I. Tổng Quan Dịch Vụ Bảo Hiểm Phi Nhân Thọ Tại Ngân Hàng
Sau khi Việt Nam gia nhập WTO, ngành ngân hàng đã có những bước phát triển mạnh mẽ. Sự phát triển phong phú của các dịch vụ ngân hàng hiện đại đã góp phần đem lại lợi ích cho khách hàng, giúp họ có thể dễ dàng sử dụng các dịch vụ tài chính trọn gói một cách thuận tiện hơn. Ngân hàng có thể cung cấp đầy đủ các dịch vụ tài chính từ ngân hàng đến bảo hiểm, chứng khoán. Trong đó, dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ qua ngân hàng trở thành một xu hướng mới. Thông qua sự phát triển dịch vụ này, khách hàng có thể được hưởng những sản phẩm dịch vụ tài chính trọn gói ngay tại ngân hàng với chất lượng phục vụ chuyên nghiệp, tiết kiệm thời gian và chi phí. Về phía ngân hàng, việc đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ sẽ đáp ứng được các nhu cầu về tài chính cho khách hàng, nâng cao khả năng cạnh tranh cũng như vị thế trên thị trường tài chính. Bên cạnh đó, kinh doanh ngân hàng là một lĩnh vực ẩn chứa rất nhiều rủi ro tiềm tàng; việc hợp tác với các doanh nghiệp bảo hiểm giúp các ngân hàng chuyển giao một phần rủi ro cho các doanh nghiệp bảo hiểm. Do vậy, đề tài “Phát triển dịch vụ kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam” đã được lựa chọn làm đề tài luận văn nghiên cứu.
1.1. Khái niệm và phân loại bảo hiểm phi nhân thọ
Bảo hiểm là một biện pháp chuyển giao rủi ro hiệu quả, chia sẻ rủi ro cho nhiều người. Trên cơ sở số đông người cùng có khả năng gặp phải rủi ro đóng góp tiền bạc để hình thành quỹ bảo hiểm. Quỹ này được dùng chủ yếu vào mục đích bồi thường hoặc chi trả khi một số người tham gia đóng góp gặp phải rủi ro tổn thất. Bảo hiểm phi nhân thọ là một tập hợp lớn các nghiệp vụ đa dạng về nhiều mặt: Cách thức xác định giới hạn bảo hiểm, kỹ thuật định phí bảo hiểm, phương pháp giám định tổn thất, biện pháp quản lý rủi ro, phòng chống gian lận, trục lợi. Phân loại bảo hiểm phi nhân thọ theo đối tượng bảo hiểm: bảo hiểm tài sản, bảo hiểm trách nhiệm dân sự, bảo hiểm con người (phi nhân thọ).
1.2. Đặc trưng cơ bản của bảo hiểm phi nhân thọ
Các sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ là chuyển giao các tổn thất tài chính có thể xảy ra. Đặc biệt là trong trường hợp được dự tính là vượt quá khả năng tự chống đỡ của bản thân người được bảo hiểm. Bảo hiểm phi nhân thọ chỉ nhận bảo hiểm cho những rủi ro mang tính chất thiệt hại mà không mang tính chất tiết kiệm như trong bảo hiểm nhân thọ. Thời hạn bảo hiểm thường ngắn, từ 1 năm trở xuống. Hiện nay, các ngân hàng không ngừng mở rộng danh mục sản phẩm dịch vụ, cung ứng ngày một nhiều các dịch vụ sản phẩm mới cho khách hàng.
II. Vì Sao Phát Triển Dịch Vụ Bảo Hiểm Tại Ngân Hàng
Việc các ngân hàng phát triển dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ vì các lý do sau: Tăng khả năng cạnh tranh của ngân hàng, tăng khả năng duy trì khách hàng và thu hút được khách hàng mới sử dụng dịch vụ ngân hàng. Ngân hàng tăng hiệu quả kinh doanh do tăng doanh thu khi có cơ hội bán chéo sản phẩm. Gắn kết với các công ty bảo hiểm để quảng bá thương hiệu. Tăng uy tín và vị thế cho ngân hàng trên thị trường tài chính. Tăng năng suất lao động cho cán bộ nhân viên ngân hàng thông qua việc cung cấp thêm dịch vụ bảo hiểm, do vậy giúp ngân hàng giảm đi một phần chi phí cố định cho mình làm tăng năng suất lao động và tăng thu nhập. Ngoài ra các cán bộ nhân viên ngân hàng có thể học hỏi thêm được kinh nghiệm “văn hóa bán hàng” trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm sẽ tác động tích cực đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng, nâng cao chất lượng dịch vụ ngân hàng.
2.1. Lợi ích của việc phát triển dịch vụ bảo hiểm
Nâng cao uy tín của Ngân hàng trên thị trường, đồng thời tạo thêm năng lực đổi mới, giảm bớt sự biến động của lợi nhuận theo thời gian do khả năng sinh lợi của ngành ngân hàng và bảo hiểm thường có biến động theo cùng một chu kì, giúp ngân hàng giảm rủi ro. Duy trì và phát triển cơ sở khách hàng do khách hàng tin tưởng hơn và trung thành hơn. Tăng khả năng hiểu biết về công ty bảo hiểm và ngân hàng. Giảm rủi ro do thông tin bất cân xứng.
2.2. Các tiêu chí đánh giá sự phát triển dịch vụ
Để có thể đánh giá được việc mở rộng về số lượng và hiệu quả chất lượng của các dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ, cần dựa vào các tiêu chí sau: Sự tăng trưởng doanh số do sự phát triển sản phẩm dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ. Sự tăng trưởng về lợi nhuận của ngân hàng do sự phát triển của dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ mang lại. Sự mở rộng khách hàng sử dụng dịch vụ ngân hàng, phát triển được mối quan hệ hợp tác với khách hàng. Sự đa dạng các sản phẩm dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ cung cấp cho khách hàng. Xét nâng cao uy tín của Ngân hàng.
III. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Bảo Hiểm Phi Nhân Thọ
Trong quá trình phát triển của dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ của ngân hàng có nhiều nhân tố tác động đến sự phát triển của dịch vụ này. Để dịch vụ này có hiệu quả thì đòi hỏi các ngân hàng phải xác định rõ các nhân tố làm ảnh hưởng tới sự phát triển dịch vụ đó để tìm ra các giải pháp trong quá trình thực hiện. Các nhân tố tác động đến sự phát triển dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ là: Nhân tố khách quan và nhân tố chủ quan.
3.1. Các yếu tố khách quan tác động đến bảo hiểm
Các nhân tố khách quan bao gồm: Môi trường chính trị, môi trường kinh tế, môi trường xã hội, môi trường pháp lý. Môi trường chính trị ổn định tạo điều kiện cho các hoạt động kinh doanh bảo hiểm phát triển. Môi trường kinh tế với các yếu tố như tăng trưởng GDP, lạm phát, lãi suất ảnh hưởng đến nhu cầu và khả năng chi trả cho bảo hiểm. Môi trường xã hội với các yếu tố như nhận thức về rủi ro, mức sống, thói quen tiêu dùng ảnh hưởng đến sự chấp nhận và sử dụng bảo hiểm. Môi trường pháp lý với các quy định, luật lệ về bảo hiểm ảnh hưởng đến hoạt động và sự phát triển của thị trường bảo hiểm.
3.2. Các yếu tố chủ quan tác động đến bảo hiểm
Các nhân tố chủ quan chính là xuất phát từ trong nội bộ của ngân hàng và công ty bảo hiểm như: Mạng lưới phân phối, năng lực tài chính, quản trị điều hành, uy tín và thương hiệu của ngân hàng, hoạt động marketing, trình độ công nghệ, sản phẩm dịch vụ, phí dịch vụ và quy trình cung cấp dịch vụ. Mạng lưới phân phối rộng khắp giúp tiếp cận được nhiều khách hàng tiềm năng. Năng lực tài chính mạnh mẽ giúp đảm bảo khả năng thanh toán bồi thường khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra. Quản trị điều hành hiệu quả giúp tối ưu hóa hoạt động và nâng cao chất lượng dịch vụ. Uy tín và thương hiệu tốt giúp tạo dựng niềm tin và thu hút khách hàng. Hoạt động marketing hiệu quả giúp quảng bá sản phẩm và dịch vụ đến khách hàng mục tiêu. Trình độ công nghệ hiện đại giúp nâng cao hiệu quả hoạt động và cung cấp dịch vụ tốt hơn. Sản phẩm dịch vụ đa dạng và phù hợp với nhu cầu của khách hàng giúp tăng khả năng cạnh tranh. Phí dịch vụ cạnh tranh và quy trình cung cấp dịch vụ đơn giản, thuận tiện giúp thu hút khách hàng.
IV. Thực Trạng Triển Khai Bảo Hiểm Phi Nhân Thọ Tại Agribank
Dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ qua Ngân hàng No&PTNT Việt Nam là việc Ngân hàng thực hiện việc bán các sản phẩm của công ty bảo hiểm dựa vào cơ sở khách hàng của Ngân hàng. Và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đã thực hiện việc hợp tác với Công ty cổ phần bảo hiểm của Ngân hàng No&PTNT Việt Nam (ABIC). Mục đích triển khai nhằm xây dựng mạng lưới đại lý, Tổng đại lý Ngân hàng No&PTNT Việt Nam một cách có hệ thống trên toàn quốc. Đảm bảo chỉ đạo tập trung từ Trụ sở chính Ngân hàng No&PTNT Việt Nam đến Chi nhánh Ngân hàng No&PTNT Việt Nam các cấp. Khai thác tiềm năng sẵn có của các Chi nhánh Ngân hàng, tăng thu nhập ngoài dịch vụ tín dụng cho các chi nhánh Ngân hàng.
4.1. Mục tiêu triển khai dịch vụ bảo hiểm tại Agribank
Đảm bảo hoạt động đại lý được tổ chức chặt chẽ, Ngân hàng No&PTNT Việt Nam có đầu mối quản lý tập trung cho ABIC, đáp ứng yêu cầu của các cấp quản lý, của cán bộ Ngân hàng No&PTNT Việt Nam và quyền lợi chung của Ngân hàng No&PTNT Việt Nam. Đảm bảo thủ tục thanh toán hoa hồng - chi phí thống nhất, chặt chẽ cả về phía Ngân hàng No&PTNT Việt Nam và ABIC. Tận dụng được các khoản phí bảo hiểm phi nhân thọ của khách hàng làm nguồn vốn cho các chi nhánh Ngân hàng No&PTNT Việt Nam.
4.2. Các nhóm sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ tại Agribank
Hiện nay Ngân hàng nông nghiệp đã thực hiện triển khai dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ theo các nhóm sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ của Công ty cổ phần Bảo hiểm Ngân hàng nông nghiệp bao gồm các nhóm sản phẩm sau: Nhóm sản phẩm bảo hiểm phi hàng hải, nhóm sản phẩm bảo hiểm tài sản và kỹ thuật, nhóm sản phẩm bảo hiểm hàng hải.
V. Phân Tích Các Nhóm Sản Phẩm Bảo Hiểm Phi Hàng Hải Agribank
Nhóm sản phẩm bảo hiểm phi hàng hải bao gồm: Bảo hiểm con người, bảo hiểm xe cơ giới. Mục đích: Đảm bảo vốn vay của Ngân hàng khi không may người vay gặp rủi ro bất ngờ ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe, tài sản, trách nhiệm. Đối tượng bao gồm doanh nghiệp, các hộ gia đình và cá nhân trong lĩnh vực nông nghiệp, ngư nghiệp, dịch vụ . có nhu cầu vay vốn tại Ngân hàng nông nghiệp Việt Nam, trong đó chủ yếu là các hộ gia đình sẽ nguồn khách hàng tiềm năng trong nhóm sản phẩm bảo hiểm phi hàng hải thể hiện ở kết quả khai thác.
5.1. Doanh số bảo hiểm phi hàng hải giai đoạn 2008 2010
Năm 2008 doanh số phí thực hiện được là 36. Trong đó chủ yếu các sản phẩm của sản phẩm bảo hiểm xe cơ giới chiếm 93,46% doanh số phí của dịch vụ bảo hiểm phi hàng hải. Đến năm 2009 doanh số phí đạt 91.677 triệu đồng tăng lên 251,47% so với năm 2008. Năm 2010 tăng lên 430,74% so với năm 2008. Đặc biệt là sản phẩm bảo an tín dụng thành công khi triển khai tại hệ thống ngân hàng nông nghiệp cho các khách hàng vay vốn chủ yếu là các hộ gia đình.
5.2. Bảo hiểm tài sản và kỹ thuật tại Agribank
Đây là loại hình bảo hiểm có đối tượng bảo hiểm là tài sản và quyền tài sản. Mục đích: Đảm bảo vốn của ngân hàng cho các doanh nghiệp vay phục vụ cho hoạt động kinh doanh và sản xuất. Khi doanh nghiệp đó không may gặp rủi ro làm thiệt hại các tài sản kỹ thuật thì đã có Công ty bảo hiểm bồi thường thiệt hại do các rủi ro đó. Các sản phẩm bảo hiểm: Bảo hiểm cháy nổ, Bảo hiểm mọi rủi ro tài sản, Bảo hiểm rủi ro công nghiệp, Bảo hiểm xây dựng lắp đặt, Bảo hiểm máy móc thiết bị chủ thầu, Các sản phẩm bảo hiểm tài sản kỹ thuật khác, Các sản phẩm bảo hiểm trách nhiệm.
