Nghiên Cứu Khả Năng Sinh Trưởng Và Phát Triển Của Các Giống Khoai Tây Triển Vọng Trong Vụ Đông 2015 Tại Tỉnh Lạng Sơn

• Tác giả: Phạm Thị Huế
• Người hướng dẫn: GS.TS Trần Ngọc Ngoạn
• Trường học: Đại học Thái Nguyên - Trường Đại học Nông Lâm
• Chuyên ngành: Khoa học cây trồng
• Đề tài: Nghiên cứu khả năng sinh trưởng, phát triển của một số giống khoai tây có triển vọng trồng trong điều kiện sản xuất vụ Đông năm 2015 tại tỉnh Lạng Sơn
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Nguồn gốc và lịch sử phát triển của khoai tây
• 1.2. Giá trị dinh dưỡng và ý nghĩa kinh tế của cây khoai tây
• 1.3. Đặc điểm thực vật học
• 1.4. Hoa - quả - hạt
• 1.5. Yêu cầu sinh thái đối với cây khoai tây
• 1.6. Đất trồng và dinh dưỡng
• 1.7. Tình hình sản xuất khoai tây trên thế giới và ở Việt Nam
• 1.7.1. Tình hình sản xuất khoai tây trên thế giới
• 1.7.2. Tình hình sản xuất khoai tây ở Việt Nam
• 1.8. Tình hình nghiên cứu khoai tây
• 2. CHƯƠNG 2: VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Vật liệu, địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu. Phạm vi nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp nghiên cứu. Bố trí thí nghiệm
• 2.4. Biện pháp kỹ thuật
• 2.5. Chỉ tiêu và phương pháp theo dõi
• 2.6. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Đánh giá khả năng sinh trưởng của các giống khoai tây trong điều kiện vụ Đông 2015 tại tỉnh Lạng Sơn
• 3.2. Các giai đoạn sinh trưởng, phát dục của các giống khoai tây trong điều kiện vụ Đông 2015 tại tỉnh Lạng Sơn
• 3.3. Động thái tăng trưởng chiều cao cây của các giống khoai tây trong điều kiện vụ Đông 2015 tại tỉnh Lạng Sơn
• 3.4. Động thái ra lá của một số giống khoai tây trồng trong điều kiện vụ Đông 2015 tại tỉnh Lạng Sơn
• 3.5. Một số đặc điểm hình thái củ của các giống khoai tây nghiên cứu trồng trong điều kiện vụ Đông năm 2015 tại tỉnh Lạng Sơn
• 3.6. Các yếu tố cấu thành năng suất và chất lượng của các giống khoai tây trong điều kiện vụ Đông 2015 tại tỉnh Lạng Sơn
• 3.7. Đánh giá chất lượng củ khoai tây sau luộc của các giống khoai tây nghiên cứu trồng trong điều kiện vụ Đông năm 2015 tại Lạng Sơn
• 3.8. Hạch toán kinh tế của giống khoai tây thí nghiệm tại tỉnh Lạng Sơn
• KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu và mục tiêu nghiên cứu

Nghiên cứu này tập trung vào khả năng sinh trưởng và phát triển của các giống khoai tây triển vọng trong điều kiện vụ Đông 2015 tại tỉnh Lạng Sơn. Mục tiêu chính là lựa chọn giống khoai tây có năng suất cao, chất lượng tốt, phù hợp với điều kiện canh tác và khí hậu địa phương. Nghiên cứu này có ý nghĩa khoa học và thực tiễn, cung cấp cơ sở dữ liệu để đánh giá và tuyển chọn giống khoai tây nhập nội, đồng thời góp phần phát triển sản xuất khoai tây tại Lạng Sơn.

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

Khoai tây là cây lương thực quan trọng, đứng thứ tư sau lúa mì, gạo và ngô. Tuy nhiên, sản xuất khoai tây ở Việt Nam chưa khai thác hết tiềm năng, năng suất thấp so với thế giới. Nguyên nhân chính là do chất lượng giống và kỹ thuật canh tác chưa đảm bảo. Tỉnh Lạng Sơn có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp để phát triển khoai tây, nhưng diện tích và năng suất đang giảm sút. Do đó, nghiên cứu này nhằm tìm ra giống khoai tây phù hợp, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chính của nghiên cứu là đánh giá khả năng sinh trưởng, phát triển, năng suất và chất lượng của các giống khoai tây trong điều kiện vụ Đông tại Lạng Sơn. Từ đó, lựa chọn giống có năng suất cao, chất lượng tốt, phù hợp với điều kiện canh tác địa phương.

II. Tổng quan tài liệu

Chương này cung cấp cái nhìn tổng quan về nguồn gốc, lịch sử phát triển, giá trị dinh dưỡng, và ý nghĩa kinh tế của cây khoai tây. Khoai tây có nguồn gốc từ dãy núi Andes, được trồng rộng rãi trên thế giới và đóng vai trò quan trọng trong an ninh lương thực. Nghiên cứu cũng đề cập đến đặc điểm thực vật học của cây khoai tây, bao gồm cấu trúc rễ, thân, lá và củ.

2.1. Nguồn gốc và lịch sử phát triển

Khoai tây có nguồn gốc từ dãy núi Andes, được người Inca trồng từ hàng nghìn năm trước. Sau đó, cây khoai tây lan rộng sang châu Âu và trở thành cây lương thực chính. Ở Việt Nam, khoai tây được đưa vào từ cuối thế kỷ 19 và dần trở thành cây trồng quan trọng trong vụ Đông.

2.2. Giá trị dinh dưỡng và kinh tế

Khoai tây là nguồn cung cấp protein, vitamin, và khoáng chất quan trọng. Nó không chỉ là cây lương thực mà còn là nguyên liệu cho ngành công nghiệp chế biến. Khoai tây cũng mang lại giá trị kinh tế cao, đặc biệt trong sản xuất giống và thương phẩm.

III. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện với các giống khoai tây triển vọng, trồng trong điều kiện vụ Đông 2015 tại Lạng Sơn. Các chỉ tiêu theo dõi bao gồm giai đoạn sinh trưởng, động thái tăng trưởng chiều cao, số lá, và đặc điểm hình thái củ. Phương pháp nghiên cứu bao gồm bố trí thí nghiệm, thu thập và xử lý số liệu để đánh giá hiệu quả của các giống khoai tây.

3.1. Vật liệu và địa điểm nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện tại thành phố Lạng Sơn và huyện Văn Lãng, với các giống khoai tây triển vọng được chọn lọc từ nguồn giống nhập nội. Thời gian nghiên cứu kéo dài trong vụ Đông 2015.

3.2. Phương pháp theo dõi và đánh giá

Các chỉ tiêu theo dõi bao gồm giai đoạn sinh trưởng, động thái tăng trưởng chiều cao, số lá, và đặc điểm hình thái củ. Số liệu được thu thập và xử lý bằng các phương pháp thống kê để đánh giá hiệu quả của các giống khoai tây.

IV. Kết quả và thảo luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy sự khác biệt về khả năng sinh trưởng và năng suất giữa các giống khoai tây. Một số giống thể hiện năng suất cao, chất lượng củ tốt, phù hợp với điều kiện vụ Đông tại Lạng Sơn. Nghiên cứu cũng chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất, bao gồm động thái tăng trưởng, số lá, và đặc điểm hình thái củ.

4.1. Đánh giá khả năng sinh trưởng

Các giống khoai tây được đánh giá dựa trên giai đoạn sinh trưởng, động thái tăng trưởng chiều cao, và số lá. Kết quả cho thấy sự khác biệt rõ rệt giữa các giống, với một số giống thể hiện khả năng sinh trưởng mạnh, phù hợp với điều kiện vụ Đông.

4.2. Năng suất và chất lượng củ

Năng suất và chất lượng củ được đánh giá dựa trên số củ/khóm, trọng lượng củ, và chất lượng củ sau luộc. Một số giống cho năng suất cao, chất lượng củ tốt, đáp ứng yêu cầu của thị trường.

V. Kết luận và đề xuất

Nghiên cứu đã lựa chọn được các giống khoai tây có năng suất cao, chất lượng tốt, phù hợp với điều kiện vụ Đông tại Lạng Sơn. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn, góp phần phát triển sản xuất khoai tây tại địa phương. Đề xuất tiếp tục nghiên cứu và nhân rộng các giống khoai tây triển vọng trong sản xuất.

5.1. Kết luận

Nghiên cứu đã đánh giá được khả năng sinh trưởng, phát triển, năng suất và chất lượng của các giống khoai tây trong điều kiện vụ Đông tại Lạng Sơn. Một số giống thể hiện tiềm năng lớn, phù hợp với điều kiện canh tác địa phương.

5.2. Đề xuất

Đề xuất tiếp tục nghiên cứu và nhân rộng các giống khoai tây triển vọng trong sản xuất. Đồng thời, cần cải thiện kỹ thuật canh tác và quản lý giống để nâng cao hiệu quả sản xuất khoai tây tại Lạng Sơn.

Tổng quan nghiên cứu

Khoai tây (Solanum tuberosum L.) là cây lương thực quan trọng thứ tư trên thế giới, chỉ sau lúa mì, lúa gạo và ngô, với diện tích trồng toàn cầu đạt khoảng 19,2 triệu ha và sản lượng 364,61 triệu tấn năm 2012. Ở Việt Nam, khoai tây là cây thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao và tiềm năng kinh tế lớn, tuy nhiên năng suất trung bình chỉ đạt khoảng 60% so với thế giới, dao động từ 8-10 tấn/ha, thấp hơn nhiều so với các nước phát triển có thể đạt 25-30 tấn/ha hoặc hơn. Nguyên nhân chính là do chất lượng giống và kỹ thuật canh tác chưa được tối ưu, đặc biệt là tình trạng thoái hóa giống và thiếu bộ giống thích hợp với điều kiện khí hậu Việt Nam.

Tỉnh Lạng Sơn, với điều kiện khí hậu cận nhiệt đới ẩm, địa hình đồi núi chiếm hơn 80% diện tích, có nhiệt độ trung bình năm từ 17-22°C và lượng mưa 1200-1600 mm, được đánh giá là vùng có tiềm năng phát triển khoai tây vụ Đông. Tuy nhiên, diện tích và năng suất khoai tây tại đây còn hạn chế, với diện tích khoảng 22,82 ha và năng suất trung bình 14,1 tấn/ha năm 2014. Việc nghiên cứu khả năng sinh trưởng, phát triển và năng suất của các giống khoai tây nhập nội và giống địa phương trong điều kiện sản xuất vụ Đông tại Lạng Sơn là cần thiết nhằm tuyển chọn giống phù hợp, nâng cao hiệu quả sản xuất và đáp ứng nhu cầu thị trường.

Mục tiêu nghiên cứu là lựa chọn giống khoai tây có năng suất cao, chất lượng tốt, thích hợp với điều kiện khí hậu và kỹ thuật canh tác vụ Đông tại tỉnh Lạng Sơn, góp phần đa dạng hóa bộ giống và nâng cao giá trị kinh tế cây trồng địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về sinh trưởng và phát triển cây trồng, đặc biệt là cây khoai tây, bao gồm:

• Lý thuyết sinh trưởng thực vật: Phân tích các giai đoạn sinh trưởng như nảy mầm, phân cành, làm củ và phát triển củ, ảnh hưởng của điều kiện ngoại cảnh (nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng) và kỹ thuật canh tác đến năng suất.
• Mô hình thoái hóa giống khoai tây: Hiện tượng thoái hóa do nhiễm virus và già sinh lý củ giống, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng sản phẩm.
• Khái niệm về năng suất và chất lượng củ khoai tây: Bao gồm các yếu tố cấu thành năng suất như số củ, khối lượng củ, tỷ lệ củ thương phẩm, cũng như các chỉ tiêu chất lượng như độ bở, hương vị sau luộc.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: tỷ lệ nảy mầm, thời gian sinh trưởng từng giai đoạn, năng suất lý thuyết và thực thu, tỷ lệ củ thương phẩm, mức độ nhiễm sâu bệnh, và chỉ tiêu chất lượng củ.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Thí nghiệm được tiến hành tại hai điểm: thành phố Lạng Sơn và huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn trong vụ Đông năm 2015. Đối tượng nghiên cứu gồm 7 giống khoai tây (6 giống nhập nội và 1 giống đối chứng Solara).
• Thiết kế thí nghiệm: Bố trí theo khối ngẫu nhiên hoàn toàn (RCBD) với 7 công thức, 3 lần nhắc lại, diện tích mỗi ô thí nghiệm 6 m², mật độ trồng 6 khóm/m².
• Biện pháp kỹ thuật: Phân bón hữu cơ và vô cơ theo tỷ lệ cụ thể (20 tấn phân chuồng hoai mục, 250 kg đạm ure, 460 kg supe lân, 210 kg kali clorua/ha), tưới nước 4 lần, vun tạo vồng 2 lần, phòng trừ sâu bệnh theo dõi định kỳ.
• Chỉ tiêu theo dõi: Thời gian sinh trưởng các giai đoạn, tỷ lệ nảy mầm, chiều cao cây, động thái ra lá, mức độ nhiễm sâu bệnh (sâu xám, bệnh héo xanh, bệnh mốc sương), năng suất lý thuyết và thực thu, đặc điểm hình thái củ, chất lượng củ sau luộc, hiệu quả kinh tế.
• Phân tích số liệu: Sử dụng phần mềm Excel và Irristar 5 để xử lý và phân tích thống kê, kiểm định mức ý nghĩa P < 0,05.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Khả năng nảy mầm và thời gian sinh trưởng

   • Tỷ lệ nảy mầm tại thành phố Lạng Sơn cao nhất là giống Solara và VT2 đạt 95,2%, thấp nhất là Red Star và KT3 khoảng 83,3%. Tại huyện Văn Lãng, Solara đạt 93,2%, thấp nhất là Red Star 81,7%.
   • Thời gian từ trồng đến mọc mầm dao động từ 12,7 đến 15,7 ngày, Solara có thời gian ngắn nhất (12,7 ngày), Diamant dài nhất (15,7 ngày).
   • Thời gian từ trồng đến phân cành dao động 26,3-28,3 ngày, KT3 phân cành sớm nhất (26,3 ngày), Diamant muộn nhất (28,3 ngày).
   • Thời gian làm củ từ 28,7 đến 34,7 ngày, Snowden và Solara làm củ sớm nhất, Diamant muộn nhất.

2. Năng suất và các yếu tố cấu thành

   • Năng suất lý thuyết và thực thu tại hai điểm nghiên cứu dao động từ khoảng 14 đến 18 tấn/ha, trong đó giống VT2 và KT3 có năng suất thực thu cao hơn 16 tấn/ha, vượt trội so với giống đối chứng Solara.
   • Tỷ lệ củ thương phẩm đạt từ 85% đến 90%, trong đó các giống nhập nội như Diamant và Atlantic có tỷ lệ thương phẩm cao hơn 88%.
   • Số lượng củ trung bình mỗi khóm từ 10 đến 15 củ, khối lượng củ trung bình đạt 50-70 g/củ.

3. Chất lượng củ khoai tây sau luộc

   • Đánh giá cảm quan cho thấy các giống như VT2, KT3 và Solara có độ bở và hương vị tốt, điểm trung bình từ 1 đến 2 trên thang 5 (1: rất ngon, 5: rất dở).
   • Các giống nhập nội có độ bở cao hơn, phù hợp cho chế biến và tiêu dùng tươi.

4. Mức độ nhiễm sâu bệnh

   • Tỷ lệ cây bị sâu xám và bệnh mốc sương thấp dưới 10% trong suốt vụ, cho thấy biện pháp phòng trừ hiệu quả.
   • Bệnh héo xanh xuất hiện với tỷ lệ dưới 5%, không ảnh hưởng đáng kể đến năng suất.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy các giống khoai tây nhập nội như VT2, KT3, Diamant có khả năng sinh trưởng và phát triển tốt trong điều kiện vụ Đông tại Lạng Sơn, với năng suất và chất lượng củ vượt trội so với giống đối chứng Solara. Thời gian sinh trưởng ngắn hơn giúp thích ứng với vụ Đông ngắn ngày, phù hợp với điều kiện khí hậu cận nhiệt đới ẩm của vùng. Tỷ lệ nảy mầm cao phản ánh chất lượng củ giống tốt, giảm thiểu thiệt hại do thoái hóa sinh lý và bệnh virus.

So sánh với các nghiên cứu trước đây, năng suất thực thu đạt trên 16 tấn/ha cao hơn mức trung bình quốc gia (khoảng 10-14 tấn/ha), cho thấy tiềm năng phát triển khoai tây vụ Đông tại Lạng Sơn nếu áp dụng giống và kỹ thuật phù hợp. Mức độ nhiễm bệnh thấp nhờ biện pháp phòng trừ kịp thời, góp phần duy trì năng suất ổn định.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ động thái tăng chiều cao cây, tỷ lệ nảy mầm và năng suất từng giống tại hai điểm nghiên cứu, giúp minh họa rõ ràng sự khác biệt sinh trưởng và hiệu quả sản xuất giữa các giống.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Áp dụng giống khoai tây VT2 và KT3 trong sản xuất vụ Đông tại Lạng Sơn

   • Mục tiêu: Nâng cao năng suất trung bình lên trên 16 tấn/ha trong vòng 2-3 năm tới.
   • Chủ thể thực hiện: Trung tâm Nông nghiệp tỉnh phối hợp với các hợp tác xã nông nghiệp.

2. Xây dựng quy trình kỹ thuật canh tác chuẩn cho từng giống

   • Bao gồm mật độ trồng, phân bón, tưới nước và phòng trừ sâu bệnh phù hợp với điều kiện địa phương.
   • Thời gian: Triển khai ngay trong vụ Đông tiếp theo, hoàn thiện trong 1 năm.

3. Phát triển hệ thống cung cấp giống sạch bệnh, chất lượng cao

   • Tăng cường sản xuất và cung ứng củ giống trẻ sinh lý, giảm thiểu thoái hóa sinh lý và bệnh virus.
   • Chủ thể: Trung tâm giống cây trồng, doanh nghiệp giống.

4. Tuyên truyền, đào tạo kỹ thuật cho nông dân

   • Nâng cao nhận thức về kỹ thuật trồng, chăm sóc và bảo quản củ giống, đồng thời mở rộng thị trường tiêu thụ khoai tây.
   • Thời gian: Liên tục trong các vụ sản xuất, phối hợp với các tổ chức nông dân.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nông dân và hợp tác xã trồng khoai tây

   • Lợi ích: Áp dụng giống và kỹ thuật phù hợp để tăng năng suất và thu nhập.
   • Use case: Lựa chọn giống VT2, KT3 để sản xuất vụ Đông tại Lạng Sơn.

2. Các nhà nghiên cứu và giảng viên ngành nông học, khoa học cây trồng

   • Lợi ích: Tham khảo dữ liệu thực nghiệm, phương pháp nghiên cứu và kết quả đánh giá giống khoai tây.
   • Use case: Phát triển đề tài nghiên cứu tiếp theo hoặc giảng dạy chuyên ngành.

3. Cơ quan quản lý nông nghiệp và chính sách

   • Lợi ích: Cơ sở khoa học để xây dựng chính sách hỗ trợ phát triển cây khoai tây vụ Đông, phát triển giống cây trồng.
   • Use case: Xây dựng chương trình hỗ trợ giống và kỹ thuật cho nông dân.

4. Doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh giống cây trồng

   • Lợi ích: Đánh giá tiềm năng thị trường và lựa chọn giống phù hợp để sản xuất, kinh doanh.
   • Use case: Đầu tư sản xuất củ giống sạch bệnh, cung ứng cho vùng Lạng Sơn và các tỉnh miền núi phía Bắc.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao năng suất khoai tây ở Việt Nam thấp hơn nhiều so với thế giới?
   Nguyên nhân chính là do chất lượng củ giống kém, thoái hóa sinh lý và bệnh virus phổ biến, cùng với kỹ thuật canh tác chưa tối ưu. Ví dụ, năng suất trung bình Việt Nam chỉ đạt khoảng 8-10 tấn/ha, trong khi thế giới có thể đạt 25-30 tấn/ha.

2. Giống khoai tây nào phù hợp nhất cho vụ Đông tại Lạng Sơn?
   Các giống VT2 và KT3 cho năng suất cao trên 16 tấn/ha, tỷ lệ nảy mầm và chất lượng củ tốt, thích hợp với điều kiện khí hậu và kỹ thuật canh tác vụ Đông tại Lạng Sơn.

3. Làm thế nào để giảm thiểu hiện tượng thoái hóa giống khoai tây?
   Sử dụng củ giống trẻ sinh lý, sạch bệnh, bảo quản đúng kỹ thuật và thay thế giống định kỳ 3-4 năm một lần giúp giảm thiểu thoái hóa. Ngoài ra, áp dụng biện pháp phòng trừ sâu bệnh hiệu quả cũng rất quan trọng.

4. Các yếu tố môi trường nào ảnh hưởng đến sinh trưởng khoai tây?
   Nhiệt độ thích hợp từ 16-22°C, độ ẩm đất và không khí đủ 75-85%, ánh sáng đủ và đất tơi xốp, pH từ 6-6,5 là điều kiện tối ưu cho sinh trưởng và phát triển khoai tây.

5. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả kinh tế khi trồng khoai tây vụ Đông?
   Lựa chọn giống năng suất cao, áp dụng quy trình kỹ thuật chuẩn, quản lý tốt sâu bệnh và phát triển thị trường tiêu thụ sẽ giúp tăng giá trị sản xuất và thu nhập cho người trồng.

Kết luận

• Đã xác định được các giống khoai tây nhập nội như VT2, KT3 phù hợp với điều kiện vụ Đông tại Lạng Sơn, cho năng suất thực thu trên 16 tấn/ha và chất lượng củ tốt.
• Thời gian sinh trưởng các giống phù hợp với vụ Đông ngắn ngày, giúp tối ưu hóa chu kỳ sản xuất.
• Mức độ nhiễm sâu bệnh thấp, biện pháp phòng trừ hiệu quả góp phần duy trì năng suất ổn định.
• Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để phát triển bộ giống khoai tây đa dạng, nâng cao hiệu quả sản xuất tại địa phương.
• Đề xuất áp dụng giống và kỹ thuật canh tác phù hợp, phát triển hệ thống giống sạch bệnh và đào tạo nông dân nhằm nâng cao năng suất và thu nhập.

Next steps: Triển khai nhân rộng giống VT2, KT3 trong vụ Đông tiếp theo, hoàn thiện quy trình kỹ thuật và xây dựng hệ thống cung ứng giống chất lượng cao.

Call to action: Các cơ quan quản lý, nhà nghiên cứu và nông dân cần phối hợp chặt chẽ để phát triển bền vững ngành khoai tây tại Lạng Sơn, góp phần đảm bảo an ninh lương thực và nâng cao đời sống nông dân.