I. Phương pháp luận tính chuyển chỉ tiêu thống kê tài khoản quốc gia
Phần này tập trung vào phương pháp luận để chuyển đổi các chỉ tiêu thống kê từ giá thực tế sang giá so sánh năm gốc. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình chuyển đổi bao gồm biến động về ngành kinh tế, phương pháp tính toán, và sự thay đổi về giá cả. Phương pháp giảm phát và bảng giá cố định được phân tích kỹ lưỡng, đặc biệt là việc áp dụng bảng giá cố định 1994 trong tính toán các chỉ tiêu kinh tế tổng hợp.
1.1 Những nhân tố ảnh hưởng đến chuyển đổi chỉ tiêu
Các nhân tố chính bao gồm sự biến động về ngành kinh tế, ngành sản phẩm, và loại hình kinh tế. Sự thay đổi trong phương pháp tính toán và nguồn số liệu cũng đóng vai trò quan trọng. Ví dụ, việc chuyển đổi từ VSIC 1993 sang VSIC 2007 đã làm thay đổi cách tính các chỉ tiêu giá trị. Ngoài ra, biến động về giá cả và việc biên soạn chỉ số giá cũng ảnh hưởng lớn đến kết quả chuyển đổi.
1.2 Lý luận chung về chuyển đổi giá năm gốc
Chuyển đổi giá năm gốc là quá trình cần thiết khi cơ cấu kinh tế có sự thay đổi đáng kể so với năm gốc được chọn. Việc này giúp loại bỏ ảnh hưởng của biến động giá cả, từ đó phản ánh chính xác hơn sự phát triển kinh tế. Giá so sánh được sử dụng để nghiên cứu sự thay đổi thuần về khối lượng, loại trừ yếu tố giá.
II. Thực trạng chuyển đổi năm gốc so sánh từ 1994 đến 2005
Phần này đánh giá thực trạng việc chuyển đổi năm gốc so sánh từ 1994 sang 2005 trong hệ thống thống kê tài khoản quốc gia. Các chỉ tiêu kinh tế tổng hợp như giá trị sản xuất và GDP được tính toán theo giá so sánh năm 1994. Việc áp dụng bảng giá cố định 1994 và phương pháp giảm phát được phân tích chi tiết, cùng với những ưu điểm và hạn chế của từng phương pháp.
2.1 Bảng giá cố định và năm gốc so sánh
Bảng giá cố định 1994 được sử dụng để tính toán các chỉ tiêu kinh tế tổng hợp. Tuy nhiên, việc áp dụng bảng giá này đã bộc lộ nhiều hạn chế khi cơ cấu kinh tế có sự thay đổi lớn. Việc chuyển đổi sang năm gốc 2005 được đề xuất để phản ánh chính xác hơn tình hình kinh tế hiện tại.
2.2 Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp hiện tại
Phương pháp sử dụng bảng giá cố định có ưu điểm là đơn giản và dễ áp dụng, nhưng lại không phản ánh được sự thay đổi về cơ cấu kinh tế. Trong khi đó, phương pháp giảm phát cho kết quả chính xác hơn nhưng đòi hỏi hệ thống chỉ số giá hoàn chỉnh và chi tiết.
III. Đề xuất phương pháp tính chuyển chỉ tiêu tài khoản quốc gia
Phần này đề xuất các phương pháp mới để tính chuyển các chỉ tiêu tài khoản quốc gia từ giá thực tế sang giá so sánh. Bảng nguồn và sử dụng (SUT) được đề xuất như một công cụ hiệu quả để tính toán các chỉ tiêu kinh tế tổng hợp. Ngoài ra, phương pháp giảm phát riêng rẽ cho từng ngành và hoạt động cũng được khuyến nghị để nâng cao độ chính xác của kết quả tính toán.
3.1 Sử dụng bảng nguồn và sử dụng SUT
Bảng SUT được sử dụng để tính toán các chỉ tiêu kinh tế tổng hợp theo giá so sánh. Phương pháp này giúp loại bỏ sự biến động về giá cả và phản ánh chính xác hơn sự thay đổi về khối lượng. Kết quả thử nghiệm tính toán GDP theo giá so sánh năm 2005 đã cho thấy hiệu quả của phương pháp này.
3.2 Áp dụng phương pháp giảm phát riêng rẽ
Phương pháp giảm phát riêng rẽ được đề xuất để tính toán các chỉ tiêu kinh tế tổng hợp cho từng ngành và hoạt động cụ thể. Phương pháp này giúp nâng cao độ chính xác của kết quả tính toán, đặc biệt là trong bối cảnh cơ cấu kinh tế có sự thay đổi lớn.