I. Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng trong Luật Cạnh tranh 2018
Luật Cạnh tranh 2018 đã mở rộng phạm vi điều chỉnh so với phiên bản năm 2004. Trong đó, quy định Luật Cạnh tranh hiện nay bao gồm cả các hành vi hạn chế cạnh tranh và tập trung kinh tế có tác động hoặc khả năng tác động đến thị trường Việt Nam, kể cả khi các hành vi này diễn ra bên ngoài lãnh thổ. Điều này giúp bảo vệ doanh nghiệp và người tiêu dùng trong nước khỏi các tác động tiêu cực từ thị trường quốc tế. Ngoài ra, Luật Cạnh tranh 2018 cũng tách biệt nhóm hành vi tập trung kinh tế khỏi nhóm hành vi hạn chế cạnh tranh, phù hợp với bản chất và tác động của từng nhóm hành vi.
1.1. Phạm vi điều chỉnh mới
Luật Cạnh tranh 2018 quy định rõ ràng hơn về phạm vi điều chỉnh, bao gồm cả các hành vi hạn chế cạnh tranh và tập trung kinh tế có tác động đến thị trường Việt Nam. Điều này giúp xử lý các hành vi cạnh tranh không lành mạnh từ bên ngoài lãnh thổ. Quy định mới này cũng tạo cơ sở pháp lý để hợp tác quốc tế trong điều tra và xử lý các vụ việc cạnh tranh xuyên biên giới.
1.2. Đối tượng áp dụng mở rộng
Luật Cạnh tranh 2018 mở rộng đối tượng áp dụng, bao gồm cả doanh nghiệp nước ngoài, đơn vị sự nghiệp công lập, và các hiệp hội ngành nghề. Điều này phù hợp với nguyên tắc bình đẳng trong chính sách cạnh tranh và đảm bảo tính công bằng trong môi trường kinh doanh.
II. Những điểm mới về thoả thuận hạn chế cạnh tranh
Luật Cạnh tranh 2018 đã cập nhật và bổ sung các quy định về thoả thuận hạn chế cạnh tranh (TTHCCT). So với Luật Cạnh tranh 2004, phiên bản mới đưa ra khái niệm rõ ràng hơn về TTHCCT và mở rộng phạm vi áp dụng, bao gồm cả các thoả thuận ngầm. Điều này giúp cơ quan quản lý dễ dàng phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm.
2.1. Khái niệm và đặc điểm của TTHCCT
Luật Cạnh tranh 2018 định nghĩa TTHCCT là các thoả thuận giữa các doanh nghiệp nhằm giảm, sai lệch hoặc cản trở cạnh tranh trên thị trường. Các thoả thuận này có thể được thực hiện dưới nhiều hình thức, từ hợp đồng chính thức đến các thoả thuận ngầm.
2.2. Quy định mới về xử lý TTHCCT
Luật Cạnh tranh 2018 bổ sung các quy định chi tiết về xử lý TTHCCT, bao gồm cả việc áp dụng các chế tài nghiêm khắc đối với các chủ thể vi phạm. Điều này giúp tăng cường hiệu quả thực thi pháp luật cạnh tranh và bảo vệ môi trường cạnh tranh lành mạnh.
III. Kiểm soát tập trung kinh tế trong Luật Cạnh tranh 2018
Luật Cạnh tranh 2018 đã tách biệt việc kiểm soát tập trung kinh tế khỏi nhóm hành vi hạn chế cạnh tranh. Điều này phù hợp với bản chất của tập trung kinh tế, vốn là quyền của doanh nghiệp nhưng cần được kiểm soát để ngăn chặn các tác động tiêu cực đến thị trường.
3.1. Cơ chế kiểm soát tập trung kinh tế
Luật Cạnh tranh 2018 áp dụng cả cơ chế “tiền kiểm” và “hậu kiểm” đối với tập trung kinh tế. Cơ chế tiền kiểm giúp đánh giá tác động của hành vi trong tương lai, trong khi hậu kiểm xử lý các vi phạm sau khi xảy ra.
3.2. Tác động của tập trung kinh tế
Việc kiểm soát tập trung kinh tế giúp ngăn chặn sự thay đổi cấu trúc thị trường có thể dẫn đến hạn chế cạnh tranh. Điều này bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng và duy trì hiệu quả kinh tế.
