I. Tổng quan về giun tròn đường tiêu hóa ở lợn
Giun tròn là một trong những ký sinh trùng phổ biến gây bệnh ở lợn nuôi, đặc biệt là trong mô hình bán chăn thả. Các loài giun tròn như Ascaris suum, Trichocephalus suis, và Oesophagostomum dentatum thường ký sinh ở đường tiêu hóa của lợn, gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định thành phần loài giun tròn và đặc điểm sinh học của chúng, cung cấp cơ sở khoa học cho các biện pháp phòng trị hiệu quả.
1.1. Đặc điểm sinh học của giun tròn
Giun tròn thuộc lớp Nematoda, có cơ thể hình ống, hai đầu thon nhỏ. Chúng có hệ tiêu hóa hoàn chỉnh, bao gồm miệng, thực quản, ruột và hậu môn. Vòng đời của giun tròn bao gồm các giai đoạn từ trứng đến ấu trùng và trưởng thành, với quá trình lột xác diễn ra trong môi trường hoặc vật chủ. Sức đề kháng của trứng giun tròn rất cao, có thể tồn tại trong điều kiện khắc nghiệt như nhiệt độ thấp hoặc hóa chất.
1.2. Thành phần loài giun tròn ký sinh
Nghiên cứu đã xác định được các loài giun tròn ký sinh phổ biến ở lợn nuôi bán chăn thả tại Lào Cai, bao gồm Trichocephalus suis, Ascaris suum, và Oesophagostomum dentatum. Các loài này ký sinh chủ yếu ở ruột non và ruột già, gây ra các tổn thương nghiêm trọng cho hệ tiêu hóa của lợn.
II. Tình hình nhiễm giun tròn ở lợn nuôi bán chăn thả tại Lào Cai
Nghiên cứu đã khảo sát tình hình nhiễm giun tròn ở lợn nuôi bán chăn thả tại ba huyện Bát Xát, Mường Khương, và Sa Pa của tỉnh Lào Cai. Kết quả cho thấy tỷ lệ nhiễm giun tròn ở lợn khá cao, đặc biệt là trong điều kiện chăn thả tự do, nơi lợn tiếp xúc trực tiếp với môi trường chứa mầm bệnh. Cường độ nhiễm cũng dao động theo mùa, với mùa mưa có tỷ lệ nhiễm cao hơn mùa khô.
2.1. Thực trạng chăn nuôi và phòng bệnh
Mô hình chăn nuôi bán chăn thả tại Lào Cai chủ yếu dựa vào lợn địa phương như lợn Ỉ và lợn Mường Khương. Tuy nhiên, công tác phòng bệnh ký sinh trùng chưa được chú trọng, dẫn đến tỷ lệ nhiễm giun tròn cao. Các hộ chăn nuôi thường không thực hiện tẩy giun định kỳ, làm tăng nguy cơ lây lan bệnh.
2.2. Tỷ lệ và cường độ nhiễm giun tròn
Kết quả xét nghiệm phân cho thấy tỷ lệ nhiễm giun tròn ở lợn dao động từ 60-80%, với cường độ nhiễm cao nhất ở lợn từ 3-6 tháng tuổi. Các loài giun tròn như Ascaris suum và Trichocephalus suis chiếm tỷ lệ lớn trong các mẫu phân tích.
III. Biện pháp phòng trị nhiễm giun tròn
Nghiên cứu đã đề xuất các biện pháp phòng ngừa và điều trị giun tròn hiệu quả cho lợn nuôi bán chăn thả. Các biện pháp bao gồm tẩy giun định kỳ, cải thiện điều kiện vệ sinh chuồng trại, và sử dụng các loại thuốc như Ivermectin và Levamisol để điều trị. Kết quả thử nghiệm cho thấy Ivermectin có hiệu quả cao trong việc giảm tỷ lệ nhiễm giun tròn.
3.1. Hiệu quả của thuốc tẩy giun
Thử nghiệm sử dụng Ivermectin và Levamisol cho thấy cả hai loại thuốc đều có hiệu quả trong việc giảm cường độ nhiễm giun tròn. Ivermectin đạt hiệu quả 95% trong việc loại bỏ giun tròn, trong khi Levamisol đạt 85%. Các loại thuốc này được khuyến cáo sử dụng định kỳ để kiểm soát bệnh.
3.2. Cải thiện điều kiện chăn nuôi
Cải thiện điều kiện vệ sinh chuồng trại và hạn chế tiếp xúc với môi trường chứa mầm bệnh là các biện pháp quan trọng để phòng ngừa nhiễm giun tròn. Các hộ chăn nuôi cần được hướng dẫn về cách thức quản lý và vệ sinh chuồng trại hiệu quả.
