Nghiên Cứu Nhiễm Giun Đũa Chó/Mèo Ở Trẻ Em Tiểu Học Tại Yên Lạc, Thanh Hóa

LỜI CẢM ƠN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

1.1. Lịch sử bệnh giun đũa chó/mèo

1.2. Một số đặc điểm dịch tễ học của bệnh giun đũa chó/mèo

1.2.1. Tác nhân gây bệnh

1.2.2. Các đặc điểm sinh học Toxocara sp.

1.2.3. Chu kỳ phát triển

1.2.4. Quá trình truyền nhiễm

1.2.5. Thể lâm sàng của bệnh giun đũa chó/mèo

1.3. Dịch tễ học

1.4. Dự phòng

1.5. Tình hình nhiễm ấu trùng giun đũa chó/mèo ở người trên Thế giới và Việt Nam

1.5.1. Tình hình nhiễm ấu trùng giun đũa chó/mèo ở người trên Thế giới

1.5.2. Tình hình nhiễm ấu trùng giun đũa chó/mèo ở người tại Việt Nam

1.6. Các yếu tố liên quan đến nhiễm giun đũa chó/mèo ở người

1.6.1. Hành vi cá nhân

1.6.2. Thói quen ăn uống

1.6.3. Tiếp xúc với chó/mèo

1.7. Địa điểm nghiên cứu

2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Đối tượng nghiên cứu. Thời gian và địa điểm nghiên cứu

2.2. Thiết kế nghiên cứu

2.3. Phương pháp thu thập số liệu

2.3.1. Thử nghiệm bộ công cụ

2.3.2. Các kỹ thuật sử dụng trong nghiên cứu

2.4. Các biến số của nghiên cứu

2.5. Phương pháp quản lý và phân tích số liệu

2.5.1. Quản lý số liệu

2.5.2. Phân tích số liệu

2.6. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu

2.7. Hạn chế của nghiên cứu, sai số và biện pháp khắc phục sai số

3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

3.1. Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu

3.1.1. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo các làng

3.1.2. Tuổi của đối tượng nghiên cứu

3.1.3. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo giới

3.2. Thực trạng nuôi chó/mèo tại gia đình các đối tượng nghiên cứu

3.3. Thực trạng nhiễm giun đũa chó/mèo ở đối tượng nghiên cứu

3.3.1. Kết quả xét nghiệm ELISA của đối tượng nghiên cứu

3.3.2. Kết quả xét nghiệm bạch cầu ái toan ở đối tượng nghiên cứu

3.4. Phân tích các yếu tố liên quan đến nhiễm giun đũa chó/mèo ở đối tượng nghiên cứu

3.4.1. Liên quan giữa giới với nhiễm giun đũa chó/mèo

3.4.2. Liên quan giữa tiếp xúc chó/mèo với nhiễm giun đũa chó/mèo ở người

3.4.3. Liên quan giữa vệ sinh môi trường với nhiễm giun đũa chó/mèo ở người

3.4.4. Liên quan giữa các hành vi cá nhân của đối tượng nghiên cứu với nhiễm giun đũa chó/mèo

3.4.5. Mối liên quan giữa thói quen ăn uống của trẻ với ELISA (+)

3.4.6. Kết quả phân tích đa biến: một số yếu tố liên quan đến nhiễm giun đũa chó/mèo ở trẻ em tại Trường tiểu học Yên Lạc

3.5. Địa điểm và đối tượng nghiên cứu

3.5.1. Địa điểm nghiên cứu

3.5.2. Đối tượng nghiên cứu. Tỷ lệ nhiễm giun đũa chó/mèo ở trẻ em từ 6 – 11 tuổi tại điểm nghiên cứu

3.5.3. Một số yếu tố liên quan đến nhiễm giun đũa chó/mèo ở trẻ em tại điểm nghiên cứu

3.5.3.1. Yếu tố liên quan về đặc điểm của ĐTNC

3.5.3.2. Một số yếu tố liên quan về tiếp xúc với chó, mèo của ĐTNC

3.5.3.3. Liên quan về vệ sinh môi trường với nhiễm giun đũa chó/mèo

3.5.3.4. Liên quan về hành vi cá nhân với nhiễm giun đũa chó/mèo

3.5.3.5. Liên quan giữa thói quen ăn uống với nhiễm giun đũa chó/mèo

3.6. Thực trạng nhiễm giun đũa chó/mèo ở trẻ em 6 – 10 tuổi tại điểm nghiên cứu

3.6.1. Một số yếu tố liên quan đến nhiễm ấu trùng giun đũa chó ở trẻ em từ 6 – 10 tuổi tại điểm nghiên cứu

Phụ lục

Phụ lục 1. Bộ câu hỏi dành cho trẻ em là đối tượng nghiên cứu

Phụ lục 2. Bộ câu hỏi dành cho người chăm sóc trẻ

Phụ lục 3. Phiếu đồng ý tham gia nghiên cứu

Phụ lục 4. Kỹ thuật đếm phân loại bạch cầu

Phụ lục 5. Kỹ thuật ELISA tìm kháng thể Toxocara trong máu

Phụ lục 6. Biên bản giải trình chỉnh sửa sau bảo vệ luận văn

I. Tổng Quan Về Nhiễm Giun Đũa Chó Mèo ở Trẻ Tiểu Học

Nhiễm giun đũa chó mèo, hay còn gọi là Toxocariasis, là bệnh lây nhiễm từ động vật sang người, gây ra bởi các loài giun Toxocara canis (ở chó) và Toxocara cati (ở mèo). Bệnh phổ biến ở trẻ em do trẻ thường hiếu động và có thói quen tiếp xúc với đất, cát, chó, mèo. Bệnh do ấu trùng di chuyển gây nên các tổn thương ở nhiều cơ quan. Theo tài liệu, bệnh được phát hiện lần đầu năm 1952 và ngày càng được quan tâm hơn do tỷ lệ nhiễm cao. Tỷ lệ nhiễm giun có thể rất cao ở vùng nông thôn và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cộng đồng. Chẩn đoán bệnh dựa vào triệu chứng lâm sàng, xét nghiệm phân (không có giá trị nhiều) và đặc biệt là xét nghiệm ELISA để phát hiện kháng thể. Bệnh giun đũa chó mèo thực sự là một vấn đề đáng quan tâm cho sức khỏe cộng đồng. Cần có các nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn về dịch tễ học và các yếu tố nguy cơ của bệnh.

1.1. Khái niệm và tác nhân gây bệnh giun đũa chó mèo

Nhiễm giun đũa chó/mèo (Toxocariasis) là một bệnh ký sinh trùng gây ra bởi ấu trùng của giun Toxocara canis (giun đũa chó) và Toxocara cati (giun đũa mèo). Đây là bệnh lây truyền từ động vật sang người, còn được gọi là bệnh ấu trùng di chuyển nội tạng. Giun trưởng thành sống trong ruột chó và mèo, đẻ trứng và thải ra môi trường qua phân. Trứng giun phát triển trong đất và có thể tồn tại trong thời gian dài. Con người, đặc biệt là trẻ em tiểu học, có thể nhiễm bệnh khi vô tình nuốt phải trứng giun. Do đó, cần phải giữ gìn vệ sinh cá nhân, rửa tay sạch sẽ trước khi ăn, và sau khi tiếp xúc với đất cát hoặc chó mèo.

1.2. Tình hình nhiễm giun đũa chó mèo trên thế giới và Việt Nam

Trên thế giới, tình hình nhiễm giun đũa chó mèo có sự khác biệt giữa các khu vực. Các nước đang phát triển, đặc biệt ở vùng nhiệt đới, thường có tỷ lệ nhiễm cao hơn so với các nước phát triển. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng này. Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ nhiễm giun đũa chó mèo ở Việt Nam dao động từ 20% đến 67% tùy thuộc vào địa phương và đối tượng nghiên cứu. Tỷ lệ này cho thấy nhiễm giun đũa chó/mèo là một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng quan tâm ở Việt Nam. Cần có các biện pháp phòng chống và kiểm soát hiệu quả để giảm thiểu tỷ lệ nhiễm và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

II. Thách Thức Tỷ Lệ Nhiễm Giun Đũa Cao Ở Trẻ Yên Lạc

Tình hình nhiễm giun đũa chó/mèo ở trẻ em tiểu học tại Yên Lạc, Thanh Hóa đặt ra một thách thức lớn. Do xã có điều kiện kinh tế xã hội còn nhiều khó khăn, cộng với việc thả rông chó mèo phổ biến. Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ nhiễm Toxocara sp. ở khu vực này rất đáng lo ngại. Các yếu tố như vệ sinh cá nhân kém, thói quen tiếp xúc với đất và chó mèo, cũng như kiến thức hạn chế về bệnh, góp phần làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh. Điều này ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ em. Cần có các biện pháp can thiệp khẩn cấp để giảm thiểu tỷ lệ nhiễm giun và cải thiện sức khỏe cho cộng đồng.

2.1. Yếu tố nguy cơ làm tăng tỷ lệ nhiễm giun đũa ở trẻ em Yên Lạc

Nhiều yếu tố nguy cơ góp phần làm tăng tỷ lệ nhiễm giun đũa chó/mèo ở trẻ em tiểu học tại Yên Lạc, Thanh Hóa. Các yếu tố này bao gồm: thói quen chơi đùa với chó mèo, không rửa tay sau khi tiếp xúc với đất hoặc động vật, điều kiện vệ sinh kém, và thiếu kiến thức về bệnh. Việc thả rông chó mèo và quản lý chất thải không đúng cách cũng là những yếu tố quan trọng. Vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường cần được cải thiện để giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Việc giáo dục sức khỏe cho cộng đồng về bệnh giun đũa chó mèo cũng rất quan trọng.

2.2. Ảnh hưởng của nhiễm giun đũa đến sức khỏe trẻ em tiểu học

Ảnh hưởng của nhiễm giun đũa đến sức khỏe trẻ em là rất lớn. Nhiễm giun có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, mệt mỏi, và sụt cân. Nhiễm giun mạn tính có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, thiếu máu, và ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Trong một số trường hợp, ấu trùng giun có thể di chuyển đến các cơ quan quan trọng như mắt và não, gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Do đó, việc phòng chống và điều trị nhiễm giun là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe trẻ em.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Tỷ Lệ Nhiễm Giun Đũa Tại Yên Lạc

Để đánh giá tỷ lệ nhiễm giun đũa chó/mèo ở trẻ em tiểu học tại Yên Lạc, Thanh Hóa, một nghiên cứu cắt ngang đã được thực hiện. Nghiên cứu này sử dụng kỹ thuật ELISA để xác định tình trạng nhiễm giun và bộ câu hỏi phỏng vấn để thu thập thông tin về tập quán sinh hoạt, yếu tố nguy cơ. Nghiên cứu được tiến hành trên một mẫu gồm 243 trẻ em từ 6-11 tuổi. Dữ liệu thu thập được phân tích thống kê để xác định các yếu tố liên quan đến nhiễm giun. Nghiên cứu tuân thủ các nguyên tắc đạo đức trong nghiên cứu y sinh học. Kết quả nghiên cứu cung cấp thông tin quan trọng để xây dựng các biện pháp phòng chống bệnh.

3.1. Thiết kế nghiên cứu và đối tượng tham gia khảo sát

Nghiên cứu này sử dụng thiết kế nghiên cứu cắt ngang, một phương pháp thường được sử dụng để đánh giá thực trạng nhiễm giun tại một thời điểm nhất định. Đối tượng nghiên cứu là trẻ em tiểu học từ 6 đến 11 tuổi đang sinh sống tại xã Yên Lạc, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa. Chọn mẫu ngẫu nhiên đã được thực hiện để đảm bảo tính đại diện của mẫu nghiên cứu. Địa điểm nghiên cứu được chọn là xã Yên Lạc do đây là một khu vực nông thôn có tỷ lệ nuôi chó mèo cao.

3.2. Kỹ thuật xét nghiệm ELISA và thu thập dữ liệu liên quan

Kỹ thuật xét nghiệm ELISA được sử dụng để xác định sự hiện diện của kháng thể kháng Toxocara trong máu của trẻ em. Đây là một phương pháp xét nghiệm nhạy và đặc hiệu, cho phép phát hiện tình trạng nhiễm giun đũa chó/mèo. Bộ câu hỏi phỏng vấn được sử dụng để thu thập thông tin về các yếu tố nguy cơ liên quan đến nhiễm giun, bao gồm: thói quen sinh hoạt, điều kiện vệ sinh, và tiếp xúc với chó mèo. Dữ liệu được thu thập một cách cẩn thận và bảo mật.

IV. Kết Quả Tỷ Lệ Nhiễm Giun Đũa Cao ở Trẻ Tiểu Học

Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ nhiễm giun đũa chó/mèo ở trẻ em tiểu học tại Yên Lạc là rất cao. Kết quả xét nghiệm ELISA cho thấy 74.9% trẻ em dương tính với kháng thể kháng Toxocara. Điều này cho thấy nhiễm giun đũa là một vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng tại địa phương. Tỷ lệ dương tính cao ở trẻ em cho thấy nguy cơ phơi nhiễm với trứng giun là rất lớn. Cần có các biện pháp can thiệp để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm và bảo vệ sức khỏe của trẻ em.

4.1. Phân tích tỷ lệ nhiễm giun theo nhóm tuổi và giới tính

Phân tích tỷ lệ nhiễm giun theo nhóm tuổi và giới tính cho thấy không có sự khác biệt đáng kể giữa các nhóm. Tỷ lệ nhiễm có xu hướng tăng theo độ tuổi, có thể do thời gian phơi nhiễm với trứng giun kéo dài hơn. Tuy nhiên, sự khác biệt này không có ý nghĩa thống kê. Tỷ lệ nhiễm giữa nam và nữ cũng tương đương nhau. Điều này cho thấy nguy cơ nhiễm giun là như nhau đối với cả nam và nữ. Cần có các biện pháp phòng chống bệnh cho tất cả trẻ em, không phân biệt tuổi tác và giới tính.

4.2. Liên hệ giữa tỷ lệ nhiễm giun và tập quán nuôi chó mèo

Nghiên cứu cũng cho thấy có mối liên hệ giữa tỷ lệ nhiễm giun và tập quán nuôi chó mèo trong gia đình. Tỷ lệ xét nghiệm ELISA dương tính ở trẻ em trong các hộ nuôi chó là 78.1%, cao hơn so với trẻ em trong các hộ không nuôi chó. Tỷ lệ này còn cao hơn ở trẻ em trong các hộ nuôi mèo, lên đến 87.3%. Điều này cho thấy việc nuôi chó mèo có thể làm tăng nguy cơ nhiễm giun. Việc tẩy giun định kỳ cho chó mèo và vệ sinh môi trường là rất quan trọng để giảm nguy cơ lây nhiễm cho con người.

V. Giải Pháp Phòng Chống Nhiễm Giun Đũa Ở Trẻ Tiểu Học

Để giải quyết vấn đề nhiễm giun đũa chó/mèo ở trẻ em tiểu học tại Yên Lạc, Thanh Hóa, cần có một chương trình phòng chống bệnh toàn diện. Chương trình này cần tập trung vào việc giáo dục sức khỏe cho cộng đồng về bệnh giun đũa chó/mèo, cải thiện điều kiện vệ sinh, và kiểm soát quần thể chó mèo. Việc phối hợp giữa các cơ quan y tế, thú y, và chính quyền địa phương là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả của chương trình. Cần có sự tham gia của cộng đồng để đảm bảo tính bền vững của các biện pháp phòng chống.

5.1. Giáo dục sức khỏe cộng đồng về bệnh giun đũa chó mèo

Giáo dục sức khỏe cộng đồng là một biện pháp quan trọng để phòng chống nhiễm giun đũa chó/mèo. Cần cung cấp thông tin cho cộng đồng về cách thức lây truyền bệnh, các triệu chứng của bệnh, và các biện pháp phòng ngừa. Giáo dục nên tập trung vào trẻ em tiểu học và phụ huynh của các em. Các kênh truyền thông có thể sử dụng bao gồm: tờ rơi, áp phích, bài giảng, và các chương trình truyền hình. Cần nhấn mạnh tầm quan trọng của việc rửa tay sạch sẽ, vệ sinh cá nhân, và kiểm soát chó mèo.

5.2. Cải thiện điều kiện vệ sinh và kiểm soát chó mèo

Cải thiện điều kiện vệ sinh và kiểm soát chó mèo là hai biện pháp quan trọng để giảm nguy cơ lây nhiễm giun đũa. Cần cải thiện hệ thống xử lý chất thải, đảm bảo cung cấp nước sạch, và khuyến khích người dân xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh. Cần kiểm soát quần thể chó mèo bằng cách triệt sản, tiêm phòng, và tẩy giun định kỳ. Cần có các quy định về việc nuôi chó mèo và xử lý chất thải của chúng. Việc thực hiện đồng bộ các biện pháp này sẽ góp phần giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm giun đũa cho cộng đồng.

VI. Nghiên Cứu Sâu Hơn Về Nhiễm Giun Đũa ở Trẻ Em

Để hiểu rõ hơn về nhiễm giun đũa chó/mèo ở trẻ em, cần có các nghiên cứu sâu hơn về dịch tễ học, yếu tố nguy cơ, và tác động của bệnh đến sức khỏe. Các nghiên cứu này cần sử dụng các phương pháp nghiên cứu tiên tiến và thu thập dữ liệu đầy đủ và chính xác. Kết quả của các nghiên cứu này sẽ cung cấp thông tin quan trọng để xây dựng các biện pháp phòng chống bệnh hiệu quả hơn. Cần có sự hợp tác giữa các nhà khoa học, các cơ quan y tế, và cộng đồng để thực hiện các nghiên cứu này.

6.1. Nghiên cứu dịch tễ học và yếu tố nguy cơ lây nhiễm

Nghiên cứu dịch tễ học cần tập trung vào việc xác định tỷ lệ nhiễm giun đũa chó/mèo ở các nhóm dân số khác nhau, cũng như các yếu tố nguy cơ lây nhiễm. Cần nghiên cứu các yếu tố như: thói quen sinh hoạt, điều kiện vệ sinh, tiếp xúc với chó mèo, và kiến thức về bệnh. Cần sử dụng các phương pháp thống kê để phân tích dữ liệu và xác định các yếu tố có liên quan đến nhiễm giun. Kết quả của nghiên cứu này sẽ cung cấp thông tin quan trọng để xây dựng các biện pháp phòng chống bệnh phù hợp.

6.2. Đánh giá tác động của nhiễm giun đến sức khỏe trẻ em

Cần có các nghiên cứu để đánh giá tác động của nhiễm giun đến sức khỏe trẻ em. Các nghiên cứu này cần tập trung vào việc đánh giá ảnh hưởng của nhiễm giun đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Cần sử dụng các phương pháp đánh giá khách quan và chính xác. Kết quả của nghiên cứu này sẽ cung cấp thông tin quan trọng để thuyết phục các nhà hoạch định chính sách và các nhà tài trợ đầu tư vào các chương trình phòng chống bệnh giun đũa.

Thực Trạng Nhiễm Giun Đũa Chó/Mèo (Toxocara sp.) Ở Trẻ Em Tiểu Học Từ 6 Đến 11 Tuổi Tại Xã Yên Lạc, Huyện Yên Định, Tỉnh Thanh Hóa