Luận án phó tiến sĩ: Nghiên cứu nguồn sử liệu hiện vật tại Bảo tàng Cách mạng Việt Nam

• Tác giả: Nguyễn Thị Huệ
• Người hướng dẫn: GS. Hà Văn Tấn
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Biên soạn lịch sử và sử liệu học
• Đề tài: Nghiên Cứu Nguồn Sử Liệu Bảo Tàng Qua Hiện Vật Tại Bảo Tàng Cách Mạng Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án phó tiến sĩ
• Năm xuất bản: 1996
• Địa điểm: Hà Nội

• MỞ ĐẦU
• 0.1. Ý nghĩa, mục đích và yêu cầu của đề tài
• 0.2. Lịch sử vấn đề, các nguồn tài liệu và phương pháp nghiên cứu
• 0.3. Đóng góp của luận án
• 0.4. Bố cục của luận án: Nội dung luận án
• 1. CHƯƠNG 1: HIỆN VẬT BẢO TÀNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGUỒN SỬ LIỆU NÀY TRONG NGHIÊN CỨU LỊCH SỬ
• 1.1. Hiện vật bảo tàng - khái niệm, thuộc tính và phân loại
• 1.2. Vai trò của nguồn sử liệu hiện vật bảo tàng trong nghiên cứu lịch sử
• 2. CHƯƠNG 2: HIỆN TRẠNG HIỆN VẬT BẢO TÀNG CÁCH MẠNG VIỆT NAM VÀ VẤN ĐỀ KHAI THÁC SỬ DỤNG CHUNG NHƯ NGUỒN SỬ LIỆU
• 2.1. Hiện trạng hiện vật bảo tàng cách mạng Việt Nam
• 2.2. Giá trị của nguồn sử liệu hiện vật bảo tàng cách mạng Việt Nam
• 2.3. Vốn để khai thác, sử dụng hiện vật bảo tàng cách mạng Việt Nam như nguồn sử liệu
• 3. CHƯƠNG 3: MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU NGUỒN SỬ LIỆU HIỆN VẬT BẢO TÀNG CÁCH MẠNG VIỆT NAM
• 3.1. Phương pháp nghiên cứu phân loại, hệ thống hóa nguồn sử liệu hiện vật bảo tàng cách mạng Việt Nam
• 3.1.1. Cơ sở lý luận chung
• 3.1.2. Phân loại, hệ thống hóa nguồn tư liệu hiện vật bảo tàng cách mạng Việt Nam
• 3.1.2.1. Hiện trạng phân loại hệ thống hóa hiện vật bảo tàng cách mạng Việt Nam
• 3.1.2.2. Phân loại, hệ thống hóa và thống kê nguồn sử liệu hiện vật bảo tàng cách mạng Việt Nam
• 3.1.2.2.1. Cơ sở phân loại
• 3.1.2.2.2. Phân loại, hệ thống hóa và thống kê theo thời kỳ lịch sử, dựa vào loại hình, đề tài
• 3.2. Nguồn sử liệu về lịch sử cách mạng Việt Nam theo các thời kỳ
• 3.2.1. Thời kỳ 1858 - 1930
• 3.2.2. Thời kỳ 1930 - 1945
• 3.2.3. Thời kỳ 1946 - 1954
• 3.2.4. Thời kỳ 1954 - 1975
• 3.2.5. Thời kỳ 1976 - 1991
• 3.3. Phương pháp nghiên cứu tiếp cận, xử lý nguồn sử liệu hiện vật bảo tàng cách mạng Việt Nam
• 3.3.1. Phương pháp nghiên cứu tiếp cận, xử lý đối với từng loại hình sử liệu hiện vật bảo tàng cách mạng Việt Nam
• 3.3.1.1. Đối với sử liệu vật thật
• 3.3.1.2. Đối với sử liệu chữ viết
• 3.3.1.3. Đối với ảnh sử liệu
• KẾT LUẬN
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về nguồn sử liệu bảo tàng

Nghiên cứu nguồn sử liệu bảo tàng qua hiện vật tại Bảo tàng Cách mạng Việt Nam là một lĩnh vực quan trọng trong khoa học lịch sử. Bảo tàng không chỉ là nơi lưu giữ hiện vật mà còn là nguồn tài liệu phong phú cho việc nghiên cứu lịch sử. Các sử liệu từ Bảo tàng Cách mạng Việt Nam cung cấp cái nhìn sâu sắc về quá trình phát triển của lịch sử Việt Nam, từ thời kỳ thực dân đến giai đoạn thống nhất đất nước. Việc khai thác và sử dụng các hiện vật này giúp các nhà nghiên cứu có thể phát hiện ra những chứng cứ lịch sử mới, từ đó làm phong phú thêm nội dung nghiên cứu lịch sử. Theo đó, di sản văn hóa được bảo tồn và phát huy giá trị, góp phần vào việc giáo dục và nâng cao nhận thức cộng đồng về lịch sử dân tộc.

1.1. Đặc điểm của nguồn sử liệu hiện vật

Các hiện vật tại Bảo tàng Cách mạng Việt Nam có đặc điểm đa dạng về hình thức và nội dung. Chúng bao gồm các tài liệu gốc, văn kiện lịch sử, và các hiện vật nghệ thuật. Những sử liệu này không chỉ phản ánh các sự kiện lịch sử mà còn thể hiện văn hóa, phong tục tập quán của dân tộc. Việc phân tích các hiện vật này cho phép các nhà nghiên cứu hiểu rõ hơn về bối cảnh lịch sử, từ đó đưa ra những kết luận chính xác hơn về các giai đoạn lịch sử. Giá trị lịch sử của các hiện vật này không chỉ nằm ở bản thân chúng mà còn ở cách mà chúng được sử dụng và diễn giải trong nghiên cứu lịch sử.

II. Hiện trạng và giá trị của nguồn sử liệu tại Bảo tàng Cách mạng Việt Nam

Hiện trạng của các hiện vật tại Bảo tàng Cách mạng Việt Nam cho thấy một kho tàng sử liệu phong phú, với hơn 61.071 tài liệu và hiện vật gốc. Những hiện vật này không chỉ có giá trị bảo tàng mà còn là nguồn tư liệu quý giá cho việc nghiên cứu lịch sử. Chúng phản ánh nhiều sự kiện quan trọng trong lịch sử Việt Nam, từ việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam đến các văn kiện lịch sử quan trọng khác. Việc khai thác và sử dụng các hiện vật này trong nghiên cứu lịch sử đã giúp các nhà nghiên cứu có cái nhìn sâu sắc hơn về các giai đoạn lịch sử khác nhau, từ đó làm nổi bật vai trò của Bảo tàng Cách mạng Việt Nam trong việc bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử.

2.1. Giá trị của nguồn sử liệu hiện vật

Nguồn sử liệu từ các hiện vật tại Bảo tàng Cách mạng Việt Nam có giá trị lớn trong việc nghiên cứu lịch sử. Chúng không chỉ cung cấp thông tin về các sự kiện lịch sử mà còn giúp các nhà nghiên cứu hiểu rõ hơn về bối cảnh xã hội, văn hóa của từng thời kỳ. Các hiện vật này là chứng cứ sống động cho các sự kiện lịch sử, từ đó giúp khẳng định giá trị của chúng trong việc xây dựng và phát triển khoa học lịch sử. Việc sử dụng các hiện vật này trong nghiên cứu không chỉ giúp làm sáng tỏ các vấn đề lịch sử mà còn góp phần vào việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc.

III. Phương pháp nghiên cứu nguồn sử liệu hiện vật

Phương pháp nghiên cứu nguồn sử liệu hiện vật tại Bảo tàng Cách mạng Việt Nam bao gồm việc phân loại, hệ thống hóa và phân tích các hiện vật. Các nhà nghiên cứu cần áp dụng các phương pháp khoa học để đánh giá giá trị của các hiện vật này, từ đó đưa ra những kết luận chính xác về nội dung và ý nghĩa của chúng trong bối cảnh lịch sử. Việc phân loại và hệ thống hóa các hiện vật không chỉ giúp dễ dàng trong việc tiếp cận mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc nghiên cứu sâu hơn về các giai đoạn lịch sử khác nhau. Các phương pháp này cần được áp dụng một cách linh hoạt và sáng tạo để khai thác tối đa giá trị của nguồn sử liệu này.

3.1. Phân loại và hệ thống hóa nguồn sử liệu

Phân loại và hệ thống hóa nguồn sử liệu hiện vật là bước quan trọng trong nghiên cứu. Các nhà nghiên cứu cần xác định rõ các tiêu chí phân loại dựa trên thời kỳ lịch sử, loại hình hiện vật và nội dung thông tin. Việc này không chỉ giúp dễ dàng trong việc tìm kiếm và sử dụng các hiện vật mà còn tạo điều kiện cho việc so sánh và đối chiếu giữa các nguồn sử liệu khác nhau. Hệ thống hóa các hiện vật cũng giúp các nhà nghiên cứu có cái nhìn tổng quát hơn về sự phát triển của lịch sử Việt Nam, từ đó đưa ra những nhận định chính xác và có giá trị.