.2. Những ưu điểm và nhược điểm của lên men xốp
• 1.13.3. Các ứng dụng của lên men xốp
• 1.13.3.1. Sản xuất các axit hữu cơ
• 1.13.3.2. Sản xuất các hợp chất tạo hương và tạo vị
• 1.13.3.3. Sản xuất enzyme
• 1.13.3.4. Sản xuất Fructooligosaccharides
• 1.13.3.5. Sản xuất các hợp chất hoạt tính sinh học
• 1.13.3.6. Sản xuất thuốc trừ sâu sinh học
• 1.13.3.7. Sản xuất cồn sinh học
• 1.14. CHI BACILLUS VÀ PHÂN LOẠI TRONG CHI BACILLUS
• 1.15. THU HỒI ENZYME
• 1.15.1. Cô đặc enzyme – tủa enzyme
• 1.15.1.1. Tủa enzyme bằng muối ammonium sulfate
• 1.15.1.2. Tủa bằng dung môi hữu cơ
• 2. CHƯƠNG II: NGUYÊN LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP
• 2.1. CHỦNG VI SINH VẬT, MÔI TRƯỜNG, THIẾT BỊ VÀ HÓA CHẤT NGHIÊN CỨU
• 2.1.1. Chủng vi sinh vật
• 2.1.2. Môi trường nghiên cứu
• 2.1.2.1. Môi trường sàng lọc chủng ưa nhiệt và môi trường nhân giống
• 2.1.2.2. Môi trường sàng lọc chủng sinh phytase (PSM – phytase screening media)
• 2.1.2.3. Môi trường dịch thể kích thích sinh phytase
• 2.1.2.4. Môi trường nuôi xốp
• 2.2. CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.2.1. Phương pháp xác định hoạt tính enzyme phytase
• 2.2.2. Tuyển chọn chủng
• 2.2.3. Phương pháp xác định khả năng sinh trưởng
• 2.2.4. Phương pháp phân loại
• 2.2.4.1. Phương pháp phân loại vi khuẩn dựa vào đọc trình tự ADN
• 2.2.4.2. Quan sát hình thái
• 2.2.5. Nghiên cứu điều kiện nuôi cấy thích hợp cho khả năng sinh phytase của chủng vi sinh vật nghiên cứu
• 2.2.5.1. Nghiên cứu điều kiện nuôi cấy giống thích hợp cho khả năng sinh trưởng ở chủng nghiên cứu
• 2.2.5.2. Nghiên cứu các điều kiện nuôi cấy xốp thích hợp cho khả năng tổng hợp phytase ở chủng nghiên cứu
• 2.2.6. Thu hồi enzyme
• 2.2.6.1. Chiết xuất enzyme
• 2.2.6.2. Thu hồi enzyme bằng các dung môi hữu cơ
• 2.2.7. Nghiên cứu enzyme phytase
• 2.2.7.1. Các đặc tính của enzyme
• 3. CHƯƠNG III: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. KẾT QUẢ TUYỂN CHỌN
• 3.1.1. Lựa chọn chủng ưa nhiệt
• 3.1.2. Lựa chọn chủng có hoạt độ phytase cao
• 3.1.3. Lựa chọn chủng sinh tổng hợp phytase bền nhiệt
• 3.2. Xác định trình tự ADNr 16S
• 3.3. Đặc điểm hình thái
• 3.4. NGHIÊN CỨU ĐIỀU KIỆN NUÔI CẤY
• 3.4.1. Nghiên cứu điều kiện nuôi cấy giống
• 3.4.2. Nghiên cứu điều kiện nuôi cấy xốp
• 3.5. THU HỒI ENZYME
• 3.5.1. Thu hồi enzyme bằng các dung dịch chiết khác nhau
• 3.5.2. Tủa enzyme bằng các dung môi khác nhau
• 3.6. NGHIÊN CỨU ENZYME PHYTASE CỦA CHỦNG SP1901
• 3.6.1. Phân tích trình tự gen phytase và so sánh với các loài có quan hệ gần gũi
• 3.6.2. Đặc tính enzyme phytase thô
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tóm tắt

I. Tổng quan về phân lập và tuyển chọn vi sinh vật sản sinh enzyme phytase

Phân lập và tuyển chọn vi sinh vật sản sinh enzyme phytase là một lĩnh vực nghiên cứu quan trọng trong ngành vi sinh vật học. Enzyme phytase có khả năng thủy phân axit phytic, giúp giải phóng phospho cho cây trồng và động vật. Việc tìm kiếm các chủng vi sinh vật có khả năng sản sinh enzyme phytase cao không chỉ giúp cải thiện hiệu quả dinh dưỡng mà còn giảm thiểu ô nhiễm môi trường do dư thừa phospho. Nghiên cứu này không chỉ có ý nghĩa trong nông nghiệp mà còn trong công nghiệp thực phẩm và dược phẩm.

1.1. Định nghĩa enzyme phytase và vai trò của nó trong nông nghiệp

Enzyme phytase là một loại enzyme có khả năng thủy phân phytate, một dạng dự trữ phospho trong thực vật. Phytase giúp giải phóng phospho vô cơ, làm tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng cho cây trồng và động vật. Việc sử dụng enzyme phytase trong thức ăn chăn nuôi không chỉ cải thiện hiệu quả dinh dưỡng mà còn giảm thiểu ô nhiễm môi trường do dư thừa phospho từ thức ăn.

1.2. Tầm quan trọng của việc phân lập vi sinh vật sản sinh enzyme phytase

Phân lập vi sinh vật sản sinh enzyme phytase là cần thiết để tìm kiếm các chủng vi sinh vật có khả năng sản xuất enzyme này với hiệu suất cao. Việc này không chỉ giúp cải thiện chất lượng thức ăn chăn nuôi mà còn góp phần vào việc phát triển bền vững trong nông nghiệp. Các chủng vi sinh vật này có thể được sử dụng để sản xuất enzyme phytase với chi phí thấp, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng trong ngành nông nghiệp.

II. Các thách thức trong việc phân lập và tuyển chọn vi sinh vật sản sinh enzyme phytase

Mặc dù việc phân lập và tuyển chọn vi sinh vật sản sinh enzyme phytase mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng gặp phải nhiều thách thức. Một trong những thách thức lớn nhất là sự đa dạng của các loài vi sinh vật trong tự nhiên. Việc xác định và phân loại chính xác các chủng vi sinh vật có khả năng sản sinh enzyme phytase cao là rất khó khăn. Ngoài ra, điều kiện môi trường nuôi cấy cũng ảnh hưởng đến khả năng sản xuất enzyme của vi sinh vật.

2.1. Đa dạng sinh học của vi sinh vật trong môi trường tự nhiên

Môi trường tự nhiên chứa một lượng lớn các loài vi sinh vật khác nhau, mỗi loài có khả năng sản sinh enzyme phytase với mức độ khác nhau. Việc phân lập và xác định các chủng vi sinh vật này đòi hỏi các phương pháp phân tích hiện đại và kỹ thuật nuôi cấy phù hợp.

2.2. Ảnh hưởng của điều kiện môi trường đến khả năng sản xuất enzyme

Các yếu tố như pH, nhiệt độ, và thành phần dinh dưỡng trong môi trường nuôi cấy có thể ảnh hưởng lớn đến khả năng sản xuất enzyme phytase của vi sinh vật. Việc tối ưu hóa các điều kiện này là cần thiết để đạt được hiệu suất sản xuất enzyme cao nhất.

III. Phương pháp phân lập và tuyển chọn vi sinh vật sản sinh enzyme phytase

Có nhiều phương pháp khác nhau để phân lập và tuyển chọn vi sinh vật sản sinh enzyme phytase. Các phương pháp này bao gồm nuôi cấy trên môi trường chọn lọc, phân tích hoạt tính enzyme, và sử dụng các kỹ thuật phân tử để xác định loài. Việc áp dụng các phương pháp này giúp tìm ra các chủng vi sinh vật có khả năng sản xuất enzyme phytase cao và ổn định.

3.1. Phương pháp nuôi cấy trên môi trường chọn lọc

Nuôi cấy trên môi trường chọn lọc là một trong những phương pháp hiệu quả để phân lập các chủng vi sinh vật sản sinh enzyme phytase. Môi trường này thường được bổ sung các nguồn phytate để kích thích sự phát triển của các vi sinh vật có khả năng sản sinh enzyme này.

3.2. Phân tích hoạt tính enzyme phytase

Phân tích hoạt tính enzyme phytase là bước quan trọng trong quá trình tuyển chọn vi sinh vật. Các phương pháp như đo độ hấp thụ quang học hoặc sử dụng các chất chỉ thị có thể được áp dụng để xác định hoạt tính enzyme của các chủng vi sinh vật đã phân lập.

IV. Ứng dụng thực tiễn của enzyme phytase trong nông nghiệp

Enzyme phytase có nhiều ứng dụng thực tiễn trong nông nghiệp, đặc biệt là trong thức ăn chăn nuôi và cải tạo đất. Việc bổ sung enzyme phytase vào thức ăn chăn nuôi giúp tăng cường khả năng hấp thu phospho và các khoáng chất khác, từ đó cải thiện sức khỏe và năng suất của động vật. Ngoài ra, enzyme phytase còn được sử dụng trong cải tạo đất, giúp tăng cường độ phì nhiêu và khả năng giữ ẩm của đất.

4.1. Ứng dụng enzyme phytase trong thức ăn chăn nuôi

Việc bổ sung enzyme phytase vào thức ăn chăn nuôi giúp giải phóng phospho từ phytate, làm tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng cho động vật. Điều này không chỉ cải thiện sức khỏe của động vật mà còn giảm thiểu ô nhiễm môi trường do dư thừa phospho.

4.2. Ứng dụng enzyme phytase trong cải tạo đất

Enzyme phytase có thể được sử dụng để cải tạo đất, giúp tăng cường độ phì nhiêu và khả năng giữ ẩm của đất. Việc này không chỉ giúp cây trồng phát triển tốt hơn mà còn góp phần vào việc bảo vệ môi trường.

V. Kết luận và triển vọng tương lai của nghiên cứu enzyme phytase

Nghiên cứu về enzyme phytase và vi sinh vật sản sinh enzyme này đang ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh phát triển bền vững. Việc tìm kiếm và phát triển các chủng vi sinh vật mới có khả năng sản sinh enzyme phytase cao sẽ mở ra nhiều cơ hội mới trong nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm. Tương lai của nghiên cứu này hứa hẹn sẽ mang lại nhiều giá trị cho ngành nông nghiệp và bảo vệ môi trường.

5.1. Triển vọng nghiên cứu enzyme phytase trong tương lai

Nghiên cứu về enzyme phytase sẽ tiếp tục phát triển, với mục tiêu tìm kiếm các chủng vi sinh vật mới và tối ưu hóa quy trình sản xuất enzyme. Điều này sẽ giúp đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về enzyme phytase trong nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm.

5.2. Tác động của enzyme phytase đến môi trường và sức khỏe con người

Việc sử dụng enzyme phytase không chỉ giúp cải thiện hiệu quả dinh dưỡng mà còn giảm thiểu ô nhiễm môi trường do dư thừa phospho. Điều này có tác động tích cực đến sức khỏe con người và bảo vệ môi trường sống.