Luận văn thạc sĩ: Tách hoạt chất ức chế enzyme α-glucosidase và kháng oxy hóa từ cây diệp hạ châu đắng

Cây diệp hạ châu đắng (Phyllanthus amarus Schum.) là một loại thảo dược quý có nguồn gốc từ Việt Nam và được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền. Cây này không chỉ nổi bật với khả năng điều trị nhiều loại bệnh mà còn được biết đến với tác dụng ức chế enzyme α-glucosidase - một enzyme quan trọng trong quá trình chuyển hóa carbohydrate thành glucose. Việc nghiên cứu về cây diệp hạ châu đắng không chỉ giúp xác định các hoạt chất có khả năng ức chế enzyme này mà còn mở ra hướng đi mới trong việc điều trị bệnh tiểu đường. Theo một số nghiên cứu, các hoạt chất chiết xuất từ cây này có thể giảm lượng đường huyết và ngăn ngừa các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường, từ đó nâng cao sức khỏe cho bệnh nhân.

Quy trình tách chiết hoạt chất từ cây diệp hạ châu đắng được thực hiện qua nhiều bước, bao gồm chuẩn bị nguyên liệu, chiết xuất và phân tích hoạt tính sinh học. Trong nghiên cứu này, cao chiết được thực hiện bằng cách sử dụng dung môi ethanol với tỷ lệ nguyên liệu và dung môi là 12:1 mL/g, ở nhiệt độ 55°C trong 3 giờ. Kết quả cho thấy cao chiết này có khả năng ức chế enzyme α-glucosidase với giá trị IC50 đạt 58,71 µg/mL. Điều này chứng tỏ rằng quy trình chiết xuất đã được tối ưu hóa để thu được hoạt chất có tác dụng sinh học mạnh mẽ. Việc xác định các điều kiện chiết xuất như nhiệt độ, thời gian và tỷ lệ dung môi là rất quan trọng để đảm bảo hiệu suất cao nhất của hoạt chất.

Hoạt tính ức chế enzyme α-glucosidase được đánh giá thông qua các phương pháp thử nghiệm định lượng. Kết quả cho thấy rằng không chỉ cao chiết tổng mà các bộ phận khác nhau của cây diệp hạ châu đắng cũng có khả năng ức chế enzyme này. Đặc biệt, cao chiết từ rễ và quả thể hiện hoạt tính mạnh nhất với IC50 lần lượt là 39,12 và 48,88 µg/mL. Những kết quả này không chỉ khẳng định tiềm năng của cây diệp hạ châu đắng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường mà còn mở ra cơ hội nghiên cứu sâu hơn về các hợp chất sinh học có trong cây. Việc phát hiện và khai thác các hoạt chất này có thể dẫn đến sự phát triển của những loại thuốc mới, an toàn và hiệu quả hơn trong điều trị bệnh tiểu đường.

Ngoài khả năng ức chế enzyme α-glucosidase, cây diệp hạ châu đắng cũng được nghiên cứu về tác dụng kháng oxy hóa. Sử dụng phương pháp DPPH, kết quả cho thấy cao chiết từ cây này có khả năng kháng oxy hóa mạnh mẽ với giá trị IC50 là 36,62 µg/mL. Tác dụng kháng oxy hóa không chỉ giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do mà còn góp phần hỗ trợ điều trị các bệnh lý liên quan đến stress oxy hóa, bao gồm cả bệnh tiểu đường. Việc kết hợp giữa khả năng ức chế enzyme và tác dụng kháng oxy hóa của cây diệp hạ châu đắng mở ra hướng đi mới trong việc phát triển các sản phẩm từ thiên nhiên có lợi cho sức khỏe.

Nghiên cứu về quy trình tách hoạt chất ức chế enzyme α-glucosidase từ cây diệp hạ châu đắng đã chỉ ra rằng cây này có tiềm năng lớn trong việc phát triển các sản phẩm hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. Các hoạt chất chiết xuất không chỉ có khả năng ức chế enzyme mà còn thể hiện tác dụng kháng oxy hóa mạnh mẽ. Những kết quả này cần được tiếp tục nghiên cứu để xác định rõ hơn về cơ chế hoạt động và hiệu quả lâm sàng của các hoạt chất này. Việc phát triển các sản phẩm từ cây diệp hạ châu đắng không chỉ mang lại lợi ích cho sức khỏe cộng đồng mà còn tạo ra cơ hội cho ngành dược phẩm Việt Nam trong việc phát triển các sản phẩm từ thiên nhiên.