Thực Trạng Rối Loạn Cơ Xương Khớp Ở Công Nhân Thu Gom Rác Tại Hà Nội

• Tác giả: Hoàng Thị Ngân
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Văn Bằng
• Trường học: Trường Đại Học Y Tế Công Cộng
• Chuyên ngành: Y Tế Công Cộng
• Đề tài: Thực Trạng Rối Loạn Cơ Xương Khớp Và Một Số Yếu Tố Nghề Nghiệp Liên Quan Của Công Nhân Thu Gom Rác Thải
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• MỤC LỤC
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Giới thiệu về rối loạn cơ xương khớp và rối loạn cơ xương khớp liên quan đến nghề nghiệp
• 1.2. Đặc điểm điều kiên lao động và nguy cơ rối loạn cơ xương khớp của công nhân thu gom rác thải
• 1.3. Một số yếu tố liên quan đến nguy cơ mắc RLCXKNN ở CNTGRT đô thị
• 1.4. Thực trạng mắc rối loạn cơ xương khớp liên quan đến nghề nghiệp ở công nhân thu gom rác thải trên thế giới và ở Việt Nam
• 1.5. Bộ công cụ đánh giá nguy cơ đau mỏi cơ xương khớp Orebro (Orebro musculoskeletal pain questionnaire)
• 1.6. Giới thiệu tóm tắt về địa bàn nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Thời gian và địa điểm tiến hành nghiên cứu
• 2.3. Thiết kế nghiên cứu
• 2.4. Phương pháp chọn mẫu nghiên cứu
• 2.5. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.6. Mô tả công cụ nghiên cứu
• 2.7. Phân tích số liệu
• 2.8. Biến số nghiên cứu
• 2.9. Đạo đức nghiên cứu
• 2.10. Hạn chế của nghiên cứu, sai số và biện pháp khắc phục sai số
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• KẾT LUẬN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 1: BỘ CÂU HỎI PHỎNG VẤN ĐỐI TƯỢNG CÔNG NHÂN THU GOM RÁC THẢI
• PHỤ LỤC 2: BIẾN SỐ NGHIÊN CỨU

Tóm tắt

I. Rối Loạn Cơ Xương Khớp ở Công Nhân Thu Gom Rác Tổng Quan

Nghiên cứu về rối loạn cơ xương khớp (RLCXK) ở công nhân thu gom rác (CNTGRT) tại Hà Nội là một lĩnh vực quan trọng trong sức khỏe nghề nghiệp. Sự gia tăng dân số và phát triển kinh tế dẫn đến lượng rác thải đô thị tăng cao, tạo áp lực lớn lên tính chất công việc thu gom rác. CNTGRT thường xuyên phải đối mặt với các yếu tố nguy cơ như gánh vác vật nặng, tư thế lao động bất lợi và môi trường làm việc khắc nghiệt. Điều này làm tăng nguy cơ rối loạn cơ xương khớp, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và tổn thất năng suất lao động. Theo một nghiên cứu tại Hà Lan, cứ 10.000 công nhân môi trường đô thị, có tới 35 người thuộc nhóm CNTGRT có nguy cơ mắc RLCXKNN. Nghiên cứu này sẽ đi sâu vào thực trạng và các yếu tố liên quan đến RLCXK ở CNTGRT tại Hà Nội.

1.1. Định nghĩa Rối Loạn Cơ Xương Khớp Nghề Nghiệp RLCXKNN

Rối loạn cơ xương khớp nghề nghiệp (RLCXKNN) là các chấn thương và rối loạn gây đau ở cơ bắp, gân, dây thần kinh, ảnh hưởng đến cử động. Triệu chứng phổ biến là đau, cứng khớp, căng cơ. RLCXKNN phát triển khi cơ bắp hoạt động lặp đi lặp lại mà không được nghỉ ngơi. Nguy cơ rối loạn cơ xương khớp tăng nếu lực tác dụng lớn hoặc tư thế lao động bất lợi. Hầu hết là rối loạn tích lũy, ảnh hưởng đến gáy, vai, chi trên, và có thể ảnh hưởng đến chi dưới. RLCXKNN gây đau đớn và có thể dẫn đến tàn tật, giảm hiệu quả công việc. Theo tài liệu, RLCXKNN ảnh hưởng lớn đến hệ CXK của người lao động [11, 12, 44].

1.2. Tầm Quan Trọng của Nghiên Cứu Rối Loạn Cơ Xương Khớp ở Hà Nội

Nghiên cứu về rối loạn cơ xương khớp ở công nhân thu gom rác tại Hà Nội đặc biệt quan trọng do tốc độ đô thị hóa nhanh chóng và lượng rác thải ngày càng tăng. Điều này gây áp lực lớn lên tính chất công việc thu gom rác, vốn chủ yếu dựa vào sức người. Các nghiên cứu trước đây, như nghiên cứu của Đoàn Tuyết Nhung (1995), cho thấy tỷ lệ công nhân có triệu chứng đau cơ và viêm khớp là đáng kể. Tuy nhiên, cần có những nghiên cứu sâu hơn để đánh giá toàn diện thực trạng RLCXK và xác định các yếu tố nguy cơ liên quan. Kết quả nghiên cứu này sẽ cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng các biện pháp phòng ngừa rối loạn cơ xương khớp và cải thiện sức khỏe nghề nghiệp cho CNTGRT.

II. Nguy Cơ Rối Loạn Cơ Xương Khớp Yếu Tố Nghề Nghiệp Cần Biết

Công việc thu gom rác đòi hỏi công nhân thu gom rác phải tiếp xúc với nhiều yếu tố nguy cơ gây rối loạn cơ xương khớp. Những yếu tố này bao gồm gánh vác vật nặng, tư thế lao động không đúng, tần suất lặp lại động tác cao và môi trường làm việc khắc nghiệt. Ngoài ra, CNTGRT còn phải đối mặt với nguy cơ phơi nhiễm các yếu tố sinh học và hóa học từ rác thải, cũng như các yếu tố tâm lý do áp lực công việc và điều kiện làm việc không đảm bảo. Việc hiểu rõ các yếu tố này là cần thiết để xây dựng các biện pháp phòng ngừa rối loạn cơ xương khớp hiệu quả.

2.1. Gánh Vác Vật Nặng và Tần Suất Lặp Lại Động Tác Tác Động Lên CXK

Gánh vác vật nặng và tần suất lặp lại động tác là hai trong số các yếu tố nguy cơ chính gây rối loạn cơ xương khớp ở công nhân thu gom rác. Việc thường xuyên nâng, mang, vác các vật nặng, cùng với việc lặp đi lặp lại các động tác như quét, hót, đẩy xe rác, gây áp lực lớn lên các khớp, cơ và dây chằng. Theo nghiên cứu, hoạt động đẩy và kéo thùng rác gây lực tác động lớn nhất tại bàn tay [40]. Việc thực hiện các công việc này trong thời gian dài mà không có thời gian nghỉ ngơi đầy đủ sẽ dẫn đến căng cơ, viêm gân và các bệnh lý rối loạn cơ xương khớp khác. Việc này gây ảnh hưởng đến thắt lưng khi giữ cân bằng cho cơ thể để tạo ra momen chống lại momen đẩy cơ thể về phía trước.

2.2. Tư Thế Lao Động Bất Lợi Ảnh Hưởng Đến Cơ và Xương Khớp

Tư thế lao động bất lợi, như cúi gập người, vặn mình, với tay quá cao, cũng là một yếu tố nguy cơ quan trọng gây rối loạn cơ xương khớp. Các tư thế này đặt áp lực quá mức lên các khớp, làm quá tải các cơ bắp và dây chằng. Theo nghiên cứu, những bộ phận chịu lực chính trong quá trình thu gom rác bao gồm bàn tay, thắt lưng, bàn chân, vai [49, 55]. Việc duy trì các tư thế này trong thời gian dài sẽ dẫn đến đau lưng, đau vai gáy, và các bệnh lý rối loạn cơ xương khớp khác. Ngoài ra, thao tác quét rác với các động tác đứng, di chuyển, xoay người và cầm chổi xẻng gây ảnh hưởng đến lưng, chân và tay.

III. Phương Pháp Đánh Giá Rối Loạn Cơ Xương Khớp Nghiên Cứu tại Hà Nội

Nghiên cứu này sử dụng phương pháp cắt ngang có phân tích, khảo sát 468 công nhân thu gom rác của Công ty Môi trường Đô thị Hà Nội (URENCO). Công cụ đánh giá nguy cơ RLCXK là bộ câu hỏi Orebro, được chuẩn hóa trên nhiều nước, bao gồm 25 câu hỏi đánh giá về ngày nghỉ, lo lắng, đau, hoạt động hàng ngày, đối phó và mong đợi hồi phục. Ngoài ra, bộ câu hỏi được xây dựng dựa trên điều kiện làm việc của CNTGRT để đánh giá các yếu tố liên quan đến RLCXK. Dữ liệu được phân tích bằng phần mềm Epidata 3.1 và SPSS 18.0.

3.1. Sử Dụng Bộ Công Cụ Orebro Đánh Giá Nguy Cơ Rối Loạn

Bộ công cụ Orebro được sử dụng để đánh giá nguy cơ rối loạn cơ xương khớp ở công nhân thu gom rác. Bộ công cụ này bao gồm 25 câu hỏi, tập trung vào các khía cạnh như ngày nghỉ làm việc, mức độ lo lắng và căng thẳng, triệu chứng trầm cảm, mức độ đau, ảnh hưởng của đau đến các hoạt động hàng ngày, khả năng đối phó với cơn đau, và kỳ vọng về khả năng hồi phục. Việc sử dụng bộ công cụ Orebro giúp đảm bảo tính khách quan và so sánh được với các nghiên cứu khác trên thế giới. Bộ công cụ Orebro được chuẩn hóa trên nhiều nước.

3.2. Thu Thập Thông Tin Về Điều Kiện Làm Việc Của Công Nhân

Bên cạnh bộ công cụ Orebro, nghiên cứu còn sử dụng bộ câu hỏi được thiết kế riêng để thu thập thông tin chi tiết về điều kiện làm việc của công nhân thu gom rác. Các câu hỏi này tập trung vào các yếu tố như thời gian làm việc, ca làm việc, tính chất công việc, gánh vác vật nặng, tư thế lao động, môi trường làm việc và các biện pháp bảo hộ lao động được cung cấp. Việc thu thập thông tin này giúp xác định các yếu tố nguy cơ cụ thể liên quan đến rối loạn cơ xương khớp ở CNTGRT tại Hà Nội.

IV. Thực Trạng Rối Loạn Cơ Xương Khớp Kết Quả Nghiên Cứu tại Hà Nội

Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ mắc rối loạn cơ xương khớp ở công nhân thu gom rác là 74.4%. Vị trí đau nhiều nhất là vùng thắt lưng (46.8%), cổ (43.3%) và vai (42.3%). Đáng chú ý, 60.7% CNTGRT mắc RLCXK từ 2 vị trí trở lên. Trong số những người mắc RLCXK, có tới 99.7% phải nghỉ từ 1 ngày trở lên do RLCXK. Chỉ 7.4% thấy giảm đau hoàn toàn khi thực hiện các biện pháp giảm đau. Nghiên cứu cũng cho thấy 63.4% CNTGRT mắc RLCXK có khả năng phục hồi cao, trong khi 36.6% có khả năng phục hồi thấp.

4.1. Vị Trí Đau Cơ Xương Khớp Phổ Biến Nhất ở Công Nhân

Phân tích dữ liệu cho thấy vùng thắt lưng, cổ và vai là những vị trí đau rối loạn cơ xương khớp phổ biến nhất ở công nhân thu gom rác tại Hà Nội. Đau lưng có thể do gánh vác vật nặng, tư thế lao động cúi gập người thường xuyên. Đau vai gáy có thể liên quan đến việc lặp đi lặp lại các động tác như quét, hót rác, hoặc do căng thẳng trong công việc. Sự phân bố này phản ánh rõ ràng tác động của tính chất công việc thu gom rác lên hệ cơ xương khớp.

4.2. Ảnh Hưởng của Rối Loạn Đến Thời Gian Nghỉ Việc và Khả Năng Phục Hồi

Kết quả nghiên cứu cho thấy rối loạn cơ xương khớp gây ảnh hưởng đáng kể đến thời gian nghỉ việc và khả năng phục hồi của công nhân thu gom rác. Tỷ lệ cao CNTGRT phải nghỉ việc do RLCXK cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Việc phần lớn CNTGRT không thấy giảm đau hoàn toàn khi thực hiện các biện pháp giảm đau cho thấy cần có các biện pháp can thiệp hiệu quả hơn. Sự khác biệt về khả năng phục hồi giữa các CNTGRT cũng cho thấy cần có các biện pháp cá nhân hóa để hỗ trợ phục hồi chức năng.

V. Liên Quan Giữa Nghề Nghiệp và Rối Loạn Cơ Xương Khớp Phân Tích

Nghiên cứu chỉ ra mối liên quan giữa một số yếu tố nghề nghiệp và rối loạn cơ xương khớp ở công nhân thu gom rác. Các yếu tố này bao gồm giới tính, mức độ căng thẳng tâm lý, mức độ bức bối, chán nản, mức độ hài lòng với công việc, một số tư thế lao động bất lợi, ca làm việc và mức độ tiếp xúc với nắng. CNTGRT phải làm việc với cường độ cao, kéo dài 6 ngày/tuần (99.4%) và trên 8 tiếng mỗi ngày (85.9%). Điều kiện làm việc ngoài trời, tiếp xúc với khí hậu bất lợi cũng góp phần làm tăng nguy cơ RLCXK.

5.1. Căng Thẳng Tâm Lý và Mức Độ Hài Lòng Với Công Việc

Nghiên cứu cho thấy có mối liên quan giữa căng thẳng tâm lý, mức độ bức bối, chán nản, mức độ hài lòng với công việc và rối loạn cơ xương khớp. Công nhân thu gom rác thường xuyên phải đối mặt với áp lực công việc cao, điều kiện làm việc khó khăn và thiếu sự hỗ trợ từ đồng nghiệp và cấp trên. Những yếu tố này có thể dẫn đến căng thẳng tâm lý, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe nghề nghiệp và làm tăng nguy cơ RLCXK. CNTGRT còn đối mặt với những yếu tố nguy cơ về an toàn lao động.

5.2. Ảnh Hưởng của Ca Làm Việc và Điều Kiện Khí Hậu Đến Sức Khỏe

Ca làm việc và điều kiện khí hậu cũng là những yếu tố quan trọng liên quan đến rối loạn cơ xương khớp ở công nhân thu gom rác. Việc phải làm việc nhiều giờ liên tục, thường xuyên thay đổi ca làm việc, và tiếp xúc trực tiếp với các yếu tố khí hậu khắc nghiệt như nắng nóng, mưa bão, có thể làm tăng nguy cơ mắc RLCXK. Việc này cho thấy cần có các biện pháp cải thiện vệ sinh lao động và điều chỉnh ca làm việc để giảm thiểu tác động tiêu cực đến sức khỏe nghề nghiệp của CNTGRT.

VI. Giải Pháp Phòng Ngừa Rối Loạn Cơ Xương Khớp Đề Xuất Can Thiệp

Để cải thiện tình trạng rối loạn cơ xương khớp ở công nhân thu gom rác, cần có các biện pháp can thiệp toàn diện, bao gồm cải thiện tổ chức lao động, kỹ thuật, tuyên truyền, giáo dục. Cần chú trọng đến việc trang bị đầy đủ bảo hộ lao động, giảm gánh vác vật nặng, điều chỉnh tư thế lao động phù hợp, bố trí thời gian nghỉ ngơi hợp lý và cung cấp các chương trình khám sức khỏe định kỳ và phòng ngừa rối loạn cơ xương khớp. Nâng cao nhận thức về sức khỏe nghề nghiệp và an toàn lao động cũng là một yếu tố quan trọng.

6.1. Cải Thiện Tổ Chức Lao Động và Trang Bị Bảo Hộ Lao Động

Cải thiện tổ chức lao động là một trong những giải pháp quan trọng nhất để phòng ngừa rối loạn cơ xương khớp. Việc này bao gồm việc giảm gánh vác vật nặng bằng cách sử dụng các thiết bị hỗ trợ, điều chỉnh tư thế lao động phù hợp, bố trí thời gian nghỉ ngơi hợp lý và luân chuyển công việc để giảm áp lực lên các nhóm cơ cụ thể. Đồng thời, cần đảm bảo cung cấp đầy đủ bảo hộ lao động như găng tay, giày dép, khẩu trang và quần áo bảo hộ để giảm thiểu tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ từ rác thải.

6.2. Tuyên Truyền Giáo Dục và Khám Sức Khỏe Định Kỳ

Tuyên truyền giáo dục về sức khỏe nghề nghiệp và an toàn lao động đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của công nhân thu gom rác về nguy cơ rối loạn cơ xương khớp và các biện pháp phòng ngừa. Cần tổ chức các buổi tập huấn, hội thảo, cung cấp tài liệu hướng dẫn để giúp CNTGRT hiểu rõ về tầm quan trọng của việc duy trì tư thế lao động đúng, thực hiện các bài tập khởi động và thư giãn, và tuân thủ các quy định về an toàn lao động. Khám sức khỏe định kỳ cũng là một biện pháp quan trọng để phát hiện sớm các dấu hiệu rối loạn cơ xương khớp và có biện pháp can thiệp kịp thời.

Nội dung chính

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh dân số thế giới gia tăng nhanh chóng cùng với sự phát triển kinh tế, lượng rác thải đô thị cũng tăng theo cấp số nhân. Tại Việt Nam, lượng chất thải rắn phát sinh ước tính đạt khoảng 44 triệu tấn/năm vào năm 2015, trong đó Hà Nội phát sinh khoảng 8.000 tấn/ngày và có xu hướng tăng mạnh. Công nhân thu gom rác thải (CNTGRT) là lực lượng trực tiếp xử lý lượng rác thải này, phải làm việc trong điều kiện lao động nặng nhọc, tiếp xúc với nhiều yếu tố nguy hiểm như tư thế lao động bất lợi, nhiệt độ khắc nghiệt, và áp lực công việc cao. Theo ước tính, tỷ lệ mắc rối loạn cơ xương khớp liên quan đến nghề nghiệp (RLCXKNN) ở CNTGRT tại Hà Nội năm 2017 là 74,4%, cao hơn nhiều so với các nhóm công nhân khác. Vị trí đau phổ biến nhất là thắt lưng (46,8%), cổ (43,4%) và vai (42,3%). Nghiên cứu nhằm mục tiêu mô tả thực trạng RLCXK và phân tích các yếu tố nghề nghiệp liên quan đến tình trạng này ở CNTGRT Công ty Môi trường Đô thị Hà Nội trong năm 2017. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại chi nhánh URENCO 3, quận Hai Bà Trưng, với 468 công nhân tham gia. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao sức khỏe nghề nghiệp, giảm thiểu gánh nặng bệnh tật và tăng hiệu quả lao động cho lực lượng CNTGRT, đồng thời góp phần xây dựng môi trường làm việc an toàn, lành mạnh hơn.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên khung lý thuyết về các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe nghề nghiệp, tập trung vào bốn nhóm yếu tố chính: yếu tố cá nhân, yếu tố nghề nghiệp, yếu tố môi trường và yếu tố tiếp cận dịch vụ y tế. Trong đó, yếu tố cá nhân bao gồm tuổi tác, giới tính, tiền sử bệnh tật, thừa cân/béo phì; yếu tố nghề nghiệp gồm lực tác động trong công việc, tư thế lao động bất lợi, tính chất công việc lặp đi lặp lại, gánh nặng lao động thể lực và tổ chức lao động; yếu tố môi trường liên quan đến điều kiện khí hậu, nhiệt độ và yếu tố tâm lý căng thẳng; yếu tố tiếp cận dịch vụ y tế ảnh hưởng đến khả năng điều trị và phục hồi. Bộ công cụ đánh giá nguy cơ đau mỏi cơ xương khớp Orebro được sử dụng để đo lường mức độ đau và ảnh hưởng của RLCXK đến chức năng, sinh hoạt và lao động. Orebro gồm 25 câu hỏi với thang điểm từ 1 đến 210, điểm cắt 105 được dùng để phân loại nguy cơ RLCXK kéo dài.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu thiết kế cắt ngang có phân tích, tiến hành từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2017 tại chi nhánh URENCO 3, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Cỡ mẫu 468 công nhân thu gom rác thải được chọn bằng phương pháp chọn mẫu cụm ngẫu nhiên từ 4 chi nhánh của URENCO. Tiêu chuẩn chọn mẫu là công nhân có hợp đồng lao động, làm việc trực tiếp thu gom rác thải ít nhất 18 tháng trước nghiên cứu. Dữ liệu thu thập qua phỏng vấn trực tiếp sử dụng bộ câu hỏi Orebro và bộ câu hỏi bổ sung về điều kiện làm việc, yếu tố nghề nghiệp, tâm lý và cá nhân. Dữ liệu được nhập bằng phần mềm Epidata 3.1 và phân tích bằng SPSS 18.0. Phân tích mô tả, kiểm định t-test, ANOVA và hồi quy đa biến Linear Regression được sử dụng để xác định các yếu tố liên quan đến tình trạng RLCXK. Nghiên cứu tuân thủ các quy định đạo đức, đảm bảo sự tự nguyện và bảo mật thông tin đối tượng.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ mắc RLCXK cao: Trong 468 công nhân, 74,4% mắc RLCXK, trong đó 60,7% đau từ 2 vị trí trở lên. Vị trí đau phổ biến nhất là thắt lưng (46,8%), cổ (43,4%) và vai (42,3%). Tỷ lệ nghỉ việc do RLCXK chiếm 99,7%, chủ yếu nghỉ từ 1 ngày trở lên trong năm qua.

2. Mức độ đau và khả năng phục hồi: 63,5% công nhân có mức độ đau nhiều hoặc thường xuyên, 11,8% rất đau. Thời gian đau kéo dài trên 1 năm chiếm 67,2%. Điểm trung bình bộ câu hỏi Orebro là 97,5, với 36,6% công nhân có điểm trên 105, cho thấy nguy cơ RLCXK mãn tính cao.

3. Điều kiện làm việc nặng nhọc: 99,4% công nhân làm việc 6 ngày/tuần, 85,9% làm trên 8 tiếng/ngày, 75,2% làm ca đêm. Các tư thế lao động bất lợi như cúi lưng trên 30º (71,2%), cổ cúi trên 45º (57,9%) và tay cao hơn đầu (57,1%) được thực hiện trên 2 giờ mỗi ca làm việc. Hơn 90% công nhân tiếp xúc với điều kiện khí hậu khắc nghiệt như nóng, nắng, lạnh và ẩm ướt, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe.

4. Yếu tố tâm lý và cá nhân: 34,6% công nhân cảm thấy căng thẳng, 40,6% bức bối, chán nản, 16,6% không hài lòng với công việc. Giới tính là yếu tố cá nhân duy nhất có liên quan có ý nghĩa thống kê với tình trạng RLCXK (p<0,05), nữ giới có điểm Orebro trung bình cao hơn nam giới (98,5 so với 88,9).

Thảo luận kết quả

Tỷ lệ mắc RLCXK ở CNTGRT Hà Nội (74,4%) cao hơn nhiều so với các nghiên cứu quốc tế (45-70%), phản ánh điều kiện lao động đặc thù và áp lực công việc lớn. Vị trí đau chủ yếu ở thắt lưng, cổ và vai phù hợp với đặc điểm công việc đòi hỏi nhiều động tác cúi, nâng, mang vác và tư thế bất lợi kéo dài. Mức độ đau cao và thời gian đau kéo dài trên 1 năm cho thấy RLCXK là vấn đề sức khỏe nghề nghiệp nghiêm trọng, ảnh hưởng đến năng suất lao động và chất lượng cuộc sống. Điều kiện làm việc nặng nhọc, tiếp xúc với yếu tố khí hậu khắc nghiệt và căng thẳng tâm lý là những nguyên nhân chính làm tăng nguy cơ RLCXK. Kết quả hồi quy đa biến cũng xác nhận các yếu tố này có ảnh hưởng đáng kể đến điểm tổng Orebro. So sánh với các nghiên cứu trước đây tại Việt Nam và quốc tế, kết quả này khẳng định tính cấp thiết của việc can thiệp cải thiện điều kiện lao động và hỗ trợ tâm lý cho CNTGRT. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố vị trí đau, bảng phân tích mối liên quan giữa các yếu tố nghề nghiệp và điểm Orebro, giúp minh họa rõ ràng mức độ ảnh hưởng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tổ chức lại ca làm việc và thời gian nghỉ ngơi: Giảm số ngày làm việc từ 6 xuống 5 ngày/tuần, giới hạn giờ làm việc không quá 8 tiếng/ngày nhằm giảm áp lực lao động thể lực, dự kiến thực hiện trong vòng 12 tháng, do Ban lãnh đạo URENCO phối hợp với công đoàn.

2. Cải thiện trang thiết bị bảo hộ và công cụ hỗ trợ: Cung cấp đầy đủ thiết bị bảo hộ cá nhân như găng tay, giày bảo hộ, quần áo chống nắng, đồng thời đầu tư xe đẩy cơ giới để giảm tải công việc thủ công, thực hiện trong 6 tháng tới, do phòng kỹ thuật và quản lý lao động đảm nhiệm.

3. Đào tạo và tuyên truyền nâng cao nhận thức: Tổ chức các khóa huấn luyện về tư thế lao động đúng, kỹ thuật nâng vật nặng, phòng tránh RLCXK và quản lý căng thẳng tâm lý cho công nhân, triển khai định kỳ hàng quý, do phòng đào tạo và y tế công ty thực hiện.

4. Hỗ trợ tâm lý và chăm sóc sức khỏe định kỳ: Thiết lập chương trình tư vấn tâm lý, khám sức khỏe chuyên sâu về cơ xương khớp hàng năm, đồng thời tạo điều kiện tiếp cận dịch vụ y tế nhanh chóng khi có dấu hiệu RLCXK, thực hiện liên tục, do phòng y tế và công đoàn phối hợp.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Quản lý doanh nghiệp môi trường đô thị: Nghiên cứu cung cấp dữ liệu thực tiễn về tình trạng sức khỏe nghề nghiệp, giúp xây dựng chính sách lao động và cải thiện điều kiện làm việc.

2. Chuyên gia y tế công cộng và sức khỏe nghề nghiệp: Tài liệu tham khảo quan trọng để phát triển chương trình phòng ngừa và can thiệp RLCXK cho nhóm công nhân có nguy cơ cao.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành y tế công cộng, an toàn lao động: Cung cấp khung lý thuyết, phương pháp nghiên cứu và kết quả thực tiễn để phát triển các đề tài liên quan.

4. Cơ quan quản lý nhà nước về lao động và bảo vệ sức khỏe người lao động: Là cơ sở khoa học để xây dựng các quy định, tiêu chuẩn an toàn lao động và chính sách bảo hiểm xã hội phù hợp.

Câu hỏi thường gặp

1. RLCXK là gì và tại sao CNTGRT dễ mắc?
   RLCXK là các rối loạn gây đau và tổn thương cơ, xương, khớp do tác động nghề nghiệp. CNTGRT dễ mắc do công việc nặng nhọc, tư thế lao động bất lợi, tiếp xúc với yếu tố môi trường khắc nghiệt và áp lực công việc cao.

2. Bộ công cụ Orebro đánh giá như thế nào?
   Orebro gồm 25 câu hỏi đánh giá mức độ đau, ảnh hưởng đến sinh hoạt và lao động, với thang điểm từ 1 đến 210. Điểm trên 105 cho thấy nguy cơ RLCXK kéo dài và khó phục hồi.

3. Yếu tố nghề nghiệp nào ảnh hưởng nhiều nhất đến RLCXK?
   Các yếu tố như tư thế cúi lưng trên 30º, nâng vật nặng, làm việc trên 8 tiếng/ngày, làm việc 6 ngày/tuần và tiếp xúc với nhiệt độ khắc nghiệt có ảnh hưởng lớn đến nguy cơ RLCXK.

4. Giới tính có ảnh hưởng đến RLCXK không?
   Có, nữ giới có điểm trung bình Orebro cao hơn nam giới, cho thấy nữ công nhân dễ bị RLCXK hơn do sức mạnh cơ bắp thấp hơn và chịu tải lớn hơn khi làm cùng công việc.

5. Làm thế nào để giảm thiểu RLCXK ở CNTGRT?
   Cần tổ chức lại ca làm việc, cải thiện trang thiết bị bảo hộ, đào tạo kỹ thuật lao động đúng, hỗ trợ tâm lý và chăm sóc sức khỏe định kỳ để giảm thiểu nguy cơ và tác động của RLCXK.

Kết luận

• Tỷ lệ mắc RLCXK ở công nhân thu gom rác thải Hà Nội năm 2017 là 74,4%, với vị trí đau chủ yếu ở thắt lưng, cổ và vai.
• Điều kiện làm việc nặng nhọc, tư thế lao động bất lợi và yếu tố tâm lý căng thẳng là những nguyên nhân chính làm tăng nguy cơ RLCXK.
• Bộ công cụ Orebro cho thấy 36,6% công nhân có nguy cơ RLCXK mãn tính, cần can thiệp sớm để tăng khả năng phục hồi.
• Đề xuất các giải pháp tổ chức lao động, cải thiện trang thiết bị, đào tạo và hỗ trợ tâm lý nhằm giảm thiểu gánh nặng RLCXK.
• Nghiên cứu là cơ sở khoa học quan trọng cho các nhà quản lý, chuyên gia y tế và cơ quan quản lý trong việc nâng cao sức khỏe nghề nghiệp cho CNTGRT.

Tiếp theo, cần triển khai các giải pháp đề xuất và theo dõi đánh giá hiệu quả trong vòng 1-2 năm tới. Các bên liên quan được khuyến khích áp dụng kết quả nghiên cứu để cải thiện điều kiện làm việc và sức khỏe công nhân.