Nghiên Cứu Khoa Học Cấp Trường: Pháp Luật Bình Đẳng Giới Và Thực Tiễn Thi Hành Tại Việt Nam

• Tác giả: Pgs. Ngô Thị Hường
• Trường học: Trường Đại học Luật Hà Nội
• Chuyên ngành: Pháp luật bình đẳng giới
• Đề tài: Nghiên cứu pháp luật bình đẳng giới và thực tiễn thi hành tại Việt Nam
• Loại tài liệu: đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• 1. PHẦN I: BÁO CÁO TỔNG HỢP ĐỀ TÀI
• 1.1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
• 1.2. Tình hình nghiên cứu
• 1.3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
• 1.4. Cách tiếp cận, phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
• 1.5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.6. Nội dung nghiên cứu
• 1.7. Sản phẩm của đề tài
• 1.8. Phương thức chuyển giao, địa chỉ ứng dụng, tác động và lợi ích mang lại của kết quả nghiên cứu
• 2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ BÌNH ĐẲNG GIỚI VÀ PHÁP LUẬT VỀ BÌNH ĐẲNG GIỚI
• 2.1. Khái niệm bình đẳng giới và một số thuật ngữ liên quan
• 2.2. Quan điểm quốc tế và Việt Nam về bình đẳng giới
• 2.3. Giá trị phổ biến và giá trị đặc thù của bình đẳng giới
• 2.4. Pháp luật về bình đẳng giới
• 2.4.1. Khái niệm pháp luật về bình đẳng giới
• 2.4.2. Vai trò của pháp luật bình đẳng giới ở Việt Nam
• 2.4.3. Pháp luật Việt Nam về bình đẳng giới
• 2.4.4. Các yếu tố tác động đến việc thực hiện và đảm bảo thực hiện pháp luật về bình đẳng giới
• 2.4.5. Pháp luật quốc tế về bình đẳng giới
• 3. CHƯƠNG 2: PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN HÀNH VỀ BÌNH ĐẲNG GIỚI
• 3.1. Pháp luật về bình đẳng giới trong lĩnh vực chính trị
• 3.2. Pháp luật về bình đẳng giới trong lĩnh vực kinh tế
• 3.3. Pháp luật về bình đẳng giới trong lĩnh vực lao động
• 3.4. Pháp luật bình đẳng giới trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo
• 3.4.1. Khái niệm và ý nghĩa của bình đẳng giới trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo
• 3.4.2. Nội dung bình đẳng giới trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo theo pháp luật hiện hành
• 3.4.3. Biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo
• 3.5. Pháp luật về bình đẳng giới trong gia đình
• 3.5.1. Khái niệm ý nghĩa của bình đẳng giới trong gia đình
• 3.5.2. Pháp luật hiện hành về bình đẳng giới trong gia đình
• 3.5.3. Bình đẳng giới trong các quan hệ gia đình
• 4. CHƯƠNG 3: THỰC TIỄN THI HÀNH PHÁP LUẬT VỀ BÌNH ĐẲNG GIỚI
• 4.1. Thực tiễn thi hành pháp luật về bình đẳng giới trong lĩnh vực chính trị
• 4.2. Thực tiễn thi hành pháp luật về bình đẳng giới trong lĩnh vực kinh tế
• 4.3. Thực tiễn thi hành pháp luật về bình đẳng giới trong lĩnh vực lao động
• 4.4. Thực tiễn thi hành pháp luật bình đẳng giới trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo
• 4.5. Thực tiễn thi hành pháp luật bình đẳng giới trong gia đình
• 4.6. Hoạt động triển khai chính sách, pháp luật về bình đẳng giới trong gia đình
• 4.7. Những kết quả đạt được, những hạn chế, tồn tại
• 4.8. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế
• 5. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ BÌNH ĐẲNG GIỚI VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ BÌNH ĐẲNG GIỚI
• 5.1. Giải pháp hoàn thiện pháp luật về bình đẳng giới
• 5.1.1. Yêu cầu hoàn thiện pháp luật về bình đẳng giới
• 5.1.2. Một số giải pháp hoàn thiện pháp luật về bình đẳng giới
• 5.2. Tổ chức thực hiện pháp luật về bình đẳng giới
• 5.2.1. Tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức về bình đẳng giới
• 5.2.2. Tăng cường triển khai chính sách, pháp luật về bình đẳng giới
• 5.2.3. Công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới cần tập trung và cụ thể
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Pháp luật bình đẳng giới tại Việt Nam

Pháp luật bình đẳng giới tại Việt Nam được xây dựng dựa trên các nguyên tắc quốc tế và nhu cầu thực tiễn trong nước. Luật Bình đẳng giới năm 2006 là văn bản pháp lý cao nhất, thể chế hóa quan điểm của Đảng và Nhà nước về bình đẳng giới. Luật này nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cả nam và nữ, đồng thời khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc thực hiện các điều ước quốc tế về quyền con người và bình đẳng giới. Pháp luật Việt Nam đã tạo hành lang pháp lý vững chắc cho các cơ quan, tổ chức và cá nhân triển khai các biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới.

1.1. Khái niệm và vai trò của pháp luật bình đẳng giới

Pháp luật bình đẳng giới được định nghĩa là hệ thống các quy phạm pháp luật nhằm đảm bảo quyền bình đẳng giữa nam và nữ trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Vai trò của pháp luật bình đẳng giới là tạo cơ sở pháp lý để thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới, đồng thời ngăn chặn và xử lý các hành vi phân biệt đối xử dựa trên giới tính. Luật Bình đẳng giới đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của xã hội về vấn đề bình đẳng giới.

1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến thi hành pháp luật bình đẳng giới

Việc thi hành pháp luật bình đẳng giới tại Việt Nam chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm văn hóa, tập quán, trình độ dân trí và điều kiện kinh tế. Các yếu tố này tác động trực tiếp đến nhận thức và hành vi của các chủ thể trong việc thực hiện pháp luật. Thực tiễn pháp luật cho thấy, việc thiếu các văn bản hướng dẫn cụ thể và sự thiếu đồng bộ trong hệ thống pháp luật đã làm giảm hiệu quả thi hành.

II. Thực tiễn thi hành pháp luật bình đẳng giới tại Việt Nam

Thực tiễn thi hành pháp luật bình đẳng giới tại Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả tích cực, đặc biệt trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, lao động và giáo dục. Tỷ lệ nữ tham gia chính trị và kinh tế đã tăng đáng kể, phản ánh sự tiến bộ trong việc thực hiện các mục tiêu bình đẳng giới. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế và thách thức, đặc biệt là trong việc thực hiện pháp luật tại các vùng nông thôn, miền núi và vùng dân tộc thiểu số.

2.1. Kết quả đạt được trong thi hành pháp luật bình đẳng giới

Trong lĩnh vực chính trị, tỷ lệ nữ tham gia Quốc hội đạt 27,1%, cao hơn mức trung bình toàn cầu. Trong lĩnh vực kinh tế, tỷ lệ doanh nghiệp do nữ làm chủ đạt 27,8%, xếp thứ 19/54 trong bảng chỉ số xếp hạng toàn cầu. Thực tiễn thi hành pháp luật cũng cho thấy sự tiến bộ trong lĩnh vực giáo dục và lao động, với tỷ lệ nữ tham gia lao động ổn định ở mức 48%.

2.2. Hạn chế và nguyên nhân trong thi hành pháp luật bình đẳng giới

Mặc dù đạt được nhiều kết quả, thi hành pháp luật bình đẳng giới vẫn gặp nhiều hạn chế. Các quy định của Luật Bình đẳng giới còn chung chung, khó áp dụng trong thực tiễn. Việc thiếu các văn bản hướng dẫn cụ thể và sự thiếu đồng bộ trong hệ thống pháp luật đã làm giảm hiệu quả thi hành. Ngoài ra, nhận thức của xã hội về bình đẳng giới vẫn còn hạn chế, đặc biệt ở các vùng nông thôn và miền núi.

III. Giải pháp hoàn thiện pháp luật và tổ chức thực hiện bình đẳng giới

Để hoàn thiện pháp luật bình đẳng giới và nâng cao hiệu quả thi hành, cần thực hiện các giải pháp đồng bộ. Trong đó, việc sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Bình đẳng giới là cần thiết để đảm bảo tính cụ thể và khả thi. Đồng thời, cần tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của xã hội về bình đẳng giới. Thực tiễn pháp luật cho thấy, việc hoàn thiện pháp luật và tổ chức thực hiện hiệu quả sẽ góp phần thúc đẩy bình đẳng giới tại Việt Nam.

3.1. Giải pháp hoàn thiện pháp luật bình đẳng giới

Các giải pháp hoàn thiện pháp luật bình đẳng giới bao gồm sửa đổi, bổ sung các quy định về bình đẳng giới trong các lĩnh vực lao động, kinh tế, giáo dục và gia đình. Đồng thời, cần xây dựng các quy trình thống nhất để lồng ghép vấn đề bình đẳng giới trong xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Pháp luật Việt Nam cần đảm bảo tính đồng bộ và thống nhất để nâng cao hiệu quả thi hành.

3.2. Tổ chức thực hiện pháp luật bình đẳng giới

Việc tổ chức thực hiện pháp luật bình đẳng giới cần được tăng cường thông qua các biện pháp như tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của xã hội. Đồng thời, cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật về bình đẳng giới. Thực tiễn thi hành pháp luật cho thấy, việc nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ làm công tác bình đẳng giới là yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả thi hành.