Nghiên cứu hiệu quả phòng trừ bệnh đạo ôn Pyricularia oryzae trên lúa sử dụng vi sinh vật đối kháng Streptomyces và Bacillus tại đồng bằng sông Cửu Long

• Tác giả: Nguyễn Thị Phong Lan
• Người hướng dẫn: Bùi Thị Thanh Tâm
• Trường học: Viện Khoa Học Nông Nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Bảo vệ Thực vật
• Đề tài: Nghiên cứu phòng trừ bệnh đạo ôn (Pyricularia oryzae) hại lúa bằng vi sinh vật đối kháng Streptomyces và Bacillus bản địa ở Đồng bằng sông Cửu Long
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Cần Thơ

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Vai trò của hóa chất trong sản xuất nông nghiệp
• 1.2. Lạm dụng hóa chất trong sản xuất nông nghiệp ở đồng bằng sông Cửu Long
• 1.3. Phòng trừ sinh học hướng đến nền nông nghiệp thân thiện với môi trường
• 1.4. Vai trò của PTSH trong sản xuất nông nghiệp
• 1.5. Vi khuẩn vùng rễ và tiềm năng sử dụng trong phòng trừ bệnh hại cây trồng
• 1.6. Xạ khuẩn và tiềm năng sử dụng trong phòng trừ bệnh hại cây trồng
• 1.7. Một số kết quả trong nghiên cứu phòng trừ sinh học bệnh đạo ôn trên lúa
• 2. CHƯƠNG 2: VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Vật liệu nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3. Thu thập và phân tích số liệu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Thu thập, phân lập và chọn lọc các chủng vi sinh vật
• 3.2. Đánh giá khả năng ức chế sự phát triển nấm P. oryzae của các chủng vi sinh vật
• 3.3. Khảo sát đặc tính sinh học có liên quan đến khả năng kiểm soát bệnh của một số chủng vi sinh vật triển vọng
• 3.4. Đánh giá khả năng kiểm soát bệnh đạo ôn của các chủng vi sinh vật đối kháng trong điều kiện nhà lưới và ngoài đồng
• 3.5. Kiểm tra khả năng gây bệnh của các chủng vi sinh vật đối kháng
• 3.6. Xây dựng qui trình phòng trừ sinh học bệnh đạo ôn hại lúa và triển khai mô hình ứng dụng
• 3.7. Kết hợp phòng trừ sinh học vào Mô hình Quản lý tổng hợp bệnh đạo ôn hại lúa ở ĐBSCL
• KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu và tính cấp thiết của nghiên cứu

Nghiên cứu tập trung vào bệnh đạo ôn do nấm Pyricularia oryzae gây ra trên cây lúa tại đồng bằng sông Cửu Long. Bệnh này là một trong những mối đe dọa nghiêm trọng đối với năng suất lúa, đặc biệt trong điều kiện thâm canh và biến đổi khí hậu. Việc sử dụng vi sinh vật đối kháng như Streptomyces và Bacillus được xem là một biện pháp sinh học hiệu quả để phòng trừ bệnh, giảm thiểu sự phụ thuộc vào hóa chất trong nông nghiệp.

1.1. Tác động của bệnh đạo ôn

Bệnh đạo ôn gây thiệt hại lớn về năng suất và chất lượng lúa. Nấm Pyricularia oryzae có khả năng biến đổi gen nhanh, dẫn đến kháng thuốc hóa học. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về các biện pháp sinh học để quản lý dịch hại hiệu quả.

1.2. Lợi ích của vi sinh vật đối kháng

Streptomyces và Bacillus là hai loại vi sinh vật đối kháng có khả năng ức chế sự phát triển của nấm bệnh. Chúng không chỉ giúp bảo vệ thực vật mà còn kích thích tăng trưởng cây trồng, góp phần tăng năng suất lúa.

II. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng các phương pháp phân lập, chọn lọc và đánh giá hiệu quả của vi sinh vật đối kháng trong điều kiện phòng thí nghiệm và ngoài đồng. Các chủng Streptomyces và Bacillus được thu thập từ đất trồng lúa tại đồng bằng sông Cửu Long và thử nghiệm khả năng ức chế nấm Pyricularia oryzae.

2.1. Thu thập và phân lập vi sinh vật

Các mẫu đất được thu thập từ các vùng trồng lúa khác nhau. Vi sinh vật đối kháng được phân lập và sàng lọc dựa trên khả năng ức chế nấm bệnh trên môi trường dinh dưỡng.

2.2. Đánh giá hiệu quả trong điều kiện thực tế

Các chủng vi sinh vật triển vọng được thử nghiệm trong điều kiện nhà lưới và ngoài đồng. Hiệu quả phòng trừ bệnh được đánh giá thông qua tỷ lệ bệnh, chỉ số bệnh và năng suất lúa.

III. Kết quả và thảo luận

Nghiên cứu đã xác định được các chủng Streptomyces và Bacillus có khả năng ức chế mạnh nấm Pyricularia oryzae. Các chủng này không chỉ giảm tỷ lệ bệnh mà còn kích thích tăng trưởng cây lúa, góp phần tăng năng suất lúa.

3.1. Hiệu quả ức chế nấm bệnh

Các chủng Streptomyces và Bacillus cho thấy khả năng ức chế nấm bệnh đạt hiệu quả cao, đặc biệt trong điều kiện nhà lưới. Tỷ lệ bệnh giảm đáng kể so với đối chứng.

3.2. Ảnh hưởng đến năng suất lúa

Việc sử dụng vi sinh vật đối kháng giúp tăng năng suất lúa thông qua việc kích thích tăng trưởng và giảm thiểu thiệt hại do bệnh hại cây trồng.

IV. Kết luận và đề xuất

Nghiên cứu khẳng định tiềm năng của vi sinh vật đối kháng trong phòng trừ bệnh đạo ôn trên lúa. Các chủng Streptomyces và Bacillus không chỉ hiệu quả trong việc kiểm soát nấm bệnh mà còn góp phần phát triển nông nghiệp bền vững.

4.1. Ứng dụng thực tiễn

Các chủng vi sinh vật này có thể được sử dụng trong các mô hình quản lý dịch hại tổng hợp tại đồng bằng sông Cửu Long, giúp giảm thiểu sử dụng hóa chất và bảo vệ môi trường.

4.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo

Cần tiếp tục nghiên cứu để tối ưu hóa quy trình sản xuất và ứng dụng các chế phẩm sinh học từ vi sinh vật đối kháng trong thực tế sản xuất lúa.