Nghiên cứu tác động của nông thôn mới đến sử dụng đất nông nghiệp tại Ninh Giang, Ninh Bình (2010-2014)

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC HÌNH

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

MỤC LỤC

1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

1.2. Mục tiêu của đề tài

1.2.1. Mục tiêu tổng quát

1.2.2. Mục tiêu cụ thể

1.3. Ý nghĩa nghiên cứu của đề tài

2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

2.1. Cơ sở lý luận về nông thôn và phát triển nông thôn

2.1.1. Khái niệm về nông thôn

2.1.2. Vai trò của nông thôn đối với sự phát triển của đất nước

2.1.3. Đặc điểm của nông thôn và những vấn đề đặt ra đối với quản lý nhà nước

2.1.4. Đặc điểm của nông nghiệp

2.1.5. Đặc điểm của nông thôn

2.1.6. Đặc điểm của nông dân

2.1.7. Quan điểm và mục tiêu phát triển nông thôn

2.1.8. Cơ sở lý luận về nông thôn mới

2.1.8.1. Khái niệm nông thôn mới

2.1.8.2. Xây dựng nông thôn mới

3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu

3.3. Nội dung nghiên cứu

3.3.1. Đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của xã Ninh Giang ảnh hưởng đến sử dụng đất nông nghiệp

3.3.2. Ảnh hưởng của nông thôn mới đến sử dụng đất nông nghiệp

3.3.3. Ảnh hưởng của nông thôn mới đến đời sống của hộ nông dân mất đất nông nghiệp

3.3.4. Đánh giá chung tác động của nông thôn mới

3.3.5. Đề xuất giải pháp nhằm đảm bảo đời sống của hộ nông dân mất đất nông nghiệp, tăng cường vai trò quản lý Nhà nước trong quá trình nông thôn mới tại xã Ninh Giang – Huyện Hoa Lư – Tỉnh Ninh Bình

3.4. Phương pháp nghiên cứu

3.4.1. Phương pháp nghiên cứu cụ thể

3.4.2. Phương pháp xử lý số liệu

4. PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội xã Ninh Giang

4.1.1. Điều kiện tự nhiên

4.1.2. Các nguồn tài nguyên

4.1.3. Điều kiện kinh tế - xã hội và thực trạng nông thôn mới

4.1.4. Đánh giá thuận lợi và khó khăn của điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội đến sự phát triển kinh tế - xã hội và nông thôn mới xã Ninh Giang

4.2. Ảnh hưởng của NTM đến sử dụng đất nông nghiệp

4.2.1. Thực trạng của quá trình chuyển mục đích sử dụng đất

4.2.2. Thực trạng của công tác quản lý việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất

4.2.3. Sự biến động về đất đai trong quá trình nông thôn mới của xã Ninh Giang

4.3. Ảnh hưởng của nông thôn mới tới đời sống kinh tế hộ nông dân trên địa bàn xã Ninh Giang

4.3.1. Nông thôn mới với hộ nông dân mất đất nông nghiệp

4.3.2. Đánh giá sự ảnh hưởng của nông thôn mới tới đời sống kinh tế - xã hội của các hộ thông qua các câu hỏi định tính

4.3.3. Kế hoạch của hộ nông dân xã Ninh Giang trong thời gian tới

4.3.4. Đánh giá chung tác động của nông thôn mới tới sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn xã Ninh Giang

4.3.4.1. Tác động tích cực

4.3.4.2. Tác động tiêu cực

4.3.5. Định hướng phát triển và một số giải pháp nhằm nâng cao đời sống kinh tế hộ, tăng cường vai trò quản lý Nhà nước trong quá trình nông thôn mới tại xã Ninh Giang

4.3.5.1. Định hướng phát triển của xã Ninh Giang tới năm 2020

4.3.5.2. Những giải pháp chủ yếu nhằm hạn chế mất đất nông nghiệp và đảm bảo đời sống hộ nông dân bị mất đất nông nghiệp trong quá trình nông thôn mới tại xã Ninh Giang

4.3.5.3. Một số giải pháp cơ bản nhằm tăng cường vai trò quản lý của Nhà nước đối với đất đai trong quá trình nông thôn mới của xã Ninh Giang

5. PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về nông thôn mới và sử dụng đất nông nghiệp

Nghiên cứu này tập trung vào tác động của nông thôn mới đến sử dụng đất nông nghiệp tại Ninh Giang, Ninh Bình giai đoạn 2010-2014. Nông thôn mới là một chính sách quan trọng nhằm phát triển bền vững nông thôn, cải thiện đời sống người dân và tăng cường quản lý đất đai. Tại Ninh Giang, quá trình này đã dẫn đến những thay đổi đáng kể trong việc sử dụng đất nông nghiệp, bao gồm việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất và tăng cường cơ sở hạ tầng. Nghiên cứu này nhằm đánh giá những tác động tích cực và tiêu cực của nông thôn mới đến sử dụng đất nông nghiệp, đồng thời đề xuất các giải pháp phù hợp để phát triển bền vững.

1.1. Khái niệm và mục tiêu của nông thôn mới

Nông thôn mới là một chính sách quốc gia nhằm cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn, giảm khoảng cách giữa nông thôn và thành thị. Mục tiêu chính của nông thôn mới bao gồm phát triển kinh tế, xây dựng cơ sở hạ tầng hiện đại, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống. Tại Ninh Giang, chính sách này đã được triển khai mạnh mẽ từ năm 2012, dẫn đến những thay đổi lớn trong cơ cấu sử dụng đất, đặc biệt là việc chuyển đổi đất nông nghiệp sang các mục đích khác như xây dựng cơ sở hạ tầng và khu công nghiệp.

1.2. Tác động của nông thôn mới đến sử dụng đất nông nghiệp

Quá trình nông thôn mới tại Ninh Giang đã dẫn đến sự biến đổi sử dụng đất đáng kể. Diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp do chuyển đổi sang các mục đích khác như xây dựng đường giao thông, trường học và khu công nghiệp. Điều này đã ảnh hưởng đến đời sống của các hộ nông dân, đặc biệt là những hộ bị mất đất canh tác. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, mặc dù nông thôn mới mang lại nhiều lợi ích về cơ sở hạ tầng và kinh tế, nhưng cũng đặt ra những thách thức lớn trong việc quản lý và sử dụng đất nông nghiệp một cách bền vững.

II. Phương pháp nghiên cứu và kết quả

Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích định lượng và định tính để đánh giá tác động của nông thôn mới đến sử dụng đất nông nghiệp tại Ninh Giang. Dữ liệu được thu thập từ các báo cáo của UBND xã, khảo sát thực địa và phỏng vấn các hộ nông dân. Kết quả nghiên cứu cho thấy, quá trình nông thôn mới đã làm thay đổi cơ cấu sử dụng đất, với sự gia tăng diện tích đất phi nông nghiệp và giảm diện tích đất nông nghiệp. Đồng thời, nghiên cứu cũng chỉ ra những tác động tích cực và tiêu cực của quá trình này đến đời sống kinh tế - xã hội của người dân.

2.1. Phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp thu thập dữ liệu từ các nguồn chính thức như báo cáo của UBND xã Ninh Giang và khảo sát thực địa. Dữ liệu được phân tích bằng các công cụ thống kê và GIS để đánh giá sự biến đổi sử dụng đất trong giai đoạn 2010-2014. Phương pháp phỏng vấn sâu cũng được sử dụng để thu thập ý kiến của các hộ nông dân về tác động của nông thôn mới đến đời sống và sản xuất nông nghiệp.

2.2. Kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy, quá trình nông thôn mới đã dẫn đến sự chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại Ninh Giang, với diện tích đất nông nghiệp giảm từ 70% xuống còn 60% trong giai đoạn 2010-2014. Đồng thời, diện tích đất phi nông nghiệp tăng lên đáng kể, đặc biệt là đất xây dựng cơ sở hạ tầng. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, mặc dù nông thôn mới mang lại nhiều lợi ích về kinh tế và cơ sở hạ tầng, nhưng cũng đặt ra những thách thức lớn trong việc quản lý đất đai và đảm bảo đời sống của các hộ nông dân bị mất đất.

III. Đề xuất giải pháp và kết luận

Dựa trên kết quả nghiên cứu, bài viết đề xuất một số giải pháp nhằm hạn chế tác động tiêu cực của nông thôn mới đến sử dụng đất nông nghiệp tại Ninh Giang. Các giải pháp bao gồm tăng cường quản lý đất đai, hỗ trợ đào tạo nghề cho nông dân bị mất đất và phát triển các mô hình kinh tế bền vững. Nghiên cứu kết luận rằng, nông thôn mới là một chính sách quan trọng để phát triển bền vững nông thôn, nhưng cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng trong việc quản lý và sử dụng đất nông nghiệp để đảm bảo lợi ích lâu dài cho người dân.

3.1. Giải pháp quản lý đất đai

Để hạn chế tác động tiêu cực của nông thôn mới đến sử dụng đất nông nghiệp, nghiên cứu đề xuất tăng cường quản lý đất đai thông qua việc xây dựng các quy hoạch sử dụng đất chi tiết và minh bạch. Đồng thời, cần có các chính sách hỗ trợ nông dân bị mất đất, bao gồm đào tạo nghề và tạo cơ hội việc làm mới. Các giải pháp này nhằm đảm bảo rằng quá trình nông thôn mới không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững của cộng đồng nông thôn.

3.2. Kết luận và khuyến nghị

Nghiên cứu kết luận rằng, nông thôn mới đã mang lại nhiều thay đổi tích cực cho Ninh Giang, nhưng cũng đặt ra những thách thức lớn trong việc quản lý và sử dụng đất nông nghiệp. Để đảm bảo sự phát triển bền vững, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương và người dân trong việc thực hiện các chính sách nông thôn mới. Các khuyến nghị cụ thể bao gồm tăng cường công tác quản lý đất đai, hỗ trợ nông dân bị mất đất và phát triển các mô hình kinh tế bền vững tại địa phương.

Luận văn thạc sĩ: Tác động của nông thôn mới đến sử dụng đất nông nghiệp tại xã Ninh Giang, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2010-2014