I. Giới thiệu về khuỷu vẹo
Biến dạng khuỷu vẹo trong (cubitus varus) là một biến chứng muộn thường gặp sau gãy trên lồi cầu và gãy khối lồi cầu xương cánh tay ở trẻ em. Tỷ lệ biến chứng này dao động từ 9 - 58%, trung bình là 30%. Độ tuổi hay gặp nhất là từ 5 - 15 tuổi. Biến dạng này ít ảnh hưởng đến chức năng khớp khuỷu nhưng lại gây ra vấn đề thẩm mỹ nghiêm trọng. Nguyên nhân của biến chứng này có thể do nắn chỉnh không hết các di lệch hoặc do hoại tử của lồi cầu trong. Đánh giá mức độ biến dạng khuỷu vẹo trong thông qua sự thay đổi của góc mang khuỷu tay là cần thiết, đặc biệt trong các trường hợp chấn thương vùng khuỷu. Góc mang hay còn gọi là góc cánh cẳng tay được định nghĩa là góc giữa trục của cánh tay và trục của cẳng tay. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các số đo của góc cánh cẳng tay và góc Baumann ở trẻ em bình thường có sự thay đổi theo tuổi, giới và mức độ duỗi quá mức của khớp khuỷu.
1.1. Nguyên nhân và bệnh sinh
Nguyên nhân sớm của biến chứng khuỷu vẹo trong thường là do nắn chỉnh không hết các di lệch, trong khi nguyên nhân muộn có thể do hoại tử hoặc kém phát triển của lồi cầu trong. Di lệch mở góc vào trong là biến dạng có vai trò quyết định, bên cạnh đó di lệch xoay trong cũng góp phần quan trọng. Biến dạng khuỷu vẹo trong thường dễ dàng nhận ra và không được bù đắp bằng các động tác của khớp vai, gây ảnh hưởng về thẩm mỹ và có thể dẫn đến mất vững khớp khuỷu, tổn thương thần kinh trụ hoặc thần kinh liên cốt trước.
II. Phẫu thuật cắt xương điều trị khuỷu vẹo
Phẫu thuật cắt xương là phương pháp điều trị chính cho biến dạng khuỷu vẹo trong. Nhiều kỹ thuật cắt xương đã được đề xuất, trong đó phương pháp cắt xương hình chêm do French đề xuất và Bellemore cải biên được đánh giá là an toàn và hiệu quả. Kỹ thuật này cho phép chỉnh sửa biến dạng khuỷu vẹo trong mà không gây ra nhiều biến chứng. Việc lựa chọn thời điểm phẫu thuật và chỉ định phẫu thuật là rất quan trọng. Các nghiên cứu cho thấy rằng phẫu thuật nên được thực hiện khi góc cánh cẳng tay chênh lệch đáng kể so với bên lành. Thời điểm phẫu thuật cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đạt được kết quả tốt nhất.
2.1. Kỹ thuật phẫu thuật
Kỹ thuật cắt xương hình chêm được thực hiện bằng cách cắt xương ở đầu dưới xương cánh tay và cố định bằng vít kết hợp với buộc néo ép số 8. Kỹ thuật này giúp chỉnh sửa biến dạng khuỷu vẹo trong một cách hiệu quả. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng kỹ thuật này có thể giảm thiểu nguy cơ biến chứng và mang lại kết quả phục hồi chức năng tốt cho khớp khuỷu. Đặc biệt, việc theo dõi sau phẫu thuật là rất quan trọng để đánh giá kết quả và phát hiện sớm các biến chứng có thể xảy ra.
III. Kết quả nghiên cứu
Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng phẫu thuật cắt xương chỉnh trục có thể cải thiện đáng kể tình trạng khuỷu vẹo trong ở trẻ em. Các chỉ số như góc cánh cẳng tay và góc Baumann đã được cải thiện rõ rệt sau phẫu thuật. Đặc biệt, tỷ lệ thành công của phẫu thuật cao, với hầu hết bệnh nhân phục hồi chức năng khớp khuỷu tốt. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý đến các tai biến và biến chứng có thể xảy ra sau phẫu thuật, như nhiễm trùng hoặc không liền xương. Việc đánh giá kết quả phẫu thuật cần được thực hiện một cách khoa học và liên tục để đảm bảo hiệu quả điều trị.
3.1. Đánh giá kết quả phẫu thuật
Đánh giá kết quả phẫu thuật cần dựa trên các tiêu chí cụ thể như mức độ cải thiện góc cánh cẳng tay, khả năng phục hồi chức năng khớp khuỷu và sự xuất hiện của các biến chứng. Nghiên cứu cho thấy rằng hầu hết bệnh nhân đều có sự cải thiện rõ rệt về chức năng và thẩm mỹ sau phẫu thuật. Tuy nhiên, cần có các nghiên cứu dài hạn để theo dõi sự ổn định của kết quả phẫu thuật và phát hiện sớm các vấn đề có thể phát sinh trong tương lai.
IV. Kết luận và khuyến nghị
Nghiên cứu phẫu thuật cắt xương điều trị khuỷu vẹo ở trẻ em đã chỉ ra rằng đây là một phương pháp hiệu quả và an toàn. Việc lựa chọn thời điểm phẫu thuật và kỹ thuật phẫu thuật phù hợp là rất quan trọng để đạt được kết quả tốt nhất. Cần tiếp tục nghiên cứu và theo dõi lâu dài để cải thiện quy trình điều trị và giảm thiểu các biến chứng có thể xảy ra. Khuyến nghị các bác sĩ nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi chỉ định phẫu thuật và theo dõi sát sao tình trạng bệnh nhân sau phẫu thuật.
4.1. Hạn chế của nghiên cứu
Mặc dù nghiên cứu đã đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng vẫn còn một số hạn chế cần được khắc phục. Cần có thêm nhiều nghiên cứu với quy mô lớn hơn và thời gian theo dõi dài hơn để có cái nhìn toàn diện hơn về hiệu quả của phẫu thuật cắt xương trong điều trị khuỷu vẹo ở trẻ em. Việc thu thập dữ liệu và phân tích kết quả cũng cần được thực hiện một cách chặt chẽ hơn để đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của các kết quả nghiên cứu.
