Nghiên cứu hóa học và hoạt tính sinh học của sao biển Anthenea Sibogae và Anthenea Aspera tại Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU

1.1. Giới thiệu về sao biển

1.2. Cấu tạo của sao biển và phân bố

1.3. Các loài sao biển ở Việt Nam

1.4. Họ sao biển Oreasteridae

1.5. Thành phần hóa học họ sao biển Oreasteridae

1.6. Các dẫn xuất ceramide

1.7. Hoạt tính sinh học của sao biển

1.7.1. Hoạt tính gây độc tế bào

1.7.2. Hoạt tính kháng khuẩn, kháng nấm

1.7.3. Hoạt tính tán huyết

1.7.4. Hoạt tính neuritogenesis (tạo tế bào thần kinh hình sợi)

2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Đối tượng nghiên cứu

2.2. Sao biển Anthenea sibogae

2.3. Sao biển Anthenea aspera

2.4. Phương pháp nghiên cứu

2.4.1. Phương pháp phân lập các chất

2.4.2. Phương pháp xác định cấu trúc

2.4.3. Phương pháp đánh giá hoạt tính sinh học

2.5. Chiết tách, phân lập các hợp chất từ sao biển Anthenea sibogae

2.6. Xử lý mẫu sao biển Anthenea sibogae

2.7. Hằng số vật lý và dữ liệu phổ của các chất phân lập được từ loài sao biển Anthenea sibogae

2.8. Chiết tách, phân lập các hợp chất từ sao biển Anthenea aspera

2.9. Xử lý mẫu sao biển Anthenea aspera

2.10. Hằng số vật lý và dữ liệu phổ của các chất phân lập được từ loài sao biển Anthenea aspera

4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

4.1. Xác định cấu trúc các hợp chất từ loài sao biển Anthenea sibogae

4.1.1. Hợp chất ASB1: cholesterol

4.1.2. Hợp chất ASB2: Thymine

4.1.3. Hợp chất ASB3: L-Tyrosine

4.1.4. Hợp chất ASB4: L-Tryptophan

4.1.5. Hợp chất ASB5: (20R,22E)-7-O-(6-O-methyl-β-D-galactofuranosyl)-16-O-(3-O-methyl-β-D-glucopyranosyl)-24-nor-5α-cholesta-8(14),22(23)-diene-3α,6β,7β,16α-tetraol (anthenoside S1, hợp chất mới)

4.1.6. Hợp chất ASB6: (20R,22E)-7-O-(6-O-methyl-β-D-galactofuranosyl)-16-O-(4-O-methyl-β-D-glucopyranosyl)-24-nor-5α-cholesta-8(14),22(23)-diene-3α,6β,7β,16α-tetraol (anthenoside S2, chất mới)

4.1.7. Hợp chất ASB10: (20R)-7-O-(6-O-methyl-β-D-galactofuranosyl)-16-O-(β-D-galactofuranosyl)-24-methyl-5α-cholesta-8(14),24(28)-diene-3α,6β,7β,16α-tetraol (anthenoside S6, hợp chất mới)

4.1.8. Hỗn hợp (ASB11) của anthenoside J ((20R,24R)-7-O-(6-O-methyl-β-D-galactofuranosyl)-16-O-(6-O-methyl-β-D-galactofuranosyl)-24-ethyl-5α-cholest-8(14)-ene-3α,6β,7β,16α-tetraol) và anthenoside K ((20R,24S)-7-O-(6-O-methyl-β-D-galactofuranosyl)-16-O-(6-O-methyl-β-D-galactofuranosyl)-24-ethyl-5α-cholest-8(14)-ene-3α,6β,7β,16α-tetraol)

4.2. Xác định cấu trúc các hợp chất từ loài sao biển Anthenea aspera

4.2.1. Hợp chất AA1: cholesterol

4.2.2. Hợp chất AA2: Lathosterol (Cholest-7,8-ene-3β-ol)

4.2.3. Hợp chất AA3: cholest-4-ene-3β,6β-diol

4.2.4. Hợp chất AA4: cholestane 3β,5α,6β,15α,16β,26-hexol

4.2.5. Hợp chất AA5: cyclo(L-glycine-L-proline) (Hợp chất lần đầu tiên phân lập từ chi Anthenea)

4.2.6. Hợp chất AA6: L-glycine-L-prolin (Hợp chất lần đầu tiên phân lập từ chi Anthenea)

4.2.7. Hợp chất AA7: cyclo(L-alanyl-4-hydroxyl-L-prolyl) (Hợp chất lần đầu phân lập từ chi Anthenea)

4.2.8. Hợp chất AA8: L-Phenylalanine

4.2.9. Hợp chất AA9: tyramine

4.2.10. Hợp chất AA10: thymine

4.2.11. Hợp chất AA11: uracil

4.3. Kết quả thử hoạt tính sinh học của một số chất mới phân lập từ sao biển

4.3.1. Hoạt tính gây độc tế bào

4.3.2. Hoạt tính chống tăng sinh tế bào

4.3.3. Khảo sát hoạt tính ức chế sự hình thành khối tế bào ung thư trên thạch mềm

5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG BIỂU

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ

I. Nghiên cứu hóa học và hoạt tính sinh học của sao biển

Nghiên cứu hóa học và hoạt tính sinh học của sao biển Anthenea Sibogae và Anthenea Aspera tại Việt Nam tập trung vào việc phân lập và xác định cấu trúc các hợp chất tự nhiên từ hai loài này. Các hợp chất được phân lập bao gồm các dẫn xuất steroid, ceramide, và các hợp chất glycoside. Hóa học sinh học của động vật biển này được nghiên cứu để tìm ra các tác dụng sinh học tiềm năng như kháng khuẩn, kháng nấm, và gây độc tế bào. Các phương pháp phân tích hiện đại như NMR, HPLC, và ESI-MS được sử dụng để xác định cấu trúc hóa học của các hợp chất.

1.1. Phân lập và xác định cấu trúc hóa học

Quá trình phân lập các hợp chất từ sao biển Anthenea Sibogae và Anthenea Aspera được thực hiện thông qua các phương pháp sắc ký cột và sắc ký lỏng hiệu năng cao. Các hợp chất được xác định cấu trúc bằng cách sử dụng phổ NMR và khối phổ. Kết quả cho thấy sự hiện diện của các hợp chất mới như anthenoside S1 và S2, cùng với các hợp chất quen thuộc như cholesterol và thymine. Các hợp chất này có tiềm năng ứng dụng trong y học và dược phẩm.

1.2. Đánh giá hoạt tính sinh học

Các hợp chất phân lập được đánh giá về hoạt tính sinh học thông qua các thử nghiệm gây độc tế bào, kháng khuẩn, và kháng nấm. Kết quả cho thấy một số hợp chất có khả năng ức chế sự phát triển của các dòng tế bào ung thư, đặc biệt là ung thư vú và u sắc tố ác tính. Các hợp chất này cũng thể hiện hoạt tính kháng khuẩn và kháng nấm đáng kể, mở ra tiềm năng ứng dụng trong điều trị các bệnh nhiễm trùng.

II. Đặc điểm sinh học và môi trường sống của sao biển

Sao biển thuộc lớp Asteroidea, ngành Da gai, là một phần quan trọng của hệ sinh thái biển. Chúng phân bố rộng rãi từ vùng biển nhiệt đới đến vùng biển lạnh, từ bãi triều đến đáy biển sâu. Môi trường biển tại Việt Nam với khí hậu nhiệt đới gió mùa và mật độ cửa sông dày đặc tạo điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của các loài sao biển. Anthenea Sibogae và Anthenea Aspera là hai loài được nghiên cứu trong luận án này, với đặc điểm sinh học và phân bố cụ thể tại vùng biển Việt Nam.

2.1. Cấu tạo và phân bố của sao biển

Sao biển có cấu tạo đặc trưng với một đĩa trung tâm và năm cánh, mặc dù một số loài có thể có nhiều cánh hơn. Chúng được bao phủ bởi một lớp da gai và có khung xương cứng bên trong. Anthenea Sibogae và Anthenea Aspera phân bố chủ yếu ở vùng biển nhiệt đới, nơi có điều kiện môi trường thuận lợi cho sự phát triển của chúng. Các loài này có vai trò quan trọng trong hệ sinh thái biển, đặc biệt là trong việc kiểm soát quần thể các loài động vật không xương sống khác.

2.2. Vai trò sinh thái của sao biển

Sao biển đóng vai trò là loài chìa khóa trong hệ sinh thái biển, giúp duy trì sự cân bằng sinh thái bằng cách kiểm soát quần thể các loài động vật không xương sống. Chúng cũng là nguồn thức ăn quan trọng cho các loài cá và động vật biển khác. Nghiên cứu về đặc điểm sinh học và môi trường sống của sao biển không chỉ giúp hiểu rõ hơn về vai trò của chúng trong hệ sinh thái mà còn góp phần vào việc bảo tồn sinh học các loài này.

III. Ứng dụng và tiềm năng của nghiên cứu

Nghiên cứu về hóa học và hoạt tính sinh học của sao biển Anthenea Sibogae và Anthenea Aspera tại Việt Nam không chỉ có giá trị khoa học mà còn mang lại nhiều ứng dụng thực tiễn. Các hợp chất tự nhiên được phân lập từ sao biển có tiềm năng ứng dụng trong y học, dược phẩm, và công nghiệp. Nghiên cứu này cũng góp phần vào việc bảo tồn sinh học các loài sao biển và hệ sinh thái biển tại Việt Nam.

3.1. Ứng dụng trong y học và dược phẩm

Các hợp chất được phân lập từ sao biển như anthenoside S1 và S2 có tiềm năng ứng dụng trong điều trị các bệnh ung thư và nhiễm trùng. Hoạt tính sinh học của các hợp chất này được đánh giá thông qua các thử nghiệm gây độc tế bào và kháng khuẩn. Kết quả nghiên cứu mở ra cơ hội phát triển các loại thuốc mới từ nguồn hóa chất tự nhiên của sao biển.

3.2. Bảo tồn và phát triển bền vững

Nghiên cứu này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo tồn sinh học các loài sao biển và hệ sinh thái biển tại Việt Nam. Việc khai thác và sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên biển sẽ góp phần bảo vệ môi trường và duy trì sự đa dạng sinh học. Các kết quả nghiên cứu cũng cung cấp cơ sở khoa học cho việc quản lý và bảo tồn các loài sao biển trong tương lai.

Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu hóa học và hoạt tính sinh học của hai loài sao biển Anthenea Sibogae và Anthenea Aspera ở Việt Nam