Nghiên cứu phát tán phóng xạ và biến đổi môi trường từ khai thác quặng đồng mỏ Sin Quyền, Lào Cai

LỜI CAM ĐOAN

1. MỞ ĐẦU

1.1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU

1.1.1. Tình hình nghiên cứu sự phát tán các chất phóng xạ do khai thác, chế biến khoáng sản trên thế giới

1.1.2. Tình hình nghiên cứu tại Việt Nam

1.1.3. Những tồn tại và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án

1.2. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA CHẤT KHOÁNG SẢN VÀ TÌNH HÌNH KHAI THÁC, CHẾ BIẾN QUẶNG ĐỒNG MỎ SIN QUYỀN

1.2.1. Vị trí không gian và lịch sử nghiên cứu địa chất - địa vật lý khu vực mỏ Sin Quyền, tỉnh Lào Cai

1.2.2. Vị trí vùng nghiên cứu mỏ đồng Sin Quyền

1.2.3. Lịch sử nghiên cứu địa chất – phóng xạ khu vực mỏ Sin Quyền

1.2.4. Đặc điểm tự nhiên và kinh tế xã hội liên quan tới mỏ Sin Quyền

1.2.4.1. Địa hình, địa mạo

1.2.4.2. Đặc điểm khí hậu, thủy văn

1.2.5. Đặc điểm địa chất khoáng sản vùng Sin Quyền

1.2.5.1. Magma xâm nhập

1.2.5.2. Đặc điểm kiến tạo

1.2.5.3. Đặc điểm địa chất quặng đồng mỏ đồng Sin Quyền

1.2.6. Tình hình khai thác, chế biến mỏ đồng Sin Quyền

1.2.6.1. Cơ sở hạ tầng và tình hình khai thác

1.2.6.2. Công nghệ chế biến của nhà máy đồng Sin Quyền

1.2.7. Tác động của môi trường phóng xạ do quá trình khai thác, chế biến quặng đồng Sin Quyền, tỉnh Lào Cai

2. CHƯƠNG 3: NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM PHÁT TÁN PHÓNG XẠ DO KHAI THÁC, CHẾ BIẾN QUẶNG ĐỒNG MỎ SIN QUYỀN

3.1. Cơ sở khoa học lựa chọn hệ phương pháp nghiên cứu

3.2. Sự hòa tan và rửa lũa urani từ quặng, khoáng vật và đá trong nước tự nhiên

3.3. Các dạng vận chuyển của urani trong nước

3.4. Các phương pháp nghiên cứu sự phát tán chất phóng xạ do hoạt động khai thác, chế biến mỏ đồng Sin Quyền

3.4.1. Phương pháp thu thập, tổng hợp các loại tài liệu

3.4.2. Phương pháp lộ trình địa chất môi trường

3.4.3. Phương pháp đo suất liều gamma môi trường

3.4.4. Phương pháp đo phổ gamma môi trường

3.4.5. Phương pháp phổ alpha đo nồng độ radon, toron trong không khí

3.4.6. Phương pháp đo detector vết alpha

3.4.7. Phương pháp quan trắc môi trường phóng xạ

3.4.8. Lấy và phân tích mẫu

3.4.9. Phương pháp phân tích, xử lý, tổng hợp tài liệu

3.5. Kết quả nghiên cứu đặc điểm phát tán do khai thác, chế biến quặng đồng, mỏ Sin Quyền

3.5.1. Đặc điểm môi trường khu vực mỏ đồng Sin Quyền

3.5.2. Đặc điểm phát tán các chất phóng xạ trong môi trường nước

3.5.3. Đặc điểm phát tán các chất phóng xạ trong môi trường đất

3.5.4. Đặc điểm phát tán phóng xạ trong không khí

3.6. XÁC ĐỊNH SỰ BIẾN ĐỔI VÀ ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG MÔI TRƯỜNG PHÓNG XẠ DO KHAI THÁC, CHẾ BIẾN QUẶNG ĐỒNG CHỨA URANI, MỎ SIN QUYỀN

3.6.1. Phương pháp nghiên cứu sự liều biến đổi liều chiếu xạ do các hoạt động khai thác, chế biến. Cơ sở lựa chọn và phương pháp xác định

3.6.2. Xác định sự biến đổi môi trường phóng xạ do khai thác, chế biến quặng đồng mỏ Sin Quyền

3.6.3. Đánh giá ảnh hưởng môi trường phóng xạ do khai thác chế biến quặng đồng mỏ Sin Quyền, Lào Cai

3.6.4. Cơ sở pháp lý đánh giá ảnh hưởng môi trường phóng xạ do khai thác, chế biến khoáng sản chứa phóng xạ

3.6.5. Đề xuất giải pháp phòng ngừa ảnh hưởng có hại của môi trường phóng xạ do khai thác, chế biến khoáng sản chứa phóng xạ

3.6.5.1. Giải pháp phòng ngừa tổng thể

3.6.5.2. Giải pháp phòng ngừa cụ thể tại mỏ đồng Sin Quyền, Lào Cai

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC LIÊN QUAN LUẬN ÁN ĐÃ CÔNG BỐ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Phát tán phóng xạ và biến đổi môi trường từ khai thác quặng đồng

Nghiên cứu tập trung vào phát tán phóng xạ và biến đổi môi trường từ hoạt động khai thác quặng đồng tại mỏ Sin Quyền, Lào Cai. Quá trình khai thác và chế biến quặng đồng chứa phóng xạ đã làm phát tán các chất phóng xạ vào môi trường nước, đất và không khí. Các phương pháp nghiên cứu bao gồm đo suất liều gamma, phổ gamma, và nồng độ radon, toron trong không khí. Kết quả cho thấy sự gia tăng đáng kể các chất phóng xạ trong môi trường, đặc biệt là urani và radon, gây ảnh hưởng đến sinh thái và sức khỏe con người.

1.1. Phát tán phóng xạ trong môi trường nước

Nghiên cứu chỉ ra rằng phát tán phóng xạ trong môi trường nước tại mỏ Sin Quyền chủ yếu do sự hòa tan và rửa lũa urani từ quặng. Các dòng nước tự nhiên và nước thải từ quá trình khai thác đã làm tăng nồng độ urani và các chất phóng xạ khác trong nước ngầm và nước mặt. Điều này gây ra ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hệ sinh thái và nguồn nước sinh hoạt của cộng đồng dân cư xung quanh.

1.2. Phát tán phóng xạ trong môi trường đất

Hoạt động khai thác mỏ đã làm phát tán các chất phóng xạ vào môi trường đất thông qua bụi và chất thải rắn. Các nghiên cứu đo đạc cho thấy sự gia tăng nồng độ urani và thori trong đất, đặc biệt tại các khu vực bãi thải và hồ thải. Sự biến đổi môi trường này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng đất mà còn tác động đến sức khỏe con người thông qua chuỗi thức ăn.

II. Tác động môi trường và quản lý môi trường

Nghiên cứu đánh giá tác động môi trường của hoạt động khai thác khoáng sản tại mỏ Sin Quyền, bao gồm cả ô nhiễm môi trường và tác động phóng xạ. Các kết quả cho thấy sự gia tăng liều chiếu xạ tại khu vực khai thác và các vùng lân cận, vượt quá giới hạn an toàn phóng xạ. Đề xuất các giải pháp quản lý môi trường và bảo vệ môi trường nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực, bao gồm cải thiện quy trình khai thác và xử lý chất thải.

2.1. Đánh giá tác động phóng xạ

Nghiên cứu xác định sự biến đổi môi trường phóng xạ do hoạt động khai thác và chế biến quặng đồng. Các phương pháp đo đạc và phân tích cho thấy sự gia tăng liều chiếu xạ tại khu vực khai trường và xưởng tuyển, đặc biệt là nồng độ radon trong không khí. Điều này gây ra nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng cho công nhân và cộng đồng dân cư.

2.2. Giải pháp quản lý môi trường

Để giảm thiểu tác động môi trường, nghiên cứu đề xuất các giải pháp quản lý môi trường như cải thiện quy trình khai thác, xử lý chất thải phóng xạ, và tăng cường giám sát môi trường. Các biện pháp này nhằm đảm bảo an toàn phóng xạ và bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đồng thời hỗ trợ phát triển bền vững kinh tế - xã hội tại khu vực.

III. Ứng dụng và ý nghĩa thực tiễn

Nghiên cứu không chỉ làm sáng tỏ phát tán phóng xạ và biến đổi môi trường tại mỏ Sin Quyền mà còn cung cấp cơ sở khoa học cho việc đánh giá và quản lý môi trường tại các khu vực khai thác khoáng sản khác. Các kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hoạch định chính sách bảo vệ môi trường và phát triển bền vững ngành khai thác khoáng sản tại Việt Nam.

3.1. Ứng dụng trong quản lý môi trường

Nghiên cứu cung cấp dữ liệu và phương pháp luận để đánh giá tác động môi trường của hoạt động khai thác khoáng sản. Các kết quả có thể được áp dụng để xây dựng các quy trình quản lý môi trường hiệu quả, đảm bảo an toàn phóng xạ và giảm thiểu ô nhiễm môi trường tại các khu vực khai thác khác.

3.2. Ý nghĩa đối với phát triển bền vững

Nghiên cứu góp phần vào việc phát triển bền vững ngành khai thác khoáng sản bằng cách cung cấp các giải pháp bảo vệ môi trường và đảm bảo an toàn sức khỏe cộng đồng. Điều này hỗ trợ việc hoạch định chính sách và quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội tại các khu vực có tiềm năng khoáng sản.

Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu đặc điểm phát tán phóng xạ và biến đổi môi trường do khai thác quặng đồng mỏ Sin Quyền, Lào Cai