Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu điều trị phẫu thuật và yếu tố nguy cơ tái phát di căn ung thư đại trực tràng

• Tác giả: Hoàng Minh Đức
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Thanh Long
• Trường học: Trường Đại Học Y Hà Nội
• Chuyên ngành: Ngoại tiêu hóa
• Đề tài: Nghiên Cứu Phẫu Thuật Và Yếu Tố Nguy Cơ Tái Phát Di Căn Ung Thư Đại Trực Tràng
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. GIẢI PHẪU ĐẠI TRỰC TRÀNG
• 1.2. MÔ BỆNH HỌC
• 1.3. ĐẶC ĐIỂM TÁI PHÁT
• 1.4. CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ TÁI PHÁT, DI CĂN
• 1.5. GIAI ĐOẠN BỆNH
• 1.6. DẠNG PHÁT TRIỂN CỦA U THEO BORMANN
• 1.7. XÂM LẤN MẠCH MÁU, MẠCH BẠCH HUYẾT
• 1.8. XÂM LẤN QUANH THẦN KINH
• 1.9. CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN SỐ LƯỢNG HẠCH NẠO ĐƯỢC VÀ HẠCH DI CĂN
• 1.10. TÌNH TRẠNG BỜ DIỆN CẮT VÀ PHẪU THUẬT CẮT TOÀN BỘ MẠC TREO TRỰC TRÀNG - TME
• 1.11. CHỈ SỐ PETERSEN
• 1.12. NỒNG ĐỘ CEA TRƯỚC MỔ VÀ THEO DÕI SAU MỔ
• 1.13. TẮC RUỘT HOẶC BIẾN CHỨNG U HOẠI TỬ THỦNG
• 1.14. ĐIỀU TRỊ PHỐI HỢP SAU MỔ
• 1.15. NHỮNG YẾU TỐ TIÊN LƯỢNG MỚI
• 1.16. LÂM SÀNG - CẬN LÂM SÀNG UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNG TÁI PHÁT
• 1.17. CẬN LÂM SÀNG
• 1.18. PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNG TÁI PHÁT
• 1.19. CHỈ ĐỊNH ĐIỀU TRỊ
• 1.20. CÁC PHƯƠNG PHÁP PHẪU THUẬT ĐỐI VỚI UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNG TÁI PHÁT
• 1.21. ĐIỀU TRỊ PHỐI HỢP
• 1.22. LIỆU PHÁP ĐIỀU TRỊ ĐÍCH
• 1.23. ĐIỀU TRỊ TĂNG CƯỜNG MIỄN DỊCH
• 1.24. TÌNH HÌNH UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNG TÁI PHÁT TRONG NƯỚC VÀ TRÊN THẾ GIỚI
• 1.25. KẾT QUẢ MỘT SỐ CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU TRÊN THẾ GIỚI
• 1.26. KẾT QUẢ MỘT SỐ CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU TẠI VIỆT NAM
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 2.2. TIÊU CHUẨN CHỌN BỆNH NHÂN
• 2.3. TIÊU CHUẨN LOẠI TRỪ BỆNH NHÂN
• 2.4. TIÊU CHUẨN TÁI PHÁT, PHẪU THUẬT TRIỆT CẨN
• 2.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.6. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU
• 2.7. CỠ MẪU NGHIÊN CỨU
• 2.8. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.9. CÁC CHỈ TIÊU NGHIÊN CỨU
• 2.10. CÁC PHƯƠNG TIỆN VÀ VẬT LIỆU SỬ DỤNG TRONG NGHIÊN CỨU
• 2.11. XỬ LÝ SỐ LIỆU
• 2.12. KHÍA CẠNH ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN CỨU
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NHÓM TÁI PHÁT VÀ DI CĂN
• 3.2. ĐẶC ĐIỂM TUỔI, GIỚI, ĐỊA DƯ
• 3.3. VỊ TRÍ KHỐI U TIÊN PHÁT
• 3.4. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ KHỐI U TIÊN PHÁT
• 3.5. GIẢI PHẪU BỆNH KHỐI U TIÊN PHÁT
• 3.6. THỜI GIAN TÁI PHÁT VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN
• 3.7. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CẬN LÂM SÀNG
• 3.8. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG
• 3.9. ĐẶC ĐIỂM CẬN LÂM SÀNG
• 3.10. CHẨN ĐOÁN TRƯỚC MỔ
• 3.11. ĐẶC ĐIỂM TỔN THƯƠNG TRONG MỔ
• 3.12. ĐẶC ĐIỂM PHẪU THUẬT
• 3.13. KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ SAU PHẪU THUẬT
• 3.14. KẾT QUẢ SỚM
• 3.15. KẾT QUẢ XA
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. ĐẶC ĐIỂM TÁI PHÁT
• 4.2. ĐẶC ĐIỂM CHUNG
• 4.3. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CẬN LÂM SÀNG
• 4.4. CHỈ ĐỊNH - CÁC PHƯƠNG PHÁP PHẪU THUẬT UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNG TÁI PHÁT VÀ KẾT QUẢ PHẪU THUẬT
• 4.5. CHỈ ĐỊNH PHẪU THUẬT
• 4.6. ĐẶC ĐIỂM TỔN THƯƠNG TRONG MỔ
• 4.7. ĐẶC ĐIỂM PHẪU THUẬT
• 4.8. KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ SAU PHẪU THUẬT
• 4.9. KẾT QUẢ SỚM SAU PHẪU THUẬT
• 4.10. KẾT QUẢ XA SAU PHẪU THUẬT
• 4.11. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI TÁI PHÁT
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về ung thư đại trực tràng

Ung thư đại trực tràng (UTĐTT) là một trong những loại ung thư phổ biến nhất, chiếm tỷ lệ cao trong các bệnh ung thư ở cả nam và nữ. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, hàng triệu ca mắc mới và hàng trăm ngàn ca tử vong mỗi năm cho thấy mức độ nghiêm trọng của căn bệnh này. Tại Việt Nam, UTĐTT đứng thứ 6 về tỷ lệ mắc và thứ 5 về tỷ lệ tử vong. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể cải thiện đáng kể tiên lượng sống cho bệnh nhân. Tuy nhiên, tỷ lệ tái phát sau phẫu thuật vẫn còn cao, từ 30% đến 50%, đặc biệt là trong giai đoạn muộn của bệnh. Điều này đặt ra thách thức lớn cho các bác sĩ trong việc theo dõi và điều trị bệnh nhân sau phẫu thuật.

1.1. Tầm quan trọng của phẫu thuật trong điều trị UTĐTT

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính cho UTĐTT, đặc biệt là trong giai đoạn đầu. Các nghiên cứu cho thấy, phẫu thuật triệt căn có thể mang lại tỷ lệ sống sót cao cho bệnh nhân. Tuy nhiên, việc tái phát sau phẫu thuật là một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và thời gian sống của bệnh nhân. Các yếu tố như giai đoạn bệnh, tình trạng hạch di căn và phương pháp phẫu thuật đều có tác động lớn đến nguy cơ tái phát. Do đó, việc nghiên cứu và phân tích các yếu tố nguy cơ này là rất cần thiết để cải thiện kết quả điều trị.

II. Các yếu tố nguy cơ tái phát di căn

Nghiên cứu cho thấy có nhiều yếu tố nguy cơ liên quan đến tái phát di căn của UTĐTT. Giai đoạn bệnh là yếu tố quan trọng nhất, với tỷ lệ tái phát cao hơn ở các giai đoạn muộn. Ngoài ra, tình trạng bờ cắt, số lượng hạch nạo vét và mức độ xâm lấn của khối u cũng ảnh hưởng đến nguy cơ tái phát. Các yếu tố sinh học như nồng độ CEA trước và sau phẫu thuật cũng được xem là chỉ số tiên lượng quan trọng. Việc theo dõi định kỳ và sử dụng các phương pháp cận lâm sàng như siêu âm, CT, MRI giúp phát hiện sớm các dấu hiệu tái phát, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời.

2.1. Tác động của giai đoạn bệnh

Giai đoạn bệnh là yếu tố quyết định đến tiên lượng và nguy cơ tái phát. Các nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ tái phát ở giai đoạn I rất thấp, trong khi ở giai đoạn III, tỷ lệ này có thể lên đến 30%. Việc phân loại giai đoạn bệnh theo hệ thống TNM giúp các bác sĩ đánh giá chính xác tình trạng bệnh và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Điều này không chỉ giúp cải thiện kết quả điều trị mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

III. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn

Kết quả nghiên cứu cho thấy, việc áp dụng các phương pháp phẫu thuật hiện đại kết hợp với điều trị bổ trợ có thể làm giảm tỷ lệ tái phát và di căn. Các phương pháp như hóa trị, xạ trị và điều trị miễn dịch đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc cải thiện tiên lượng cho bệnh nhân. Hơn nữa, việc theo dõi định kỳ sau phẫu thuật giúp phát hiện sớm các dấu hiệu tái phát, từ đó có thể can thiệp kịp thời. Điều này không chỉ giúp kéo dài thời gian sống mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

3.1. Ứng dụng trong thực tiễn lâm sàng

Nghiên cứu này cung cấp những thông tin quý giá cho các bác sĩ trong việc điều trị và theo dõi bệnh nhân UTĐTT. Việc hiểu rõ các yếu tố nguy cơ tái phát giúp các bác sĩ có kế hoạch điều trị và theo dõi phù hợp, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị. Hơn nữa, nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục bệnh nhân về các dấu hiệu tái phát để họ có thể chủ động trong việc thăm khám và điều trị.