Nghiên cứu phân vùng môi trường nước lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn đến 2030 trong bối cảnh biến đổi khí hậu

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU

1.1. Khái niệm

1.2. Phân vùng môi trường nước

1.3. Biến đổi khí hậu

1.4. Tổng quan nghiên cứu về mô phỏng chất lượng nước

1.4.1. Vai trò của mô hình chất lượng nước trong quản lý chất lượng nước

1.4.2. Mặt số mô hình trên thế giới

1.4.3. Các mô hình và ứng dụng mô phỏng chất lượng nước tại Việt Nam

1.5. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội vùng nghiên cứu

1.5.1. Điều kiện tự nhiên

1.5.2. Đặc điểm địa hình

1.5.3. Đặc điểm thổ nhưỡng

1.5.4. Đặc điểm khí tượng

1.5.5. Đặc điểm thủy văn

1.5.6. Điều kiện kinh tế xã hội

1.6. Hiện trạng chất lượng nước của hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn

1.6.1. Tổng hợp các nguồn thải chính trên lưu vực

1.6.1.1. Nhóm nguồn thải sinh hoạt

1.6.1.2. Nhóm nguồn thải nông nghiệp

1.6.1.3. Nhóm nguồn thải công nghiệp

1.6.1.4. Nhóm nguồn thải từ các ngành dịch vụ

1.6.2. Chất lượng nước của khu vực nghiên cứu

2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ DỮ LIỆU

2.1. Sơ đồ tiếp cận

2.2. Mô hình mô phỏng thủy lực MIKE 11 - HD

2.3. Mô hình mô phỏng chất lượng nước Ecolab

2.4. Chỉ số chất lượng nước WQI

2.4.1. Khái niệm và ý nghĩa của WQI

2.4.2. Công thức tính toán WQI

2.4.3. Bảng tiêu chuẩn

2.4.4. Tính toán chỉ số chất lượng nước WQI

2.5. Phân vùng chất lượng nước theo mục đích sử dụng

2.5.1. Chỉ tiêu phân vùng

2.5.1.1. Tiêu chí phân đoạn sơ bộ

2.5.1.2. Tiêu chí xác định mục đích sử dụng nước

2.5.2. Phân vùng môi trường theo mục đích sử dụng nguồn nước

2.6. Dữ liệu và các kịch bản tính toán

2.6.1. Dữ liệu mô phỏng thủy văn

2.6.2. Dữ liệu mô phỏng thủy lực

2.6.3. Điều kiện ban đầu

2.6.4. Dữ liệu mô phỏng chất lượng nước

2.6.5. Kịch bản biến đổi khí hậu và nước dạng

2.6.5.1. Biến đổi của nhiệt độ trung bình năm theo các kịch bản

2.6.5.2. Biến đổi lượng mưa trung bình năm theo các kịch bản

2.6.6. Lựa chọn kịch bản tính toán

3. CHƯƠNG 3: TÍNH TOÁN PHÂN VÙNG CHẤT LƯỢNG NƯỚC LƯU VỰC SÔNG VU GIA-THU BỒN THEO CÁC KỊCH BẢN

3.1. Hiệu chỉnh và kiểm định mô hình chất lượng nước

3.2. Mô phỏng diễn biến chất lượng nước theo các kịch bản phát triển kinh tế xã hội kết hợp với biến đổi khí hậu nước biển dâng

3.2.1. Kịch bản phát triển kinh tế xã hội

3.2.2. Kịch bản phát thải thấp RCP 4.2

3.2.3. Kịch bản phát thải cao RCP 8.5

3.3. Phân vùng chất lượng nước theo các kịch bản tính toán giai đoạn 2016-2035

3.4. Kết quả phân vùng chất lượng môi trường nước theo chỉ số WQI giai đoạn 2016-2035

3.5. Phân vùng môi trường theo mục đích sử dụng nguồn nước

3.6. Đánh giá mức độ phù hợp/không phù hợp giữa mục đích sử dụng nước và chất lượng môi trường nước

3.6.1. Kết quả chất lượng nước theo chỉ số WQI trên các đoạn sông thuộc lưu vực nghiên cứu

3.6.2. Mức độ phù hợp giữa hiện trạng chất lượng nước và mục đích sử dụng nước

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC HÌNH ẢNH

DANH MỤC BẢNG BIỂU

CÁC TỪ VIẾT TẮT VÀ GIẢI THÍCH THUẬN NGỮ

MỞ ĐẦU

I. Tính cấp thiết và lý do chọn đề tài

Nghiên cứu phân vùng môi trường nước lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn đến năm 2030 trong bối cảnh biến đổi khí hậu là một đề tài có tính cấp thiết cao. Việc bảo vệ môi trường lưu vực sông không chỉ là vấn đề môi trường mà còn liên quan đến sức khỏe cộng đồng và phát triển kinh tế - xã hội. Theo các quy định hiện hành của pháp luật, việc quản lý môi trường lưu vực sông được phân cấp từ trung ương đến địa phương, tạo điều kiện cho việc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường hiệu quả hơn. Tuy nhiên, chất lượng môi trường nước tại nhiều khu vực, đặc biệt là những đoạn sông chảy qua khu đô thị và khu công nghiệp, đang bị suy thoái nghiêm trọng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt của người dân mà còn là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh tật. Vì vậy, nghiên cứu này nhằm đánh giá hiện trạng chất lượng nước, phân vùng môi trường theo mục đích sử dụng nước và đưa ra các giải pháp nhằm cải thiện chất lượng nước trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

II. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là chất lượng nước sông trong hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn, bao gồm các tỉnh Kon Tum, Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng. Phạm vi nghiên cứu được xác định rõ ràng, tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng nước trong lưu vực, từ đó đưa ra các phương pháp phân tích và đánh giá chất lượng nước một cách chi tiết. Khái niệm phân vùng trong nghiên cứu này được hiểu là phân chia các đoạn sông dựa trên chất lượng nước và mục đích sử dụng. Điều này giúp xác định các khu vực cần được bảo vệ và cải thiện, đồng thời tạo ra cơ sở dữ liệu cho các quyết định quản lý và quy hoạch môi trường nước trong tương lai. Việc xác định rõ đối tượng và phạm vi nghiên cứu không chỉ tăng cường tính chính xác của kết quả mà còn đảm bảo tính khả thi trong việc áp dụng các giải pháp bảo vệ môi trường.

III. Phương pháp nghiên cứu

Để đạt được các mục tiêu nghiên cứu, nhiều phương pháp khác nhau đã được áp dụng trong luận văn này. Phương pháp thống kê được sử dụng để tổng hợp và phân tích các kết quả quan trắc chất lượng nước từ các cơ quan chức năng. Phương pháp phân tích đánh giá giúp xác định nồng độ các chất ô nhiễm trong nước và so sánh với các tiêu chuẩn hiện hành. Đặc biệt, chỉ số chất lượng nước (WQI) được áp dụng để đánh giá mức độ ô nhiễm và chất lượng nước một cách tổng quát. Ngoài ra, mô hình toán học và GIS cũng được sử dụng để mô phỏng dòng chảy và phân vùng chất lượng nước. Việc áp dụng các phương pháp này không chỉ giúp thu thập dữ liệu chính xác mà còn tạo ra các bản đồ phân vùng chất lượng nước, từ đó hỗ trợ cho các quyết định quản lý môi trường trong tương lai.

IV. Tổng quan nghiên cứu

Chương này cung cấp cái nhìn tổng quan về chất lượng nước và các yếu tố ảnh hưởng đến nó, bao gồm điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của vùng nghiên cứu. Các khái niệm về chất lượng nước được định nghĩa rõ ràng, nhấn mạnh vai trò quan trọng của nó trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng và phát triển kinh tế. Đặc biệt, các yếu tố như ô nhiễm từ sinh hoạt, nông nghiệp và công nghiệp được phân tích để hiểu rõ hơn về nguồn gốc ô nhiễm. Việc nghiên cứu tổng quan không chỉ giúp xác định hiện trạng chất lượng nước mà còn tạo cơ sở cho việc đưa ra các giải pháp cải thiện chất lượng nước trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Chương này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường nước trong phát triển bền vững và sự cần thiết phải có các chính sách hiệu quả trong quản lý tài nguyên nước.

V. Kết quả nghiên cứu và đánh giá

Kết quả nghiên cứu cho thấy chất lượng nước trong lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn đang bị suy giảm do nhiều yếu tố, bao gồm ô nhiễm từ các nguồn thải sinh hoạt, nông nghiệp và công nghiệp. Phân vùng chất lượng nước theo các kịch bản phát triển kinh tế - xã hội kết hợp với biến đổi khí hậu đã chỉ ra rằng, trong giai đoạn 2016-2035, chất lượng nước sẽ tiếp tục xấu đi nếu không có các biện pháp can thiệp kịp thời. Đánh giá mức độ phù hợp giữa chất lượng nước và mục đích sử dụng cho thấy nhiều khu vực không đáp ứng được yêu cầu về chất lượng nước cho sinh hoạt và sản xuất. Kết quả này không chỉ cung cấp thông tin quan trọng cho các nhà quản lý mà còn là cơ sở để xây dựng các chính sách bảo vệ môi trường nước hiệu quả hơn trong tương lai.

VI. Kết luận và kiến nghị

Luận văn đã chỉ ra những vấn đề nghiêm trọng về chất lượng nước trong lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn và đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm cải thiện tình trạng này. Kết luận nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân vùng môi trường nước trong quản lý tài nguyên nước và bảo vệ môi trường. Kiến nghị cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và cộng đồng trong việc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường. Đồng thời, cần tăng cường công tác tuyên truyền và giáo dục cộng đồng về ý thức bảo vệ môi trường nước. Những kiến nghị này không chỉ giúp cải thiện chất lượng nước mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của khu vực.

Luận văn thạc sĩ về phân vùng môi trường nước trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn và tác động của biến đổi khí hậu đến năm 2030