Nghiên Cứu Mạng Lưới Quan Hệ và Đổi Mới Mô Hình Kinh Doanh tại Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU

1.1. Sự cần thiết của vấn đề nghiên cứu

1.2. Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn

1.3. Xuất phát từ khoảng trống lý thuyết qua lược khảo các nghiên cứu thực nghiệm trên thế giới và ở Việt Nam

1.4. Mục tiêu nghiên cứu

1.5. Câu hỏi nghiên cứu

1.6. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

1.7. Phương pháp nghiên cứu

1.7.1. Phương pháp nghiên cứu định tính

1.7.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng

1.8. Điểm mới của luận án

1.9. Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu

1.9.1. Ý nghĩa về mặt thực tiễn

1.9.2. Ý nghĩa về mặt lý thuyết

1.10. Kết cấu của luận án

2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU

2.1. Lý thuyết thể chế

2.1.1. Khái niệm về thể chế

2.1.2. Ứng dụng lý thuyết thể chế vào hoạt động khởi nghiệp

2.1.3. Đặc điểm của thể chế trong nền kinh tế chuyển đổi

2.2. Lý thuyết mạng lưới xã hội

2.2.1. Khái niệm mạng lưới (networking)

2.2.2. Góc độ tiếp cận lý thuyết mạng lưới quan hệ xã hội của luận án

2.3. Lý thuyết về sự đổi mới (Theory of Innovation)

2.3.1. Khái niệm về đổi mới

2.3.2. Phân loại đổi mới

2.3.3. Đổi mới mô hình kinh doanh

2.4. Các khái niệm về khởi nghiệp, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và sự hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

2.4.1. Khái niệm khởi nghiệp. Doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

2.4.2. Sự hỗ trợ cho các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

2.5. Mô hình nghiên cứu và các giả thuyết

2.5.1. Các khái niệm nghiên cứu

2.5.2. Phát triển các giả thuyết nghiên cứu. Đề xuất mô hình nghiên cứu và tổng hợp các giả thuyết

2.6. Tóm tắt chương 2

3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Giới thiệu chương 3

3.2. Quy trình nghiên cứu

3.3. Phương pháp nghiên cứu định tính

3.3.1. Quy trình nghiên cứu định tính

3.3.2. Kết quả nghiên cứu định tính

3.4. Phương pháp nghiên cứu định lượng

3.4.1. Phương pháp thu thập dữ liệu

3.4.2. Phương pháp chọn mẫu

3.4.3. Phương pháp phân tích số liệu

3.4.3.1. Phương pháp phân tích PLS-SEM

3.4.3.2. Đánh giá sơ bộ thang đo

3.4.3.3. Đánh giá hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha

3.4.3.4. Phân tích yếu tố khám phá EFA

3.5. Mẫu nghiên cứu chính thức

3.6. Tóm tắt chương 3

4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

4.1. Giới thiệu chương 4

4.2. Đặc điểm mẫu nghiên cứu. Kiểm định thang đo

4.2.1. Kiểm định thang đo bằng hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha

4.2.2. Phân tích yếu tố khám phá EFA

4.3. Đánh giá mô hình yếu tố phân cấp (các thành phần của BMI)

4.4. Đánh giá mô hình đo lường ở giai đoạn 2

4.5. Đánh giá mô hình cấu trúc

4.5.1. Đánh giá hệ số xác định có điều chỉnh (R2adj)

4.5.2. Đánh giá hiện tượng đa cộng tuyến

4.5.3. Đánh giá mức độ ảnh hưởng (f2)

4.5.4. Ước lượng hệ số đường dẫn và khoảng tin cậy. Dự đoán mức độ phù hợp Q2 sử dụng Blindfolding

4.6. Kiểm định giả thuyết. Mức độ tác động giữa các khái niệm nghiên cứu

4.7. Tóm tắt chương 4

5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ

5.1. Giới thiệu chương

5.2. Mức độ đạt được mục tiêu nghiên cứu của luận án

5.3. Kết quả nghiên cứu

5.4. Đóng góp mới của nghiên cứu

5.5. Hàm ý quản trị

5.5.1. Phân tích biểu đồ quan hệ giữa mức độ quan trọng và hiệu suất của mạng lưới quan hệ và BMI đến kết quả hoạt động của DNKN

5.5.2. Tăng cường xây dựng mạng lưới quan hệ với các bên liên quan

5.5.3. Thúc đẩy đổi mới mô hình kinh doanh

5.5.4. Một số kiến nghị khác

5.5.5. Nguồn lực hỗ trợ cho DNKN tại Việt Nam

5.5.6. Biện pháp hỗ trợ khởi nghiệp của Chính phủ

5.5.7. Một số hàm ý quản trị khác cho người chủ/quản lý cấp cao của DNKN

5.6. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Mạng Lưới Quan Hệ Kinh Doanh

Nghiên cứu về mạng lưới quan hệ kinh doanh ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh kinh tế Việt Nam hiện nay. Các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp khởi nghiệp, nhận thấy rằng việc xây dựng và duy trì một mạng lưới quan hệ vững chắc có thể mang lại nhiều lợi thế cạnh tranh. Mạng lưới quan hệ không chỉ giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn lực, thông tin mà còn mở ra cơ hội hợp tác và phát triển. Nghiên cứu này tập trung vào việc khám phá vai trò của mạng lưới quan hệ trong việc thúc đẩy đổi mới mô hình kinh doanh và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp tại Việt Nam. Việc hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến mạng lưới quan hệ và cách chúng tác động đến đổi mới sáng tạo là rất quan trọng để các doanh nghiệp có thể xây dựng chiến lược phù hợp.

1.1. Tầm quan trọng của mạng lưới quan hệ trong kinh doanh

Mạng lưới quan hệ đóng vai trò then chốt trong sự thành công của doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiệp. Một mạng lưới mạnh mẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận các nguồn lực quan trọng như vốn, kiến thức, và cơ hội hợp tác. Mạng lưới quan hệ kinh doanh hiệu quả có thể tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững, giúp doanh nghiệp thích ứng nhanh chóng với thay đổi của thị trường. Các mối quan hệ với đối tác, khách hàng, và các bên liên quan khác đều đóng góp vào sự phát triển của doanh nghiệp.

1.2. Đổi mới mô hình kinh doanh và lợi thế cạnh tranh

Đổi mới mô hình kinh doanh (ĐMMH) là yếu tố then chốt để doanh nghiệp tạo ra và duy trì lợi thế cạnh tranh. Trong bối cảnh thị trường cạnh tranh khốc liệt, các doanh nghiệp cần liên tục tìm kiếm các phương pháp mới để cung cấp giá trị cho khách hàng và tối ưu hóa hoạt động. Đổi mới sáng tạo trong mô hình kinh doanh có thể giúp doanh nghiệp tạo ra sự khác biệt, thu hút khách hàng, và tăng cường hiệu quả hoạt động. Việc áp dụng các mô hình kinh doanh tại Việt Nam phù hợp với điều kiện địa phương cũng là một yếu tố quan trọng.

II. Thách Thức Nghiên Cứu Mạng Lưới và Đổi Mới Mô Hình

Mặc dù mạng lưới quan hệ và đổi mới mô hình kinh doanh mang lại nhiều lợi ích, các doanh nghiệp tại Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức trong việc xây dựng và khai thác chúng. Các rào cản về văn hóa, pháp lý, và nguồn lực có thể hạn chế khả năng phát triển mạng lưới quan hệ kinh doanh hiệu quả. Bên cạnh đó, việc đổi mới sáng tạo đòi hỏi sự đầu tư lớn về thời gian, tiền bạc, và nguồn nhân lực, điều mà không phải doanh nghiệp nào cũng có thể đáp ứng. Nghiên cứu này sẽ đi sâu vào phân tích các thách thức này và đề xuất các giải pháp để giúp doanh nghiệp vượt qua.

2.1. Rào cản trong xây dựng mạng lưới quan hệ kinh doanh

Việc xây dựng mạng lưới quan hệ kinh doanh hiệu quả tại Việt Nam gặp phải nhiều rào cản. Văn hóa kinh doanh Việt Nam có những đặc thù riêng, đòi hỏi sự tinh tế và khéo léo trong giao tiếp và xây dựng mối quan hệ. Các quy định pháp lý phức tạp và thiếu minh bạch cũng gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc hợp tác và phát triển quan hệ đối tác chiến lược. Ngoài ra, sự thiếu hụt về nguồn lực tài chính và nhân lực cũng là một trở ngại lớn.

2.2. Khó khăn trong đổi mới mô hình kinh doanh tại Việt Nam

Đổi mới mô hình kinh doanh đòi hỏi sự thay đổi tư duy và cách tiếp cận của doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam còn thiếu kinh nghiệm và kiến thức về đổi mới sáng tạo. Việc áp dụng các mô hình kinh doanh mới cũng gặp khó khăn do sự thiếu hụt về công nghệ và cơ sở hạ tầng. Hơn nữa, sự bảo thủ và ngại thay đổi của một số nhà quản lý cũng là một rào cản lớn.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Mạng Lưới Quan Hệ Doanh Nghiệp

Nghiên cứu này sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng để phân tích mạng lưới quan hệ và đổi mới mô hình kinh doanh tại Việt Nam. Phương pháp định tính được sử dụng để thu thập thông tin chi tiết về kinh nghiệm và quan điểm của các doanh nghiệp. Phương pháp định lượng được sử dụng để đo lường và kiểm định các giả thuyết về mối quan hệ giữa mạng lưới quan hệ, đổi mới sáng tạo, và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về vấn đề này.

3.1. Nghiên cứu định tính về mạng lưới quan hệ

Nghiên cứu định tính được thực hiện thông qua phỏng vấn sâu các chủ doanh nghiệp và nhà quản lý cấp cao để thu thập thông tin chi tiết về cách họ xây dựng và duy trì mạng lưới quan hệ. Các cuộc phỏng vấn tập trung vào việc khám phá các yếu tố ảnh hưởng đến sự thành công của mạng lưới quan hệ kinh doanh, các thách thức mà doanh nghiệp gặp phải, và các giải pháp mà họ đã áp dụng. Dữ liệu thu thập được sẽ giúp hiểu rõ hơn về bản chất và vai trò của mạng lưới quan hệ trong bối cảnh Việt Nam.

3.2. Nghiên cứu định lượng về đổi mới mô hình kinh doanh

Nghiên cứu định lượng sử dụng khảo sát để thu thập dữ liệu từ một mẫu lớn các doanh nghiệp tại Việt Nam. Khảo sát tập trung vào việc đo lường mức độ đổi mới mô hình kinh doanh, chất lượng mạng lưới quan hệ, và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Dữ liệu thu thập được sẽ được phân tích bằng các phương pháp thống kê để kiểm định các giả thuyết về mối quan hệ giữa các biến số. Kết quả phân tích sẽ cung cấp bằng chứng thực nghiệm về vai trò của mạng lưới quan hệ trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng cao hiệu quả hoạt động.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Mạng Lưới và Đổi Mới tại Việt Nam

Kết quả nghiên cứu này có nhiều ứng dụng thực tiễn cho các doanh nghiệp, nhà hoạch định chính sách, và các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp tại Việt Nam. Doanh nghiệp có thể sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chiến lược phát triển kinh doanh hiệu quả hơn, tập trung vào việc xây dựng và khai thác mạng lưới quan hệ. Nhà hoạch định chính sách có thể sử dụng kết quả nghiên cứu để thiết kế các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp phù hợp hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho đổi mới sáng tạo. Các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp có thể sử dụng kết quả nghiên cứu để cung cấp các dịch vụ tư vấn và đào tạo hiệu quả hơn, giúp doanh nghiệp vượt qua các thách thức.

4.1. Hàm ý quản trị cho doanh nghiệp khởi nghiệp

Nghiên cứu này cung cấp các hàm ý quản trị quan trọng cho doanh nghiệp khởi nghiệp tại Việt Nam. Các doanh nghiệp cần nhận thức rõ vai trò của mạng lưới quan hệ trong việc tiếp cận nguồn lực và cơ hội. Họ cần chủ động xây dựng và duy trì mạng lưới quan hệ kinh doanh với các đối tác, khách hàng, và các bên liên quan khác. Đồng thời, họ cần liên tục tìm kiếm các phương pháp đổi mới mô hình kinh doanh để tạo ra sự khác biệt và lợi thế cạnh tranh.

4.2. Kiến nghị chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới

Nghiên cứu này đề xuất một số kiến nghị chính sách để hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới tại Việt Nam. Chính phủ cần tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi hơn, giảm thiểu các rào cản pháp lý và hành chính. Cần tăng cường các chương trình hỗ trợ tài chính và kỹ thuật cho doanh nghiệp khởi nghiệp. Đồng thời, cần khuyến khích sự hợp tác giữa doanh nghiệp, trường đại học, và các tổ chức nghiên cứu để thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

V. Kết Luận Tương Lai Mạng Lưới Quan Hệ Kinh Doanh Việt Nam

Nghiên cứu về mạng lưới quan hệ và đổi mới mô hình kinh doanh tại Việt Nam vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển. Các nghiên cứu trong tương lai có thể tập trung vào việc khám phá các yếu tố văn hóa và xã hội ảnh hưởng đến mạng lưới quan hệ, vai trò của công nghệ trong việc xây dựng và duy trì mạng lưới quan hệ, và tác động của mạng lưới quan hệ đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Kết quả nghiên cứu sẽ đóng góp vào sự phát triển của lý thuyết và thực tiễn về quản trị mạng lưới và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

5.1. Hướng nghiên cứu tiếp theo về mạng lưới quan hệ

Các nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc khám phá các yếu tố văn hóa và xã hội ảnh hưởng đến mạng lưới quan hệ tại Việt Nam. Cần tìm hiểu sâu hơn về cách các giá trị văn hóa, chuẩn mực xã hội, và quan hệ cá nhân tác động đến quá trình xây dựng và duy trì mạng lưới quan hệ kinh doanh. Nghiên cứu cũng có thể tập trung vào việc so sánh mạng lưới quan hệ giữa các vùng miền khác nhau tại Việt Nam để tìm ra các đặc điểm riêng biệt.

5.2. Tác động của mạng xã hội doanh nghiệp đến kinh doanh

Nghiên cứu cũng có thể tập trung vào vai trò của công nghệ, đặc biệt là mạng xã hội doanh nghiệp, trong việc xây dựng và duy trì mạng lưới quan hệ. Cần tìm hiểu cách các nền tảng trực tuyến có thể giúp doanh nghiệp kết nối với đối tác, khách hàng, và các bên liên quan khác. Nghiên cứu cũng có thể tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các công cụ quản trị mạng lưới trực tuyến trong việc cải thiện hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

Nghiên Cứu Mạng Lưới Quan Hệ, Đổi Mới Mô Hình Kinh Doanh và Kết Quả Hoạt Động của Doanh Nghiệp Khởi Nghiệp tại Việt Nam