I. Giới thiệu mô hình dưa hấu VietGAP
Mô hình dưa hấu VietGAP được triển khai tại huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình nhằm giải quyết tình trạng thiếu nước trong sản xuất lúa. Việc chuyển đổi từ đất lúa sang trồng dưa hấu không chỉ giúp tăng năng suất mà còn giảm thiểu rủi ro do hạn hán. Theo nghiên cứu, dưa hấu có khả năng sinh trưởng tốt hơn trong điều kiện thiếu nước so với lúa. Mô hình này được xây dựng dựa trên quy trình VietGAP, đảm bảo sản phẩm an toàn và chất lượng. Việc áp dụng mô hình này đã thay đổi nhận thức của người dân về phương thức canh tác an toàn và bền vững.
1.1. Đặc điểm của mô hình
Mô hình dưa hấu VietGAP được thiết kế với 10 bước cơ bản, từ khâu chuẩn bị đất đến thu hoạch. Các hộ tham gia mô hình được hướng dẫn kỹ thuật canh tác, từ việc chọn giống đến quản lý nước và phân bón. Mô hình này không chỉ tập trung vào năng suất mà còn chú trọng đến bảo vệ môi trường và sức khỏe người tiêu dùng. Theo số liệu, năng suất dưa hấu VietGAP cao hơn 30% so với dưa hấu thường, cho thấy hiệu quả rõ rệt của mô hình.
II. Đánh giá hiệu quả kinh tế
Nghiên cứu cho thấy mô hình dưa hấu VietGAP mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với sản xuất lúa. Tỷ suất lợi nhuận của dưa hấu VietGAP đạt 1,43 lần/1 đồng chi phí, trong khi đó dưa hấu thường chỉ đạt 1,05 lần/1 đồng chi phí. Mặc dù chi phí sản xuất dưa hấu VietGAP cao hơn, nhưng lợi nhuận thu được lại vượt trội. Việc liên kết tiêu thụ với siêu thị CoopMark cũng giúp người nông dân có được giá bán cao hơn, từ đó nâng cao thu nhập cho hộ gia đình.
2.1. Tác động đến thu nhập nông hộ
Mô hình dưa hấu VietGAP đã trở thành nguồn thu chính cho nhiều hộ nông dân tại huyện Quảng Ninh. Theo khảo sát, thu nhập từ dưa hấu chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu thu nhập của các hộ tham gia mô hình. Việc chuyển đổi từ lúa sang dưa hấu không chỉ giúp tăng thu nhập mà còn tạo ra việc làm cho lao động địa phương, góp phần ổn định kinh tế hộ gia đình.
III. Tính bền vững của mô hình
Tính bền vững của mô hình dưa hấu VietGAP được đánh giá qua nhiều khía cạnh, bao gồm kinh tế, xã hội và môi trường. Mô hình này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường thông qua việc sử dụng các phương pháp canh tác an toàn. Hơn nữa, mô hình đã tạo ra sự gắn kết giữa các hộ nông dân, giúp họ chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ lẫn nhau trong sản xuất.
3.1. Khó khăn và thách thức
Mặc dù mô hình dưa hấu VietGAP đã đạt được nhiều thành công, nhưng vẫn còn tồn tại một số khó khăn. Người nông dân gặp phải thách thức trong việc tiếp cận nguồn vốn và kỹ thuật canh tác. Ngoài ra, việc thay đổi thói quen canh tác truyền thống cũng là một rào cản lớn. Cần có sự hỗ trợ từ chính quyền và các tổ chức để giúp người nông dân vượt qua những khó khăn này.
