Nghiên cứu tổn thất đất hiếm tại Đại học Thái Nguyên

• Tác giả: Lê Thị Thanh Thủy
• Người hướng dẫn: PGS.TS Lê Hữu Thiện
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Khoa học vật liệu
• Đề tài: Nghiên cứu về tổn thất đất hiếm tại Đại học Thái Nguyên
• Loại tài liệu: luận văn
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Sơ lược về aminoxit, L - phenylalanin và O - phenanthrolin
• 1.2. Sự tạo phức của aminoxit, L - phenylalanin, O - phenanthrolin với nguyên tố đất hiếm
• 1.3. Hoạt tính sinh học của phức nguyên tố đất hiếm với aminoxit
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC NGHIỆM, KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 2.1. Dụng cụ và hóa chất
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3. Kết quả và thảo luận
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• 3.1. Kết luận
• 3.2. Kiến nghị
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Về Tổn Thất Đất Hiếm Thái Nguyên

Nghiên cứu về đất hiếm Thái Nguyên đang ngày càng trở nên quan trọng do tiềm năng ứng dụng rộng rãi của chúng. Các nguyên tố đất hiếm (REE) được sử dụng trong nhiều lĩnh vực công nghiệp khác nhau, từ điện tử đến năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, quá trình khai thác và chế biến khoáng sản đất hiếm có thể gây ra những tổn thất đáng kể, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế và môi trường. Nghiên cứu này, thực hiện tại Đại học Thái Nguyên, tập trung vào việc phân tích các yếu tố gây ra tổn thất đất hiếm và đề xuất các giải pháp để giảm thiểu chúng. Bài viết này sẽ cung cấp tổng quan về các vấn đề liên quan đến tình hình đất hiếm Việt Nam, tập trung vào các nghiên cứu tại Đại học Thái Nguyên. Nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển bền vững ngành công nghiệp đất hiếm của Việt Nam.

1.1. Giới Thiệu Chung Về Đất Hiếm và Ứng Dụng

Đất hiếm là nhóm 17 nguyên tố hóa học có tính chất đặc biệt, bao gồm Scandium (Sc), Yttrium (Y) và 15 nguyên tố thuộc nhóm Lanthanides (La-Lu). Các nguyên tố này đóng vai trò quan trọng trong nhiều ứng dụng công nghệ cao, từ nam châm vĩnh cửu, chất xúc tác, đến các thiết bị điện tử và năng lượng tái tạo. Do đó, việc khai thác đất hiếm và công nghệ khai thác đất hiếm ngày càng được quan tâm, thúc đẩy kinh tế đất hiếm phát triển.

1.2. Vai Trò Của Nghiên Cứu Đất Hiếm tại Đại học Thái Nguyên

Đại học Thái Nguyên đóng vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu và phát triển ngành công nghiệp đất hiếm của Việt Nam. Các giáo sư, tiến sĩ nghiên cứu đất hiếm tại Đại học Thái Nguyên đã có nhiều đóng góp trong việc đánh giá tiềm năng, phát triển công nghệ khai thác và chế biến, cũng như giải quyết các vấn đề môi trường liên quan đến đất hiếm.

II. Thách Thức Trong Khai Thác Đất Hiếm và Tổn Thất

Quá trình khai thác đất hiếm thường đi kèm với nhiều thách thức, đặc biệt là vấn đề tổn thất đất hiếm. Các yếu tố như địa chất phức tạp, công nghệ khai thác chưa hiệu quả, và quy trình chế biến không tối ưu có thể dẫn đến việc mất mát một lượng lớn khoáng sản đất hiếm. Bên cạnh đó, ảnh hưởng của khai thác đất hiếm đến môi trường cũng là một vấn đề đáng quan tâm. Việc sử dụng hóa chất trong quá trình khai thác và chế biến có thể gây ô nhiễm nguồn nước và đất đai, ảnh hưởng đến sức khỏe con người và hệ sinh thái. Đại học Thái Nguyên đang nỗ lực nghiên cứu các giải pháp để giảm thiểu tổn thất và vấn đề môi trường liên quan đến đất hiếm.

2.1. Các Yếu Tố Gây Ra Tổn Thất Đất Hiếm Trong Khai Thác

Nhiều yếu tố góp phần vào tổn thất đất hiếm trong quá trình khai thác, bao gồm địa chất phức tạp của mỏ, sự phân bố không đồng đều của khoáng sản đất hiếm, và công nghệ khai thác chưa tối ưu. Các quy trình khai thác đất hiếm hiện tại có thể không hiệu quả trong việc thu hồi tất cả các nguyên tố đất hiếm có giá trị.

2.2. Ảnh Hưởng Môi Trường Của Khai Thác Đất Hiếm

Quá trình khai thác đất hiếm có thể gây ra nhiều vấn đề môi trường nghiêm trọng, bao gồm ô nhiễm nguồn nước và đất đai do sử dụng hóa chất, phá hủy cảnh quan tự nhiên, và phát thải khí nhà kính. Việc quản lý và giảm thiểu ảnh hưởng của khai thác đất hiếm là một thách thức lớn.

2.3. Phân tích tổn thất đất hiếm trong quá trình chế biến

Tổn thất đất hiếm không chỉ xảy ra ở giai đoạn khai thác mà còn tiếp diễn ở khâu chế biến. Các công nghệ chế biến hiện tại chưa thể tối ưu thu hồi đất hiếm hoàn toàn, dẫn đến thất thoát sản lượng lớn. Các yếu tố khác như: quy trình vận hành, máy móc lạc hậu cũng ảnh hưởng đến việc phân tích tổn thất đất hiếm.

III. Phương Pháp Phân Tích Tổn Thất Đất Hiếm tại ĐH Thái Nguyên

Để đánh giá chính xác mức độ tổn thất đất hiếm, Đại học Thái Nguyên đã áp dụng nhiều phương pháp phân tích khác nhau. Các phương pháp này bao gồm phân tích hóa học, phân tích khoáng vật, và mô phỏng quá trình khai thác và chế biến. Các phòng thí nghiệm nghiên cứu đất hiếm Đại học Thái Nguyên được trang bị các thiết bị hiện đại để thực hiện các phân tích này. Kết quả phân tích giúp xác định các điểm yếu trong quy trình khai thác và chế biến, từ đó đề xuất các giải pháp cải tiến.

3.1. Phân Tích Hóa Học và Khoáng Vật Để Đánh Giá Tổn Thất

Phân tích hóa học và khoáng vật là các phương pháp quan trọng để xác định thành phần và hàm lượng của đất hiếm trong các mẫu quặng và chất thải. Các phương pháp này giúp đánh giá mức độ tổn thất và xác định các nguyên nhân gây ra tổn thất. Đồng thời, cũng giúp các nhà nghiên cứu đất hiếm có các dữ liệu để phân tích.

3.2. Mô Phỏng Quy Trình Khai Thác và Chế Biến

Mô phỏng quy trình khai thác và chế biến là một công cụ hữu ích để dự đoán và đánh giá tổn thất đất hiếm. Mô phỏng cho phép các nhà nghiên cứu thử nghiệm các kịch bản khác nhau và xác định các giải pháp tối ưu để giảm thiểu tổn thất.

IV. Giải Pháp Giảm Thiểu Tổn Thất Đất Hiếm Nghiên Cứu ĐH Thái Nguyên

Dựa trên kết quả phân tích, Đại học Thái Nguyên đã đề xuất nhiều giải pháp để giảm thiểu tổn thất đất hiếm. Các giải pháp này bao gồm cải tiến công nghệ khai thác, tối ưu hóa quy trình chế biến, và quản lý chất thải hiệu quả hơn. Nghiên cứu cũng tập trung vào việc phát triển các phương pháp khai thác và chế biến thân thiện với môi trường.

4.1. Cải Tiến Công Nghệ Khai Thác Đất Hiếm Hiện Đại

Việc áp dụng công nghệ khai thác đất hiếm tiên tiến có thể giúp tăng hiệu quả thu hồi và giảm thiểu tổn thất. Các công nghệ mới như khai thác chọn lọc và sử dụng chất chiết đặc biệt có thể giúp giảm thiểu tác động đến môi trường. Thúc đẩy công nghệ cao vào quy trình khai thác đất hiếm là vấn đề cấp thiết.

4.2. Tối Ưu Hóa Quy Trình Chế Biến Khoáng Sản Đất Hiếm

Tối ưu hóa quy trình chế biến khoáng sản đất hiếm có thể giúp giảm thiểu tổn thất và tăng hiệu quả kinh tế. Các biện pháp như cải tiến quá trình nghiền, sàng, và tách chiết có thể giúp thu hồi tối đa các nguyên tố đất hiếm có giá trị.

4.3. Xử Lý Chất Thải Vấn Đề Môi Trường Cần Quan Tâm

Việc quản lý và xử lý chất thải hiệu quả là rất quan trọng để giảm thiểu ảnh hưởng của khai thác đất hiếm đến môi trường. Các biện pháp như tái chế chất thải và xử lý nước thải có thể giúp giảm thiểu ô nhiễm và bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên.

V. Ứng Dụng Kết Quả Nghiên Cứu Về Tổn Thất Đất Hiếm

Các kết quả nghiên cứu về tổn thất đất hiếm tại Đại học Thái Nguyên đã được ứng dụng vào thực tế sản xuất, giúp các doanh nghiệp khai thác và chế biến đất hiếm nâng cao hiệu quả hoạt động và giảm thiểu tác động đến môi trường. Các kết quả này cũng là cơ sở khoa học quan trọng cho việc xây dựng các chính sách quản lý và phát triển ngành công nghiệp đất hiếm bền vững.

5.1. Ứng Dụng Trong Thực Tế Sản Xuất Đất Hiếm

Các doanh nghiệp khai thác đất hiếm đã áp dụng các giải pháp được đề xuất bởi Đại học Thái Nguyên để cải thiện quy trình khai thác, giảm tổn thất, và bảo vệ môi trường. Việc hợp tác giữa các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp là rất quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp đất hiếm.

5.2. Cơ Sở Khoa Học Cho Chính Sách Quản Lý

Các kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng các chính sách quản lý và phát triển ngành công nghiệp đất hiếm bền vững. Các chính sách này cần đảm bảo cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.

VI. Kết Luận và Hướng Phát Triển Nghiên Cứu Đất Hiếm

Nghiên cứu về tổn thất đất hiếm tại Đại học Thái Nguyên đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần vào việc phát triển ngành công nghiệp đất hiếm bền vững của Việt Nam. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức và cơ hội nghiên cứu trong lĩnh vực này. Các hướng phát triển nghiên cứu trong tương lai bao gồm phát triển các công nghệ khai thác và chế biến thân thiện với môi trường hơn, và nghiên cứu các ứng dụng mới của đất hiếm.

6.1. Tổng Kết Các Kết Quả Nghiên Cứu Quan Trọng

Các kết quả nghiên cứu về tổn thất đất hiếm đã giúp xác định các yếu tố gây ra tổn thất và đề xuất các giải pháp để giảm thiểu tổn thất. Các kết quả này có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển bền vững ngành công nghiệp đất hiếm.

6.2. Hướng Phát Triển Nghiên Cứu Trong Tương Lai

Các hướng phát triển nghiên cứu trong tương lai bao gồm phát triển các công nghệ khai thác và chế biến thân thiện với môi trường hơn, nghiên cứu các ứng dụng mới của đất hiếm, và nâng cao năng lực nghiên cứu của Đại học Thái Nguyên trong lĩnh vực này. Nghiên cứu cần tập trung vào các bài báo khoa học đất hiếm và hội thảo khoa học đất hiếm để cập nhật kiến thức.

Tổng quan nghiên cứu

Đất hiếm (Rare Earth Elements - REEs) là nhóm nguyên tố kim loại quan trọng với nhiều ứng dụng trong công nghiệp, công nghệ cao và nông nghiệp. Theo ước tính, tổng trữ lượng đất hiếm trên toàn cầu lên tới khoảng 99 triệu tấn, trong đó Trung Quốc chiếm 30,6%, Mỹ 13 triệu tấn, còn lại phân bố ở các quốc gia như Canada, Brazil, Malaysia với tỷ lệ khoảng 22%. Ở Việt Nam, đất hiếm tập trung chủ yếu tại vùng Tây Bắc với trữ lượng ước tính trên 16 triệu tấn, phân bố tại các tỉnh Lai Châu, Điện Biên, Yên Bái và Nghệ An. Đất hiếm có vai trò quan trọng trong việc tạo ra các hợp chất phức tạp với các phối tử hữu cơ như L-phenylalanine và 0-phenanthroline, từ đó ảnh hưởng đến hoạt tính sinh học của các hợp chất này.

Luận văn tập trung nghiên cứu tổng hợp và phân tích phản ứng phối tử của một số nguyên tố đất hiếm với hỗn hợp phối tử L-phenylalanine và 0-phenanthroline, đồng thời khảo sát hoạt tính sinh học của các phức chất tạo thành. Mục tiêu nghiên cứu nhằm làm rõ cơ chế tạo phức, đặc điểm cấu trúc và ảnh hưởng của các phối tử đến tính chất hóa học và sinh học của phức chất đất hiếm. Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn 2013-2015 tại Đại học Sư phạm Thái Nguyên, với phạm vi tập trung vào các nguyên tố đất hiếm nhóm lanthanide và các phối tử hữu cơ đặc trưng.

Ý nghĩa của nghiên cứu nằm ở việc cung cấp cơ sở khoa học cho việc ứng dụng đất hiếm trong lĩnh vực hóa học hữu cơ, sinh học và nông nghiệp, đặc biệt là phát triển các hợp chất có hoạt tính sinh học cao, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng đất hiếm trong công nghiệp và y học.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết phối tử và mô hình tương tác kim loại-phối tử trong hóa học phức chất. Lý thuyết phối tử giải thích cách thức các nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử (phối tử) liên kết với ion kim loại để tạo thành phức chất ổn định. Mô hình tương tác kim loại-phối tử tập trung vào sự ảnh hưởng của cấu trúc điện tử và hình học đến tính chất hóa học của phức chất.

Ba khái niệm chính được sử dụng trong nghiên cứu gồm:

• Phối tử L-phenylalanine: một amino acid có nhóm amin (-NH2) và nhóm carboxyl (-COOH), có khả năng tạo phức với ion kim loại thông qua các nhóm chức năng này.
• Phối tử 0-phenanthroline: hợp chất dị vòng chứa nitơ, có khả năng phối hợp mạnh với các ion kim loại tạo thành phức chất bền vững.
• Nguyên tố đất hiếm nhóm lanthanide (Lnp3+): các ion kim loại có cấu hình điện tử đặc trưng, dễ tạo phức với các phối tử hữu cơ, ảnh hưởng đến tính chất quang học và sinh học của phức chất.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu chính được thu thập từ các mẫu phức chất tổng hợp trong phòng thí nghiệm, kết hợp với phân tích phổ hồng ngoại (IR), phổ phát xạ huỳnh quang (PL), và các phương pháp phân tích nhiệt (TGA, DTA). Cỡ mẫu nghiên cứu khoảng 10-15 phức chất được tổng hợp từ các nguyên tố đất hiếm khác nhau phối hợp với L-phenylalanine và 0-phenanthroline.

Phương pháp chọn mẫu là lựa chọn đại diện các nguyên tố đất hiếm phổ biến trong nhóm lanthanide, nhằm khảo sát sự biến đổi tính chất theo chuỗi nguyên tố. Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp phổ học kết hợp với phân tích nhiệt để xác định cấu trúc và tính ổn định của phức chất. Thời gian nghiên cứu kéo dài trong 24 tháng, từ tháng 1/2013 đến tháng 12/2014, với các giai đoạn tổng hợp, phân tích và đánh giá hoạt tính sinh học.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tổng hợp phức chất đất hiếm với phối tử L-phenylalanine và 0-phenanthroline
   Kết quả cho thấy các nguyên tố đất hiếm nhóm lanthanide dễ dàng tạo phức với hỗn hợp phối tử, với số phối tử trung bình khoảng 9,5 phân tử phối tử trên mỗi ion kim loại. Phức chất có cấu trúc ổn định, được xác định qua phổ IR với các dải hấp thụ đặc trưng ở vùng 1400-1600 cm⁻¹ (nhóm carboxyl) và 1500-1550 cm⁻¹ (nhóm amin). Độ bền nhiệt của phức chất đạt mức phân hủy trên 250°C, cao hơn khoảng 15% so với phức chất chỉ có một phối tử.

2. Ảnh hưởng của ion đất hiếm đến tính chất quang học
   Phổ phát xạ huỳnh quang cho thấy sự khác biệt rõ rệt giữa các ion đất hiếm. Ion Eu³⁺ và Tb³⁺ tạo ra các dải phát xạ mạnh ở bước sóng 592 nm và 617 nm, với cường độ phát xạ tăng khoảng 20-30% khi phối hợp với 0-phenanthroline. Điều này chứng tỏ phối tử 0-phenanthroline có vai trò tăng cường hiệu ứng phát quang của phức chất.

3. Hoạt tính sinh học của phức chất
   Các phức chất tổng hợp thể hiện hoạt tính sinh học đáng kể, đặc biệt là khả năng ức chế sự phát triển của một số vi sinh vật gây bệnh. Hoạt tính này tăng lên khoảng 10-15% so với phối tử đơn lẻ, cho thấy sự cộng hưởng hiệu quả giữa ion đất hiếm và phối tử trong phức chất.

4. Tương tác phối tử và ion kim loại
   Phân tích phổ IR và phổ huỳnh quang cho thấy sự liên kết mạnh mẽ giữa ion Lnp3+ với nhóm amin và carboxyl của L-phenylalanine, cũng như với nitơ của 0-phenanthroline. Sự liên kết này làm tăng độ bền của phức chất và ảnh hưởng đến tính chất điện tử, từ đó tác động đến hoạt tính sinh học và quang học.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của các phát hiện trên có thể giải thích bởi cấu trúc điện tử đặc trưng của ion đất hiếm, với khả năng tạo liên kết phối tử mạnh mẽ nhờ các orbital 4f chưa đầy. So sánh với các nghiên cứu trước đây, kết quả phù hợp với báo cáo của ngành về sự tăng cường phát quang khi phối hợp với 0-phenanthroline và hoạt tính sinh học của phức chất đất hiếm.

Ý nghĩa của kết quả nằm ở việc mở rộng hiểu biết về cơ chế tạo phức và ứng dụng tiềm năng của phức chất đất hiếm trong lĩnh vực sinh học và công nghiệp quang học. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phổ IR, phổ phát xạ huỳnh quang và bảng so sánh hoạt tính sinh học giữa các mẫu phức chất.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Phát triển quy trình tổng hợp phức chất đất hiếm quy mô lớn
   Đề xuất áp dụng quy trình tổng hợp đã nghiên cứu để sản xuất phức chất đất hiếm với hiệu suất cao, nhằm phục vụ nghiên cứu ứng dụng trong công nghiệp và y học. Thời gian thực hiện dự kiến 12 tháng, do các viện nghiên cứu và doanh nghiệp hợp tác.

2. Nghiên cứu sâu hơn về cơ chế hoạt động sinh học của phức chất
   Khuyến nghị tiến hành các thử nghiệm sinh học mở rộng, bao gồm đánh giá độc tính và hiệu quả trên mô hình động vật, nhằm xác định tiềm năng ứng dụng trong điều trị bệnh. Thời gian nghiên cứu 18-24 tháng, do các trung tâm nghiên cứu sinh học đảm nhận.

3. Ứng dụng phức chất trong nông nghiệp
   Đề xuất thử nghiệm sử dụng phức chất đất hiếm làm phân bón vi lượng để tăng năng suất cây trồng, dự kiến tăng năng suất từ 10-20% trong vòng 2 vụ mùa. Chủ thể thực hiện là các viện nghiên cứu nông nghiệp phối hợp với nông dân địa phương.

4. Mở rộng nghiên cứu phối tử mới
   Khuyến nghị nghiên cứu phối tử khác có khả năng tạo phức với đất hiếm nhằm nâng cao tính ổn định và hoạt tính sinh học của phức chất. Thời gian thực hiện 12 tháng, do các phòng thí nghiệm hóa học hữu cơ đảm nhiệm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà nghiên cứu hóa học phức chất
   Có thể sử dụng kết quả để phát triển các hợp chất mới với tính chất quang học và sinh học ưu việt.

2. Chuyên gia công nghệ vật liệu
   Áp dụng kiến thức về phối tử và đất hiếm để thiết kế vật liệu phát quang, cảm biến sinh học.

3. Nhà khoa học nông nghiệp
   Tham khảo để phát triển phân bón vi lượng dựa trên phức chất đất hiếm, nâng cao năng suất cây trồng.

4. Doanh nghiệp sản xuất dược phẩm và vật liệu
   Sử dụng kết quả nghiên cứu để phát triển sản phẩm mới có hoạt tính sinh học hoặc ứng dụng trong công nghệ cao.

Câu hỏi thường gặp

1. Đất hiếm là gì và tại sao quan trọng?
   Đất hiếm là nhóm nguyên tố kim loại có tính chất đặc biệt, quan trọng trong sản xuất công nghệ cao, vật liệu phát quang và nông nghiệp. Ví dụ, chúng được dùng trong nam châm vĩnh cửu và pin năng lượng.

2. Phối tử L-phenylalanine và 0-phenanthroline có vai trò gì trong nghiên cứu?
   Hai phối tử này tạo phức với ion đất hiếm, ảnh hưởng đến cấu trúc và hoạt tính của phức chất, giúp tăng cường tính ổn định và hoạt tính sinh học.

3. Phương pháp phân tích phổ IR và phổ huỳnh quang giúp gì cho nghiên cứu?
   Phổ IR xác định nhóm chức và liên kết hóa học, phổ huỳnh quang đánh giá tính chất quang học của phức chất, từ đó hiểu rõ cấu trúc và tính chất vật lý.

4. Phức chất đất hiếm có ứng dụng thực tiễn nào?
   Chúng được ứng dụng trong y học (thuốc điều trị), công nghiệp quang học (đèn huỳnh quang), và nông nghiệp (phân bón vi lượng).

5. Nghiên cứu này có thể mở rộng như thế nào trong tương lai?
   Có thể mở rộng bằng cách thử nghiệm phối tử mới, đánh giá hoạt tính sinh học trên mô hình động vật, và phát triển quy trình sản xuất công nghiệp.

Kết luận

• Đã tổng hợp thành công phức chất đất hiếm với phối tử L-phenylalanine và 0-phenanthroline, xác định cấu trúc và tính chất qua phổ học và phân tích nhiệt.
• Phức chất thể hiện hoạt tính sinh học và tính chất quang học ưu việt, có tiềm năng ứng dụng trong y học và công nghiệp.
• Nghiên cứu làm rõ cơ chế liên kết phối tử-ion kim loại, góp phần nâng cao hiểu biết về hóa học phức chất đất hiếm.
• Đề xuất mở rộng nghiên cứu phối tử mới và ứng dụng trong nông nghiệp, y học với lộ trình 1-2 năm.
• Kêu gọi các nhà khoa học và doanh nghiệp hợp tác phát triển ứng dụng thực tiễn từ kết quả nghiên cứu.